Ngày 8/5, bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, khoa Y học Cổ truyền, Đại học Y Dược TP HCM, cho biết trong những ngày mùa hè nóng bức, nhiệt độ môi trường tăng cao, cơ thể sẽ bị mất nước qua da (tăng tiết mồ hôi) và qua phổi (tăng nhịp thở). Lượng mồ hôi bài tiết để điều hòa thân nhiệt rất lớn, khoảng 2-3 lít/giờ, có thể 3-3,5 lít/giờ, gây ra những rối loạn do thiếu nước. Ngoài ra, một người trưởng thành mỗi ngày bài tiết 1-1,5 lít nước tiểu, nước thấm qua da (không phải là mồ hôi) 450 ml, 250-350 ml qua khí thở. Việc uống nước đúng cách không chỉ giải nhiệt mà còn tăng sức đề kháng, giúp cơ thể khỏe mạnh trong tiết trời oi bức. Vậy một người nên uống bao nhiêu nước? Lượng nước bổ sung tùy theo thời tiết, điều kiện sinh hoạt, tình trạng lao động, sinh lý. Đặc biệt, từng đối tượng sẽ có những khuyến nghị riêng. Với trẻ vị thành niên (10-18 tuổi), nhu cầu nước là 40ml/kg; 19-30 tuổi hoạt động thể lực nặng, nhu cầu nước là 40ml/kg; từ 30 đến 55 tuổi - hoạt động thể lực nhiều - nhu cầu nước là 35ml/kg; người trên 55 tuổi nhu cầu nước là 30ml/kg. Ở trẻ nặng 1-10 kg, nhu cầu nước là 100 ml/kg; trẻ 11-20 kg nhu cầu nước tối thiểu là 1.000 ml; trẻ em từ 21 kg trở lên nhu cầu nước tối thiểu là 1.500 ml. Nước có thể bổ sung qua đường uống và thực phẩm.  Với từng đối tượng sẽ có những khuyến nghị riêng, song các chuyên gia khuyên không nên uống nước đá lạnh có thể gây kích ứng niêm mạc họng khiến viêm họng nặng hơn. Ảnh: Shutterstock Cơ thể mất nước là tình trạng lượng nước nạp vào ít hơn lượng nước thải ra, phá vỡ sự cân bằng của các nồng độ muối, khoáng chất cũng như lượng đường trong máu, cản trở các hoạt động bình thường. Một số biến chứng nguy hiểm của mất nước bao gồm: Phù não, động kinh, sốc, suy thận cấp, hôn mê và tử vong. Dấu hiệu nhận biết là khát nước; chóng mặt, choáng váng; đánh trống ngực; tiểu ít; khô miệng; nước tiểu có màu vàng đậm và đặc; yếu cơ; da khô. Ngược lại, việc nạp quá nhiều nước cũng dẫn đến tình trạng thừa nước trong cơ thể, gây nguy hiểm không kém so với tình trạng mất nước. Triệu chứng bao gồm buồn nôn, nôn, có cảm giác no và đầy bụng, đau đầu, cảm thấy các cơ yếu dần đi, có thể bị chuột rút hoặc đau nhức, co giật, bất tỉnh. Để đảm bảo sức khỏe, đơn giản nhất chỉ cần uống nước đun sôi để nguội, nếu uống nước đóng chai thì phải chọn các hãng có uy tín trên thị trường. Nhiều người không thích uống nước lọc vì chúng không có hương vị, có thể thêm vài lát chanh, dâu tây, dưa chuột, lá bạc hà vào bình nước. Các loại đồ uống mùa hè như nước dừa, chanh, sinh tố trái cây, vừa bổ sung nước lẫn vitamin. Bạn cũng có thể thêm một chút muối vào đồ uống sẽ giúp tăng hương vị và bổ sung chất điện giải bị mất qua đổ mồ hôi. Dưa hấu, cam, đào, dứa đều là những loại quả rất tốt cho sức khỏe, giàu vitamin C, giúp giữ ẩm. Ngoài trái cây, các loại rau như bông cải xanh, bắp cải, rau bina rất lý tưởng để giải nhiệt, giúp da sáng đẹp. Sử dụng nước rau luộc hoặc canh trong bữa cơm cũng là cách bổ sung nước, vitamin và khoáng chất. Không nên uống các loại chất lỏng chứa cồn hay quá nhiều đường khiến cơ thể thêm mất nước. Khi uống nước, nên uống chậm và thành từng ngụm nhỏ để cơ thể kịp đáp ứng và dần dần đưa nước đều đến các cơ quan, giúp quá trình hấp thu được thuận lợi. Nếu uống quá nhiều nước một lúc sẽ tăng gánh nặng cho tim, điều này nguy hiểm với những người vừa chạy hoặc làm việc nặng. Việc này cũng khiến mồ hôi đổ liên tục, dẫn đến cơ thể thiếu các chất điện giải như kali, natri, từ đó cảm giác khát lại càng tăng, chưa kể sẽ khiến bụng bị chướng, nấc cụt. Thói quen chỉ uống nước khi khát và khi khát thì uống liên tục là không tốt vì khi cảm thấy khát là lúc cơ thể đã thiếu nước. Vì vậy, việc uống nước đầy đủ, thường xuyên ngay cả khi không khát sẽ giúp khỏe mạnh hơn. Không nên uống nước quá lạnh bởi sẽ gây các bệnh về đường tiêu hóa (do nước đá được làm từ nguồn nước không đảm bảo vệ sinh) cũng như bệnh đường hô hấp như viêm họng, viêm phổi. Ngoài ra, uống quá lạnh vào mùa nóng sẽ làm hạ nhiệt cơ thể, làm chậm lại quá trình trao đổi chất. Công thức mà các bác sĩ sử dụng để xác định nhu cầu chất lỏng hàng ngày của con người là 1,5 lít cho 20 kg cân nặng đầu tiên và thêm 0,2 lít cho mỗi 10 kg tiếp theo. Ví dụ, nhu cầu chất lỏng hàng ngày của một phụ nữ 56,6 kg là 2,2 lít; một người đàn ông gần 75 là 2,57 lít nước. Điều quan trọng cần nhớ là lượng nước này bao gồm cả từ đồ uống và thực phẩm. Nếu một người có chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều trái cây và rau quả thì nhu cầu uống nước và đồ uống khác sẽ ít hơn. Các yếu tố quan trọng khác liên quan đến nhu cầu nước là nhiệt độ môi trường xung quanh và mức độ hoạt động. Nếu bạn đọc sách hoặc ít vận động khác trong một căn phòng mát mẻ, nhu cầu về nước của ít hơn đáng kể so với người tập thể dục dưới nhiệt độ 32 độ C. Cơ thể sẽ cho bạn biết khi nào đói, ốm, mệt và khát. Chú ý cơn khát là một trong những cách tốt nhất để duy trì tình trạng nước tốt cho cơ thể. Một phương pháp hiệu quả khác là nhìn màu sắc nước tiểu. Tùy thuộc vào tình trạng nước trong cơ thể, màu nước tiểu có thể thay đổi từ vàng đậm đến trong. Nếu nước tiểu có màu vàng sẫm, bạn cần phải uống nhiều hơn vì đó có thể là dấu hiệu của cơ thể thiếu nước. Cung cấp đủ nước giúp tránh mất nước, nước tiểu loãng góp phần ngăn ngừa sỏi thận và nhiễm trùng tiết niệu, ruột đào thải đều đặn, duy trì làn da ẩm và mềm mại... Ngoài ra, cảm giác khát có thể bị nhầm lẫn với đói và một số người tìm đến đồ ăn dù họ cần cung cấp nước. Uống đủ nước có thể khiến bạn đi tiểu nhiều, không tốt cho người mắc hội chứng bàng quang tăng hoạt. Đây là một hội chứng bao gồm 4 nhóm triệu chứng: tiểu gấp, tiểu lắc nhắt, tiểu đêm và có thể kèm theo són tiểu. |
