Cách theo dõi chu kỳ kinh nguyệt

Cách tính chu kỳ kinh nguyệt là một trong những phương pháp tự nhiên nhiều cặp đôi áp dụng để tính ngày quan hệ an toàn hoặc tăng khả năng thụ thai. Để tính ngày rụng trứng theo phương pháp này, chị em cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt trong vài tháng để xác định gần chính xác nhất.

Dựa vào cách tính chu kỳ kinh nguyệt, chị em có thể chủ động trong quan hệ tình dục để tránh thai hoặc tăng khả năng thụ thai theo ý muốn

1. Chu kỳ kinh nguyệt là gì?

Chu kỳ kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý bình thường xảy ra ở chị em phụ nữ. Các bạn gái bước vào độ tuổi dậy thì sẽ bắt đầu có hiện tượng này và kéo dài cho đến hết thời kỳ mãn kinh. Nguyên nhân là do sự tụt giảm đột ngột estrogen hoặc progesterone mà tử cung người phụ nữ sẽ chảy máu mang tính định kỳ.

Trong một chu kỳ kinh nguyệt thường có các giai đoạn như hành kinh, phát triển nang trứng, làm dày nội mạc tử cung, rụng trứng, thoái hóa nội mạc nang trứng và vòng tròn lặp lại trở về thời gian hành kinh.

Hiện nay, có nhiều chị em phụ nữ dựa vào chu kỳ kinh nguyệt để tăng khả năng thụ thai hoặc tránh thai. Phương pháp này được đánh giá là tương đối lành tính.

2. Quá trình diễn ra chu kỳ kinh nguyệt

Độ dài của một chu kỳ kinh nguyệt có thể sẽ kéo dài từ 28 đến 35 ngày. Thời gian ra máu kinh sẽ khoảng 3 đến 7 ngày, kéo dài nhất là 10 ngày. Lượng máu trung bình mất đi cho mỗi kỳ kinh nguyệt khoảng 50 – 80ml. Tuy nhiên ở mỗi phụ nữ sẽ có cơ chế và thời gian hành kinh không giống nhau. Nếu một chu kỳ kinh nguyệt với thời gian dài hoặc ngắn hơn, lượng máu quá ít hay quá nhiều thì có thể là dấu hiệu của sự bất thường trong sức khỏe sinh sản và chị em nên đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám.

Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ cũng ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác như: thói quen ăn uống, tâm lý, độ tuổi, rối loạn nội tiết tố,… vì thế mà thời điểm rụng trứng của mỗi người cũng sẽ khác nhau.

Khi hormone suy giảm làm cho lớp nội mạc tử cung bị bong ra, và ngày ra máu đầu tiên được gọi là ngày đầu tiên của kỳ kinh. Đến ngày ra máu cuối cùng, lượng hormone estrogen sẽ tăng dần làm dày lớp nội mạc tử cung đã bị bong và kích thích cho nang trứng phát triển. Mỗi nang trứng sẽ sản sinh ra một trứng trong mỗi tháng, trứng sau khi rụng sẽ đi vào ống dẫn trứng tới tử cung. Nếu thời gian này tinh trùng gặp trứng thì dẫn tới hiện tượng thụ thai, nếu không trứng bị đào thải ra bên ngoài tử cung và dẫn đến hiện tượng kinh nguyệt.

Phương pháp tính chu kỳ hành kinh có xác suất chính xác cao đối với các chị em có chu kỳ hành kinh đều.

3. Cách tính chu kỳ kinh nguyệt để thụ thai và tránh thai an toàn

Phụ nữ vào độ tuổi sinh sản nên trang bị những kiến thức cần thiết về chu kỳ kinh nguyệt và khả năng thụ thai. Hiểu về chu kỳ hành kinh của bản thân là yếu tố quan trọng giúp chị em chủ động hơn trong quan hệ tình dục, vừa để tránh thai tự nhiên an toàn vừa phù hợp với các cặp vợ chồng muốn gia tăng xác suất có con trong thời gian ngắn. Ngoài ra, để tăng độ chính xác thì chị e nên theo dõi vòng kinh ít nhất 4 tháng trở lên.

Đối với quá trình thụ thai, chu kỳ này được chia thành 3 thời điểm: an toàn tuyệt đối, cực kì nguy hiểm và an toàn tương đối.

3.1. Thời kỳ an toàn tuyệt đối

Thời điểm an toàn tuyệt đối tức là thời gian mà các cặp đôi quan hệ tình dục khó có khả năng mang thai. Cụ thể, thời gian này được tính từ ngày 20 tháng này đến ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt trong tháng tiếp theo. Lúc này, khả năng thụ thai khá thấp do trứng rụng của những ngày trước đang bị phân hủy và đẩy ra ngoài dưới hình thức kinh nguyệt. Nhiều chị em lựa chọn thời điểm này để tránh khi khi quan hệ không phòng tránh vì tỷ lệ có thai cực kỳ thấp.

Phương pháp trên chỉ phù hợp với phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều trong khoảng từ 28 đến 30 ngày. Với những bạn gái có kinh nguyệt không đều thì không nên tin tuyệt đối với phương pháp này để tránh thai.

3.2. Thời kỳ an toàn tương đối

Vào thời kỳ an toàn tương đối thì khả năng có thai và tránh thai xác suất rơi vào khoảng 50%. Thời gian này tính theo chu kỳ vòng kinh 28 ngày thì sẽ bắt đầu từ ngày đầu tiên cho đến ngày thứ 9 của thai kỳ. Ví dụ như ngày đầu tiên có kinh rơi vào 5/11 thì thời điểm an toàn tương đối sẽ là từ ngày 5/11 đến 14/11.

Nếu trong thời gian này, các cặp đôi quan hệ tình dục mà không sử dụng các biện pháp tránh thai, trong đó nam giới có xuất tinh trong thì khả năng thụ thai hoàn toàn có thể xảy ra. Bởi vì, đây là thời kỳ trứng sắp rụng, trong khi tinh trùng có thể tồn tại trong tử cung của phụ nữ tới 3 ngày. Trường hợp trứng và tinh trùng vẫn hoàn toàn có thể gặp nhau và thụ thai.

Cách tính này chỉ mang tính chất tương đối vì còn phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Tuy nhiên, nếu chị em chưa có ý định mang thai thì nên tránh giai đoạn này.

Thời điểm rụng trứng sẽ tăng khả năng có thụ thai của nữ giới.

3.3. Thời kỳ dễ thụ thai

Nếu các cặp vợ chồng đang muốn có con thì đây là thời điểm nhạy cảm và dễ dàng nhất cho việc mang thai. Còn ngược lại nếu vẫn muốn kế hoạch và chưa có ý định sinh con trong tương lai, hãy hạn chế quan hệ tình dục trong khoảng thời gian này hoặc quan hệ đi kèm với các biện pháp phòng tránh hợp lý. Lý do bởi vì, thời điểm rụng trứng tăng khả năng thụ thai của nữ giới lên đến 95%.

Ví dụ với một chu kỳ kinh nguyệt kéo dài là 28 ngày thì ngày rụng trứng là ngày thứ 14 và thời điểm nguy hiểm là ngày thứ 10 của chu kỳ kinh nguyệt đến ngày thứ 20 của chu kỳ kinh nguyệt. Do trứng có thể sống được khoảng 12-24h sau khi rụng còn tinh trùng lại có thể sống trong cơ thể người phụ nữ lâu nhất tới 5 ngày nên nếu quan hệ tình dục trước hoặc sau ngày rụng trứng, có khả năng mang thai khá cao. Cụ thể, thời điểm lý tưởng nhất cho các cặp đôi muốn có con là quan hệ trước và sau ngày rụng trứng 1 ngày, bởi đây là thời điểm vô cùng thuận lợi cho trứng và tinh trùng có thể gặp nhau. Mặc dù vậy, trong toàn bộ thời kỳ rụng trứng vẫn được coi là thời gian có khả năng rất dễ thụ thai.

Nhìn chung, tránh thai tự nhiên bằng phương pháp tính chu kỳ kinh nguyệt chỉ đạt hiệu quả chính xác khoảng 60%. Vì việc tính này chủ yếu hiệu quả với những người có chu kỳ đều đặn và thời gian rụng trứng ổn định. Đối với những phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt hay mắc các bệnh phụ khoa sẽ có thể dẫn đến sai lệch nhiều hơn. Tuy vậy, đây vẫn là vô cùng lành tính và tự nhiên. Để đem lại hiệu quả rõ rệt hơn trong việc tránh thai và tăng khả năng thụ thai, chị em cần hiểu rõ cơ thể mình và kết hợp nhiều biện pháp khác như quan hệ tình dục an toàn, giữ sức khỏe ổn định.

Trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt, một quả trứng phát triển và được giải phóng khỏi buồng trứng. Lớp niêm mạc tử cung hình thành. Nếu không có thai, niêm mạc tử cung sẽ bong ra trong kỳ kinh nguyệt. Sau đó, chu kỳ lại bắt đầu.

Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ được chia thành bốn giai đoạn: kinh nguyệt, nang trứng, rụng trứng và hoàng thể. Độ dài của mỗi giai đoạn có thể khác nhau ở mỗi phụ nữ và nó có thể thay đổi theo thời gian.

1. Các giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt

4 giai đoạn chu kỳ kinh nguyệt.

1. 1 Giai đoạn kinh nguyệt

Giai đoạn hành kinh là giai đoạn đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt. Đó cũng là lúc phụ nữ có kinh. Giai đoạn này bắt đầu khi trứng từ chu kỳ trước không được thụ tinh. Bởi vì quá trình mang thai chưa diễn ra, nồng độ hormone estrogen và progesterone giảm xuống.

Lớp niêm mạc tử cung dày lên, có tác dụng hỗ trợ mang thai, không còn cần thiết nữa, vì vậy nó sẽ bong ra qua âm đạo của bạn. Trong kỳ kinh nguyệt, phụ nữ thải ra một tổ hợp máu, chất nhầy và mô từ tử cung. Phụ nữ có thể có các triệu chứng kinh nguyệt như chuột rút, ngực mềm, đầy hơi, tâm trạng lâng lâng, hay cáu gắt, đau đầu, mệt mỏi, đau lưng dưới.

Trung bình phụ nữ đang trong giai đoạn hành kinh của chu kỳ từ 3 - 7 ngày. Một số phụ nữ có thời gian dài hơn những người khác.

1.2 Giai đoạn nang trứng

Giai đoạn này bắt đầu vào ngày đầu tiên của kỳ kinh, do đó có một số trùng lặp với giai đoạn kinh nguyệt và kết thúc khi rụng trứng. Nó bắt đầu khi vùng dưới đồi gửi tín hiệu đến tuyến yên để giải phóng hormone kích thích nang trứng. Hormone này kích thích buồng trứng sản xuất khoảng 5 - 20 túi nhỏ được gọi là nang trứng. Mỗi nang chứa một trứng chưa trưởng thành.

Chỉ những quả trứng khỏe mạnh nhất mới trưởng thành. Trong một số trường hợp hiếm hoi, một phụ nữ có thể có hai trứng trưởng thành. Phần còn lại của các nang sẽ được tái hấp thu vào cơ thể.

Nang trứng trưởng thành tạo ra một lượng estrogen tăng lên làm dày niêm mạc tử cung. Điều này tạo ra một môi trường giàu chất dinh dưỡng cho phôi thai phát triển.

Giai đoạn nang trứng trung bình trong khoảng 16 ngày. Nó có thể dao động từ 11 - 27 ngày, tùy thuộc vào chu kỳ của mỗi phụ nữ.

1.3 Giai đoạn rụng trứng

Nồng độ estrogen tăng cao trong giai đoạn nang trứng kích hoạt tuyến yên tiết ra hormone tạo hoàng thể. Đây là những gì bắt đầu quá trình rụng trứng.

Rụng trứng là khi buồng trứng phóng ra một quả trứng trưởng thành. Trứng di chuyển xuống ống dẫn trứng về phía tử cung để được tinh trùng thụ tinh.

Giai đoạn rụng trứng là thời điểm duy nhất trong chu kỳ kinh nguyệt khi phụ nữ có thể mang thai. Phụ nữ có thể biết rằng mình đang rụng trứng bằng các triệu chứng như nhiệt độ cơ thể tăng nhẹ, dịch đặc hơn có kết cấu của lòng trắng trứng.

Quá trình rụng trứng xảy ra vào khoảng ngày thứ 14 nếu phụ nữ có chu kỳ 28 ngày ngay giữa chu kỳ kinh nguyệt. Nó kéo dài khoảng 24 giờ. Sau một ngày, trứng sẽ chết hoặc biến mất nếu không được thụ tinh.

1.4 Giai đoạn hoàng thể

Sau khi nang trứng giải phóng trứng, nó sẽ biến đổi thành thể vàng. Cấu trúc này giải phóng các hormone, chủ yếu là progesterone và một số estrogen. Sự gia tăng nội tiết tố giữ cho niêm mạc tử cung dày và sẵn sàng cho trứng đã thụ tinh làm tổ.

Nếu có thai, cơ thể sẽ sản xuất gonadotropin màng đệm ở người. Đây là hormone thai kỳ kiểm tra phát hiện. Nó giúp duy trì hoàng thể và giữ cho niêm mạc tử cung dày.

Nếu không có thai, hoàng thể sẽ teo đi và được hấp thụ lại. Điều này dẫn đến giảm nồng độ estrogen và progesterone, là nguyên nhân khiến phụ nữ bắt đầu có kinh. Niêm mạc tử cung sẽ bong ra trong kỳ kinh nguyệt.

Trong giai đoạn này, nếu không mang thai, phụ nữ có thể gặp các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt như đầy hơi, sưng, đau hoặc đau vú, thay đổi tâm trạng, đau đầu, tăng cân, thay đổi trong ham muốn tình dục, thèm ăn, khó ngủ.

Giai đoạn hoàng thể kéo dài từ 11 - 17 ngày. Độ dài trung bình là 14 ngày.

2. Cách tự theo dõi chu kỳ kinh nguyệt

Phụ nữ cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt để thấy chu kỳ kinh nguyệt của bản thân.

Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi phụ nữ là khác nhau. Một số phụ nữ có kinh vào cùng một thời điểm mỗi tháng. Những người khác là bất thường hơn. Một số phụ nữ chảy máu nhiều hơn hoặc trong một số ngày dài hơn những người khác.

Chu kỳ kinh nguyệt cũng có thể thay đổi trong những thời điểm nhất định của cuộc đời và có thể trở nên bất thường hơn khi phụ nữ gần đến tuổi mãn kinh.

Một cách để biết bạn có đang gặp vấn đề gì với chu kỳ kinh nguyệt hay không là theo dõi kinh nguyệt. Viết ra khi chúng bắt đầu và kết thúc. Đồng thời ghi lại bất kỳ thay đổi nào đối với số lượng hoặc số ngày ra máu và liệu có bị ra máu giữa các kỳ kinh hay không.

Bất kỳ điều nào trong số này có thể làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ:

Kiểm soát sinh đẻ: Thuốc tránh thai có thể làm cho kinh nguyệt ngắn hơn và ít hơn. Trong khi sử dụng một số loại thuốc, phụ nữ sẽ hoàn toàn không có kinh.

Thai kỳ: Kinh nguyệt sẽ dừng lại khi mang thai. Chậm kinh là một trong những dấu hiệu đầu tiên rõ ràng nhất cho thấy phụ nữ đang mang thai.

Hội chứng buồng trứng đa nang: Sự mất cân bằng nội tiết tố này ngăn cản trứng phát triển bình thường trong buồng trứng. Hội chứng buồng trứng đa nang gây ra chu kỳ kinh nguyệt không đều và chậm kinh.

U xơ tử cung: Những khối u không phải ung thư trong tử cung của phụ nữ có thể làm cho kinh nguyệt kéo dài hơn và nặng hơn bình thường.

Rối loạn ăn uống: Chán ăn, ăn vô độ và các chứng rối loạn ăn uống khác có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ và làm cho kỳ kinh nguyệt ngừng lại.

Phụ nữ cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt để thấy chu kỳ kinh nguyệt của bản thân có vấn đề:

• Đã bỏ qua các kỳ kinh hoặc kỳ kinh đã ngừng hoàn toàn.
• Kinh nguyệt không đều.
• Bị chảy máu trong hơn 7 ngày.
• Kỳ kinh cách nhau dưới 21 ngày hoặc hơn 35 ngày.

Phụ nữ bị chảy máu giữa các kỳ kinh (nặng hơn là ra máu). Nếu có những vấn đề này hoặc các vấn đề khác với chu kỳ kinh nguyệt hoặc các vấn đề khác với chu kỳ kinh nguyệt, hãy nói chuyện với bác sĩ.

Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi phụ nữ đều khác nhau. Thường xuyên đối với phụ nữ này có thể không bình thường đối với phụ nữ khác.

Điều quan trọng là phải làm quen với chu kỳ của mình, bao gồm cả thời điểm có kinh và thời gian kéo dài. Hãy cảnh báo với mọi sự thay đổi và nói lại cho bác sĩ khi đi khám.

Xem thêm video đang được quan tâm:

Lợi ích của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân.