 Tỏi là giống cây nhỏ dạng củ, chiều cao tầm 60cm, có nhiều múi (tép tỏi), lá phẳng và mỏng, nở hoa trắng hoặc hồng. Tỏi vốn chứa nhiều diệu dụng như ngừa phòng cảm cúm, trị mụn trứng cá, làm giảm huyết áp, chống ung thư và hỗ trợ chức năng xương khớp. Đây là giống cây ưa tiết trời mát nên khả năng chịu hạn kém và không chịu được ngập úng. Trồng tỏi tuy có vốn đầu tư thấp nhưng hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều giống rau khác. Năng suất củ tỏi mang lại trung bình đạt 8-10 tấn củ khô/ha. Phương thức chọn giống Tỏi có nhiều loại như tỏi gié, tỏi trâu, thường trồng khắp vùng miền núi phía Bắc. Giống tỏi nhập nội, củ to gọi là tỏi tây được trồng tại các khu vực duyên hải miền Trung. Tại những vùng tỏi chuyên canh như: Hưng Yên, Vĩnh Phúc nhà vườn hay trồng 2 loại tỏi nhập từ Trung Quốc là tỏi trắng và tỏi tía. Tỏi trắng có lá xanh đậm, to bản, củ bự. Đường kính củ độ tầm 4 4,5cm. Lúc thu hoạch, vỏ lụa củ mang sắc trắng. Giống này bảo quản kém, hay óp. Tỏi tía là loại lá dày xanh nhạt, cứng, chắc và cay hơn tỏi trắng. Men theo thân mang màu tía. Lúc thu hoạch thì màu trắng ngà. Mỗi củ có từ 10 11 nhánh. Đường kính khoảng 3,5 4cm. Tỏi tía trồng phổ biến hơn tỏi trắng. Năng suất 2 loại tỏi đạt tầm 8-10 tấn củ khô/ha. Khi lấy làm giống nên chọn những nhánh từ củ chắc, với khối lượng cỡ 12 15g, có 10-12 nhánh. Chọn giống tỏi phủ hợp cho năng suất cao Thời vụ Tại khu vực đồng bằng sông Hồng, tỏi có trong công thức luân canh giữa 2 vụ lúa nên thích hợp trồng vào tầm 25.9 5.10, thu hoạch vào khoảng 30.1 5.2. Tại miền Trung, tỏi trồng vào tháng 9 10, thu hoạch vào tháng 1-2. Làm đất Đất chọn chân vàn cao, dễ thoát nước sau khi gặt xong lúa mùa sớm, làm đất kỹ lưỡng và lên luống liền để phòng trời mưa. Làm luống rộng 1,2 1,5m, rãnh 0,3m. Khi lên luống thì rạch hàng bón phân. Mỗi luống trồng khoảng 5-6 hàng, khoảng cách hàng là 20cm. Nhà vườn đắp thêm lên trên 1 lớp đất dày cỡ 2cm. Sau khi đầm chặt lớp đất thịt thì rải tiếp 1 lớp phân chuồng, tiếp đó rải lên 1 lớp cát biển dày cỡ 2cm rồi mới trồng tỏi. Lớp đất thịt dùng để chăm bộ rễ và hỗ trợ một vài vi lượng cho cây tỏi. Còn lớp cát đá vôi lấy từ biển trộn với san hô vụn tạo độ xốp hỗ trợ cho củ phát triển. Mỗi ha cần 1 tấn tỏi giống (37kg/sào Bắc Bộ), khoảng cách giữa mỗi nhánh khoảng 8-10cm, ém sâu dưới đất 2/3 nhánh tỏi, phủ lớp đất mỏng lên trên. Sau lúc trồng, sử dụng rơm rạ cắt nhỏ phủ lớp dày 5cm nhằm giữ ẩm và không để cỏ mọc. Bón phân Dành cho 1 ha đất trồng. Bón lót, rải đều thành hàng và trộn kỹ: Phân chuồng 15.000 -20.000kg (nếu là đất chua thì bón thêm 500kg vôi bột). NPK-S 5.10.3-8: bón 660-720kg. Kế đó bón thúc, gồm 3 lần, cụ thể như sau: Bón thúc 1 sau trồng 14 21 ngày: NPK-S 12.5.10-14: bón 190-220kg. Bón thúc 2 sau đợt 1 tầm 20 25 ngày: NPK-S 12.5.10-14: Bón 190-220kg. Bón thúc 3 sau đợt 2 tầm 15-20 ngày: NPK-S 12.5.10-14: Bón 190-220kg. Chăm sóc và tiêu trừ sâu bệnh Tưới đều nước đến lúc cây mọc và khi cây có 3-4 lá thật thì tưới ít, thấm lên dần. Toàn thời gian tăng trưởng tưới 4-5 lần. Trước mỗi lần tưới rãnh cần phối hợp bón thúc phân. Cây tỏi hay mắc những bệnh như: Bệnh sương mai (peronospora destructor unger), bệnh than đen (urocystis cepula porost). Nên dùng thuốc bảo vệ thực vật đã cho phép ứng với từng dạng bệnh. Sau khi trồng 125-130 ngày và khi lá đã già, gần khô thì thu hoạch củ thương phẩm. Để ngừa bệnh tối ưu, trước khi bệnh xuất hiện thì phun định kỳ dung dịch Boocđô 1% (1 kg phèn xanh + 1 kg vôi cục + 100 lít nước lã) hay Zineb 80%, hay Ziram 90% pha 2 4 phần nghìn và phun với lượng 18 20 lít/sào. 1 sào tỏi cần đủ 2 kg phèn xanh hoặc 8 kg thuốc Zineb. Bên cạnh đó, các ngày có sương nên rửa sương cho cây hoặc rải tro bếp. Bệnh than đen (Urocystis cepula Prost.) thường xuất hiện khi củ gần thu hoạch và luôn cả trong giai đoạn bảo quản. Cần cách ly những củ bị bệnh và dùng Zineb 80% để phun trừ. Thu hoạch và bảo quản Lúc cây tàn lá gốc, chóp lá phía trên bắt đầu khô là khi tỏi đã già, đây là lúc thu hoạch tiêu thụ. Củ thương phẩm thường thu hoạch sau trồng từ 125 130 ngày khi lá đã già, gần khô. Bứng củ, giũ sạch đất bó thành chùm, treo lên dây ở khu vực thoáng để bảo quản. Nếu nhiều thì để kho, trên giàn nhiều tầng. Củ giống có thời lượng tăng trưởng hơn 140 ngày. Lấy các củ có đường kính 3,5 4cm, có 10 12 nhánh, không bệnh thì để riêng, bó thành bó nhỏ treo những nơi thoáng mát. Thu hoạch tỏi lúc cây tàn lá gốc |
