Không gian trong màng phổi (the pleural space) là một không gian trống được hình thành bởi màng phổi (*màng phổi: màng kép bao quanh hai lá phổi). Một số bệnh lý sức khỏe, như suy tim, suy thận, suy gan, viêm phổi, ung thư, các bệnh lý viêm mãn tính liên quan tới hệ thống miễn dịch,…có thể là nguyên nhân dẫn tới tích tụ chất lỏng ở không gian trong màng phổi: hiện tượng trên gọi là “tràn dịch màng phổi”.
Khi có tràn dịch màng phổi, người bệnh sẽ thường thấy khó thở khi gắng sức, lâu dần đau vùng xương sườn khi hít thở sâu hoặc khi thay đổi tư thế, ho khan. Bác sĩ có thể nghi ngờ tràn dịch màng phổi khi nghe phổi và chỉ định chụp X-quang lồng ngực để xác định. Mặc dù có thể thấy tràn dịch màng phổi trên phim chụp X-quang lồng ngực, tuy nhiên điều đó không đồng nghĩa với việc có thể xác định nguyên nhân gây ra tràn dịch.
Để xác định được nguyên nhân gây ra tràn dịch màng phổi, bác sĩ sẽ thực hiện chọc hút dịch màng phổi (pleural puncture hoặc thoracentesis) để lấy dịch mẫu làm xét nghiệm.
Phòng xét nghiệm sẽ kiểm tra:
- Số lượng proteins và LDH (Lactate dehydrogenase): điều này sẽ giúp biết được tràn dịch màng phổi do bệnh lý màng phổi hay do thiếu protein trong máu.
- Số lượng và loại bạch cầu: điều này sẽ chỉ ra những nguyên nhân tiềm ẩn của bệnh lý màng phổi.
- Sự hiện diện của vi khuẩn và độ nhạy cảm với kháng sinh thông thường.
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các xét nghiệm khác, kể đến như sinh thiết màng phổi, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể từng người bệnh.
Chọc hút dịch màng phổi cũng giúp bác sĩ loại bỏ tất cả các chất lỏng tích tụ ở khoang màng phổi làm giảm các triệu chứng ở người bệnh.
Thế nào là chọc hút dịch màng phổi?
Chọc hút dịch màng phổi là một thủ thuật xâm lấn nhỏ, cho phép bác sĩ lấy một mẫu dịch lỏng trong khoang màng phổi khi bạn bị tràn dịch màng phổi.
Bác sĩ sẽ bắt đầu thủ thuật bằng một loại kim mảnh và thực hiện dưới gây tê cục bộ trên da, xuyên qua thành ngực cho đến khi vào đến không gian màng phổi của người bệnh. Sau đó, bác sĩ sẽ hút chất dịch bằng ống tiêm.
Kim sẽ được tháo ra khi kết thúc thủ thuật.
Nếu lượng chất lỏng không nhiều, thủ thuật này sẽ được thực hiện sau khi xác định vị trí tràn dịch bằng siêu âm.
Người bệnh không cần phải nhập viện sau khi làm thủ thuật này nhưng người bệnh sẽ được theo dõi trong 4 tiếng sau đó và chụp X-quang trước khi rời khỏi bệnh viện để đảm bảo rằng người bệnh đang ở tình trạng ổn định, không biến chứng.
Thế nào là sinh thiết màng phổi?
Sinh thiết màng phổi là một thủ thuật xâm lấn cho phép bác sĩ trích lấy một mẫu xét nghiệm màng phổi – lớp màng bao quanh phổi.
Có hai cách thực hiện sinh thiết màng phổi:
- Chọc hút dịch màng phổi:
- Đây là một thủ thuật xâm lấn nhỏ được thực hiện dưới gây tê cục bộ bởi bởi bác sĩ hô hấp.
- Bác sĩ sẽ bắt đầu thủ thuật bằng một loại kim sinh thiết với kỹ thuật tương tự như chọc hút dịch màng phổi và đưa kim vào thành ngực của người bệnh để lấy mẫu bệnh phẩm ở màng phổi. Kim sẽ được loại bỏ sau cùng khi thủ thuật kết thúc.
- Người bệnh sẽ không cần phải nhập viện nhưng cần phải ở lại bệnh viện trong 4 tiếng sau đó để chụp X-quang trước khi ra viện để đảm bảo rằng người bệnh đang ở tình trạng ổn định, không biến chứng.
- Nội soi màng phổi:
- Đây là một thủ thuật xâm lấn được bác sĩ phẫu thuật lồng ngực thực hiện dưới gây mê toàn thân. Người bệnh cần nhập viện trước lịch thực hiện vài ngày.
- Thủ thuật trên không đề cập chi tiết trong tài liệu này.
Những rủi ro khi thực hiện chọc hút dịch màng phổi và sinh thiết màng phổi là gì?
Chọc hút dịch màng phổi và sinh thiết màng phổi thường là các thủ thuật chứa đựng một vài biến chứng, có thể kể đến như:
- Đau trong khi làm thủ thuật, thường có thể giảm nhẹ bằng cách tiêm thuốc gây tê cục bộ và sẽ biến mất khi kim được gỡ bỏ.
- Chảy máu: Người bệnh tối thiểu có thể bị chảy máu khi kim đâm vào da, hoặc khi làm sinh thiết màng phổi, đặc biệt trong trường hợp nếu người bệnh dùng thuốc làm loãng máu hoặc nếu người bệnh gặp các vấn đề về máu đông. Đó là lí do tại sao bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về các thuốc điều trị thường xuyên và tiền sử bệnh lý sức khỏe, sau đó chỉ định người bệnh xét nghiệm máu kiểm tra vấn đề đông máu (nếu cần thiết). Hiếm khi, chảy máu có thể chuyển biến phức tạp hơn sau khi thực hiện sinh thiết màng phổi và khi ấy người bệnh cần nhập viện đặt ống lồng ngực.
- Tràn khí màng phổi: Dịch màng phổi có thể thay thế bởi không khí, hoặc do có lỗ thủng ở màng phổi trong quá trình thực hiện thủ thuật hoặc thường nhất là do sự giãn nở không hoàn toàn của phổi. Đó là lý do tại sao người bệnh nên chụp X-quang lồng ngực để kiểm tra sau thủ thuật. Trong một số trường hợp, không khí phải được loại bỏ bằng cách lồng ống dẫn lưu từ lồng ngực.
- Ho ra máu trong khi thực hiện thủ thuật: Xảy ra rất hiếm và nguyên nhân thường do kim đâm vào phổi. Hiện tượng này thường không đáng lo ngại và sẽ dừng lại sau vài phút.
Khi nào người bệnh có kết quả?
Các mẫu mà bác sĩ trích (lấy) từ người bệnh sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm.
Kết quả phân tích tế bào, proteins và LDH sẽ nhận được sau 01 ngày. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm vi sinh, pathology và lao phổi cần đợi thêm.
Sau chọc hút dịch màng phổi và sinh thiết màng phổi, bác sĩ sẽ hẹn người bệnh khám lại trong vòng 05 ngày sau để giải thích các kết quả và kê đơn thuốc điều trị hoặc đề xuất thêm các xét nghiệm cần bổ sung (nếu cần thiết).
Khoa Hô hấp-Dị ứng của Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội có khả năng chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về đường hô hấp, về phổi và bao gồm cả Lao phổi và Lao ngoài phổi. Khoa thực hiện khám và điều trị bệnh hô hấp, như: viêm đường hô hấp trên: viêm phế quản cấp, mãn; viêm phổi; áp xe phổi; lao phổi và lao ngoài phổi; bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính; hen phế quản; giãn phế quản….
Đồng thời, Khoa Hô hấp-Dị ứng còn thực hiện các thủ thuật, như: Thăm dò chức năng hô hấp và test phục hồi phế quản; chọc dò và sinh thiết màng phổi; mở màng phổi, đặt sonde dẫn lưu màng phổi; nội soi phế quản ống mềm; sinh thiết khối u, thành phế quản; phối hợp với phẫu thuật viên lồng ngực…
Để tư vấn trực tuyến với Bác sỹ chuyên khoa, vui lòng liên hệ: (84-24) 3577 1100 hoặc gửi câu hỏi về cho chúng tôi tại đây
Tràn dịch màng phổi là hiện tượng có dịch trong khoang màng phổi và có thể gây ra các biến chứng như khó thở, suy hô hấp nếu như không rút dịch ra kịp thời. Vậy triệu chứng của bệnh là gì? Có những phương pháp nào hỗ trợ điều trị tràn dịch màng phổi?
Tràn dịch màng phổi là hiện tượng có dịch trong khoang màng phổi
Triệu chứng của tràn dịch màng phổi
– Ho khan khi thay đổi tư thế, khó thở ngày một tăng.– Đau ngực, đau âm ỉ bên tràn dịch.– Có thể sốt 38,5ºC hoặc cao hơn.
– Chụp Xquang phổi thấy hình mờ, đồng đều, dịch thường ở dưới thấp, đôi khi mờ ở cả hai bên phổi, tim bị đẩy sang bên.
Nếu nghi ngờ ung thư màng phổi hay mảng cặn màng phổi thì bệnh nhân cần phải chụp cắt lớp vi tính lồng ngực. Chọc dò màng phổi có dịch, màu dịch có thể trong, vàng chanh, màu hồng hay đục như mủ.
Căn cứ vào màu sắc dịch, các xét nghiệm vi khuẩn, sinh hóa, tế bào học, khám các cơ quan khác có liên quan,… để bác sĩ xác định nguyên nhân gây tràn dịch màng phổi.
Đau ngực, khó thở,… là những triệu chứng của tràn dịch màng phổi
Biến chứng của tràn dịch màng phổi
– Vỡ vào phổi, phế quản gây áp xe phổi – khái mủ.– Tràn khí thứ phát hay phối hợp.– Dò ra thành ngực.– Nhiễm trùng huyết.– Tràn dịch màng ngoài tim.Dư chứng bệnh tràn dịch màng phổi:– Dính màng phổi, có khi có vách hóa màng phổi.
– Tồn tại ổ mủ cặn trong màng phổi làm nhiễm trùng kéo dài, gây xẹp phổi, suy hô hấp.
Chẩn đoán tràn dịch màng phổi
Bên cạnh việc chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số chẩn đoán cận lâm sàng sau để xác định chính xác bệnh:
- Chụp X-quang: Trên phim X-quang, nếu tràn dịch màng phổi số lượng ít chỉ thấy góc sườn hoành tù, sớm nhất là góc sườn hoành phía sau trên phim nghiêng. Tràn dịch màng phổi trung bình thấy hình mờ đậm, đồng đều, ở 1/3 dưới phế trường, có thể thấy đường cong mà phía lõm quay lên trên. Nếu tràn dịch màng phổi nhiều: mờ đều quá 1/2 phổi, đẩy tim sang bên đối diện.
- TSiêu âm hoặc chụp MSCT: Trong trường hợp tràn dịch màng phổi khu trú cần kết hợp siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính MSCT để xác định vị trí.
- Chọc dò màng phổi: Đây là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán tràn dịch màng phổi.
Cách phòng và hỗ trợ điều trị bệnh tràn dịch màng phổi
– Hỗ trợ điều trị tràn dịch màng nhằm mục tiêu là: Phải lấy dịch ra, dự phòng các trường hợp tràn dịch trở lại và xác định và hỗ trợ điều trị theo nguyên nhân gây tràn dịch.
– Việc lấy dịch ra còn cần phải dựa vào lượng dịch màng phổi sẽ có chỉ định. Những trường hợp tràn dịch màng phổi nhẹ, người bệnh chưa xuất hiện dấu hiệu đau ngực, sốt hay khó thở t thì cần theo dõi định kỳ. Nếu nặng hơn bệnh có thể gây đau ngực, khó thở, cần đưa người bệnh tới cơ sở chuyên khoa để được chọc hút dịch.
Bạn nên đến cơ sở chuyên khoa để được thăm khám và hỗ trợ điều trị khi nghi ngờ tràn dịch màng phổi
– Người bệnh sẽ được hỗ trợ điều trị bằng kháng sinh nếu nguyên nhân gây bệnh là do nhiễm trùng. Trong trường hợp nguyên nhân là do bệnh lý u ác tính hoặc dịch màng phổi hóa mủ, cần phải được đặt ống lớn vào khoang màng phổi.– Nếu trường hợp, bệnh tràn dịch màng phổi tái phát nhiều lần, phương pháp làm dính màng phổi có thể được áp dụng. Bác sĩ sẽ đưa chất kích thích hay bột talc vào khoang màng phổi gây phản ứng viêm làm 2 lá màng phổi dính chặt vào nhau không thể hình thành khoang chứa dịch.– Sau khi hỗ trợ điều trị hết dịch màng phổi, người bệnh cần phải tiến hành tập thở, cho thuốc chống dính để tránh dày dính màng phổi.
Chi phí hỗ trợ điều trị tràn dịch màng phổi: Tùy vào mức độ bệnh mà chi phí hỗ trợ điều trị tràn dịch màng phổi sẽ khác nhau. Người bệnh cần đến cơ sở chuyên khoa để thăm khám cụ thể, sau khi xác định tình trạng bệnh cơ sở y tế sẽ thông báo chi phí cụ thể.
Ưu điểm khi hỗ trợ điều trị tràn dịch màng phổi tại Bệnh viện Thu Cúc
- Thủ tục đăng ký nhanh gọn, bạn chỉ cần gọi đến số 1900 55 88 92 các tư vấn viên sẽ hướng dẫn bạn đặt lịch khám dễ dàng với bác sĩ.
- Được thăm khám và hỗ trợ điều trị trực tiếp với bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm
- Có tự lựa chọn bác sĩ hỗ trợ điều trị cho mình.
- Trang thiết bị hiện đại giúp chẩn đoán chính xác bệnh và hỗ trợ điều trị hiệu quả
- Quy trình khám chữa bệnh khép kín
- Được thanh toán bảo hiểm y tế theo quy định của nhà nước.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc còn có đội ngũ bác sĩ quốc tế giàu kinh nghiệm, tiếp xúc với nhiều nền y tế hiện đại trên thế giới, luôn tư vấn điều trị nhiệt tình, giúp bạn san sẻ nỗi lo về sức khỏe. Xem thêm thông tin chi tiết về đội ngũ bác sĩ quốc tế tại đây.
Ý kiến người bệnh
Anh Nguyễn Hải Nam (33 tuổi – Lào Cai) chia sẻ: “Khi đến bệnh viện Thu Cúc tôi thực sự bất ngờ vì cách đón tiếp rất chu đáo của bệnh viện. Không gian sạch sẽ và thỏa mái, khác hẳn với những bệnh viện trước đây tôi từng thăm khám. Không những thế bác sĩ còn nhiệt tình, thân thiện, luôn đặt lợi ích bệnh nhân lên hàng đầu”.