Lỗ trong kế toán xảy ra khi căn cứ vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm cho thấy lợi nhuận kế toán là số âm. Khi phát sinh lỗ doanh nghiệp sẽ được chuyển tiếp khoản lỗ sang các năm tiếp theo khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp trong tương lai. Vậy kế toán cần lưu ý gì khi kết chuyển lỗ để xác định thuế TNDN. Bài viết sẽ trình bày tới bạn đọc cách xác định lỗ, nguyên tắc kết chuyển lỗ theo các quy định pháp luật về thuế hiện hành, kèm theo ví dụ minh họa chi tiết. Show Tài liệu tham khảo:
1. Cách xác định lỗ khi tính thuế TNDNLỗ phát sinh trong kỳ tính thuế là số chênh lệch âm về thu nhập tính thuế chưa bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước chuyển sang (Khoản 1, Điều 9, Thông tư 78/2014/TT-BTC) Thu nhập tính thuế trong kỳ tính thuế được xác định bằng thu nhập chịu thuế trừ thu nhập được miễn thuế và các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước theo quy định. Thu nhập tính thuế được xác định theo công thức sau: Thu nhập tính thuế \= Thu nhập chịu thuế – Thu nhập được miễn thuế + Các khoản lỗ được kết chuyển theo quy định (Khoản 1, Điều 4, Thông tư 78/2014/TT-BTC) Trong đó, thu nhập chịu thuế được xác định như sau: Thu nhập chịu thuế \= Doanh thu – Chi phí được trừ + Các khoản thu nhập khác Như vậy, Lãi hay lỗ hoạt động kinh doanh được xác định bằng công thức sau: Lãi/Lỗ \= Doanh thu – Chi phí được trừ + Các khoản thu nhập khác – Thu nhập được miễn thuế
2. Nguyên tắc chuyển lỗ khi xác định thuế TNDNNguyên tắc chuyển lỗ khi xác định thuế TNDN được quy định tại Khoản 2, Điều 9, Thông tư 78/2014/TT-BTC, được sửa đổi bởi Điều 7, Thông tư 96/2015/TT-BTC, gồm 3 nguyên tắc như dưới đây: Hình 1: Nguyên tắc chuyển lỗ khi xác định thuế TNDN2.1. Nguyên tắc 1 – Chỉ được chuyển lỗ khi có lãiNếu doanh nghiệp có lãi thì được chuyển lỗ và chỉ được chuyển số lãi tối đa bằng số lãi của năm chuyển. 2.2. Nguyên tắc 2 – Số lỗ được chuyển toàn bộ và liên tục
Ví dụ về chuyển lỗ thuế TNDN giữa các quý Ví dụ 1: Năm 2022, Công ty A có kết quả kinh doanh như sau:
Quý 1 Công ty A không phải nộp thuế vì lỗ. Quý 2 công ty A có lãi nên được kết chuyển toàn bộ lỗ ở quý 1 (20 triệu) sang. Sau khi chuyển lỗ, thu nhập tính thuế của Quý 2 chỉ còn 5 triệu. Công ty A tạm tính thuế TNDN phải nộp quý 2 trên, thu nhập tính thuế 5 triệu theo mức thuế suất mà công ty A đang áp dụng. \>> Xem thêm: Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp tạm tính theo quý mới nhất Ví dụ 2: Năm 2022, công ty A có kết quả kinh doanh như sau:
Quý 1, công ty A không phải nộp thuế vì lỗ. Quý 2, công ty A có lãi nên sẽ được chuyển lỗ từ quý 1 sang quý 2. Nhưng số lỗ được chuyển tối đa chỉ bằng số lãi, tức là 12 triệu. Sau khi chuyển lỗ thì thu nhập tính thuế bằng 0, công ty A không phải nộp thuế. Quý 1 lỗ 20 triệu đã được chuyển 12 triệu vào quý 2, còn 8 triệu lỗ công ty A sẽ theo dõi và chuyển vào các quý sau nếu các quý sau đó có lãi. Ví dụ về chuyển lỗ từ năm trước sang quý của năm sau Ví dụ 3: Năm 2021, công ty A có kết quả kinh doanh như sau:
Khi quyết toán thuế TNDN trên tờ khai quyết toán thuế TNDN mẫu 03/TNDN năm 2021 thì số lỗ cho cả năm là 10 triệu được thể hiện trên chỉ tiêu C4 Năm 2022: Quý 1 Công ty A lãi 14 triệu thì kế toán được chuyển số lỗ của năm 2021 sang, nhưng số lỗ được chuyển không được lấy ở các Quý của năm trước mà phải lấy trên tờ khai quyết toán thuế năm Mẫu 03/TNDN tại chỉ tiêu C4 – Thu nhập tính thuế. \=> Tức là Công ty A được chuyển lỗ 10 triệu từ chỉ tiêu C4 trên tờ khai quyết toán thuế TNDN năm 2021 vào quý 1/2022. Sau khi chuyển lỗ 10 triệu thì thu nhập tính thuế của Quý 1/2022 là 4 triệu. \>> Có thể bạn quan tâm: Thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phải trả là gì? Ví dụ về chuyển lỗ giữa các năm Ví du 4: Công ty A có số liệu như sau
Lỗ được kết chuyển như sau:
Kết quả thể hiện khi kê khai tờ khai thuế 03/TNDN và phụ lục 03-2/TNDN khi kê khai quyết toán thuế năm 2022 như sau: Hình 2: Phụ lục 03-2/TNDN (cập nhật theo TT80/2021/TT-BTC)Mời bạn tải về phụ lục 03-2/TNDN tại đâyHình 3: Tờ khai thuế 03/TNDN Như vậy số lỗ được chuyển giữa các quý với nhau và giữa các năm với nhau, không được chuyển lỗ từ quý sang năm mà chỉ có thể chuyển từ năm trước sang quý của năm sau. 2.3. Nguyên tắc 3 – Thời gian chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗDoanh nghiệp sau khi quyết toán thuế mà bị lỗ thì chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập (thu nhập chịu thuế đã trừ thu nhập miễn thuế) của những năm tiếp theo. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp xác định số lỗ doanh nghiệp được chuyển khác với số lỗ do doanh nghiệp tự xác định thì số lỗ được chuyển xác định theo kết luận của cơ quan kiểm tra, thanh tra nhưng đảm bảo chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định. Trường hợp trong thời gian chuyển lỗ có phát sinh tiếp số lỗ thì số lỗ phát sinh này (không bao gồm số lỗ của kỳ trước chuyển sang) sẽ được chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ. \>> Xem thêm: Hướng dẫn cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp mới nhất Ví dụ về thời gian chuyển lỗ tối đa 05 năm Ví dụ 5: Tại năm 2022, khi cơ quan thuế vào quyết toán, công ty A có phát sinh khoản lỗ của năm 2018 thì khoản lỗ này được kết chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập của những năm tiếp theo. Thời gian chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ – năm 2019. Trường hợp khi thực hiện quyết toán thuế năm 2019, công ty đã không thực hiện việc chuyển khoản lỗ của năm 2018 thì công ty thực hiện kê khai bổ sung theo quy định tại Khoản 5 Điều 10 Thông tư 156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013 của Bộ Tài chính để đảm nguyên tắc chuyển lỗ liên tục. Ví dụ 6: Năm 2020, công ty A phát sinh lỗ 20 triệu. Sang năm 2021, công ty A tiếp tục phát sinh số lỗ 25 triệu. Từ năm 2022 trở đi, công ty A có lãi. Như vậy, số lỗ 20 triệu của năm 2020 được chuyển trong 05 liên tục từ năm 2021 đến năm 2025; số lỗ 25 triệu của năm 2021 được chuyển tiếp trong 05 năm từ năm 2022 đến năm 2026, như sơ đồ dưới đây: Hình 4: Sơ đồ hướng dẫn chuyển lỗNhư vậy để xác định được chính xác số thuế TNDN phải nộp, kế toán cần phải hiểu rõ cách xác định lỗ kết chuyển cũng như nguyên tắc khi thực hiện kết chuyển lỗ. Hy vọng bài viết trên đã giúp các bạn có cái nhìn tổng thể về lỗ kết chuyển khi xác định thuế TNDN. Trong bài viết tiếp theo Hướng dẫn kết chuyển lỗ khi xác định thuế TNDN trong một số trường hợp, MISA AMIS sẽ trình bày chi tiết hơn cách thức kết chuyển lỗ khi xác định thuế TNDN trong các trường hợp thường gặp trong thực tế. Bên cạnh tổng hợp các kiến thức hữu ích về kế toán để giúp kế toán doanh nghiệp dễ dàng tìm hiểu trong quá trình công tác, MISA đồng thời phát triển phần mềm kế toán mang đến giải pháp quản trị tài chính kế toán tổng thể vừa đơn giản, thông minh vừa an toàn chính xác. Anh/Chị kế toán doanh nghiệp hãy đăng ký phần mềm kế toán online MISA AMIS để thực tế trải nghiệm một giải pháp với nhiều tính năng, tiện ích như:
|