Như con người, rau và trái cây cũng hô hấp. Chúng hấp thụ khí Oxy (O2) và thải ra khí Cacbon Dioxide (CO2). Nhiều nghiên cứu cho thấy, môi trường bảo quản có nồng độ Oxy càng thấp thì rau và trái cây càng giảm hô hấp. Từ đó trì hoãn được quá trình chín và lão hóa, giúp rau và trái cây bảo quản được lâu hơn nhưng vẫn giữ được hương vị và chất lượng. Show Kiểm soát khí quyển – CA là một kỹ thuật lưu trữ có điều chỉnh tỉ lệ các khí (CO2, O2, N2..) theo hướng giảm O2, tăng CO2, N2 đến mức phù hợp để giảm thiểu hô hấp của nông sản, giúp duy trì chất lượng, hương vị và kéo dài thời gian bảo quản. Đồng thời, côn trùng gây hại cũng được xử lý một cách tự nhiên mà không cần bất kỳ hóa chất bảo quản nào. Trong điều kiện CA, nông sản có thể lưu trữ được lâu hơn 2 – 4 lần so với điều kiện bảo quản lạnh thông thường. Mọi thông tin xin liên hệ CASS tại:
Giải bài 1, 2, 3, 4, 5 trang 53 SGK Sinh học lớp 11 Nâng cao. Hãy giải thích mối liên quan giữa hô hấp và nhiệt độ môi trường, giữa hô hấp và hàm lượng nước trong cây. ; Sự thay đổi nồng độ O2 và CO2 trong môi trường sẽ ảnh hưởng đến hô hấp như thế nào? Câu 1: Hãy giải thích mối liên quan giữa hô hấp và nhiệt độ môi trường, giữa hô hấp và hàm lượng nước trong cây.
* Sự ảnh hưởng của nhiệt độ tới hô hấp của cây: Hô hấp bao gồm các phản ứng hóa học với sự xúc tác của các enzim, do đó phụ thuộc chặt chẽ vào nhiệt độ. Mối quan hệ giữa cường độ hô hấp và nhiệt độ thường được biểu diễn bằng đồ thị có đường cong một đỉnh. Nhiệt độ thấp nhất cây bắt đầu hô hấp biến thiên trong khoảng 0°C – 10°C tùy theo loài cây ở các vùng sinh thái khác nhau. Nhiệt độ tối ưu cho hô hấp trong khoảng 30 – 35°C. Nhiệt độ tối đa cho hô hấp trong khoảng 40 – 45°C. * Sự ảnh hưởng của hàm lượng nước đối với hô hấp của cây: Nước là dung môi và là môi trường cho các phản ứng hóa học xảy ra. Nước còn tham gia trực tiếp vào quá trình ôxi hóa nguyên liệu hô hấp. Vì vậy, hàm lượng nước trong cơ quan, cơ thể hô hấp liên quan trực tiếp đến cường độ hô hấp. Các nghiên cứu cho thấy: Cường độ hô hấp tỉ lệ thuận với hàm lượng nước (độ ẩm tương đối) của cơ thể, cơ quan hô hấp. Hàm lượng nước trong cơ quan hô hấp càng cao thì cường độ hô hấp càng cao và ngược lại. Hạt thóc, ngô phơi khô có độ ẩm khoảng 13% có cường độ hô hấp rất thấp (ở mức tối thiểu). Câu 2: Sự thay đổi nồng độ O2 và CO2 trong môi trường sẽ ảnh hưởng đến hô hấp như thế nào?
Sự ảnh hưởng của nồng độ O2 và CO2 tới hô hấp của thực vật: * Nồng độ O2 : O2 tham gia trực tiếp vào việc ôxi hóa các chất hữu cơ và là chất nhận điện tử cuối cùng trong chuỗi chuyền điện tử để sau đó hình thành nước trong hô hấp hiếu khí. Vì vậy, nếu nồng độ O2 trong không khí giảm xuống dưới 10% thì hô hấp sẽ bị ảnh hưởng và khi giảm xuống dưới 5% thì cây chuyển sang phân giải kị khí là dạng hô hấp không có hiệu quá năng lượng, rất bất lợi cho cây trồng. * Nồng độ CO2: CO2 là sản phẩm của quá trình hô hấp. Các phản ứng đêcacbôxi hóa để giải phóng CO2 là các phản ứng thuận nghịch. Nếu hàm lượng CO2 cao trong môi trường sẽ làm cho phản ứng chuyển dịch theo chiều nghịch và hô hấp bị ức chế. Câu 3: Tại sao trong quá trình bảo quản nông sản, thực phẩm, rau quả người ta phải khống chế sao cho cường độ hô hấp luôn ở mức tối thiểu?
Trong quá trình bảo quản nông sản, thực phẩm, rau quả người ta phải khống chế sao cho cường độ hô hấp luôn ở mức tối thiểu. Nếu không như vậy, các đối tượng bảo quản sẽ hô hấp mạnh hơn dẫn đến các hậu quả: giảm số lượng và chất lượng, làm giảm O2 và tăng CO2 môi trường, nếu quá mức đối tượng bảo quản có thể nhanh chóng bị phân hủy. Câu 4: Hãy nêu các biện pháp bảo quản đang được sử dụng mà em biết.
Để giảm cường độ hô hấp đến mức tối thiểu (không giảm đến 0 vì đối tượng bảo quản sẽ chết) người ta thường sử dụng ba biện pháp bảo quản sau đây: * Bảo quản khô: Biện pháp bảo quản này thường sử dụng để bảo quản các loại hạt trong các kho lớn. Trước khi đưa hạt vào kho, hạt được phơi khô với độ ẩm khoảng 13 – 16% tùy theo từng loại hạt. * Bảo quản lạnh: phần lớn các loại thực phẩm, rau quả được bảo quản bằng phương pháp này. Chúng được giữ trong các kho lạnh ở các ngăn có nhiệt độ khác nhau (tùy loại). Ví dụ, cam chanh ở 6°c, các loại rau 3 – 7°c. * Bảo quản trong điều kiện nồng độ CO2 cao gây ức chế hô hấp: Đây là biện pháp bảo quản hiện đại và cho hiệu quả bảo quản cao. Biện pháp này thường sử dụng các kho kín có nồng độ CO2 cao hoặc đơn giản hơn là các túi pôliêtilen. Tuy nhiên, việc xác định nồng độ CO2 thích hợp (không thấp quá vì không tác dụng, không quá cao vì ức chế hoàn toàn hô hấp) là điều hết sức quan trọng đối với các đối tượng bảo quản và mục đích bảo quản. Câu 5: Tại sao ta không để rau quả trên ngăn đá của tủ lạnh?
Không để rau quả trên ngăn đá của tủ lạnh là vì: Trong rau quả đều chứa một hàm lượng nước (khá nhiều) nhất định. Nếu để vào ngăn đá, nước sẽ đóng băng, khi nước đóng băng làm tế bào to ra sẽ phá vỡ các bào quan, làm hỏng tế bào và làm cho rau quả chóng bị hỏng.
Mục đích của bảo quản nông sản là để bảo toàn chất lượng và khối lượng của đối tượng. Trong khi đó, hô hấp là quá trình sinh lý trung tâm của cây xanh, có vai trò rất quan trọng trong qua trình trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng của cây xanh. Vì vậy, trong quá trình bảo quản nông sản, quá trình hô hấp sẽ làm giảm số lượng và chất lượng của nông sản. Vậy nên, quá trình bảo quản có sự liên quan chặt chẽ với quá trình hô hấp. Dưới đây là một số các biện pháp bảo quản nông sản sinh học 11.  Vì hô hấp ảnh hưởng rất lớn đến quá trình bảo quản nên cần khống chế sự hô hấp của nông sản trong quá trình bảo quản. Làm giảm hô hấp của nông sản. Đối với các loại hạt thì nên phơi khô khi đạt đến độ ẩm nhất nhất định. Tuy nhiên trong quá trình bảo quản thì sự hô hấp sẽ làm cho các loại hạt này tăng độ ẩm, vì vậy, lâu lâu nên mang ra phơi lại. Còn đối với các loại rau quả thì nên bảo quản ở chế độ ẩm bão hoà, thường xuyên phun nước tưới. Xem thêm: Việc bảo quản nông sản nhằm mục đích gì và bằng cách nào? Khống chế nhiệt độ trong môi trường bảo quản:Khi nhiệt độ thấp thì quá trình hô hấp diễn ra chậm hơn. Một số loại hạt giống, củ giống nếu được bảo quản trong điều kiện này thì chúng có thể được xuân hoá, trong vụ mùa sau có thể ra hoa sớm hơn, rút ngắn thời gian sinh trưởng và sinh trưởng tốt hơn. Khống chế thành phần không khí trong môi trường bảo quản:Đây là biện pháp bảo quản nông sản sinh học 11 bằng cách giảm lượng khí oxi và tăng lượng khí cacbonic trong môi trường bảo quản nhằm ức chế sự hô hấp. Từ những cách khống chế sự hô hấp trên thì có một số biện pháp bảo quản nông sản sinh học 11. Bảo quản khô: Thường bảo quản nông sản trong những kho lớn, với sự xâm nhập tự do của không khí. Thường áp dụng đối với những loại hạt, ngũ cốc không cần phải khống chế oxi. Trước khi nông sản cho vô kho thì được phơi khô đạt đến độ ẩm khoảng 13 – 16% tuỳ từng loại. Bảo quản lạnh: Thường được giữ ở trong kho lạnh, tủ lạnh. Thường áp dụng đối với những loại rau quả. Giúp hạn chế sự hô hấp của hoa, quả và khiến chúng tươi lâu hơn. Bảo quản trong điều kiện nồng độ CO2 cao: Đây là biện pháp bảo quản nông sản sinh học 11 hiện đại và mang lại hiệu quả cao bằng cách bảo quản nông sản trong kho kín, nồng độ CO2 cao hay nông sản được bọc trong túi polietilen làm giảm quá trình hô hấp của nông sản. Tuy nhiên cách xác định nồng độ CO2 trong môi trường bảo quản rất quan trọng. Lựa chọn đúng biện pháp bảo quản nông sản sinh học 11 để mang lại hiệu quả cao và giữ cho nông sản được bảo toàn chất lượng. Cảm ơn các bạn đã theo dõi nongsanngon.com.vn của chúng tôi !!! Tìm hiểu thêm: Vai trò của hiệp hội nông sản Việt Nam |
