Chi tiết Lượt xem: 11233  Khi cờ vua mới phát triển thì khái niệm “chuẩn bị ván đấu” dường như còn xa lạ với các kỳ thủ. Tuy nhiên, khi các giải dần chuyên nghiệp thì việc chuẩn bị mới được chú trọng Bí quyết thành công của một vận động viên chuyên nghiệp ở mỗi giải đấu là sự chuẩn bị trước mỗi ván đấu, nếu không sẽ dễ bị sa vào thế trận của đối phương giăng sẵn và sẽ đánh mất đi lợi thế. Vậy việc chuẩn bị cho một ván đấu là những công việc gì và trình tự được thực hiện như thế nào? Quan sát các ván đấu: Ở các giải đấu việc vào xem ván đấu là bình thường. Các Huấn luyện viên chuyên nghiệp thường theo dõi kỹ càng ván đấu của học trò mình để có được toàn bộ diễn biến ván cờ (chứ không phải chỉ học trò thi đấu còn HLV đi chơi). Quan sát ván đấu của các VĐV là bước vô cùng quan trọng cho các HLV Phân tích ván đấu: Sau khi các vận động viên thi đấu xong thì các HLV thường để học trò mình nghỉ ngơi, lấy lại bình tĩnh (nếu bị thua) hoặc có thể để học trò ngủ một giấc. Tuyệt đối không chúc mừng ồn ào (khi thắng) hay tức giận phê phán (khi thua). Trong lúc kỳ thủ nghỉ thì HLV phân tích kỹ càng ván cờ vừa qua. Sau đó thầy và trò cùng nhau ngồi lại. Những ưu khuyết của chiến thuật, chiến lược, đấu pháp, tâm lý được thầy chỉ rõ để học trò rút kinh nghiệm. Trò cũng trình bày những ý kiến, ý đồ của mình để thầy nắm rõ hơn. Chuẩn bị cho ván đấu mới: Sau khi có kết quả bốc thăm thi đấu, HLV sẽ tìm hiểu kỹ về đối thủ sắp tới của học trò mình và chuẩn bị một phương án tối ưu cho học trò. Khi đó hai thầy trò sẽ cùng nhau duyệt lại phương án thì kỳ thủ phải có ý thức tiếp thu thật tốt những gì thầy truyền đạt. Dĩ nhiên khi bên “ta” chuẩn bị thì bên “địch” cũng có sự chuẩn bị tương tự. Do đó đây thực sự là sự đấu trí giữa hai huấn luyện viên. HLV nào có được nhiều thông tin về đối thủ hơn và “tay nghề” cao hơn sẽ chỉ đạo đúng và chính xác tạo điều kiện cho học trò mình giành lợi thế khi bước vào trận đấu. VĐV nào có sự chuẩn bọ kỹ lưỡng hơn sẽ có thể giành lợi thế ở khai cuộc Bước cuối này là bước quan trọng nhất và thể hiện tài năng rõ ràng nhất của huấn luyện viên. Tìm ra điểm yếu của đối phương không phải dễ. Đó là cả một quá trình tích lũy thông tin và kinh nghiệm cộng với sự hỗ trợ đắc lực của các công cụ hiện đại. Một chiếc máy vi tính xách tay trở nên tối cần thiết. Hàng trăm, thậm chí hàng nghìn ván cờ của đối thủ được máy đưa ra mổ xẻ: khai cuộc nào chơi lão luyện, khai cuộc nào thường e ngại, khai cuộc nào chẳng mấy khi chơi. Phong cách của đối thủ thế nào: chơi chắc chắn, bảo thủ hay chơi mạo hiểm, bất ngờ, là người phân vân lưỡng lự khi gặp tình thế phức tạp hay là người quyết đoán dứt khoát… kể cả sức khoẻ của đối thủ đang trong tình trạng căng thẳng hay hưng phấn cũng không thể bỏ qua. Phương án chính tối ưu đã xác định nhưng cũng phải có vài ba phương án dự phòng để tránh bất ngờ. (Cờ Thông Minh) Trong cờ vua, một trong những cách chơi để giành ưu thế trong khai cuộc là "Nhanh chóng phát triển hài hoà toàn bộ lực lượng" Nói một cách khác, trong giai đoạn đầu của ván cờ, cần phát triển nhanh nhất các quân khỏi vị trí ban đầu để chiếm lĩnh các vị trí tích cực, đồng thời trong khả năng có thể, gây khó khăn đến mức tối đa cho đối phương. CLB Cờ Thông Minh hướng dẫn các bước phát triển quân như sau: 1. Các bước phát triển quân: - Tiến Tốt “e4” hoặc “d4” (hoặc “e5” hay “d5” cho Đen); - Phát triển Mã; - Phát triển Tượng; - Nhập thành; - Thông hai Xe và đưa chúng ra chiếm các cột trung tâm ở các ô “d1” hay “e1” (hoặc “d8” hay “e8” cho Đen). 2. Những sai lầm cần tránh và lời khuyên của các chuyên gia: Trong ván cờ, đặc biệt ở giai đoạn mở đầu, mỗi “temp” - mỗi nước đi - rất quý giá. Để khỏi bỏ phí thời gian vô ích, người chơi nên: - Tránh đưa Hậu nhập cuộc sớm. Với sai lầm này, đối phương sẽ nhanh chóng đưa các quân - đặc biệt là Xe, Tượng và Mã - ra tấn công Hậu, do dó lợi “temp” phát triển (vì Hậu buộc phải … chạy). - Tránh đi một quân hai (hay thậm chí ba) nước trong khai cuộc - nếu không cần thiết - trong khi lực lượng còn chưa phát triển hết. - Tránh tiến các Tốt biên vô nghĩa, điều mà các Bạn mới học chơi rất thích. Bạn không những làm mất thời gian quý báu để phát triển lực lượng, mà còn làm suy yếu thế cờ của mình sau này. - Cần cân nhắc trước sơ đồ bố trí lực lượng, tránh phát triển tuỳ tiện, gây cản trở đến các quân khác. - Tránh ham tấn công ngay với 2-3 quân trong khi chưa kết thúc phát triển (tất nhiên, trừ khi đối phương mắc sai lầm khai cuộc lớn). Chúng ta hãy cùng xem các cao thủ tàng đầu thế giới họ triển khai quân như thế nào trong khai cuộc qua video dưới đây: Magnus Carlsen (2886) vs Hikaru Nakamura (2900)
3. Ví dụ về nguyên tắc phát triển quân hài hòa: Chúng ta hãy cùng xem một ví dụ minh họa sau: 1.e4 e5 2.d4 Hiện nay, tại các trận đấu cờ vua đỉnh cao, hầu như không còn ai chơi như vậy nữa. Nguyên nhân dễ hiểu - Đen không gặp khó khăn gì trong khai cuộc, họ chỉ cần chơi cẩn thận mà thôi. 2. . .e:d4 3.H:d4 Trắng chọn kế hoạch chơi sai lầm: đưa Hậu nhập cuộc quá sớm. Lúc này Đen có thể lợi “temp” phát triển bằng cách tấn công Hậu ngay. 3. . .Hf6? Nên tuân thủ nguyên lý và chơi nước có ích 3…Mc6!. 4. He3 Mh6? Sai lầm điển hình của người mới học chơi. Khi “thấm nhuần” nguyên lý phát triển, chắc hẳn Đen sẽ 4…Tb4+ để sau đó phát triển Mã này lên “e7” với ưu thế phát triển. 5. Mc3 Mg4? Đen coi thường nguyên lý, chơi vô kế hoạch và chỉ hy vọng đối phương mắc sai lầm trong 1 … nước. Lối chơi tương tự chắc chắn sẽ phải trả giá. 6. Md5! Trắng tính toán rằng sau khi 6…M:e3 7.M:f6+ g:f6 8.T:e3, họ sẽ có ưu thế phát triển và ưu thế thế trận lớn. Hoàn toàn đúng!. 6. . .Hc6 7.Hf4 d6? Sai lầm nghiêm trọng, thiếu cân nhắc kỹ lưỡng. 8.Tb5!! Tượng Trắng giằng Hậu - một đòn chiến thuật thường gặp trong thực tế - "Đòn thu hút". 8. . .H:b5 9. M:c7+
Đen xin thua vì mất Hậu Cờ Thông Minh |
