Khuyết điểm của bộ sách Cánh diều lớp 1

Sở Giáo dục và Đào tạo giới thiệu các bộ sách giáo khoa mới tới cán bộ quản lý các trường tiểu học

Mới mẻ, hấp dẫn

Qua tìm hiểu, nhiều cán bộ quản lý, giáo viên dày dạn kinh nghiệm dạy học lớp 1 cho rằng cả 5 bộ SGK có thiết kế mới mẻ, hấp dẫn về hình thức, cấu trúc, kênh hình, kênh chữ đẹp, rõ ràng. Nội dung có sự phân hóa, sắp xếp theo trật tự chủ đề, cách dẫn dắt học sinh khám phá cái mới, cách tổ chức dạy học để tạo hứng thú cho học sinh. Các bộ sách đáp ứng tốt yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, phù hợp, cùng hướng tới mục đích cần đạt theo thông điệp của từng bộ sách.

Đầu tháng 2, Trường Tiểu học Minh Tân (Kinh Môn) tiếp nhận đủ 5 bộ SGK và tổ chức cho giáo viên tìm hiểu. Cũng như nhiều giáo viên của trường, đánh giá về bộ sách "Cánh diều", cô giáo Trương Thị Huyền cho rằng SGK của các môn có tính kế thừa và đổi mới so với SGK hiện hành. Môn toán có nội dung, thiết kế quy trình dạy học phù hợp, học sinh được thực hành nhiều hơn. Sách tiếng Việt dễ dạy, dễ học. Trường đã tổ chức dạy học thử nghiệm, nội dung "Góc sáng tạo" của sách có các hoạt động tự đọc sách ở lớp, thư viện, trải nghiệm, học sinh hứng thú tham gia.

Bộ sách "Kết nối tri thức với cuộc sống" cũng nhận được đánh giá tích cực của nhiều giáo viên tiểu học. Bộ sách có nhiều điểm khác biệt so với các bộ sách khác. Sách xây dựng tuyến nhân vật xuyên suốt, nhất là có nhân vật robot thể hiện sự tiếp cận với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; cấu trúc theo bài học, chủ đề giúp giáo viên dạy học linh hoạt.

Mỗi bài học có 4 phần: khám phá, tìm hiểu, trò chơi, luyện tập. "Sách toán gắn với thực tiễn, lồng ghép, tích hợp nội dung liên môn. Sách tiếng Việt cấu trúc bài rõ ràng, giáo viên dễ định hướng dạy cho học sinh và các em cũng dễ tìm hiểu, biết nội dung cần đạt ở mỗi bài", cô giáo Nguyễn Thị Ngoãn, Trường Tiểu học Đức Chính (Cẩm Giàng) nói.

Cấu trúc, trình bày của bộ sách "Cùng học để phát triển năng lực" có nhiều điểm tương đồng với bộ sách "Kết nối tri thức với cuộc sống". Sách thiết kế nhiều hoạt động tạo tính tương tác, hợp tác cao giữa các học sinh và học sinh với giáo viên, nội dung rõ ràng, tránh những kỹ thuật lắt léo, nhất là ở môn toán.

SGK ở các môn tự nhiên - xã hội, đạo đức, mỹ thuật, âm nhạc, hoạt động trải nghiệm đều được thiết kế, trình bày đẹp, cách thức tổ chức dạy học phù hợp với trẻ và điều kiện của địa phương.

Lượng kiến thức quá lớn

Cán bộ, giáo viên Trường Tiểu học Đức Chính (Cẩm Giàng) tìm hiểu sách giáo khoa mới lớp 1

Ngoài những ưu điểm, các bộ sách cũng bộc lộ một số hạn chế. Theo nhiều cán bộ, giáo viên, khuyết điểm chung của hầu hết các bộ sách là lượng kiến thức đưa vào các bài học còn quá lớn với năng lực của học sinh lớp 1. Sách tiếng Việt 1 của bộ "Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục" sang học kỳ II cho học sinh học viết hoa trong khi ở độ tuổi này thì viết chữ thường còn nhiều khó khăn. Ở một số bộ sách, môn tiếng Việt hầu hết kết thúc phần học vần ở học kỳ I, các bài học có nhiều vần.

"Phần lớn các bộ sách quá nhiều hình ảnh, nhiều ảnh to sẽ gây mất chú ý cho học sinh. Sách còn có nhiều ảnh về đồ dùng, con vật, cảnh quan, trong khi đó ảnh thật rất sẵn, hiệu quả giáo dục cao hơn. Một số sách toán nhiều hình, trình bày còn rối. Sách môn đạo đức của hầu hết bộ sách đều có phần khởi động là hát. Học sinh lớp 1 chưa biết đọc, thuộc ít bài, nhất là bài hát cần phù hợp với nội dung học nên rất khó thực hiện", cô giáo Vương Thị Huệ Nhàn, Trường Tiểu học thị trấn Nam Sách đánh giá.

Hiện nay, nhiều trường còn gặp khó khăn trong tìm hiểu, đánh giá SGK. Các bộ sách đều do nhà xuất bản cung cấp miễn phí nhưng có trường nhận đủ, có trường còn thiếu. Số lượng sách cũng hạn chế, mỗi trường chỉ có một bộ nên giáo viên phải luân phiên nhau tìm hiểu. Sách cung cấp muộn, thời gian tiếp cận ngắn, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nghiên cứu, đánh giá đối với từng bộ sách. Các nhà xuất bản mới cung cấp sách mẫu còn chưa công bố giá tiền mỗi cuốn nên các trường băn khoăn không biết giá thế nào để phù hợp với điều kiện kinh tế của gia đình học sinh.

Điều các trường băn khoăn nhất hiện nay là theo Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT ngày 30.1.2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn việc lựa chọn SGK trong các cơ sở giáo dục phổ thông, các trường thành lập hội đồng lựa chọn SGK. Nếu mỗi trường chọn 1 bộ sau này sẽ ảnh hưởng đến việc trao đổi, học hỏi kinh nghiệm giữa các giáo viên trong cùng địa phương. Các cuộc thi giáo viên giỏi, sinh hoạt chuyên đề cấp tỉnh, huyện khó thực hiện. Học sinh từ nơi này chuyển sang nơi khác học nhưng không học cùng bộ sách sẽ khó bắt nhịp.

Để giúp các trường tiếp cận, làm quen và có điều kiện đánh giá, lựa chọn SGK, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức tuyên truyền về chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, giới thiệu các bộ SGK mới. Cuối tháng 2 này, tỉnh sẽ có hướng dẫn cụ thể việc lựa chọn sách cho các trường.

DANH TRUNG