Vậy, ban xuất huyết là gì hay Petechiae là gì? Đâu là nguyên nhân và cách điều trị bệnh hiệu quả? Hãy cùng Hello Bacsi tìm kiếm câu trả lời qua bài viết sau nhé. Tìm hiểu chung Ban xuất huyết là gì (Petechiae là gì)? Ban xuất huyết (còn gọi là đốm xuất huyết, petechiae) là những chấm tròn nhỏ màu đỏ, nâu hoặc tím, do tổn thương hoặc vỡ mạch máu dưới da, dẫn đến xuất hiện chấm xuất huyết dưới da. Các nốt xuất huyết dưới da thường xuất hiện thành chùm, trông giống như phát ban. Chúng cũng có thể xuất hiện ở các cơ quan hoặc màng nhầy, bao gồm cả niêm mạc bên trong miệng, nhưng dễ nhận biết nhất là ở trên da. Ban xuất huyết có hai loại gồm: Cả trẻ em và người lớn đều có thể bị xuất huyết chấm đỏ dưới da. Trẻ em có thể bị chấm xuất huyết dưới da sau khi bị nhiễm virus và thường hồi phục hoàn toàn mà không cần điều trị. Tuy nhiên, tình trạng này ở người lớn có xu hướng tiến triển thành mạn tính. Do đó, việc điều trị là cần thiết để giữ số lượng tiểu cầu ở mức ổn định. Triệu chứng thường gặp Hình ảnh xuất huyết dưới da ở chân Những dấu hiệu và triệu chứng của ban xuất huyết là gì? Các nốt xuất huyết chấm đỏ dưới da có thể có kích thước nhỏ bằng đầu đinh ghim hoặc hình thành dạng mảng lớn bằng bàn tay. Nếu xuất hiện các nốt đỏ dưới da bất thường này mà không liên quan đến chấn thương, bạn nên cân nhắc đến cơ sở y tế kiểm tra. Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Khi nào bạn cần gặp bác sĩ? Nếu xuất hiện ban xuất huyết trên da không rõ nguyên nhân hoặc trên diện rộng, bạn cần đến cơ sở y tế để kiểm tra ngay. Việc xác định nguyên nhân là điều quan trọng, vì nốt xuất huyết có thể là dấu hiệu cảnh báo một số tình trạng sức khỏe tiềm ẩn nghiêm trọng. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất. Nguyên nhân gây bệnh Nguyên nhân gây ban xuất huyết dưới da là gì? Các mạch máu nhỏ (mao mạch) kết nối các động mạch nhỏ nhất với các tĩnh mạch nhỏ nhất. Những nốt đỏ dưới da sẽ xuất hiện khi các mao mạch bị tổn thương, khiến máu bị rò rỉ vào da. Một số tác nhân đứng sau tình trạng xuất hiện nốt máu đỏ dưới da có thể bao gồm: - Áp lực, căng thẳng kéo dài
- Một số tình trạng sức khỏe
- Một số chấn thương cụ thể
- Chấn thương
- Da cháy nắng
Bên cạnh đó, nguyên nhân vỡ mạch máu dưới da gây ban xuất huyết còn có thể liên quan đến tác dụng phụ của một số loại thuốc như:
Đốm xuất huyết là các đốm tím hoặc đỏ nhỏ trên da do thương tổn các mao mạch dưới da - mao mạch là đoạn cuối của mạch máu tạo thành một mạng lưới cực nhỏ để đưa oxy từ máu đến các tế bào. Về cơ bản, đốm xuất huyết là các vết bầm nhỏ. Đốm xuất huyết do gắng sức làm vỡ mao mạch là tình trạng khá phổ biến và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, đốm xuất huyết có thể là triệu chứng của vấn đề nghiêm trọng hơn. Vì vậy, bạn nên đến bác sĩ khám nếu đốm xuất huyết xuất hiện không nguyên do. Cần lưu ý rằng bạn không thể điều trị đốm xuất huyết tại nhà; cách tốt nhất để điều trị đốm xuất huyết là xử lý nguyên nhân thay vì điều trị bản thân nó.
-
1
Xác định các nguyên nhân nhỏ. Một nguyên nhân gây đốm xuất huyết đó là tình trạng gắng sức kéo dài. Ví dụ, cơn ho kéo dài hay một trận khóc dữ dội có thể dẫn đến đốm xuất huyết. Đốm xuất huyết cũng có thể xuất hiện khi bạn nôn mửa hoặc gắng sức khi nâng tạ. Đây cũng là triệu chứng thông thường sau khi sinh.[1]
-
2
Kiểm tra thuốc chữa bệnh. Một số thuốc chữa bệnh có thể là nguyên nhân gây đốm xuất huyết. Ví dụ, thuốc chống đông máu như Warfarin và Heparin có thể gây đốm xuất huyết. Tương tự, các thuốc thuộc nhóm naproxen như Aleve, Anaprox và Naprosyn cũng có thể gây đốm xuất huyết.[2]
- Một vài thuốc khác có thể gây đốm xuất huyết bao gồm Quinine, Penicillin, Nitrofurantoin, Carbamazepine, Desipramine, Indomethacin và Atropine.[3]
- Nếu cho rằng một trong các thuốc chữa bệnh là nguyên nhân gây đốm xuất huyết thì bạn nên trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ có thể đánh giá xem bạn có cần dùng loại thuốc đó không hay có thể đổi sang thuốc khác.
-
3
Kiểm tra các căn bệnh truyền nhiễm. Một số bệnh truyền nhiễm cũng có thể gây đốm xuất huyết. Nhiễm khuẩn, nhiễm nấm đều có thể gây đốm xuất huyết, ví dụ như tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn, bệnh tinh hồng nhiệt (ban đỏ), viêm họng do liên cầu khuẩn, nhiễm trùng huyết do não mô cầu, cũng như nhiều căn bệnh nhiễm vi sinh vật ít truyền nhiễm khác.[4]
-
4
Nhận biết các căn bệnh hay tình trạng thiếu hụt khác. Đốm xuất huyết có thể là triệu chứng của các bệnh khác ảnh hưởng đến quá trình đông máu, ví dụ như bệnh bạch cầu ác tính và các căn bệnh ung thư tủy xương khác.[5]
Đốm xuất huyết cũng có thể là do thiếu hụt vitamin C (hay bệnh Scorbut) hoặc thiếu hụt vitamin K - hai vitamin cần thiết cho quá trình đông máu hoàn chỉnh. [6]
- Lưu ý rằng một số phương pháp điều trị bệnh, ví dụ như hóa trị, cũng có thể gây ra đốm xuất huyết.[7]
-
5
Tiến hành chẩn đoán để phát hiện bệnh lý xuất huyết giảm tiểu cầu vô căn. Căn bệnh này gây ra các vấn đề về đông máu, vì nó lấy đi một số tiểu cầu trong máu.[8]
Các bác sĩ không biết cơ chế chính xác của bệnh lý này nên dùng thuật ngữ "vô căn" (nghĩa là nguyên nhân chưa được xác định).
- Bệnh này có thể gây ra đốm xuất huyết và ban xuất huyết vì tiểu cầu thường hoạt động để nối các vết rách nhỏ trong mạch máu. Khi không đủ lượng tiểu cầu, máu không thể tái tạo mạch máu được hoàn chỉnh, dẫn đến xuất huyết dưới da. Điều này dẫn đến các đốm đỏ nhỏ (đốm xuất huyết) hay các đốm máu lớn (gọi là ban xuất huyết). [9]
-
1
Đến bác sĩ khám. Nếu đang khỏe mạnh nhưng lại thấy đốm xuất huyết mới xuất hiện không rõ nguyên nhân (chưa từng nôn mửa, gắng sức hay làm việc gì để giải thích cho tình trạng đốm xuất huyết) thì bạn nên đến bác sĩ khám.[10]
Mặc dù đốm xuất huyết thường tự biến mất nếu bạn không mắc bệnh nhưng việc xác định xem có nguyên nhân tiềm ẩn hay không vẫn là tốt nhất. [11]
- Một điều cực kỳ quan trọng đó là đưa trẻ đến bác sĩ khám nếu trẻ xuất hiện đốm xuất huyết không rõ nguyên nhân và đốm xuất huyết lan thành một mảng lớn trên người trẻ.[12]
-
2
Điều trị bệnh lý tiềm ẩn. Nếu bạn bị nhiễm trùng hoặc mắc các bệnh gây đốm xuất huyết thì cách tốt nhất để điều trị đốm xuất huyết là chữa khỏi bệnh. Bác sĩ có thể giúp bạn xác định dùng loại thuốc nào chữa bệnh là tốt nhất. [13]
-
3
Bảo vệ bản thân khi càng lớn tuổi. Ở người lớn tuổi, hệ thống đông máu thường kém hiệu quả hơn nên thậm chí các chấn thương nhỏ cũng có thể gây ra đốm xuất huyết đáng kể. Một cách phòng ngừa đốm xuất huyết ở người lớn tuổi là cố gắng tránh chấn thương. Tất nhiên đây là điều khó tránh khỏi nhưng bạn cần cố gắng tránh các rủi ro không cần thiết.[14]
- Ví dụ, nếu gặp khó khăn trong việc giữ thăng bằng, bạn nên cân nhắc dùng nạng hoặc gậy chống.
-
4
Thử chườm lạnh. Cách này có thể khiến đốm xuất huyết do chấn thương, thương tổn hoặc gắng sức biến mất nhưng không điều trị được vấn đề tiềm ẩn gây ra đốm xuất huyết. Cảm giác lạnh có thể giúp giảm viêm và giảm đốm xuất huyết về sau. [15]
- Để chườm lạnh, bạn cần quấn túi đá trong khăn hoặc khăn tắm rồi chườm lên vùng da xuất huyết đốm xuất huyết khoảng 15-20 phút hoặc ít hơn nếu không chịu được lâu. Không chườm túi đá trực tiếp lên da để tránh gây thương tổn cho da.
- Bạn cũng có thể chườm khăn nhúng nước lạnh lên vùng da xuất hiện đốm xuất huyết.
-
5
Chờ đốm xuất huyết lành lại. Cách chủ yếu để loại bỏ đốm xuất huyết là chờ chúng tự lành lại. Sau khi nguyên nhân tiềm ẩn được điều trị, đốm xuất huyết sẽ mờ dần. [16]
Bài viết này đã được cùng viết bởi Mark Ziats, MD, PhD. Tiến sĩ Ziats là bác sĩ nội khoa, nhà nghiên cứu và doanh nhân trong công nghệ sinh học. Ông đã nhận bằng Tiến sĩ về Di truyền học của Đại học Cambridge vào năm 2014 và hoàn thành bằng MD ngay sau đó, tại Đại học Y Baylor năm 2015. Bài viết này đã được xem 37.936 lần. Chuyên mục: Sức khỏe Trang này đã được đọc 37.936 lần.
| 
