Nang nhái sàn miệng tiếng ảnh là gì

NANG NHÁI SÀN MIỆNG

ĐỊNH NGHĨA

Nang nhái sàn miệng là nang nhầy, khu trú ở sàn miệng. Lòng nang chứa dịch nhầy có nguồn gốc từ tuyến nước bọt dưới lưỡi, hoặc tuyến dưới hàm, hoặc tuyến nước bọt phụ ở sàn miệng.

NGUYÊN NHÂN

Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh đến nay vẫn chưa rõ ràng, một số tác giả cho rằng cơ chế gây nang là do ống một tuyến nước bọt bị tắc, giãn phình.

CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán xác định

Lâm sàng

Có khối phồng ở sàn miệng, kích thước thường khoảng 1-3cm hoặc lớn hơn. 

Bề mặt khối phồng có màu tím nhạt giống bụng nhái, ranh giới rõ. 

Niêm mạc mỏng căng, có thể tự vỡ ra dịch nhày trong như lòng trắng trứng có albumin và mucin, dễ nhiễm khuẩn, hay tái phát.

Nang phát triển từ từ, trường hợp to có thể lấn qua đường giữa, đẩy lệch lưỡi, ảnh hưởng chức năng.

Thể lâm sàng hiếm gặp là nang nhái ở cổ, xảy ra khi nang xuyên qua cơ hàm móng và biểu hiện thành khối phồng ở vùng cổ. 

Cận lâm sàng

X quang thường quy: không có dấu hiệu đặc trưng.

Cộng hưởng từ (MRI): thấy khối giảm âm và giảm tỷ trọng ranh giới rõ. 

Chẩn đoán phân biệt

Nang nhái sàn miệng có các dấu hiệu lâm sàng khá điển hình và không cần chẩn đoán phân biệt.

ĐIỀU TRỊ

Nguyên tắc

Phẫu thuật cắt bỏ nang.

Điều trị cụ thể

Tùy từng trường hợp cụ thể mà có thể áp dụng một trong ba biện pháp điều trị dưới đây:

Phẫu thuật cắt bỏ nang

Chỉ định: Nang có kích thước nhỏ, không liên quan tới tuyến nước bọt dưới lưỡi.

Kỹ thuật

Gây tê tại chỗ.

Rạch niêm mạc bộc lộ nang.

Tách bóc vỏ nang ra khỏi mô xung quanh và lấy toàn bộ nang.

Khâu đóng niêm mạc.

Kháng sinh.

Phẫu thuật cắt bỏ nang và tuyến nước bọt dưới lưỡi

Chỉ định: Nang có kích thước vừa phải và liên quan với tuyến nước bọt dưới lưỡi.

Kỹ thuật

Phẫu thuật lấy bỏ nang: thực hiện theo mục trên

Phẫu thuật lấy bỏ tuyến nước bọt dưới lưỡi.

Kháng sinh.

Phẫu thuật mở thông nang

Chỉ định

Nang có kích thước lớn gây chèn ép và ảnh hưởng đến chức năng.

Nang có kích thước lớn và tình trạng toàn thân của bệnh nhân không cho phép phẫu thuật kéo dài.

Kỹ thuật

Gây tê tại chỗ.

Rạch niêm mạc trên nang theo hình múi cam.

Tách bóc lấy bỏ phần niêm mạc miệng hình múi cam giữa hai đường rạch.

Rạch vỏ nang.

Khâu nối từng bên mép vỏ nang với mép niêm mạc sàn miệng, để thông lòng nang ra khoang miệng.

Kháng sinh. 

TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG:

Tiên lượng

Phẫu thuật cắt bỏ nang hoặc cắt bỏ nang và tuyến nước bọt dưới lưỡi, hoặc phẫu thuật mở thông nang, nếu thực hiện đúng kỹ thuật thì đều cho kết quả tốt, không tái phát.

Biến chứng

Bội nhiễm: gây sưng tấy vùng sàn miệng và ảnh hưởng đến chức năng.

PHÒNG BỆNH:

Khám sức khỏe răng miệng định kỳ để phát hiện nang sớm và điều trị kịp thời. 

Nang nhái sàn miệng là một loại nang vùng sàn miệng, hình thành tại chỗ và không gây đau. Các cấu trúc này hiện diện với nhiều kích cỡ khác nhau, từ những nang nhỏ trên sàn miệng đến những nang lớn và kéo dài đến tận cổ. Lựa chọn điều trị nang vùng sàn miệng có sự khác nhau, tùy thuộc vào kích thước của nang và các phương tiện sẵn có. Trong đó, phẫu thuật cắt nang vùng sàn miệng là phổ biến nhất.

1. Nang nhái sàn miệng là gì?

Khoang miệng có 3 tuyến nước bọt chính, được ghép nối với nhau bên cạnh hàng trăm tuyến nước bọt phụ thoát trực tiếp vào miệng. Có vai trò cung cấp độ ẩm cho khoang miệng.

Sự tắc nghẽn của ống dẫn các tuyến nước bọt nhỏ và sự thoát dịch của chất nhầy vào các mô xung quanh có thể dẫn đến chứng viêm niêm mạc. Quá trình này xảy ra tương tự ở các tuyến nước bọt dưới lưỡi, dẫn đến hình thành 1 nang nhái sàn miệng thay vì thoát vào tầng sâu của khoang miệng.

Một số ống tuyến nước bọt cũng có thể chảy vào ống Wharton, trở thành những nang giả và là những cấu trúc dạng nang nhưng không có biểu mô. Chúng vẫn có thể được nhìn thấy như những nang vùng sàn miệng khi chúng có thêm vách ngăn và ngày càng mở rộng.

Về mặt lâm sàng, nang nhái sàn miệng được mô tả là 1 nang giả nhầy không đau. Chúng thường phát triển chậm, có tính chu kỳ vỡ ra và tái phát. Cấu trúc của nang nhái sàn miệng đơn giản là 1 túi chứa đầy chất nhầy, có vách ngăn phía trên cơ dưới sàn. Đôi khi có các nang nhái sàn miệng phức tạp hoặc phát triển lan ra xung quanh cơ dưới sàn và sâu hơn vào cổ. Một số nang nhái sàn miệng dễ bị hiểu nhầm là khối u dưới hàm hoặc áp xe vì chúng có thể thoát ra ngoài không gian dưới hàm.

2. Chỉ định điều trị nang nhái sàn miệng

Nang nhái sàn miệng thường xuất hiện dưới dạng 1 khối u nang màu xanh, không đau. Nang nhái sàn miệng có thể khác nhau nhưng được đặc trưng bởi 1 khối vùng cổ mềm, khu trú dưới hàm.

Để đánh giá tốt hơn về cấu trúc của nang nhái sàn miệng, bác sĩ cần chỉ định thêm chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ vùng cổ có cản quang. Đây cũng là bằng chứng để lập phác đồ can thiệp phẫu thuật sau đó.

3. Các cách thức can thiệp phẫu thuật cắt nang vùng sàn miệng

3.1 Dẫn lưu nang

Nang nhái sàn miệng có cấu trúc đơn giản, được điều trị theo nhiều cách khác nhau. Trong đó, phương pháp nhẹ nhàng nhất là dẫn lưu nang. Thủ thuật này có thể được thực hiện tại phòng khám và bệnh nhân được gây tê giúp giảm đau tại chỗ với Lidocain 1%. Sau đó, phần niêm mạc trung tâm của nang nhái sàn miệng được cắt ra thành hình elip, kích thước 5 x 5 mm. Mảnh mô này sẽ được gửi thực hiện giải phẫu bệnh học.

Sau khi chất dịch bên trong nang nhái sàn miệng thoát ra ngoài, các mũi khâu bằng chỉ khâu Vicryl 4-0 được đặt sẵn ở mỗi bên để giúp ống tuyến nước bọt có thể dẫn lưu chất nhầy liên tục vào sàn miệng.

3.2 Cắt bỏ nang nhái sàn miệng và tuyến dưới lưỡi

Chỉ định được ưu tiên trong hầu hết các trường hợp là cắt bỏ toàn bộ nang nhái sàn miệng hay các nang giả của tuyến dưới lưỡi nói chung. Không giống như các tuyến nước bọt chính khác, tuyến dưới lưỡi liên tục tiết ra chất nhầy. Khi 1 trong các ống dẫn lưu bị tắc nghẽn hoặc bị thương, dòng chảy liên tục của tuyến dưới lưỡi sẽ đẩy chất nhầy ra ngoài để tạo thành đường ống, về lâu ngày sẽ hình thành nang giả.

Nang nhái sàn miệng tiếng ảnh là gì

Cắt bỏ toàn bộ nang nhái sàn miệng là phương pháp điều trị phổ biến

Khi can thiệp phẫu thuật cắt nang vùng sàn miệng, bệnh nhân sẽ được đặt nội khí quảngây mê toàn thân. Vị trí đánh dấu nang vùng sàn miệng để xác định vết mổ đã được lên kế hoạch từ trước. Lidocain 1% với epinephrine được sử dụng tại chỗ để giảm đau và cầm máu khi cắt rạch.

Phẫu thuật viên sẽ thực hiện 1 đường rạch hình elip xung quanh nang nhái sàn miệng, đồng thời trong quá trình này cần chú ý bóc tách ở giữa để xác định dây thần kinh thanh quản, do 2 tuyến dưới lưỡi luôn nằm liền kề với dây thần kinh.

Đầu tiên, 2 tuyến dưới lưỡi sẽ được loại bỏ khỏi dây thần kinh thanh quản. Sau đó, nang nhái sàn miệng cũng được tách ra khỏi đường viền bên hàm dưới cũng như cơ sàn miệng ở phần dưới sâu. Cuối cùng, bác sĩ sẽ hoàn thành việc cắt bỏ nang nhái sàn miệng bằng cách đóng lỏng bằng chỉ khâu Vicryl 4-0.

Mặc dù đã cẩn thận để loại bỏ toàn bộ nang giả của nang vùng sàn miệng nhưng nếu có bất kỳ nang giả nào bị vỡ hoặc vẫn còn sót lại thì cũng không quan trọng đối với sự thành công của ca phẫu thuật.

3.3 Phẫu thuật kết hợp cắt bỏ phần cổ và phần qua mạc nối sàn miệng của nang

Khi nang nhái sàn miệng đi xuống xuyên qua hoặc ở xung quanh lớp cơ sàn miệng thì sẽ có dạng lõm xuống. Cách tiếp cận cổ điển trong trường hợp này là rạch 1 đường rộng khoảng 2 ngón tay bên dưới phạm vi của nang.

Sau khi rạch các lớp cơ ở sàn miệng, cẩn thận bóc tách để bộc lộ rõ phần vỏ bao bọc của nang nhái sàn miệng. Dây thần kinh hạ vị cũng được xác định rõ ràng và bảo vệ tối đa. Các cấu trúc liên quan phía trên của tuyến dưới hàm bao gồm các nhánh của động mạch mặt có thể cần phải được bảo vệ trong khi giải phóng phần mô mềm ra khỏi cấu trúc của hàm dưới.

Kế tiếp, phẫu thuật viên sẽ sử dụng một đầu dò ống tuyến để xác định ống dẫn của Wharton. Sau đó, cách tiếp cận này cũng được sử dụng để hỗ trợ việc cắt bỏ tuyến dưới lưỡi và nang nhái sàn miệng còn lại.

Khi kết thúc phẫu thuật, các vết thương sẽ được đóng theo nhiều lớp, đóng sàn miệng bằng chỉ khâu Vicryl 4-0. Phần cổ của nang nhái sàn miệng cũng được đóng lại tạo thành 1 ống dẫn ra sàn miệng. Chú ý đóng sàn miệng với các lớp cơ từ cổ lên hàm thành từng lớp mà không làm tổn thương dây thần kinh ngôn ngữ và hạ vị, cũng như ống Wharton.

3.4 Điều trị xâm lấn tối thiểu cho nang nhái sàn miệng dạng lõm xuống

Theo đó, bệnh nhân được gây mê toàn thân bằng cách đặt nội khí quản. Tiếp theo, ống Wharton bên cạnh sẽ được đóng lại để xác định dòng chảy ra của tuyến dưới sụn. Lidocain 1% với epinephrine được tiêm tại chỗ vào sàn miệng qua tuyến dưới lưỡi. 1 vết rạch trên sàn miệng và tuyến dưới lưỡi được xác định, bóc tách và loại bỏ ra khỏi dây thần kinh ngôn ngữ. Trong quá trình cắt bỏ tuyến dưới lưỡi, phẫu thuật viên cũng thường xác định được các nang giả của nang nhái sàn miệng.

Nang nhái sàn miệng tiếng ảnh là gì

Điều trị xâm lấn tối thiểu cho nang nhái sàn miệng dạng lõm xuống sẽ được thực hiện dưới gây mê toàn thân

Các cạnh của nang nhái sàn miệng sẽ được đánh dấu bằng chỉ khâu Vicryl 4-0 trong 3 điểm. 1 ống dẫn lưu Penrose dài 1/4 inch (6mm) được đặt qua lỗ của nang nhái sàn miệng và sau đó được khâu vào. Các tầng miệng còn lại cuối cùng sẽ được đóng lỏng bằng chỉ khâu Vicryl 4-0.

Trong thời gian hậu phẫu, bệnh nhân sẽ được đeo băng để tạo áp lực lên bên ngoài cổ, giúp ngăn chặn sự hình thành nang nhái sàn miệng tái phát. Bệnh nhân cũng được uống kháng sinh dự phòng và ra viện, tháo bỏ băng ép sau 2 tuần. Trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật, người bệnh có thể mắc chứng viêm quanh vùng cổ bên nhưng sẽ tự khỏi.

Tóm lại, phẫu thuật cắt nang vùng sàn miệng muốn thành công phải dựa trên quá trình xác định mức độ của u nang và cắt bỏ tuyến dưới lưỡi. Cách thức can thiệp chi tiết sẽ phụ thuộc vào kích thước và vị trí của nang vùng sàn miệng. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ uy tín trong thăm khám và điều trị các bệnh lý viêm mũi họng thông thường, các khối u vùng đầu mặt cổ, dị tật bẩm sinh vùng tai mũi họng bằng các phương pháp nội - ngoại khoa tối ưu nhất cho bệnh nhân, cả trẻ em và người lớn. Đến với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, bệnh nhân sẽ nhận được sự thăm khám trực tiếp, tận tình và chuyên nghiệp từ đội ngũ cán bộ y tế giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 15% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 17/10 - 31/12/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

XEM THÊM:

  • Bệnh quai bị gây sưng đau những vùng nào?
  • Ung thư tuyến nước bọt: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
  • Mọc mụn gần họng có màu trắng đục kiểu viêm họng hạt là dấu hiệu bệnh gì?