So sánh các loại vaccine hiện nay

Cập nhật: 16:06 - 19/09/2021 | Lần xem: 851376

Đến thời điểm hiện nay, tại Việt Nam đã có 8 loại vắc-xin phòng COVID-19 được Bộ Y tế cấp phép sử dụng. Các loại vắc-xin được phê duyệt sử dung hiện nay gồm: AstraZeneca, Gam-COVID-Vac (tên khác là SPUTNIK V), Vero Cell, Comirnaty của Pfizer/BioNTech, Vắc xin Spikevax (Tên khác là Moderna), vắc-xin Janssen, vắc-xin Hayat-Vax và vắc-xin Abdala.

(1) Vắc-xin AstraZeneca do Tập đoàn AstraZeneca sản xuất đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp tại 181 quốc gia, vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. AstraZeneca được Việt nam phê duyệt ngày 01/02/2021 và triển khai tiêm chủng từ tháng 3/2021, hiện đang có số lượng sử dụng nhiều nhất tại Việt Nam. Đây là loại vắc xin sản xuất theo công nghệ vector, sử dụng 2 liều cách nhau 8-12 tuần.

(2) Vắc xin Gam-COVID-Vac (tên khác là SPUTNIK V) do Viện Nghiên cứu Gamaleya, Nga sản xuất đã được cấp phép sử dụng tại 70 quốc gia, vùng lãnh thổ. Tại Việt Nam, vaccine Sputnik V đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện vaccine cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19 vào ngày 23/3/2021. Đây là vắc xin sử dụng công nghệ tái tổ hợp hợp mang gen mã hóa protein S của SARS-CoV-2. Vắc xin được tiêm 2 liều cách nhau 3 tuần.

(3) Vắc xin Vero Cell do Sinopharm phát triển và Beijing Institute of Biological Products Co. Ltd - Trung Quốc sản xuất, đã được cấp phép sử dụng tại 64 quốc gia, vùng lãnh thổ, đã được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Ngày 3/6/2021, vắc-xin Vero Cell đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện vaccine cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19. Vắc xin này sản xuất theo công nghệ bất hoạt vi rút, tiêm 2 liều cách nhau 3-4 tuần.

(4) Vắc xin Comirnaty của Pfizer/BioNTech đã được cấp phép sử dụng tại 111 quốc gia và vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vắc xin này đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19 vào ngày 16/6/2021. Vắc xin được sản xuất theo công nghệ mRNA, sử dụng tiêm 2 liều cách nhau 3-4 tuần. Đến ngày 23/8/2021, Cục Quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức đưa ra chấp thuận hoàn toàn đối với vaccine Pfizer-BioNTech trong phòng ngừa COVID-19 ở những người từ 16 tuổi trở lên.

(5) Vắc xin Spikevax (Tên khác là Moderna) do Moderna sản xuất đã được cấp phép sử dụng tại 64 quốc gia, vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vắc-xin này cũng được sản xuất dựa trên công nghệ mRNA, sử dụng 2 liều cách nhau 4 tuần. Bộ Y tế đã phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19 cho loại vắc-xin này vào ngày 28/6/2021.

(6) Vắc xin Janssen do Janssen Pharmaceutica NV (Bỉ) và Janssen Biologics B.V (Hà Lan) sản xuất được cấp phép sử dụng tại 56 quốc gia, vùng lãnh thổ và được Tổ chức Y tế thế giới đưa vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vắc xin được sản xuất bằng công nghệ véc-tơ vi-rút, sử dụng 1 liều duy nhất. Hiện nay, Việt Nam chưa tiếp nhận loại vắc xin này nhưng Bộ Y tế đã phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19 đối với loại vắc-xin này vào ngày 15/7/2021.

(7) Vắc-xin vaccine Hayat - Vax do Công ty TNHH Viện Sinh phẩm Bắc Kinh thuộc Tập đoàn Biotec Quốc gia Trung Quốc (CNBG), Trung Quốc, sản xuất bán thành phẩm. Vắc xin này được đóng gói sơ cấp, thứ cấp và xuất xưởng tại Julphar (Gulf Pharmaceutical Industries) - Các tiểu Vương quốc Ả rập thống nhất. Vaccine Hayat - Vax mỗi liều 0,5 ml chứa 6.5 đơn vị kháng nguyên SARS-CoV-2 (tế bào vero) bất hoạt, bào chế ở dạng hỗn dịch tiêm. Vaccine được đóng gói hộp một lọ chứa một liều 0,5 ml và hộp một lọ chứa 2 liều, mỗi liều 0,5 ml. Bộ Y tế đã có quyết định phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch bệnh COVID-19 đối với vắc-xin này vào ngày 10/9/2021. Liều tiêm đang chờ Bộ Y tế cập nhật hướng dẫn.

(8) Vắc-xin Abdala được sản xuất thành phẩm tại Công ty AICA Laboraries, Base Business Unit (BBU) AICA - Cuba và được xuất bán thành phẩm, đóng gói cấp 2 tại Trung tâm Kỹ thuật Di truyền và Công nghệ Sinh học (CIGB) - Cuba.  Vắc-xin Abdala mỗi liều 0,5ml chứa 50 mcg vắc-xin protein tái tổ hợp chứa vùng liên kết với thụ thể (RBG) của vi-rút SARS-CoV-2, bào chế ở dạng hỗn dịch tiêm bắp. Vắc-xin được đóng gói hộp 10 lọ, mỗi lọ chứa 10 liều, mỗi liều 0,5ml. Bộ Y tế đã phê duyệt có điều kiện vắc-xin cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch bệnh COVID-19 đối với loại vắc-xin này vào ngày 17/9/2021. Liều tiêm đang chờ Bộ Y tế cập nhật hướng dẫn.

Nguồn tham khảo: website moh.gov.vn - Bộ Y tế.

Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM tổng hợp (HCDC)

Sự khác biệt giữa các ứng viên vắc xin và công nghệ sản xuất vắc xin là những điểm độc đáo trong cuộc chạy đua sản xuất vắc xin corona. Hiện tại, các loại vắc xin Covid – 19 được sản xuất theo 3 cơ chế chính:

Vắc xin mRNA

mRNA tổng hợp protein mới chống lại virus

Vắc xin protein Thành phần của vắc xin này gồm các mảnh protein tinh khiết của virus SARS-CoV-2. Sau khi cơ thể được tiêm vắc xin, hệ miễn dịch sẽ ghi nhận protein này như một “kẻ xâm nhập” và phản ứng miễn dịch tạo ra kháng thể. Cùng với đó, vắc xin sẽ giúp tế bào ghi nhớ nhận diện, tiến hành tiêu diệt những tác nhân gây bệnh nếu bị tấn công trong tương lai.

Vắc xin vector

Việt Nam có chỉ định 4 đơn vị tham gia vào công cuộc “chạy đua với thời gian” để nghiên cứu, thử nghiệm và sản xuất vắc xin Covid – 19, trong đó có 3 đơn vị nhiều kinh nghiệm từng nghiên cứu và sản xuất vắc xin trong nước. Dự kiến, Việt Nam sẽ sản xuất 4 loại vắc xin phòng Covid – 19 gồm:

• Sản xuất tại: Nanogen (Việt Nam)
  
• Bản chất: Protein tái tổ hợp
• Phác đồ tiêm: Gồm 2 mũi cơ bản, mỗi mũi các nhau 28 ngày, tiêm nhắc sau 1 năm
• Giá tiền: Chưa công bố

• Sản xuất tại: Vabiotech (Việt Nam)
  
• Bản chất: Vector virus
• Phác đồ tiêm: Chưa có dữ liệu
• Giá tiền: Chưa công bố

• Sản xuất tại: IVAC (Việt Nam)
  
• Bản chất: Vector virus
• Phác đồ tiêm: Chưa có dữ liệu
• Giá tiền: Chưa công bố

• Sản xuất tại: PoLyvac (Việt Nam)
  
• Bản chất: Vector virus
• Phác đồ tiêm: Chưa có dữ liệu
• Giá tiền: Chưa công bố

Đứng trước tình hình dịch Covid – 19 đang hoành hành trên toàn cầu, đe dọa sức khỏe và tính mạng của hàng triệu người dân, các nhà nghiên cứu khoa học đang nỗ lực hết mình để có thể sớm cho ra đời loại vắc xin an toàn và hiệu quả giúp ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh Covid – 19. Sau hơn 1 năm Covid – 19 xuất hiện, đến nay có 11 loại vắc xin được đánh giá cao đang được nghiên cứu và sản xuất trên thế giới đó là:

• Nhà sản xuất: The University of Oxford; AstraZeneca; (Anh)
  
• Bản chất: Vắc xin vector (adenovirus)
• Trụ sở: Vương quốc Anh

Vắc xin phòng Covid-19 của AstraZeneca

• Nhà sản xuất: Viện nghiên cứu Gamaleya (Nga)
  
• Bản chất: Vắc xin vector (adenovirus)
• Trụ sở: Viện nghiên cứu Gamaleya

• Nhà sản xuất: Pfizer, BioNTech (Đức, Mỹ)
  
• Bản chất: mRNA
• Trụ sở: Châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Quốc

• Nhà sản xuất: Moderna(Mỹ)
  
• Bản chất: mRNA
• Trụ sở: Viện nghiên cứu sức khỏe Kaiser Permanente Washington Washington Health Research Institute

• Nhà sản xuất: CanSino Biologics (Trung Quốc)
  
• Bản chất: Vắc xin vector (adenovirus)
• Trụ sở: Bệnh viện Tongji Vũ Hán, Trung Quốc

• Nhà sản xuất: Johnson & Johnson (Mỹ)
  
• Bản chất: Vắc xin vector (adenovirus)
• Trụ sở: Johnson & Johnson

JNJ-78436735 (Ad26.COV2.S)

• Nhà sản xuất: Novavax (Mỹ)
  
• Bản chất: Vắc xin “protein dạng mảnh (protein gai của virus SARS-CoV-2)”
• Trụ sở: Novavax

• Nhà sản xuất: Viện sinh phẩm sinh học Bắc Kinh (CNBG); Tập đoàn dược phẩm quốc gia Trung Quốc (Sinopharm)
  
• Bản chất: Vắc xin bất hoạt
• Trụ sở: Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh tỉnh Hà Nam

• Nhà sản xuất: Sinovac (Trung Quốc)
  
• Bản chất: Vắc xin bất hoạt
• Trụ sở: Công ty TNHH Nghiên cứu và Phát triển Sinovac

• Nhà sản xuất: Bharat Biotech; National Institute of Virology (Ấn Độ)
  
• Bản chất: Vắc xin bất hoạt
• Trụ sở: Bharat Biotech và Viện Y học quốc gia.

• Nhà sản xuất: Vaxine Pty Ltd. (Úc)
  
• Bản chất: Vắc xin protein tái tổ hợp đơn giá
• Trụ sở: Bệnh viện Hoàng gia Adelaide (Australia).