Sử dụng phương pháp đánh giá bằng hỏi đáp trong dạy học

Từ VLOS

Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Quan niệm[sửa]

Vấn đáp là phương pháp giáo viên đặt câu hỏi và học sinh ưả lời câu hỏi, nhằm rút ra những kết luận, những ưi thức mới mà học sinh cần nắm, hoặc nhằm tổng kết, củng cố, kiểm tra mở rộng, đào sâu những tri thức mà học sinh đã học.

Các hình thức vấn đáp[sửa]

Tuỳ theo vị trí của phương pháp vấn đáp trong quá trình dạy học, cũng như tuỳ theo mục đích, nội dung của bài, người ta phân biệt những dạng vấn đáp cơ bản sau:

Vấn đáp gợi mở[sửa]

Vấn đáp gợi mở là hình thức giáo viên khéo léo đặt những câu hỏi gợi mở dẫn dắt học sính rút ra những nhận xét, những kết luận cần thiết từ những sự kiện đã quan sát được hoặc những tài liệu đã học được, được sử dụng khi cung cấp tri thức mới.

Xôcơrat (469 - 399) trước Công nguyên, một triết gia Hy Lạp cổ đại đã đề xướng ra phương pháp này mà ông đã ví với thuật đỡ đẻ: do sự dẫn dắt của giáo viên, tự học sinh tìm ra chân lí.

VD: Muốn hướng dẫn học sinh tìm ra công thức về bình phương của Sin và Cos của một góc:

(lượng giác cấp XII). Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh đi từ định lí Pitago về quan hệ giữa cạnh huyền và hai cạnh góc vuông: (hệ thức lượng trong một tam giác vuông ở cấp II).

Hình thức này có tác dụng khêu gợi tính tích cực của học sinh rất mạnh, nhưng cũng đòi hỏi giáo viên phải khéo léo, tránh đi đường vòng, lan man, xa vấn đề.

Vấn đáp củng cố[sửa]

Được sử dụng sau khi giảng tri thức mới, giúp học sinh củng cố được những tri thức cơ bản nhất và hệ thống hoá chúng: mở rộng và đào sâu những tri thức đã thu lượm được, khắc phục tính thiếu chính xác của việc nắm tri thức.

Vấn đáp tổng kết[sửa]

Vấn đáp tổng kết được sử dụng khi cần dẫn dắt học sinh khái quát hoá, hệ thống hoá những tri thức đã học sau một vấn đề, một phần, một chương hay một môn học nhất định.

Phương pháp này giúp học sinh phát triển năng lực khái quát hoá, hệ thống hoá, tránh nắm bắt những đơn vị tri thức rời rạc - giúp cho các em phát huy tính mềm dẻo của tư duy.

Vấn đáp kiểm tra[sửa]

Vấn đáp kiểm tra được sử dụng trước, trong và sau giờ giảng hoặc sau một vài bài học giúp giáo viên kiểm tra tri thức học sinh một cách nhanh gọn kịp thời để có thể bổ sung củng cố tri thức ngay nếu cần thiết. Nó cũng giúp học sinh tự kiểm tra tri thức của mình.

Như vậy là tuỳ vào mục đích và nội dung bài học, giáo viên có thể sử dụng 1 trong 4 hoặc cả 4 dạng phương pháp vấn đáp nêu trên. Ví dụ khi dạy bài mới giáo viên dùng dạng vấn đáp gợi mở, sau khi đã cung cấp tri thức mới dùng vấn đáp củng cố đề đảm bảo học sinh nắm chắc và đẩy đủ tri thức. Cuối giờ dùng vấn đáp kiểm tra để có thông tin ngược kịp thời từ phía học sinh.