Vấn đề này được giải thích bắt nguồn từ khi bé còn nằm trong bụng mẹ, khi đó, cơ thể trẻ rất dễ bị tổn thương - nhất là ở phần ngực và bụng, thai nhi sẽ cuộn tròn người lại để tự bảo vệ và tạo cảm giác an toàn. Theo thói quen, sau khi chào đời, bé sẽ thích nằm sấp để ngực và bụng được úp xuống phía dưới. Điều đó nhằm tạo ra tư thế giống như khi còn trong bụng mẹ, giúp bé có cảm giác được bảo vệ và an tâm hơn để đi vào giấc ngủ.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác làm cho bé thích nằm sấp là do bé bị bệnh về hệ tiêu hóa. Nếu người lớn chúng ta mỗi khi bị đau bụng thường lấy tay xoa bụng, hoặc để chiếc gối lên bụng rồi co người lại ôm thật chặt vào, thì trẻ nhỏ sẽ có động tác tương tự là ép bụng xuống phía dưới để giúp xoa dịu cơn đau.
2. Bé ngủ nằm sấp có sao không - lợi ích và tác hại cha mẹ cần lưu ý
Lợi ích của việc nằm sấp ngủ ở trẻ
- Với tư thế ngủ này, trẻ sẽ tránh được tình trạng nghẹt mũi, khô mũi, viêm họng và những loại bệnh về đường hô hấp khác, nhất là với trẻ thường xuyên nằm máy điều hòa và trẻ có tiền sử bệnh hen suyễn.
- Nhiều bậc phụ huynh tỏ ra lo ngại với tư thế ngủ sấp sẽ ảnh hưởng đến tim và dạ dày của bé, nhưng trên thực tế, vấn đề này vẫn chưa có kết luận rõ ràng. Thay vào đó, theo kết quả của một nghiên cứu, ngủ sấp giúp dung tích của phổi tăng lên, hoạt động của hệ hô hấp cũng sẽ diễn ra tốt hơn.
- Một lợi thế không thể bỏ qua của ngủ sấp là nguy cơ bé bị móp méo đầu sẽ giảm đi rất nhiều. Vì phần vỏ não của trẻ sơ sinh rất mềm và dễ bị thay đổi hình dạng, nếu mẹ kê gối và lăn trở bé không đúng cách.
- Với kết quả nghiên cứu của nhóm chuyên gia trường Đại học Harvard, thì tư thể ngủ có ảnh hưởng đến chỉ số thông minh và sự thành công trong tương lai của một đứa trẻ. Vậy thì, những lo lắng “bé ngủ nằm sấp có sao không?” vào lúc này đã mang đến cho mẹ một số ưu điểm đáng mừng hơn rồi, nhưng cũng đừng xem thường tác hại của việc ngủ sấp mang lại cho bé.
Tác hại nguy hiểm khi cho bé ngủ sấp
- Dẫn lời của chuyên gia: “Với trẻ dưới 1 tuổi và sơ sinh, phần đầu của bé to và nặng, trong khi đó sức đỡ của gáy chưa tốt nên bé khó có thể tự xoay mình. Do đó, bé rất dễ bị nghẹt thở do chăn, gối chặn vào mũi”. Cho nên, dù biết rằng ngủ sấp có một vài tác dụng tốt đối với bé, nhưng nếu không có sự trông nom cẩn thận, rất dễ khiến bé bị ngạt và dẫn đến đột tử.
- Hội chứng đột tử trẻ sơ sinh (Sudden Infant Death Syndrome, viết tắt là SIDS) thường xảy ra ở các bé dưới 1 tuổi. Theo trang Healthy Children cho biết, dù chưa xác định rõ nguyên nhân dẫn đến SIDS, nhưng rất có thể khi nằm sấp ngủ, bé đã hít lại khí mình vừa thở ra, điều này dẫn đến phổi bị thiếu oxy, gây nên tình trạng ngạt. Và nhiều trường hợp trẻ bị SIDS đều có chung một đặc điểm là bé ngủ trong tư thế nằm sấp.
- Tư thế nằm sấp ngủ làm cho bé rất khó duỗi tay chân, bé sẽ không thoải mái lăn trở, dễ dẫn đến tình trạng máu lưu thông kém và gây áp lực lên vùng bụng.
Như vậy, cách an toàn nhất giúp giải tỏa hoang mang khi không biết bé ngủ nằm sấp có sao không là bố mẹ nên đặt bé nằm tư thế này khi vẫn còn thức. Lúc con ngủ thì bố mẹ nên đặt bé ngửa mặt lên. Và, phải luôn đảm bảo rằng, bé được người lớn trông coi cẩn thận trong suốt thời gian bé ngủ với tư thế nằm sấp.
Mai Lê tổng hợp
Vũ Ngọc (T/H) - Thứ tư, 24/11/2021 06:00 (GMT+7)
Trẻ nhỏ luôn ưa thích việc nằm sấp khi ngủ bởi tư thế này sẽ giúp các bé cảm thấy thoải mái. Tuy nhiên đây lại là một thói quen cần phải bỏ.
Các mẹ bỉm sữa cần lưu ý và chỉnh sửa tư thế ngủ của trẻ ngay từ nhỏ. Đặc biệt, khi thấy trẻ nằm sấp ngủ là cần phải chỉnh cho các bé thói quen không tốt này. Theo nghiên cứu từ viện Nhi (APP) tại Mỹ, việc để trẻ nằm sấp thường xuyên sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe sau này.
Ảnh hưởng cột sống
Theo một số nghiên cứu cho thấy, hầu hết trọng lượng cơ thể luôn tập trung ở phần giữa cơ thể. Vì thế, nếu trẻ nằm sấp khi ngủ, khối trọng lượng sẽ dồn nén xuống phần bụng, khiến cột sống bị ảnh hưởng và trở nên cong vẹo. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến trẻ khó có thể phát triển chiều cao tối đa, nguy cơ lưng sẽ bị gù và nguy hiểm hơn là bị lệch sống lưng.
Viêm phổi
Có lẽ ít bậc phụ huynh biết rằng, việc trẻ nằm sấp sẽ làm tăng nguy cơ bị viêm phổi hơn so với tư thế nằm ngửa. Bởi lẽ, khi nằm sấp, trẻ sẽ dễ dàng hít phải vi khuẩn, các bụi bẩn bám trên bề mặt nệm và gối. Những loại vi khuẩn này sẽ trực tiếp đi vào phổi và gây nên những cơn ho, đau rát cổ họng và nếu lâu dài sẽ bị viêm phổi. Nếu các mẹ bỉm sữa không chú ý và chỉnh sửa tư thế khi ngủ cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ sẽ dẫn đến tác hại xấu về sức khoẻ sau này của các bé.
Viêm da
Tư thế nằm sấp của trẻ cũng khiến làn da của các bé bị viêm. Lý do là khi nằm sấp bụng của trẻ sẽ tiếp xúc trực tiếp với bề mặt của giường nệm khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao, tích tụ mồ hôi. Điều này cũng là nguy cơ chính dẫn đến việc trẻ bị viêm da hay chàm da…
Bên cạnh đó, với trẻ dưới 1 tuổi, phần đầu của khá to so với cơ thể mà lực ở phần cổ chưa đủ mạnh và sẽ khiến các bé gặp khó khăn lật ngửa lại. Duy trì một tư thế ngủ lâu sẽ khiến trẻ nhỏ không thoải mái và gặp không ít nguy hiểm, vì vậy các bậc cha mẹ nên lưu ý thay đổi tư thế ngủ thường xuyên cho các bé.
Cách tốt nhất hãy cho trẻ nằm ngửa ngay từ đầu giấc ngủ. Hạn chế đặt con ở tư thế nằm nghiêng bởi đây là tư thế dễ trẻ trở về tư thế nằm sấp. Đối với trẻ trên 1 tuổi, hãy điều chỉnh thói quen bằng cách dùng chăn đắp và kê gối mỏng ở hai bên để tránh việc trẻ tự chuyển mình.
Nếu có điều kiện, bậc phụ huynh nên thay phiên nhau dành từ 10 – 20 phút quan sát trẻ ngủ để kiểm tra thói quen ban đêm sau đó sẽ áp dụng một số phương pháp điều chỉnh hiệu quả nhằm giúp các bé có một giấc ngủ ngon và sâu.
Thông tin có thể khiến các bậc cha mẹ nghi ngờ hoặc giật mình nhưng lại là sự thật đấy.
Dạy con thông minh: Chờ đến 3 tuổi đã muộn?!
5 sai lầm nghiêm trọng của cha mẹ khiến con kém thông minh
Trẻ sinh ra nặng 3kg là thông minh nhất
Theo nghiên cứu của một nhóm các chuyên gia của trường Đại học Harvard, những đứa trẻ thông minh và dễ đạt được thành công khi lớn một phần là do tư thế ngủ lúc nhỏ quyết định.
Theo đó, nhóm chuyên gia đã tiến hành khảo sát tư thế ngủ của hơn 350 trẻ nhỏ, có sức khỏe và phát triển bình thường. Kết quả, những đứa trẻ yêu thích tư thế ngủ nằm sấp hoặc dang rộng chân tay thường có chỉ số IQ cao hơn, phản xạ tốt hơn những trẻ khác. Những trẻ thích ngủ ở tư thế nằm thẳng và dang rộng chân tay cũng có tốc độ phát triển trí tuệ tương đương.
| Những trẻ yêu thích tư thế ngủ nằm sấp hoặc dang rộng chân tay thường có chỉ số IQ cao hơn, phản xạ tốt hơn những trẻ khác. (Ảnh minh họa). |
Dù tư thế ngủ sấp phần nào đó có lợi cho sự phát triển trí tuệ của trẻ, song các chuyên gia này cũng khuyến cáo rằng, đây là thế ngủ nguy hiểm dễ ‘lấy mạng’ trẻ em, đặc biệt là bé sơ sinh vì nguy cơ dẫn đến nghẹt thở cao. “Với trẻ dưới 1 tuổi và sơ sinh, phần đầu của bé to và nặng, trong khi đó sức đỡ của gáy chưa tốt nên bé khó có thể tự xoay mình. Do đó, bé rất dễ bị nghẹt thở do chăn, gối chặn vào mũi”, các chuyên gia nói.
Do vậy, trẻ sơ sinh nên nằm ngủ ở tư thế nghiêng bên phải và đầu thấp xuống, ở dưới cổ nên đệm một khăn bông nhỏ. Sau 1-2 giờ đổi tư thế nằm nghiêng sang bên kia nếu không đầu trẻ có thể bị biến dạng. Trong trường hợp trẻ vừa bú sữa no thì cần lót chăn nằm nghiêng phải, để tránh khỏi nôn trớ.
Với trẻ nhỏ, tốt nhất là nên để ngủ ở tư thế nằm ngửa, vì tư thế nằm này toàn bộ các phần cơ trên người bé đều được thả lỏng, áp lực lên nội tạng như: tim, dạ dày, đường ruột và bàng quang... là rất ít.
(Theo Khám phá)
Theo một số nghiên cứu khoa học cho biết, cho trẻ nằm sấp là tư thế ngủ không thật sự an toàn, có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng SIDS - còn được biết đến như hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Để đảm bảo bé yêu của mình có một giấc ngủ an toàn nhất, mời phụ huynh tham khảo thêm 1 số thông tin bên dưới đây do Cleanipedia tổng hợp ngay tại bài viết này.
Như Cleanipedia đã đề cập ở trên, đối với trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi, nằm sấp khi ngủ không phải là một tư thế tốt, đó là bởi vì tư thế này làm tăng nguy cơ SIDS. Không chỉ riêng nằm sấp, tư thế nằm nghiêng cũng vậy. Khi các ông bố bà mẹ vô tình đặt con ở tư thế nằm nghiêng, trong giấc ngủ say, vì bé còn quá nhỏ nên không thể ý thức và điều chỉnh được tư thế của mình, dẫn đến việc bé rất dễ lật úp người xuống và quay lại tư thế nằm sấp. Đây cũng chính là lý do bố mẹ nên để ý đến con mình nhiều hơn ngay cả lúc ngủ, để có thể kịp thời chỉnh lại tư thế cho bé. (Đối với những đứa trẻ lớn hơn, có thể tự ý thức được tư thế ngủ của mình, bạn không nhất thiết phải chỉnh lại tư thế của trẻ.)
Một số nhà nghiên cứu cho rằng việc trẻ sơ sinh nằm sấp khi ngủ có thể gây tắc nghẽn đường hô hấp và làm giảm khả năng hô hấp của trẻ. Qua thời gian sẽ ảnh hưởng đến phổi và tim mạch của bé. Hơn nữa, khi trẻ sơ sinh nằm sấp lúc ngủ, bé sẽ vô tình “tái tạo” lại lượng không khí mà bé đã thải ra ngoài.
Để giảm thiểu khả năng này, điều quan trọng mà bố mẹ cần lưu ý đó là không nên đặt quá nhiều đồ đạc, đồ chơi hay gấu bông, gối ôm vào nôi bé lúc đang ngủ. Nếu trong nôi của bé có quá nhiều đồ vật (như nệm mền, ga giường, thú nhồi bông hay gối ôm,...) đặt gần mặt bé thì khi bé nằm sấp, mặt bé sẽ úp vào gối và lượng không khí mà bé thải ra sẽ bị mắc lại giữa những vật dụng này, không thoát ra ngoài. Vì thế, khi trẻ hô hấp sẽ vô tình hít lại lượng không khí này, gây ra suy giảm nồng độ oxi và tăng carbon dioxide trong cơ thể.
Vậy nên, cho đến khi bé tròn 1 tuổi, bố mẹ nên đặc biệt lưu ý đến tư thế ngủ của bé cũng như tránh để quá nhiều đồ đạc trong nôi của bé khi ngủ để đảm bảo cho trẻ có được giấc ngủ an toàn nhất.
Theo thống kê, tỷ lệ nguy cơ dẫn đến SIDS khi cho trẻ sơ sinh ngủ nằm sấp xảy ra nhiều nhất ở độ tuổi từ 1 tháng đến 1 tuổi. Trong đó, một số trường hợp nguy hiểm đến mức không thể xử lý kịp thời, gây nên những hậu quả không mong muốn. Được biết, tỷ lệ có nguy có cao nhất vẫn nằm ở trẻ sơ sinh từ 1-8 tháng tuổi, đặc biệt là 2-4 tháng và tỷ lệ mắc chứng đột tử ở các bé trai cao hơn các bé gái.
Chính vì điều này, bố mẹ nên tránh để trẻ ngủ trong tư thế nằm sấp, bởi điều đó có thể gây ra những nguy hại như:
Tăng nguy cơ dẫn đến SIDS - chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
Ngủ sấp sẽ khiến tăng áp lực lên hàm của bé, khiến đường hô hấp bị hẹp, giảm lượng oxi lưu thông trong cơ thể.
Khi nằm sấp trong nôi có quá nhiều vật dụng hay gối quá mềm, trẻ sẽ dễ hấp thụ lại lượng khí carbon mà mình đã thải ra, lượng oxi được đưa vào cơ thể cũng không đều, không tốt cho sức khỏe.
Bé sẽ dễ hít phải cái bụi bẩn, vi khuẩn hay vi sinh vật bám trên bọc gối, giường nệm khi nằm sấp.
Khi trẻ còn quá nhỏ, không thể tự chủ được cơ thể của mình. Hơn nữa, lực ở cổ và tay chân của trẻ rất yếu, nếu nằm sấp sẽ không tự mình lật người lại được.
Hơn nữa, khi trẻ nằm sấp, phần bụng của bé sẽ bị ép xuống nệm và tiếp xúc với đệm giường làm cho nhiệt độ cơ thể tăng cao đột ngột, khó tản nhiệt ra bên ngoài, mồ hôi tích tụ bên dưới rất dễ gây ra chàm trên da bé.
Ngoài ra, mặt của bé sẽ có xu hướng nghiêng sang một bên khi nằm sấp và dẫn đến một bên xương hàm bị tì đè xuống nệm trong thời gian dài. Nếu lâu ngày sẽ khiến cho xương mặt bị lệch, ảnh hưởng đến vấn đề thẩm mỹ.
Bên cạnh đó, trẻ sơ sinh dưới 1 năm tuổi rất nhạy cảm và cần được chăm sóc cẩn thận. Do đó, bố mẹ hãy tìm hiểu thêm một số cách chăm sóc trẻ sơ sinh vừa chào đời để chăm sóc con tránh sai sót nhé!
Sau khi bé tròn 1 tuổi, tay chân đã cứng cáp hơn, có thể tự kiểm soát được tư thế của mình. Thế nhưng trong lúc ngủ, tốt nhất bạn vẫn nên đặt bé ở tư thế nằm ngửa, sau đó bé có thể tự lăn vào bất cứ tư thế nào mà bé thích, kể cả là nằm nghiêng hay nằm sấp. Hoặc là vào ban ngày, bạn có thể trải một chiếc khăn mềm trên sàn, sau đó cho bé nằm lên để tập lật người.
Mục đích của bài tập này là cố định cho đầu và cổ của bé được cứng cáp hơn và có thể dễ dàng thay đổi tư thế trong lúc ngủ. Hãy đảm bảo rằng trong suốt quá trình bé luyện tập luôn có sự giám sát của bố mẹ hay người lớn.
Một số đứa bé có thể rất thích nằm sấp khi ngủ. Mặc dù vậy, bạn cũng không nên chiều theo ý muốn của con mình, đặc biệt khi bé chưa đầy 1 tuổi. Hãy luôn đặt bé vào nôi trong tư thế nằm ngửa. Nếu trong giấc ngủ, trẻ vô tình lật người về tư thế sấp hoặc nằm nghiêng, hãy nhẹ nhàng chỉnh lại tư thế cho bé. Cứ thực hiện liên tục như vậy cho đến khi bé quen dần với việc nằm ngửa hoặc cho đến khi bé lớn và có thể tự điều chỉnh được tư thế ngủ của mình.
Tư thế lúc ngủ tưởng chừng đơn giản nhưng lại vô cùng quan trọng với sức khỏe của trẻ nhỏ. Các ông bố bà mẹ phải luôn ghi nhớ đặt con mình vào tư thế ngửa trong lúc bé ngủ, tránh trường hợp trẻ sơ sinh nằm sấp trong thời gian dài để bé có thể có một giấc ngủ ngon và phát triển theo cách toàn diện nhất.
Tác giả: Team Cleanipedia
Bản quyền thuộc về: Unilever Vietnam. Ghi rõ nguồn khi tham khảo.
Xuất bản lần đầu 24 tháng 12 năm 2021