"Bách niên Tổ nghề", "Ông tổ nghề pháp y Trung Quốc", "Vị quan rửa oan" là một số cái tên mà người đời dành để ca tụng Tống Từ. Cách gọi tên thôi cũng đủ để người đọc hiểu đôi chút về ông.  Cực nhanh về thân thế và sự nghiệp của Tống Từ Đương thời, Tống Từ phát hiện ra các "ngũ tác" (nhân viên pháp y) ở đa số các cơ quan hình pháp đều bị mua chuộc để che giấu hành vi phạm tội của bọn ác. Vì thế, Tống Từ đích thân tự xét nghiệm thi thể và tự mình tìm hiểu được rất nhiều chứng cớ quan trọng. Không những chỉ khám nghiệm tử thi, Tống Từ còn chú trọng xem xét hiện trường vụ án, thu thập bằng chứng ở nhiều nơi, nhiều người khác nhau. Nhờ phá được nhiều án, danh tiếng của Tống Từ ngày càng vang rộng. Ông được sự ủng hộ nhiệt tình của dân chúng. Người đương thời tung hô ông với cái tên "vị quan rửa oan". "Tẩy oan tập lục" cuốn sách để đờiĐể nhanh mà nói sách này viết về chủ yếu các vấn đề như: giải phẫu, kiểm nghiệm thi thể , nguyên nhân tử vong, cách cấp cứu, giải độc,... Sách có tính khoa học cực cao so với thời đó. Khi viết sách về nghiệm thi, vì sao Tống Từ không đặt tên cho sách là "Kiểm nghiệm tập lục" hay các tên đại loại như thế mà ông lại lấy cái tên là "Tẩy oan tập lục"? Tống Từ đặt tên sách như thế là có ý đồ cả. Ông là một vị quan thanh minh luôn đứng về phía người dân vô tội, muốn dùng tên sách của mình để gián tiếp phê phán những kẻ giàu có lộng hành quyền lực mà ức hiếp dân lành. Việc này làm ông đụng chạm rất nhiều tên quan lại quyền cao chức trọng trong triều đình nên có thể nói hành động này của Tống Từ rất dũng cảm. Từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 19, sách này được liên tục dùng hơn sáu trăm năm, luôn là một quyển ‘đầu bàn’ mà quan viên hình pháp thời xưa của Trung Quốc phải có. Đầu thế kỷ 15, sách này được phiên dịch và trải rộng ra toàn thế giới. Chính vì thế cái tên "người đặt nền tảng cho pháp y học thế giới" của Tống Từ ra đời.
5 Để tìm hiểu kỹ hơn về cách thức phá án của thời cổ đại như thế nào, chúng ta hãy cùng theo dõi qua những vụ kỳ án bí ẩn đã được giải mã bởi vị pháp quan Tống Từ - "Cha đẻ ngành pháp y Trung Quốc" trong series "Những vụ kỳ án bí ẩn được giải mã bởi cha đẻ ngành pháp y Trung Quốc", đăng tải lúc 21 giờ thứ Bảy hàng tuần. KỲ 1: CÁI CHẾT BÍ ẨN TRONG ĐÊM TÂN HÔN Đây chính là tình tiết có thật trong một vụ án hạ độc bí ẩn mà Tống Từ, một vị pháp quan nổi tiếng nhà Tống đã gặp phải. Nếu như ngày nay với sự giúp đỡ của các trang thiết bị hiện đại, chỉ với 1 chút máu và dịch dạ dày, giám định viên có thể nhanh chóng tìm ra loại thuốc độc và đảm bảo việc bắt đúng người đúng tội. Trái lại, ở thời cổ đại, dù công nghệ còn rất lạc hậu nhưng Tống Từ đại nhân vẫn có thể dễ dàng tìm ra hung thủ nhờ phương pháp giám định đặc biệt của mình. Tình tiết vụ án Vụ án xảy ra vào năm 1232 sau Công Nguyên, khi Tống Từ vừa tới nhậm chức huyện lệnh tại Trường Đinh, Phúc Kiến. Một tân lang đột ngột qua đời ngay trong đêm tân hôn và người vợ mới cưới của anh ta bị nghi ngờ hạ độc vì không muốn kết hôn. Mặc cho tân nương một mực kêu oan, người ta vẫn bắt và nhốt cô vào ngục rồi đưa tân lang đi chôn cất. Chân dung của "Cha đẻ ngành pháp y Trung Quốc" – Tống Từ (1186-1249). (Ảnh: Lishibaijia) Sau khi biết tin, Tống Từ quyết định mở quan tài để khám nghiệm tử thi, lật lại vụ án. Xác chết trong quan tài đã bắt đầu phân hủy, toàn bộ cơ thể đều sưng tấy và chuyển thành màu nâu, không có vết đâm hay vết thương nào. Căn cứ theo hiện trạng tử thi, Tống Từ nhận định sơ bộ rằng thời gian tử vong không đủ lâu để xác chết xuất hiện những hiện tượng kể trên, nhiều khả năng là người này bị hạ độc. Dùng nước vôi trong, bột gạo nếp, trứng Như chúng ta vẫn biết, ở thời cổ đại, người ta có một phương pháp thử độc rất nổi tiếng là dùng kim châm bạc. Quả thực, sau khi châm vào tử thi, kim chuyển thành đen, tức là có độc. Tuy nhiên, với kinh nghiệm lâu năm của mình, Tống Từ cho rằng kim chuyển đen còn là do sự phân hủy của tử thi gây ra nữa. Vì vậy, ông quyết định nhúng phần đầu kim châm bạc vào nước vôi trong, lần này chiếc kim vẫn xuất hiện màu đen, có nghĩa là chính xác người này bị đầu độc. Thế nhưng để xác định được vị trí hạ độc cũng như loại chất độc mà hung thủ đã sử dụng thì 2 cách trên là chưa đủ. Lúc này, Tống Từ đã sử dụng phương pháp của riêng mình, là trộn bột gạo nếp với một quả trứng, bọc vào một miếng vải và nhét vào miệng của nạn nhân. Để thúc đẩy khí trong xác chết bốc lên, các pháp quan phải bịt kín các bộ phận khác như miệng, mũi, tai, đáy chậu và hậu môn. Một thời gian trôi qua, Tống Từ quan sát nắm bột gạo được lấy ra từ miệng người chết, ông thấy nắm bột đã chuyển thành màu đen và kèm theo một mùi tanh bất thường. Điều này một lần nữa chứng tỏ người chết bị hạ độc và chất độc đã ngấm toàn bộ các mạch máu. Nhưng chất độc là gì thì Tống Từ vẫn chưa xác định được. Người xưa thường dùng kim châm bạc để xác định độc tố. (Ảnh: Sohu) Tống Từ quyết định khám nghiệm một lần nữa toàn bộ thi thể nạn nhân. Ông nhận thấy vết sưng tấy ở hai bên tay và chân của người chết có sự khác biệt rất lớn, rõ ràng là bên trái nhỏ hơn hẳn bên phải. Trên chân trái của người chết có 2 đốm nhỏ màu nâu, ngay lập tức, ông đã nhận ra đó là vết rắn cắn. Dựa vào sự sưng tấy không đồng đều, vết cắn, mùi tanh của thi thể, Tống Từ càng chắc chắn rằng nạn nhân bị giết vì nọc độc của rắn. Lúc này, lại một vấn đề khác nảy sinh, bởi rắn vốn là loài động vật có thị lực kém, ít hoạt động về đêm, nếu người chết bị rắn cắn thì chỉ có thể xảy ra ở gần hang rắn, không thể bị cắn trong tiệc cưới. Vậy hung thủ thực sự là ai? Có phải là tân nương hay không? Từ lời khai của tân nương, tân lang không có kẻ thù nào, như vậy không thể tìm thấy kẻ khả nghi. Nhưng Tống Từ chợt nảy ra một ý, ông lập tức hỏi cô rằng xung quanh nhà có ai nuôi hoặc bán rắn không? Cô dâu mới chợt nhớ ra rằng lão hàng xóm Cung Tam nhà bên cạnh có nuôi rắn. Hóa ra, Cung Tam vì muốn chiếm đoạt tân nương nên vào lúc tổ chức tiệc đã mang theo một con rắn độc, nhân lúc mời rượu đã ép con rắn cắn vào chân của tân lang. Bởi có men rượu trong người nên tân lang không để ý chuyện gì xảy ra với mình mà chết vì nọc độc rắn phát tác. Tống Từ với tài năng khám nghiệm tử thi độc đáo của mình đã giải oan cho tân nương và bắt được hung thủ thực sự phải chịu tội. TỐNG TỪ LÀ AI? Tống Từ là nhà pháp y trứ danh thời nhà Tống. Ông được biết đến như là cha đẻ của nghề pháp y tại Trung Quốc. Tống Từ còn được mệnh danh một vị pháp quan chuyên "rửa oan" cho những người bị oan khuất. Trong nhiều năm làm pháp quan, ông nhận thấy tri thức pháp y và kinh nghiệm lý hình của các bậc quan lại còn rất yếu kém, tạo nên vô số án oan. Tống Từ không an lòng bèn đem tất cả kinh nghiệm tích lũy trong suốt một đời phán án để viết nên cuốn sách chuyên về pháp y học đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc là "Tẩy Oan Tập Lục". Nội dung của cuốn sách này là những ghi chép về khám nghiệm thi thể, giải phẫu cơ thể người, kiểm tra hiện trạng, giám định một số nguyên nhân gây tử vong, cách nhận biết các loại độc, cách cấp cứu, phương pháp giải độc… có giá trị khoa học rất cao. Cuốn sách "Tẩy Oan Tập Lục" ra đời năm 1247, sớm hơn quyển sách cùng loại do Fortunato Fidelis (Phật Đồ Nạp Đức Phi Đắc Lợi) và Paolo Zacchia, (người Italia) viết ra trên 450 năm. Từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 19, sách này được liên tục dùng hơn 600 năm, luôn là một cuốn sách mà quan viên hình pháp thời xưa của Trung Quốc phải có. Đầu thế kỷ 15, cuốn sách này được phiên dịch sang tiếng Triều Tiên, Nhật Bản, Anh, Đức, Pháp, Hà Lan, lưu truyền trên quốc tế. Tham khảo: Zhihu |
