Hướng dẫn nhà nông kỹ thuật về cách ngâm ủ hạt giống đúng cách giúp tăng tỷ lệ nảy mầm của hạt. Ngâm, ủ các loại hạt giống cây trồng, kỹ thuật ủ hạt giống. Hạt giống là yếu tố đầu tiên bạn cần quan tâm đều muốn trồng bất cứ loại cây nào. Thực tế cho thấy mỗi loại hạt khác nhau có những yếu tố về điều kiện nảy mầm cũng như gieo trồng khác nhau. Trước khi gieo trồng, quá trình ngâm ủ hạt giống là vô cùng quan trọng giúp tăng tỷ lệ hạt nảy mầm. Trong bài viết này, MY GARDEN xin giới thiệu đến các bạn những cách ngâm ủ hạt giống hiệu quả cao. Hạt giống là yếu tố quyết định đến sự nảy mầm của cây trồng. Dù bạn lựa chọn gieo trồng bằng phương pháp nào trong các phương pháp: gieo hạt, chiết hay ghép cành thì hạt giống vẫn là yếu tố đầu tiên không thể bỏ qua. Hạt giống được xem là nguồn gốc của nông nghiệp. Hạt được chọn làm giống là những hạt khỏe mạnh, thích nghi tốt với môi trường khiến cho việc trồng trọt trở nên thuận lợi và ngược lại. Nếu như hạt không tốt, ẩn chứa mầm bệnh và không chịu được ảnh hưởng của các yếu tố, điều kiện môi trường thì sẽ tốn rất nhiều chi phí cho phân bón cung cấp dinh dưỡng và tốn nhiều công chăm sóc mà hiệu quả chưa hẳn đã được như mong đợi. Trước đi đem ngâm ủ hạt giống thì hạt phải là hạt giống thuần, chuẩn giống, phải đồng nhất về kích thước, không bị trộn lẫn những giống khác, hạt và tạp chất. Hạt giống phải sáng, mẩy, không hoặc có rất ít hạt lép (chỉ chấp nhận có hạt lép 0,5 % bị lẫn trong hạt giống, ví dụ trong 1.000 hạt chỉ có 5 hạt hạt lem), có rất ít hạt lửng và hạt bị dị dạng. Tỷ lệ hạt nảy mầm cao ( hơn 80 %) và cây non phải có sức sống mạnh. Hạt giống không bị côn trùng phá hoại, sâu mọt, động vật tác động, không bị nấm mốc và không mang mầm bệnh nguy hiểm.1. Hạt giống là gì?
2. Như thế nào là hạt giống chất lượng tốt
Bên cạnh đó, chất lượng của hạt giống và mức độ sạch bệnh đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Khi hạt giống bị nhiễm bệnh có khả dẫn đến cây mọc lên mang mầm bệnh. Trên hạt lúa bị bệnh thường có chứa các yếu tố nguy hiểm cho cây trồng như : Nấm, vi khuẩn, virus và côn trùng. Trong đó, nấm và vi khuẩn là 2 tác nhân hàng đầu. Trong những bệnh được truyền qua hạt giống, bệnh lép hạt là một trong những xuất phát từ khâu hạt giống, hiện nay bệnh gây thất thu qua việc làm giảm sản lượng.
3. Sự cần thiết của việc ngâm ủ hạt giống trước khi gieo trồng
Để hạt giống nảy mầm cần phải có tác động của cả hai nhóm yếu tố bên trong và bên ngoài.
Các yếu tố bên ngoài quyết định sự nảy mầm của hạt chủ yếu là nước, độ ẩm và nhiệt độ. Hạt giống muốn nảy mầm được trước hết phải hút nước, đồng thời có nhiệt độ, độ ẩm thích hợp, chủ yếu là không được lạnh giá và không khô. Sau khi hút đủ nước và có nhiệt độ thích hợp, các tế bào đơm mầm và rễ mầm bắt đầu hoạt động và phát triển. Như vậy, quá trình ngâm ủ hạt giống ở nhiệt độ 40-50 độ C là hoạt động kích thích chồi mầm, rễ mầm “thức dậy” hay nói theo thuật ngữ khoa học là để phá vỡ tính miên trạng của hạt giống. Ánh sáng không cần thiết cho sự nảy mầm của hạt, nhưng khi hình thành cây đã có lá thì cây cần ánh sáng để quang hợp.
Sau khi ngâm ủ hạt giống tức là đã cung cấp đủ nước và nhiệt độ cho hạt, các phản ứng hóa học trong các tế bào của hạt được tiến hành, từ đó sinh ra các hormone kích thích các tế bào ở chồi và rễ mầm phát triển. Các hormone là yếu tố bên trong, bao gồm chất Auxin, Gibberellin, Cytokinin. Để giúp hạt mau nảy mầm, có thể ngâm ủ hạt giống vào trong dung dịch có chứa các chất này để bổ sung thêm chất kích thích cho hạt.
XEM THÊM: Mua hạt giống rau ở đâu có chất lượng tốt nhất ?
4. Thời gian ngâm ủ một số loại hạt giống
- Những hạt giống có kích thước quá nhỏ như: hoa dạ yến thảo, thúy điệp, mười giờ, cúc bất tử, bạc hà, húng chanh, xạ hương….không cần ngâm ủ mà đem gieo trồng ngay.
- Đối với các loại hạt giống có vỏ mỏng như: cà chua, ớt, cà tím, cần tây, cà rốt… các bạn có thể ngâm khoảng 3 đến 4 giờ.
- Đối với các loại hạt giống có vỏ dày hơn như: Măng tây, dưa các loại… tiến hành ngâm trong khoảng 6-8 giờ.
- Hạt giống cà rốt, hành tây, hoa hồng các loại ngâm trong khoảng 36-48 giờ, lưu ý cần phải thay nước rửa chua cho hạt mỗi ngày
- Đối với các loại hạt giống vỏ rất cứng: sau khi ngâm ủ hạt giống cần phải xử lý hạt bằng cách mài hoặc cắt phần vỏ cứng của hạt ở phần phía đầu chồi mầm (phần lõm vào của hạt) sao cho hở phần nhân hạt bên trong rồi mới đem đi ủ
- Riêng với hạt giống dâu tây, các bạn nên ngâm trong rượu trắng khoảng 10 phút rồi đem rửa sạch với nước nhiều lần vì ngoài vỏ hạt của dâu tây có chất ức chế sinh trưởng nên cần phải rửa sạch. Sau đó các bạn gieo hạt trên bề mặt của chất trồng.
5. Hướng dẫn ngâm và ủ hạt giống
5.1 Phương pháp 2 sôi + 3 lạnh
Sau khi chọn hạt giống chuẩn, chúng ta tiến hành ngâm hạt giống
- Pha nước theo tỷ lệ 2 sôi + 3 lạnh để nước đạt nhiệt độ khoảng 45-50 độ C, sau đó ngâm hạt giống dựa theo thời gian phù hợp cho từng loại hạt. Những loại hạt vỏ dày cần thời gian ngâm lâu hơn so với các loại hạt khác.
- Sau khi ngâm đủ thời gian, vớt hạt ra ngoài. Chuẩn bị một vật bằng phẳng khi khay, đĩa trải sẵn khăn giấy ướt hoặc khăn vải ướt.
- Trải đều hạt giống ra rồi phủ thêm một lớp khăn ẩm nữa. Để hạt giống vào nơi bóng tối.
- Đảm bảo hạt giống luôn ẩm, khi hạt bắt đầu nảy mầm, đem hạt để khô 30 phút rồi đem gieo.
- Không nên ủ hạt giống quá lâu dẫn đến rễ mọc dài sẽ dễ bị héo và khi gieo rễ cây dễ bị gãy. Tưới bằng bình xịt phun sương cho cây con tránh tình trạng cây bị gãy. Tưới nước thường xuyên 2 lần/ngày.
5.2 Các phương pháp ngâm ủ hạt giống giúp loại bỏ mầm bệnh
Xử lý bằng nước muối NaCL 15%
- Dùng nước sạch pha với muối NaCL 15% tỷ lệ 1 lít nước hòa vào 150g muối ăn, khuấy đều cho muối tan hết.
- Cách kiểm tra nồng độ: Dùng một quả trứng gà tươi thả vào dung dịch nước muối đã pha. Nếu quả trứng nổi lập lờ, nửa chìm, nửa nổi là đã đúng nồng độ. Nếu trứng chìm thì cho thêm muối vào, nếu trứng nổi trên mặt nước thì cho thêm nước.
- Cho tất cả hạt giống vào dung dịch muối đã pha trên. Sau 5-10 phút vớt bỏ các hạt nổi (đó là các hạt lép lửng, các hạt bị bệnh), các hạt chìm là các hạt đạt chất lượng tốt, đem đi ngâm ủ hạt giống chìm để gieo hạt sẽ được những cây trồng khỏe, đảm bảo chất lượng và sạch bệnh.
- Sau khi vớt ra, tiếp tục ngâm với nước sạch trong khoảng thời gian phù hợp với từng loại hạt rồi mang gieo.
Xử lý bằng nước vôi trong (2-3%)
Sử dụng 200-300g vôi cục hoặc 400 – 500g vôi tôi hòa tan với 10 lít nước sạch. Để vôi lắng xuống trong 15-20 phút rồi lọc lấy 6-7 lít nước vôi trong để ngâm, sử dụng cho 6-7 kg giống trong thời gian từ 10-12 giờ. Các bạn căn cứ vào lượng giống cần gieo để tính toán lượng nước vôi trong cần pha cho phù hợp.
Sau khi vớt ra, tiếp tục ngâm với nước sạch trong khoảng thời gian phù hợp với từng loại hạt rồi mang gieo.
Xử lý bằng các thuốc trừ nấm
Đối với hạt giống lúa, nhà nông có thể sử dụng các loại thuốc như: CuS04 (1-4%), Bavistin, Daconil, Captan… pha nồng độ 0,3% ngâm ủ trong 12 giờ. Một trong những loại thuốc trừ nấm hiện nay đang được sử dụng rộng rãi là thuốc Cruser Plus 312,5 FS để ngăn ngừa sự tấn công gây hại ngay từ đầu của bọ trĩ và một số côn trùng khác trên cây lúa như rầy nâu. Ngoài ra, các hoạt chất có trong thành phần thuốc trừ nấm sẽ diệt trừ các loại mầm bệnh còn tiềm ẩn trên hạt giống mà với các biện pháp khác khó loại trừ.
Nếu ngâm ủ 100 kg thóc giống thì pha với tỷ lệ 20ml thuốc Cruser Plus 312,5 FS với 4-5 lít nước sạch, khuấy kỹ dung dịch (dung dịch có màu đỏ), tưới lên và trộn đều với thóc rồi đem ủ cho mọc mầm trước khi gieo. Sau khi xử lý phương pháp trên, bà con đem hạt giống ngâm ủ tiếp trong nước sạch 48 tiếng đối với lúa thuần (đủ 60 giờ cho cả xử lý thuốc và ngâm ủ hạt giống trong nước sạch) và 36 giờ đối với lúa lai (đủ 36 giờ cho cả xử lý thuốc và ngâm ủ hạt giống trong nước sạch).
Chú ý một ngày ngày cần thay nước 2 lần, để lúa nơi mát đề phòng thối hạt do nước chua hoặc nhiệt độ cao. Đãi sạch hết nước chua, rồi ủ hạt giống trong 25-30 giờ cho đến khi hạt nảy mầm đem gieo sạ.
Để tìm được đất trồng phù hợp, bạn nên tham khảo: Đất trồng cây tốt nhất
6. Một số lưu ý khi ngâm ủ hạt giống để nhanh nảy mầm
- Một số loại hạt giống có kích thước quá nhỏ thì không cần ngâm ủ, chẳng hạn như: hoa dạ yến thảo, thúy điệp, mười giờ, cúc bất tử, bạc hà, cài ngọt, cải bẹ xanh, xà lách, bông cải xanh, tần ô, cải đuôi phụng, rau đay, dền, húng chanh, xạ hương…..
- Nếu ngâm hạt giống trong thời gian quá lâu (hơn 6 tiếng) hay thời gian quá ngắn (ít hơn 2 tiếng) thì khả năng nảy mầm của hạt giống sẽ bị ảnh hưởng nhiều.
- Khi ủ hạt giống, mọi người nên chú ý là không để hạt giống mọc mầm quá dài, dẫn đến tình trạng cây bị yếu khi mọc.
- Vẫn có trường hợp hạt giống sau khi đã ủ (đúng thời gian quy định) vẫn không thể mọc mầm(như cà pháo, cà tím, mồng tơi…) tuy nhiên, những hạt giống này vân có thể mang gieo trồng bình thường.
- Nên áp dụng phương pháp ngâm ủ hạt giống với những loại hạt có vỏ cứng, thời gian ngâm ủ sẽ tùy thuộc vào độ cứng và kích thước từng loại hạt.
- Các loại hạt thường được ngâm ủ như: măng tây, cà chua, ớt các loại, cà tím, cần tây, cà rốt, dưa chuột, dưa hấu, dưa lưới, bầu, bí các loại, thì là, ngò tây, củ dền, ngô.
- Nhiệt độ ngâm ủ hạt tối ưu nhất để độ nảy mấm của hạt cao là 20-25 độ.
- Các loại hạt giống hoa hầu hết các loại nên được gieo trực tiếp.
- Nên tưới nước bằng bình xịt tưới cây dạng phun sương lúc ban đầu khi hạt mới nảy mầm để tránh cây con bị gãy.
- Tưới nước thường xuyên,đều đặn ngày 2 lần sáng và chiều
7. Mua hạt giống cây trồng ở đâu uy tín?
Cho dù các bạn áp dụng phương pháp ngâm ủ hạt giống nào thì yếu tố quan trọng nhất quyết định việc hạt có nảy mầm hay không chính là lựa chọn hạt giống chất lượng tốt. Hiện nay, bạn có thể dễ dàng tìm hạt giống ở các cửa hàng kinh doanh giống cây trồng hoặc các trung tâm nghiên cứu giống cây trồng. Càng tiện lợi hơn khi hiện nay có thể đặt mua hạt giống trên các trang thương mại điện tử, website bán hàng với dịch vụ giao hàng toàn quốc Tuy nhiên, việc mua sản phẩm ở nơi uy tín sẽ được đảm bảo chất lượng của hạt giống và cũng như được tư vấn thêm những kiến thức hữu ích về nuôi trồng cây. Một trong những địa chỉ được người tiêu dùng tin tưởng nhất tại Hà Nội chính là MY GARDEN. MY GARDEN luôn tự hào nằm trong top 3 cơ sở cung cấp vật tư uy tín, chất lượng nhất tại miền Bắc. Tại đây, chúng tôi kinh doanh các sản phẩm, giống cây trồng, vật tư nông nghiệp uy tín, chất lượng. Bên cạnh đó, chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn, giải đáp các thắc mắc của bạn về những kiến thức, kinh nghiệm nuôi trồng và chăm sóc cây.
Thông qua hướng dẫn cách gieo hạt giống được nêu trong bài viết mong rằng sẽ giúp bạn hiểu hơn về kỹ thuật trồng rau sạch. Gieo hạt là những công đoạn đầu tiên để giúp cây hình thành và phát triển tốt hơn. Do đó, bạn hãy lưu ý những điều này để học cách gieo trồng hạt giống sao cho hiệu quả nhất. Cảm ơn các bạn đã đón bài viết!
>> Để cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt hơn thì đất trồng là yếu tố quan trong. Vậy cách làm đất trồng rau như thế nào mới hiệu quả quý khách hãy tham khảo bài viết sau: Cách làm đất trồng rau trên sân thượng cho hiệu quả cao 2021
Nếu bạn muốn biết thêm thông tin chi tiết về các loại hạt giống thì mời bạn liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau: