Xử lý xây nhà trên đất nông nghiệp

(PLO)- Đất nông nghiệp được sử dụng với mục đích sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên nhiều người lại mong muốn được xây nhà ở trên phần diện tích này bất chấp rủi ro.

Để bạn đọc hiểu rõ quy định pháp luật về việc xây nhà trên đất nông nghiệp nhằm hạn chế rủi ro, PLO giải đáp 4 thắc mắc xung quanh vấn đề này.

1. Có được xây nhà trên đất nông nghiệp?

Khoản 1 Điều 6 và Khoản 1 Điều 170 Luật Đất đai 2013 quy định một trong những nghĩa vụ của người sử dụng đất là phải sử dụng đất đúng mục đích.

Cụ thể, đất ở có mục đích sử dụng để xây dựng nhà ở, đất trồng cây hàng năm có mục đích để trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản có mục đích để nuôi trồng thủy sản…

Vì vậy, nếu muốn xây nhà ở, người dân phải xây dựng trên đất ở, không được xây trên đất nông nghiệp vì như vậy là trái mục đích sử dụng đất.

Xử lý xây nhà trên đất nông nghiệp

Nếu muốn xây nhà ở, người dân phải xây dựng trên đất ở, không được xây trên đất nông nghiệp vì như vậy là trái mục đích sử dụng đất. Ảnh minh họa: HỮU ĐĂNG

2. Chỉ có đất nông nghiệp nhưng muốn xây nhà ở thì phải làm sao?

Như đã đề cập ở trên, người dân không được phép xây nhà ở trên đất nông nghiệp. Trường hợp người sử dụng đất chỉ có quyền sử dụng đất nông nghiệp và muốn xây dựng nhà ở trên diện tích đất này thì trước tiên phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.

Điểm d Khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai 2013 quy định trong trường hợp này, muốn chuyển mục đích sử dụng đất thì người dân phải xin phép cơ quan có thẩm quyền.

Để thực hiện thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất, hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ xin phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở đến Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện nơi có đất để được giải quyết (Trường hợp địa phương có tổ chức bộ phận một cửa thì nộp tại bộ phận một cửa).

Hồ sơ xin phép bao gồm các loại giấy tờ sau đây:

- Đơn xin phép chuyển mục đích sử dụng đất (tải về mẫu TẠI ĐÂY).

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở, người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

Thời gian giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất là không quá 15 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ hợp lệ, không quá 25 ngày đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

Thời gian trên không bao gồm các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật; không tính thời gian tiếp nhận hồ sơ tại xã, thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất

Sau khi đã chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở, thì hộ gia đình, cá nhân có thể bắt đầu tiến hành xây dựng nhà ở trên diện tích đất này.

3. Xây nhà trên đất nông nghiệp bị phạt bao nhiêu tiền?

Xây nhà ở trên đất nông nghiệp khi chưa xin phép chuyển mục đích sử dụng đất là vi phạm quy định của pháp luật.

Khi đó, tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 9, 10 và 11 Nghị định 91/2019.

Tùy vào loại đất nông nghiệp (đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm…), diện tích vi phạm, khu vực có đất (thành thị hay nông thôn) và đối tượng thực hiện hành vi vi phạm (là tổ chức hay cá nhân) mà mức phạt có thể dao động từ hai triệu đồng đến một tỷ đồng.

4. Khi xây nhà trên đất nông nghiệp mà bị thu hồi thì có được bồi thường không?

Sử dụng đất không đúng mục đích (xây nhà trên đất nông nghiệp) và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà tiếp tục vi phạm sẽ bị thu hồi đất theo điểm a Khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013.

Khi đó, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi sẽ không được bồi thường về đất. Đối với tài sản là nhà gắn liền trên đất, do nhà được xây trái phép nên theo quy định tại Điều 92 Luật Đất đai, người sử dụng đất cũng sẽ không được bồi thường.

QUỲNH LINH

Tình trạng hộ dân xây nhà ở, chuồng trại, nhà tạm,…trên đất nông nghiệp hiện nay khá phổ biến mặc dù pháp luật quy định khá rõ việc sử dụng đất phải đúng mục đích sử dụng. Vậy, xây nhà trên đất ông nghiệp bị xử lý như thế nào?

Xử lý xây nhà trên đất nông nghiệp

Câu hỏi: Hiện tôi đang có mảnh đất trông cây lâu năm đã được cấp Sổ đỏ. Nay tôi muốn xây nhà ở lên đó có được không? Và nếu không thì có cách nào để tôi được xây nhà trên mảnh đất này vì hiện nay tôi không còn nhu cầu trồng cây lâu năm nữa. Mong được giải đáp vấn đề này.Tôi cảm ơn.- Thúy Nguyễn (Hải Dương)

Xây nhà trên đất nông nghiệp có được không?

Đất trồng cây lâu năm được xác định là loại đất nông nghiệp, tại Điều 6 Luật Đất đai 2013 quy định về nguyên tắc sử dụng đất như sau:

1. Đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất.

2. Tiết kiệm, có hiệu quả, bảo vệ môi trường và không làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của người sử dụng đất xung quanh.

3. Người sử dụng đất thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan”.

Như vậy, người sử dụng đất phải sử dụng đúng mục đích ghi trong giấy chứng nhận, trường hợp muốn xây dựng nhà ở phải xin phép cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và chỉ được xây dựng nhà ở khi có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở (theo khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai 2013, chuyển từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp phải xin phép).

Theo đó, việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sẽ dựa trên các căn cứ quy định tại Điều 52 Luật Đất đai 2013:

- Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

- Nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong dự án đầu tư, đơn xin giao đất, thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.

Tóm lại, trường hợp của bạn khi muốn xây dựng nhà ở cần phải được sự cho phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất mà không thể tự ý xây dựng nhà ở trên đất trồng cây lâu năm.

Xử lý xây nhà trên đất nông nghiệp

Xây nhà trên đất nông nghiệp bị xử lý như thế nào? (Ảnh minh họa)

Xây nhà trên đất nông nghiệp bị xử lý như thế nào?

Căn cứ Điều 9, 10, 11 và Điều 12 Nghị định 91/2019/NĐ-CP, khi sử dụng đất sai mục đích, cụ thể trong trường hợp này là xây dựng nhà ở trên đất Nông nghiệp mà không chuyển mục đích sử dụng đất thì bị phạt tiền và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, trong đó có biện pháp buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu.

- Xử phạt vi phạm hành chính:

Tại khoản 2, khoản 3 Điều 11 Nghị định 91/2019/NĐ-CP quy định mức xử phạt khi chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp trái phép theo khu vực như sau:

+ Khu vực nông thôn:

Phạt tiền từ 03 - 05 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,02 héc ta;

Phạt tiền từ 5.000.000 - 8.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta;

Phạt tiền từ 8.000.000 - 15.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta;

Phạt tiền từ 15.000.000 - 30.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,1 héc ta đến dưới 0,5 héc ta;

Phạt tiền từ 30.000.000 - 50.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta;

Phạt tiền từ 50.000.000 - 100.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta;

Phạt tiền từ 100.000.000 - 200.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 03 héc ta trở lên.

+ Khu vực đô thị:

Hình thức và mức xử phạt bằng 02 lần mức phạt  đối với khu vực nông thôn

- Biện pháp buộc khôi phục tình trạng ban đầu: Nếu xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp trái phép thì bắt buộc phải tháo dỡ, nếu không tự nguyện phá dỡ sẽ bị cưỡng chế tháo dỡ.

Như vậy, trường hợp bạn xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp trái phép sẽ bị xử phạt theo mức phạt quy định ở trên, đồng thời bắt buộc tháo dỡ nhà ở, nếu không tự nguyện tháo dỡ sẽ bị cưỡng chế.

Trường hợp bạn muốn xây nhà ở trên đất Nông nghiệp thì phải tiến hành chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở.

Xem thêm: Chuyển từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở

Trên đây là giải đáp về Xây nhà trên đất nông nghiệp bị xử lý như thế nào? Nếu còn băn khoăn, bạn vui lòng gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.