Bệnh truyền nhiễm1. Bệnh truyền nhiễm Show
Bệnh truyền nhiễm là bệnh lây lan từ cá thể này sang cá thể khác. Tác nhân gây bệnh rất đa dạng : có thể là vi khuẩn, vi nấm, động vật nguyên sinh hoặc virut... Muốn gây bệnh phải có đủ 3 điều kiện : độc lực (tức khả năng gây bệnh), số lượng nhiễm đủ lớn, con đường xâm nhập thích hợp. 2. Phương thức lây truyền Tùy loại vi sinh vật mà có thể lan truyền theo các con đường khác nhau : a) Truyền ngang - Qua sol khí (các giọt keo nhỏ nhiễm vi sinh vật bay trong không khí) bắn ra khi ho hoặc hắt hơi. - Qua đường tiêu hóa, vi sinh vật từ phân vào cơ thể qua thức ăn. nước uống bị nhiễm. - Qua tiếp xúc trực tiếp, qua vết thương, qua quan hệ tình dục, hôn nhau hay qua đồ dùng hằng ngày... - Qua động vật cắn hoặc côn trùng đốt. b) Truyền dọc Truyền từ mẹ sang thai nhi qua nhau thai, nhiễm khi sinh nở hoặc qua sữa mẹ. Sau một thời gian ủ bệnh, các triệu chứng sẽ xuất hiện như viêm và đau tại chỗ hay tác động tới các cơ quan ở xa. 3. Các bệnh truyền nhiễm thường gặp do virut Bệnh đường hô hấp : 90% các bệnh đường hô hấp là do virut như viêm phổi, viêm phế quản, cảm lạnh, viêm họng, viêm đường hô hấp cấp (bệnh SARS), cúm. Virut từ sol khí đi qua niêm mạc vào mạch máu rồi tới các nơi khác nhau của đường hô hấp. Bệnh đường tiêu hóa: Virut xâm nhập qua miệng, lúc đầu nhân lên trong mô bạch huyết, sau đó một mật vào máu rồi tới các cơ quan khác nhau của hệ tiêu hóa, một mặt vào xoang ruột rồi ra ngoài theo phân. Các bệnh thường gặp bao gồm viêm gan, quai bị, tiêu chảy, viêm dạ dày — ruột... Bệnh hệ thần kinh : Virut vào cơ thể theo nhiều con đường : hô hấp, tiêu hóa, niệu, sau đó vào máu rồi tới hệ thần kinh trung ương (như viêm não, viêm màng não, bại liệt). Một số virut (bệnh dại) tới thần kinh trung ương theo dây thần kinh ngoại vi. Bệnh lây qua đường sinh dục : Lây trực tiếp qua quan hệ tình dục như HTV hecpet (bóng nước sinh dục, mụn cơm sinh dục, ung thư cổ tử cung), viêm gan B) Bệnh da : Virut vào cơ thể qua đường hô hấp, sau đó vào máu rồi mới đi đến da. Tuy nhiên cũng thường lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua đồ dùng hằng ngày. Các bệnh trên da như đậu mùa, mụn cơm, sởi... Loigiaihay.com
Bệnh truyền nhiễm là gì ? Phương thức lây nhiễm, các bệnh thường gặp1. Khái niệm Quảng cáo
- Bệnh truyền nhiễm là bệnh lây lan từ cá thể này sang cá thể khác. - Tác nhân gây bệnh là virut, vi khuẩn, nấm, động vật nguyên sinh... Muốn gây bệnh thì các tác nhân này cần phải có đủ 3 điều kiện : + Đủ độc lực + Số lượng nhiễm đủ lớn + Con đường xâm nhập thích hợp Quảng cáo
2. Phương thức lây truyền Có 2 phương thức lây truyền cơ bản, đó là : - Truyền ngang : qua sol khí, qua đường tiêu hóa, qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua động vật cắn hoặc vết côn trùng đốt. - Truyền dọc : truyền từ mẹ sang con qua thai nhi, nhiễm khí khi sinh nở hoặc do qua sữa mẹ. 3. Các bệnh truyền nhiễm thường gặp do virut - Bệnh đường hô hấp : khoảng 90% các bệnh hô hấp là do virut. Các bệnh thường gặp bao gồm : viêm phổi, viêm phế quản, viêm họng, cúm, SARS,... - Bệnh đường tiêu hóa : virut xâm nhập vào miệng rồi nhân lên trong mô bạch huyết, một phần qua máu đi đến các cơ quan trong hệ tiêu hóa. Các bệnh thường gặp bao gồm : viêm gan A, quai bịt, tiêu chảy,... - Bệnh hệ thần kinh : virut đi vào cơ thể theo nhiều con đường : hô hấp, tiêu hóa,, niệu rồi vào máu lên hệ thần kinh trung ương (gây viêm não, viêm màng não, bại liệt) hoặc tới thần kinh trung ương theo dây thần kinh ngoại vi (dại). - Bệnh lây qua đường sinh dục : Lây trực tiếp qua quan hệ tình dục. Các bệnh thường gặp bao gồm : viêm gan B, HIV/AIDS, hecpet,... - Bệnh da : virut xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, tiếp xúc trực tiếp hoặc qua đồ dùng hằng ngày. Các virut này sẽ xâm nhập vào máu và đi đến da, tạo ra những tổn thương bất thường trên da. Các bệnh thường gặp bao gồm : đậu mùa, mụn cơm, sởi,... Quảng cáo
Xem thêm lý thuyết trọng tâm Sinh học 10 và các dạng bài tập có đáp án hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube Tôi Lý thuyết Sinh học 10 Bài 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch
Trang trước
Trang sau
Bài giảng: Bài 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch - Cô Nguyễn Thị Hoài Thu (Giáo viên Tôi) 1. Bệnh truyền nhiễm - Là bệnh lây lan từ cá thể này sang cá thể khác. - Nguyên nhân: Do vi khuẩn, virut, vi nấm, động vật nguyên sinh….. - Điều kiện gây bệnh: độc lực, số lượng, con đường xâm nhập thích hợp. 2. Phương thức lây truyền a. Truyền ngang - Qua đường hô hấp: sol khí bắn ra hoặc do hắt hơi. - Qua đường tiêu hóa: vi sinh vật từ phân vào cơ thể qua thức ăn, nước uống bị nhiễm. - Qua tiếp xúc trực tiếp: qua vết thương, quan hệ tình dục, qua động vật cắn hoặc côn trùng đốt… - Qua động vật cắn hoặc côn trùng đốt. b. Truyền dọc - Là phương thức truyền từ mẹ sang con qua nhau thai, nhiễm khi sinh nở hay qua sữa mẹ. 3. Các bệnh truyền nhiễm thường gặp do virut - Bệnh đường hô hấp: + Nguyên nhân do các loại virut gây các bệnh viêm phổi, cảm lạnh, viêm đường hô hấp… + Con đường xâm nhập: Virut từ sol khí đi qua niêm mạc vào mạch máu rồi tới các cơ quan của đường hô hấp. - Bệnh đường tiêu hóa: quai bị, tiêu chảy, viêm gan… + Virut xâm nhập qua miệng và nhân lên trong mô bạch huyết → xâm nhập vào máu tới các cơ quan khác nhau của hệ tiêu hóa hoặc vào xoang ruột để theo phân ra ngoài. - Bệnh đường thần kinh: bệnh dại, viêm màng não, bại liệt…. + Virut xâm nhập vào cơ thể → vào máu hoặc dây thần kinh ngoại vi à hệ thần kinh trung ương. - Bệnh lây qua đường sinh dục: mụn cơm sinh dục, ung thư cổ tử cung…. + Lây trực tiếp qua quan hệ tình dục - Bệnh da: đậu mùa, mụn cơm, sởi… + Virut xâm nhập vào cơ thể → máu → da + Lây trực tiếp qua tiếp xúc. 1. Khái niệm miễn dịch - Miễn dịch là khả năng của cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. 2. Phân loại miễn dịch a. Miễn dịch không đặc hiệu - Miễn dịch không đặc hiệu là miễn dịch tự nhiên mang tính bẩm sinh. - Các hình thức miễn dịch không đặc hiệu: + Da, niêm mạc chống không cho vi sinh vật xâm nhập. + Tuyến nhung mao chuyển động đẩy các vi sinh vật ra ngoài. + Nước mắt rửa trôi vi sinh vật ra khỏi cơ thể. - Không đòi hỏi phải có sự tiếp xúc với các kháng nguyên. b. Miễn dịch đặc hiệu - Miễn dịch đặc hiệu là miễn dịch xảy ra khi có kháng nguyên xâm nhập. * Miễn dịch thể dịch là miễn dịch sản xuất ra kháng thể nằm trong thể dịch như máu, sữa, dịch bạch huyết. - Kháng nguyên phản ứng đặc hiệu với kháng thể, khớp với nhau như ổ khóa – chìa khóa. - Kháng nguyên chỉ phản ứng với loại kháng thể mà nó kích thích tạo thành. * Miễn dịch tế bào là miễn dịch có sự tham gia của các tế bào T độc có nguồn gốc từ tuyến ức. - Quá trình: Khi tế bào T phát hiện tế bào khác bị nhiễm thì nó sẽ tiết ra prôtêin độc làm tan tế bào nhiễm, khiến virut không thể nhân lên. - Miễn dịch tế bào có vai trò quan trọng đối với những bệnh do virut gây ra. 3. Phòng chống bệnh truyền nhiễm : - Sử dụng thuốc kháng sinh đúng liều lượng. - Tiêm vacxin. - Kiểm soát vật trung gian có nguy cơ truyền bệnh. - Giữ gìn vệ sinh cá nhân và cộng đồng. Xem thêm Lý thuyết Sinh học 10 ngắn gọn, chi tiết hay khác:
Trang trước
Trang sau
|
