I. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC 1. Khái niệm - Loài sinh học là một hoặc một nhóm quần thể gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên và sinh ra con có sức sống, có khả năng sinh sản và cách li sinh sản với các nhóm quần thể khác. 2. Các tiêu chuẩn phân biệt hai loài - Tiêu chuẩn cách li sinh sản. - Tiêu chuẩn hình thái. - Tiêu chuẩn hóa sinh, phân tử... II. CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI SINH SẢN GIỮA CÁC LOÀI 1. Khái niệm - Cơ chế cách li là chướng ngại vật làm cho các sinh vật cách li nhau. - Cách li sinh sản là các trở ngại (trên cơ thể sinh vật) sinh học ngăn cản các cá thể giao phối với nhau hoặc ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ ngay cả khi các sinh vật này cùng sống một chỗ. 2. Các hình thức cách li sinh sản | Hình thức | Cách li trước hợp tử | Cách li sau hợp tử | | Khái niệm | Những trở ngại ngăn cản sinh vật giao phối với nhau. | Những trở ngại ngăn cản việc tạo ra con lai hoặc ngăn cản tạo ra con lai hữu thụ. | | Đặc điểm | - Cách li nơi ở: các cá thể sống cùng khu vực địa lí nhưng trong sinh cảnh khác nhau nên không giao phối với nhau. - Cách li tập tính: các cá thể thuộc các loài có những tập tính riêng biệt không giao phối với nhau. - Cách li thời gian: các cá thể thuộc các loài khác nhau, có mùa sinh sản khác nhau nên chúng không có điều kiện giao phối với nhau. - Cách li cơ học: các cá thể thuộc các loài khác nhau, có cấu tạo cơ quan sinh sản khác nhau nên chúng không giao phối được với nhau. | Cá thể của hai loài thân thuộc có thể giao phối với nhau tạo ra con lai: + Con lai không có sức sống. + Con lai có sức sống nhưng do khác biệt về cấu trúc di truyền tạo giao tử mất cân bằng gen do giảm phân không bình thường giảm khả năng sinh sản hoặc cơ thể bất thụ hoàn toàn.
| | Vai trò | - Đóng vai trò quan trọng trong hình thành loài. - Duy trì sự toàn vẹn của loài. | - Đóng vai trò quan trọng trong hình thành loài. - Duy trì sự toàn vẹn của loài. |
| 
