Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 được xem là cơ hội và thách thức của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. Cùng tìm hiểu chi tiết hơn về cuộc cách mạng công nghiệp này nhé.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 còn gọi là công nghiệp 4.0. Cuộc công nghệ này được tập trung vào công nghệ kỹ thuật số. Phát triển dựa trên nền tảng cuộc cách mạng 3.0 với sự kết nối thông qua internet vạn vật.
Kết nối vật lý với kỹ thuật số, trao đổi tương tác giữa các bộ phận, đối tác, nhà cung cấp, sản phẩm và con người. Cho các doanh nghiệp chủ động kiểm soát và nắm bắt được mọi hoạt động dong kinh doanh.
Cuộc cách mạng này tạo ra động lực giúp thúc đẩy nền kinh tế của nhiều quốc gia. Chuyển đổi từ nên kinh tế tri thức sang nền kinh tế thông minh, nhà máy thông minh, sản phẩm thông minh, chuỗi cung ứng cũng thông minh.
Sự giao thoa và trao đổi các lĩnh vực công nghệ đang dần xóa đi các ranh giới giữa các khẩu sản xuất. Giúp sản xuất đạt trình độ cao, tối ưu hóa cao, lợi ích kinh tế ngày càng đi lên
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 được bắt nguồn từ một nhóm nhà khoa học người Đức. Sự thay đổi của cuộc cách mạng lần này bao gồm phần cứng, phầm mềm và sinh học. Những tiến bộ về truyền thông và kết nối.
Sự thay đổi của mô hình này được dựa trên nguyên lý:
- Khả năng tương tác: Tăng sự tương tác giữa các bộ phận, yếu tố của nhà máy. Tăng khả năng giao tiếp giữa hệ thống vật lý không gian mạng, robot, sản phẩm thông minh và con người,…
- Phân cấp: Tạo ra năng lực thiết kế các quy trình tự trị để tự đưa ra quyết định một cách tự chủ.
- Phân tích thời gian thực: giám sát, kiểm soát được khả năng thu nhập và tích lượng lớn dữ liệu, tối ưu hóa các quy trình.
- Ảo hóa: Thu nhập các dự liệu, mô hình hóa, các mô hình mà máy ảo và mô hình mô phỏng để tạo ra một bản sao ảo.
- Định hướng dịch vụ: Tạo khả năng chuyển giá trị dịch vụ tạo ra các mô hình kinh doanh đột phá mới.
- Tính module và khả năng mở rộng: Tính linh hoạt và độ co giãn thích ứng được với yêu cầu của các ngành công nghiệp mọi lúc. Mở rộng năng lực kỹ thuật, phát triển nhu cầu kinh doanh.
Theo các chuyên gia thì cách mạng công nghiệp lần thứ 4 được diễn ra trên 3 lĩnh vực chính gồm Công nghệ sinh học, Kỹ thuật số và Vật lý. Dưới sự phát triển bùng nổ của thời đại Internet, công nghiệp 4.0 trong thời đại này đã tạo ra những phát minh thay đổi hoàn toàn cách các doanh nghiệp vận hành thông qua các công nghệ.
Cho phép con người nhu thập và lưu giữ một lượng dự liệu khủng lồ. giúp các doanh nghiệp đưa ra được xu hướn, nhu cầu, mong muốn của khách hàng. Tạo ra các chiến lược quảng cáo dung đắn trong kinh doanh theo từng giai đoạn.
Đây là sự kết hợp giữa internet, công nghệ vi cơ điện tử, công nghệ không dây. Giúp kết nối các thiết bị hỗ trợ đời sống ( điện thoại, máy tính, tivi, lò vi sóng,…) với con người.
Cho người dùng sử dụng các dịch vụ lưu trữ như Facebook, Office 365, Youtube,… Mọi dữ liệu được lưu trữ, tổ chức và sắp xếp theo hệ thống của nhà cung cấp.
Trí tuệ nhân tạo tạo ra những cỗ máy thông minh và hoạt động phản ứng như con người. Có thể nhận dạng qua giọng nói. Đây là công nghệ lập trình cho máy móc: học tập, khả năng lập luận, khả năng tự sửa lỗi. AI giúp đẩy mạnh marketing của doanh nghiệp.
Đây được gọi là sản xuất phụ gia, mô tả các hoạt động mô hình 3D. Sử dụng để phát triển sản phẩm, rút ngắn chu kỳ sản xuất, linh hoạt hơn, mà chi phí lại thấp.
Biến dữ liệu thô thành cái nhìn sâu sắc để đưa ra quyết định trong kinh doanh sáng suốt.
Là sự kết hợp giữa màn hình và âm thanh, văn bản, hiệu ứng được máy tính tạo ra với trải nghiệm thực tế của người dùng.
Là quá trình tự động hóa trong kinh doanh. Được tạo bằng AI, thay thế con người làm những nhiệm vụ phổ biến như xử lý giao dich, quản lý thông tin, công việc trợ lý,…
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã và đang thúc đẩy đến mọi khía cạnh và nhiều cấp độ khác nhau trong đời sống và sản xuất. Thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội.
Tham khảo thêm các nhìn khái khoát về các cuộc cách mạng công nghệ
Công nghệ 4.0 là gì ? Industry 4.0 hay còn gọi là Cách mạng Công nghiệp 4.0 là một trong những chủ đề được thảo luận nhiều nhất hiện nay. Vẫn còn nhiều sự nhầm lẫn xung quanh Công nghiệp 4.0. Hôm nay chúng ta sẽ khám phá các công nghệ chính đằng sau công nghệ 4.0, cũng như các ứng dụng của nó trong thế giới thực.
Cách mạng công nghiệp 4.0 đang làm thay đổi cuộc sống của con người
Đọc thêm: Bên trong nhà máy sản xuất ô tô Vinfast và ứng dụng công nghệ 4.0?
Công nghệ 4.0 là gì?
Cách mạng Công nghiệp 4.0 (hay Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư) là sự ra đời của một loạt các công nghệ mới, kết hợp tất cả các kiến thức trong lĩnh vực vật lý, kỹ thuật số, sinh học, và ảnh hưởng đến nền kinh tế và các ngành công nghiệp.
Trong lĩnh vực công nghệ sinh học, cách mạng công nghiệp 4.0 tập trung nghiên cứu để tạo ra những đột phá trong nông nghiệp, thuỷ sản, y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng hoá tái tạo và hoá học.
Những công nghệ nổi bật trong công nghệ 4.0 là gì?
- Artificial Intelligence (Trí tuệ nhân tạo – AI): là một lĩnh vực của khoa học máy tính. Đây là công nghệ lập trình cho máy móc với các khả năng học tập (tìm kiếm, thu thập, áp dụng các quy tắc sử dụng thông tin), khả năng lập luận (đưa ra các phân tích, dự đoán chính xác hoặc gần chính xác) và khả năng tự sửa lỗi.
- Big Data (Dữ liệu lớn): cho phép con người có thể thu thập và lưu trữ một lượng dữ liệu khổng lồ. Trong ngành marketing, người ta có thể thu thập được một lượng lớn thông tin bao gồm thông tin cá nhân của từng khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp xác định các xu hướng, nhu cầu, mong muốn của người tiêu dùng từ đó có thể tạo ra những chiến lược đúng đắn và hiệu quả trong từng giai đoạn.
- Internet of Things – IoT (vạn vật kết nối): đề cập đến hàng tỷ thiết bị vật lý trên khắp thế giới hiện được kết nối với internet để thu thập và chia sẻ dữ liệu. “Với việc giới thiệu thu thập và phân tích dữ liệu toàn diện, theo thời gian thực, các nhà máy sản xuất có thể trở nên nhanh nhạy hơn đáng kể” – chuyên gia tư vấn McKinsey cho biết.
- In 3D: In 3D hay còn gọi là công nghệ bồi đắp vật liệu, là một chuỗi kết hợp các công đoạn khác nhau để tạo ra một vật thể ba chiều. Trong In 3D, các lớp vật liệu được đắp chồng lên nhau và được định dạng dưới sự kiểm soát của máy tính để tạo ra vật thể. Nó được sử dụng trong phát triển sản phẩm để giảm thời gian tung ra thị trường, rút ngắn chu kỳ phát triển sản phẩm và tạo ra các hệ thống sản xuất và tồn kho linh hoạt hơn với chi phí thấp hơn.
- Augmented Reality (AR): Công nghệ AR (Augmented Reality – Thực tế Tăng cường) được hiểu là công nghệ thực tế ảo tăng cường kết hợp giữa thế giới thật với thông tin ảo, không phải tách người dùng ra một không gian riêng như thực tế ảo. Nó có thể hỗ trợ tương tác với nội dung ảo ngay trong đời thật như chạm, có thể phủ một lớp hình ảnh lên trên ảnh thật…Hãy thử tưởng tượng một ngày nào đó, bạn bước ra đường sẽ chẳng phải sợ mỗi khi lạc đường vì sẽ có một màn hình hiện ra ngay lập tức, hiển thị đầy đủ các thông tin chi tiết về bản đồ, quán ăn, quán cà phê hay nhà hàng khách sạn gần đó.
- Cloud computing (Điện toán đám mây): là việc sử dụng các dịch vụ như nền tảng phát triển phần mềm, máy chủ, lưu trữ và phần mềm qua internet, thường được gọi là đám mây. Chi phí thấp hơn liên quan đến việc áp dụng đám mây không có máy chủ, xuất phát từ khả năng của nhà cung cấp để tập hợp tài nguyên giữa các khách hàng, đã dẫn đến một số công ty đóng cửa các trung tâm dữ liệu độc quyền.
- Tự động quy trình robotic (RPA): RPA là từ viết tắt của Robotic Process Automation, nghĩa là tự động hoá quy trình bằng robot. Đây là công nghệ phần mềm được tạo ra để bắt chước hành động của con người, thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại nhằm tăng hiệu quả công việc. Hiểu một cách đơn giản, con người sẽ “dạy” cho robot ảo các quy trình làm việc với nhiều bước, trên nhiều ứng dụng khác nhau như: nhận form, gửi tin nhắn xác nhận, sắp xếp form vào folder, nhập dữ liệu trên form.
Trong số những công nghệ kể trên, trọng tâm của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 dồn vào: Trí tuệ nhân tạo (AI), Vạn vật kết nối – Internet of Things (IoT) và Dữ liệu lớn (Big Data).
Đọc thêm: Trí tuệ nhân tạo AI: Bước tiến mới của công nghệ tương lai
Đặc điểm của công nghệ 4.0: Kết nối, tự động hóa và xóa nhòa mọi ranh giới
Nếu như Cách mạng công nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách mạng lần 2 diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cuộc cách mạng lần 3 sử dụng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Cuộc Cách mạng Công nghiệp thứ tư đang nảy nở từ cuộc cách mạng lần ba, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới giữa vật lý, kỹ thuật số và sinh học. Cách mạng công nghiệp 4.0 tạo điều kiện thuận lợi cho việc ra đời của các nhà máy thông minh, thành phố thông minh. Sự phát triển của IoT cho phép vạn vật kết nối với nhau thông qua mạng internet mọi lúc, mọi nơi.
Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang báo hiệu một sự thay đổi hoàn toàn hoạt động sản xuất truyền thống. Ba từ khóa mô tả chính xác nhất quá trình thay đổi này là: kết nối, và tự động hóa linh hoạt và xóa nhòa mọi ranh giới.
Lịch sử phát triển các cuộc cách mạng công nghệ của nhân loại
Đọc thêm: Phần mềm ERP là gì để hiểu sự thay đổi trong ngành công nghiệp khi được ứng dụng công nghệ hiện đại
Cách mạng công nghiệp 4.0 mở ra kỷ nguyên mới của đầu tư, giúp quá trình sản xuất nhanh hơn, tốn ít sức người, năng suất và chất lượng cuộc sống của con người được tăng cao. Việc áp dụng sự tiến bộ của khoa học, kĩ thuật, máy móc vào sản xuất giúp cho năng suất lao động được tăng cao từ đó cải thiện được cuộc sống của con người. Đối với các nhà đầu tư, công nghệ 4.0 sẽ mở ra cơ hội thu được mức lợi nhuận khổng lồ tương tự như các cuộc cách mạng trước đem lại.
Tuy nhiên, hệ lụy của cách mạng công nghiệp 4.0 là nhiều lao động sẽ mất việc làm do bị máy móc thay thế. Các doanh nghiệp cũng gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nguồn nhân lực đáp ứng được yêu cầu của công việc. Điều này có thể dẫn tới sự bất bình đẳng, thậm chí là phá vỡ thị trường lao động. Ngoài ra, cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi. Muốn tồn tại và phát triển, họ phải đầu tư và nâng cấp công nghệ, máy móc và nâng cao chất lượng nhân sự.
Đọc thêm: Giải pháp ERP Việt đầu tiên ứng dụng IoT vào quản lý sản xuất
Công nghệ 4.0 đang thay đổi các ngành nghề như thế nào?
Cách mạng công nghiệp 4.0 đang làm thay đổi tương lai của hầu hết các ngành nghề
Để minh chứng cho điều này thì có thể kể đến Grab – đơn vị đã tạo ra một cuộc cách mạng thực sự trong ngành vận tải ở quy mô thế giới và Việt Nam về sự thuận tiện, chi phí thấp. Với cách thức đặt xe hiện đại, 100% việc quản lý các cuốc xe được thực hiện qua phần mềm có thể hỗ trợ tài xế và hành khách mọi lúc mọi nơi. Điều này góp phần giải quyết nhu cầu di chuyển nhanh, an toàn và văn minh. Nhờ đó, Grab đã trở thành một trong những đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải công nghệ hàng đầu trên thế giới, dần thay thế vị trí của các hãng taxi truyền thống.
Cỗ máy IBM Watson có biệt danh “Bác sỹ biết tuốt” có thể lướt duyệt cùng lúc hàng triệu hồ sơ bệnh án để cung cấp cho các bác sĩ những lựa chọn điều trị trong vòng vài giây nhờ khả năng tổng hợp dữ liệu khổng lồ và tốc độ xử lý mạnh mẽ. “Bác sĩ biết tuốt” này còn cho phép con người tra thông tin về tình hình sức khỏe của mình. Các bác sĩ chỉ cần nhập dữ liệu người bệnh để được phân tích, so sánh với kho dữ liệu khổng lồ có sẵn để đưa ra gợi ý hướng điều trị chính xác. Một số bệnh viện tại TP HCM và Hà Nội đã thực hiện ca mổ với sự hỗ trợ của robot. Với bốn cánh tay, đầu camera thông minh, góc phẫu thuật rộng 540 độ, hình ảnh 3D, robot có thể phẫu thuật ở những vị trí khó, hỗ trợ các bác sĩ tiến hành ca mổ với sự xâm lấn tối thiểu và độ chính xác, hiệu quả an toàn hơn, giúp bệnh nhân ít mất máu, ít đau, giảm nguy cơ tai biến và mau hồi phục.
- Sản xuất: Tạo ra các nhà máy thông minh:
Máy móc có thể nói chuyện với nhau: Giống như một cái gì đó từ một bộ phim khoa học viễn tưởng là máy móc đang nói chuyện với nhau. Tuy nhiên, thay vì âm mưu hủy diệt loài người, điều này đang giúp tiết kiệm thời gian, cắt giảm chất thải và tiết kiệm tiền. Tất cả là nhờ vào Internet of Things (IoT) với khả năng thu thập thông tin và kết nối cho phép các thiết bị làm việc thông minh hơn.
Trong một nhà máy thông minh, việc kết nối thông tin cho phép người dùng quyền truy cập thời gian thực vào dữ liệu từ đó có thể có những quyết định chính xác nhất.
Đọc thêm: [Video] Smart factory – Nhà máy thông minh là gì?
Trang trại kỹ thuật số sẽ hiệu quả và bền vững hơn so với các trang trại truyền thống trước đây. Tại đây, máy kéo có thể tự lái, thời gian thu hoạch có thể được xác định bằng hình ảnh kỹ thuật số của các cánh đồng và nông dân thường làm việc với một nhà công nghệ để nâng cao hiệu quả về sản lượng. Ở Tennessee, chủ sở hữu của một trang trại đang thay đổi cách họ trồng rau theo những cách ấn tượng bằng cách sử dụng máy bay không người lái để tưới cho rau, hình ảnh vệ tinh theo dõi về thời gian thu hoạch.
Qua bài viết trên hy vọng đã giúp các bạn hiểu khái niệm cơ bản Công nghệ 4.0 là gì và ứng dụng của Công nghệ 4.0 trong thực tế. Bạn có thể theo dõi trang page của ITG để cập nhật những xu hướng ứng dụng công nghệ 4.0 nổi bật ở Việt Nam và trên thế giới.
Đọc thêm: Đặc trưng của nhà máy thông minh trong CMCN 4.0
Tag: công nghệ 4.0 là gì