Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

  • lý thuyết
  • trắc nghiệm
  • hỏi đáp
  • bài tập sgk

các chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần trong cuộc kháng chiến quân Mông Cổ lần thứ 2

Các câu hỏi tương tự

3 lần kháng chiến chống Mông – Nguyên xâm lược, quân dân Đại Việt đã trải qua nhiều trận đánh đi vào sử sách.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Bình Lệ Nguyên (1258): Đây là cuộc đụng độ đầu tiên giữa quân, dân nhà Trần với đội quân xâm lược hung hãn đến từ Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy. Trận đánh diễn ra vào ngày 17/1/1258 tại Bình Lệ Nguyên (Bình Xuyên, Vĩnh Phúc). Đối đầu với đội quân Mông Cổ, quân đội nhà Trần dưới sự chỉ huy trực tiếp của vua Trần Thái Tông đã thất bại, không thể ngăn cản bước tiến quân thù. Nghe theo lời của tướng Lê Tần (Lê Phụ Trần), vua cho lui binh chiến lược, tránh đối đầu trực tiếp với quân thù đang mạnh.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Đông Bộ Đầu (1258): Rút lui chiến lược tại Bình Lệ Nguyên là quyết định chuẩn xác vừa giúp quân ta tránh tổn thất, vừa khiến quân địch không thể “đánh nhanh thắng nhanh”. Sau hơn 10 ngày chờ cho quân địch mệt mỏi, vua tôi nhà Trần tung quân ra đánh, tiến vào đại bản doanh của địch, làm nên chiến thắng Đông Bộ Đầu (28-29/1/1258). Thất bại trong trận Đông Bộ Đầu buộc đội quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy phải bỏ chạy về. Cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên lần thứ nhất giành thắng lợi.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Vạn Kiếp - Lục Đầu (1285): Đây là trận đánh lớn đầu tiên giữa quân đội đôi bên trong cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên lần thứ 2 (1285). Sau một loạt trận đánh trước đó, Trần Hưng Đạo quyết định lui binh về Vạn Kiếp. Ngày 11/2/1285, quân Nguyên do Ô Mã Nhi chỉ huy theo hướng thủy, bộ tiến vào Vạn Kiếp. Quân ta chống giữ suốt 3 ngày liền, trước thế mạnh của địch, Hưng Đạo Vương buộc phải cho quân lui xuống thuyền. Cùng lúc, vua Trần tung 100.000 quân dự bị ở Thăng Long ra Lục Đầu để chặn địch vào Thăng Long. Sau những trận đánh ở đây, quân Trần tiếp tục lui binh, thực hiện rút lui chiến lược.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Chương Dương cướp giáo giặc (1285): Trận Chương Dương độ diễn ra tại bến Chương Dương (nay thuộc địa phận huyện Thường Tín, Hà Nội) vào khoảng tháng 5, 6 Âm lịch (1285). Trong trận đánh này, các lực lượng quân Trần đã tập kích phá tan căn cứ thủy quân Nguyên, tạo mở ra thời cơ đánh úp đại bản doanh địch, tái chiếm kinh thành Thăng Long. Thượng tướng Trần Quang Khải đem quân vào Thăng Long, cảm khái trước sự dũng mãnh của dũng sĩ và nhân dân đã xuất khẩu thành thơ: Chương Dương cướp giáo giặc / Hàm Tử bắt quân thù / Thái bình nên gắng sức / Non nước ấy nghìn thu.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Hàm Tử bắt quân thù (1285): Sau cuộc rút lui chiến lược về Thiên Trường (Nam Định) từ tháng 2/1285 để vào Thanh Hóa, vua tôi nhà Trần bắt đầu mở cuộc phản công vào các cứ điểm quan trọng của quân Nguyên tại vùng Khoái Châu, Hưng Yên. Trận quyết chiến tại cửa Hàm Tử diễn ra vào cuối tháng 5/1285, 50.000 quân do Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật chỉ huy đã nhanh chóng giành thắng lợi. Chiến thắng Hàm Tử góp phần tiêu diệt và quét sạch 500.000 quân Nguyên ra khỏi bờ cõi, giải phóng hoàn toàn Đại Việt.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Trận Tây Kết (1285): Sau các chiến thắng Hàm Tử, Chương Dương, Trần Hưng Đạo chia quân chặn các ngả đường không cho Thoát Hoan và Toa Đô liên lạc với nhau. Tiếp đó, Vương đem binh đến Tây Kết tấn công quân Nguyên, đặt phục binh bắt sống Toa Đô. Quân ta càng đánh càng mạnh, quân địch chống cự không nổi, Ô Mã Nhi và Toa Đô phải đem tàn quân chạy ra biển, tiếp tục bị phục binh của ta đổ ra vây đánh. Trong trận đánh này, Toa Đô bị tướng Nguyễn Khoái bắn chết, Ô Mã Nhi chạy vào Thanh Hóa, tiếp tục bị truy đuổi, phải dùng thuyền trốn chạy về nước. Trận đánh Tây Kết thắng lợi rực rỡ, toàn bộ 80.000 quân Nguyên bị chúng ta bắt sống và tiêu diệt.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Truy kích Như Nguyệt - Vạn Kiếp - Vĩnh Bình (1285). Sau thắng lợi ở Tây Kết, quân dân nhà Trần dưới sự chỉ huy của Trần Hưng Đạo tiến hành truy kích quân Nguyên trên khắp Đại Việt với những trận đánh ở Như Nguyệt - Vạn Kiếp - Vĩnh Bình khiến quân Nguyên bỏ chạy. Cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên lần thứ 2 giành thắng lợi.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Chiến thắng Vân Đồn (1288): Đây là trận đánh ghi dấu ấn lớn của tướng Trần Khánh Dư vào tháng 1/1288. Trong trận đánh này, quân Trần đã đánh bại đoàn thuyền lương của quân Nguyên do Trương Văn Hổ chỉ huy. Toàn bộ 14.300 thạch lương bị đánh chìm khiến đạo quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy đi vào nước ta trước đó hoàn toàn tê liệt.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Ải Nội Bàng (1288): Biết tin đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ bị đánh chìm ở Vân Đồn (Quảng Ninh), quân Nguyên hoàn toàn suy sụp, Thoát Hoan quyết định rút quân về nước theo 2 đường thủy bộ. Đích thân Thoát Hoan chỉ huy quân bộ rút về Trung Quốc. Khi đến ải Nội Bàng (Lạng Sơn), đạo quân Nguyên bị phục binh của Phạm Ngũ Lão đổ ra đánh, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng thoát thân.
Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Bạch Đằng lần thứ 3 (1288): Màn đụng độ cuối cùng giữa quân, dân Đại Việt với kẻ địch trong 3 lần chiến thắng chống Mông - Nguyên. Trận đánh diễn ra vào 9/4/1288. Dưới sự chỉ huy trực tiếp của Trần Hưng Đạo cùng 2 vua Trần, bằng thế trận cắm cọc xuống sông Bạch Đằng dụ địch mắc bẫy, quân Trần đã tiêu diệt toàn bộ đạo thủy quân nhà Nguyên trên đường tháo chạy. 


Ba lần kháng chiến quân xâm lược Mông Nguyên xâm lược là lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam ta dưới thời nhà Trần.

Bài viết ngày hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu về nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên qua nội dung dưới đây.

Kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên là cuộc kháng chiến nào?

Cuộc chiến Mông – Nguyên – Đại – Việt hay cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên (tên gọi ở Việt Nam) là cuộc chiến bảo vệ quê hương đất nước của quân và dân Đại – Việt vào đầu thời Trần dưới thời Trần Thái Tông và các vua Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông trước sự tấn công của đế quốc Mông Cổ và nhà Nguyên.

Cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ lần thứ nhất (1258) nối với vua Trần Thái Tông. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai (1285), gắn liền với vua Trần Nhân Tông. Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ ba (1288), gắn liền với vua Trần Nhân Tông.

Chiến thắng tiêu biểu của nhà Trần chống quân Mông Cổ

Tìm hiểu diễn biến ba lần kháng chiến chông quân xâm lược Mông Nguyên

Tiếp theo nội dung bài viết nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên, chúng ta cùng xem diễn biến của cuộc kháng chiến này như thế nào nhé.

– Kháng chiến chông quân xâm lược Mông Nguyên lần thứ nhất

Tháng 1 năm 1258, Ngột Lương Hợp Thai dẫn 3 vạn quân Mông Cổ tràn sang nước ta. Họ men theo sông Thao tiến về Bạch Hạc (Phú Thọ). Sau đó đến vùng Bình Lệ Nguyên (Vĩnh Phúc) và bị dừng lại trên đường do vua Trần Thái Tông chỉ huy chặn lại. Trước thế giặc mạnh, vua Trần hạ lệnh rút quân từ kinh thành Thăng Long về Thiên Trường (Hà Nam). Đồng thời bắt đầu thực hiện kế hoạch đã đề ra là “vườn không nhà trống”.

Tiếp đó, Nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu, Hà Nội. Ngày 29 tháng 1 năm 1258, quân Mông Cổ lập tức rời kinh thành Thăng Long, rút ​​vào trong nước, cũng theo con đường ven sông Hồng. Lần xuất quân đầu tiên của Mông Nguyên kết thúc thắng lợi.

– Kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên lần thứ hai

Tháng giêng năm 1285, Thoát Hoan đưa 5 vạn quân vào nước ta. Với ưu thế về quân số, quân Nguyên liên tiếp đánh bại quân Việt trên các mặt trận Lạng Sơn, Sơn Động, Vạn Kiếp, Thu Vật, sông Đuống. Quân ta rút theo sông Hồng về Vạn Kiếp, Thăng Long và cuối cùng là Thiên Trường (Nam Định).

Cùng lúc đó, Toa Đô dẫn quân từ Chiêm Thành tiến đánh Nghệ An – Thanh Hóa. Bị ép trước ép sau, vua Trần phải rút quân ra biển Quảng Ninh. Cho đến khi quân Nam Nguyên qua Thanh Hóa. Quân của Thoát Hoan mở cuộc tấn công ở phía nam để tiêu diệt quân ta, nhưng không thành công. Họ phải rút về Thăng Long và tiếp tục thiếu lương thực trầm trọng.

Tháng 5 năm 1285 khi nghĩa quân rút vào Thanh Hóa bị suy yếu, nhà Trần tổ chức phản công. Lần lượt quân Đại Việt đại thắng ở cửa Hàm Tử (Hưng Yên), bến Chương Dương (Hà Nội), giải phóng Thăng Long. Đường rút lui bị đánh phá ở sông Cầu, Vạn Kiếp, Vĩnh Bình, quân nam bị tiêu diệt hoàn toàn ở Tây Kết (Khoái Châu), quân giặc nhiều lần bị giết, số còn lại bỏ chạy về quê. Toa Đô bị chém đầu, Thoát Hoan phải về nước và cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ lần thứ hai toàn thắng.

– Kháng chiến chống quân Mông Nguyên lần thứ ba

Tháng 12 năm 1287, quân Nguyên lại tấn công Đại Việt. Chia làm ba cánh quân Nguyên xâm lược nước ta từ Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông bằng đường biển vào Đại Việt.

Vì thiếu lương thực và nguy cơ chia cắt, quân Nguyên bỏ Thăng Long rút về Vạn Kiếp. Sau đó chúng chủ động rút lui trước khi quân ta kháng cự. Tuy nhiên, khi chúng rút lui thì bị quân ta phục kích. Quân Nguyên đã bị quét sạch hoàn toàn ở sông Bạch Đằng khi chúng tìm cách rút lui ra biển.

Các đại đội bộ binh của quân Nguyên đi qua Bắc Giang, Lạng Sơn đều bị quân ta phục kích, tập kích nặng. Kết quả của cuộc Kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ ba: địch lại bị thất bại nặng nề.

Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên là gì?

– Về nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên

Thứ nhất: Được sự nhất trí của vua tôi của nhà Trần, được các tầng lớp nhân dân tích cực ủng hộ và tham gia kháng chiến.

Khi quân Mông Cổ chuẩn bị tấn công nước ta theo lệnh của vua Trần, cả nước thu phục vũ khí. Các đội dân quân định cư, ngày đêm luyện tập võ nghệ, sẵn sàng đánh địch, khi địch đánh phá, nhân dân ba lần thực hiện theo chủ trương “vườn không nhà trống”, gây cho địch nhiều khó khăn, khủng bố.

Thứ hai: Sự chuẩn bị chu đáo của nhà Trần, ý chí quyết tâm đánh giặc của toàn quân và dân ta. Điều này đã được thể hiện rất rõ tại hội nghị Diên Hồng. Cha mẹ già quyết tâm “quyết chiến”, binh đao đều khắc hai chữ “ Sát Thát ” trên tay.

Vua tôi nhà Trần quyết tâm đánh giặc. Nhà vua chỉ thẳng tay vào kẻ thù, các triều thần quyết tâm đánh giặc. Trần Thủ Độ nói: “Đầu trời không rơi xuống sàn, xin ông đừng lo”. Trần Quốc Tuấn nói: “Muốn đầu hàng giặc thì chém đầu ta trước rồi hãy đầu hàng”. Các vị vua, danh tướng thời Trần, điển hình là Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn.

Thứ ba: Đường lối chiến thuật đúng đắn và sáng tạo.

 Mặc dù quân địch tấn công nước ta bằng nhiều cách khác nhau, nhưng lúc đầu chúng vẫn gây áp lực cho ta. của nhà Trần, cụ thể là Hưng Đạo Vương. Các chính sách và chiến lược đánh địch rất hợp lý. Bằng chứng đáng kể nhất là trận sông Bạch Đằng dẹp giặc.

– Về ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên

Đánh tan quân xâm lược Mông Cổ hung hãn, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc.

Nâng cao lòng tự hào dân tộc. Khẳng định lại lòng yêu nước và ý chí quyết tâm bảo vệ tổ quốc.

Góp phần tô thắm thêm truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của quân đội ta. một bài học vô giá đó là phải biết kiên trì sức dân mới tạo nên sức mạnh bền lâu. Ngăn chặn nhà Nguyên xâm lược các vùng đất khác.

Bài viết trên chúng ta có thể biết được nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên. Hy vọng rằng bạn đọc sẽ có thêm nhiều kiến thức về lịch sử dân tộc ta.