Con người có thể lặn sâu bao nhiêu

Những thợ lặn tự do, hoặc những người lặn mà không có thiết bị thở, có thể nín thở trong hơn 4 phút và xuống độ sâu đại dương hơn 100m. Nhưng kỳ tích về sức bền này ảnh hưởng đến khả năng cơ thể bơm oxy qua máu và lên não.

Và nếu không đủ oxy lên não, những người lặn tự do có thể gặp những tình huống nguy hiểm liên quan đến tính mạng của chính mình.

"Trước đây, việc tìm hiểu tác động lên não bộ và hệ thống tim mạch của những người thợ lặn đặc biệt này trong quá trình lặn sâu như vậy là điều không thể, vì thế mà tất cả các nghiên cứu đều được thực hiện trong quá trình lặn mô phỏng trong phòng thí nghiệm", Erika Schagatay, giáo sư sinh lý học động vật tại Đại học Mid Thụy Điển, cho biết trong một tuyên bố.

Để hiểu được thành công này ảnh hưởng đến cơ thể con người như thế nào, Schagatay và nhóm của cô cùng với các nhà nghiên cứu từ Đại học St Andrews ở Scotland, Đại học Carnegie Mellon ở Pennsylvania và Đại học Tokyo đã điều chỉnh một thiết bị y sinh, trước đây do công ty Hà Lan phát triển gọi là hệ thống y tế Artinis, chịu được áp lực đại dương khắc nghiệt.

Theo một video về nghiên cứu, thiết bị y sinh thường được sử dụng để đo chức năng não, chiếu hai bước sóng ánh sáng khác nhau từ đèn LED lên trán của các thợ lặn để đo nhịp tim và nồng độ oxy trong máu và trong não. Thiết bị hoạt động ở độ sâu ít nhất là 107m, theo tuyên bố.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người lặn tự do đến được độ sâu đó có nồng độ oxy trong não giảm xuống mức thấp hơn mức tìm thấy ở hải cẩu, Chris McKnight, một nhà nghiên cứu tại Đơn vị Nghiên cứu Động vật có vú trên biển của Đại học St Andrews, cho biết trong một tuyên bố.

Nồng độ oxy trong não thường vào khoảng 98% và nếu chúng giảm xuống dưới 50%, một người gần như chắc chắn sẽ bất tỉnh, theo tuyên bố.

Họ cũng phát hiện ra rằng nhịp tim của các thợ lặn xuống thấp tới 11 nhịp mỗi phút, ông McKnight cho biết. Khi các thợ lặn đi xuống, nhịp tim của họ bắt đầu giảm để giúp duy trì nồng độ oxy trong máu

Theo tuyên bố, nhịp tim của các thợ lặn cũng thấp như nhịp tim của hải cẩu, cá voi và cá heo. Những sinh vật biển này là một trong số những "vận động viên" giỏi nhất thế giới. Ví dụ, hải cẩu voi có thể nín thở 2 giờ dưới nước để săn mồi.

Nếu bạn lấy điểm cao nhất trên mặt đất và nhấn chìm xuống đại dương thì vẫn còn gần 2 km nữa mới chạm đáy sâu nhất của đại dương.

Con người đã 2 lần thực hiện khám phá đại dương ở độ sâu nhất trong lịch sử.

Năm 1960, nhà hải dương học Jacques Piccard và sỹ quan Don Walsh đã lặn xuống nơi sâu nhất dưới đại dương, đó là Vực thẳm Challenger ở độ sâu 7.918 mét.

Vực thẳm Challenger là nơi sâu nhất trên Trái Đất. (Ảnh: blueringmedia/ Getty Images).

Qua nhiều chục năm, kỷ lục đó được giữ vững, cho đến khi nhà thám hiểm Victor Vescovo thực hiện ba lần lặn xuống Vực thẳm Challenger vào năm 2019, và lần sâu nhất ông đã lặn xuống tận 10.923 mét.

Các nhà khoa học đã gửi nhiều tàu ngầm không người lái xuống khám phá Vực thẳm Challenger, trong đó con tàu Kaiko đã thu thập hơn 350 mẫu vật từ thềm đại dương trong thời gian từ năm 1995 đến năm 2003, và họ cho rằng vẫn còn có hàng nghìn loài vật khác chúng ta chưa từng biết đến.

Phần lớn đại dương vẫn chưa được con người khám phá. (Ảnh: inusuke/ Getty Images).

99% không gian có sự sống trên Trái Đất là nằm dưới đại dương. Hãy hình dung như sau, chiều cao trung bình của một người bằng khoảng 1/16 chiều dài của một con cá voi xanh bình thường, loài vật to lớn nhất trên Trái Đất. Cá voi xanh thường đi săn ở độ sâu khoảng 100 mét dưới mặt nước biển, là phạm vi được mặt trời chiếu sáng khá rõ.

Sâu hơn thế, ở độ sâu 213 mét, tàu ngầm Triton của Mỹ là tàu ngầm đầu tiên đi vòng quanh Trái Đất vào năm 1960.

Đến 253 mét là kỷ lục lặn sâu tự do của thợ lặn người Áo tên là Herbert Nitsch. Ở đây, áp suất cao hơn 26 lần so với trên bề mặt và có thể làm nát phổi của hầu hết con người. Nhưng cá voi xanh lại có thể lặn sâu đến hơn 100 mét để săn những con mực khổng lồ.

Trong lần lặn kỷ lục của mình, thợ lặn Nitsch đã gặp phải hội chứng giảm áp nghiêm trọng dẫn đến những cơn đột quỵ não, nhưng ông đã ngoi lên được mặt nước và hồi phục sức khỏe trong phòng oxy cao áp và sống sót để kể lại câu chuyện của mình.

Cá voi xanh có thể lặn sâu hơn 488 mét. (Ảnh: Robert Smits/ Getty Images).

Ở độ sâu 731 mét, chúng ta chạm đến khu vực nguy hiểm đối với tàu ngầm tấn công nguyên tử hiện đại. Sâu hơn thế, tàu ngầm sẽ nổ tung.

Tiếp tục đến 830 mét là nơi có thể làm ngập toàn bộ tòa nhà cao nhất thế giới Burj Khalifa ở Dubai, Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất. Sâu hơn một chút, ở mức 999 mét, chúng ta sẽ không còn nhìn thấy ánh sáng mặt trời. Đây là vùng bóng đêm.

Nhiều loài vật sống ở độ sâu này không nhìn thấy gì, ví dụ như loài tôm không mắt sinh sống ở độ sâu khoảng 2.238 mét gần những ngọn núi lửa nóng bỏng chìm sâu dưới nước.

Ở đây, nhiệt độ thông thường chỉ vài độ C, nhưng nước ở quanh các ống thủy nhiệt có thể nóng đến 426 độ C.

2.992 mét là độ sâu lớn nhất ghi nhận thấy có động vật có vú bơi lội, đó là loài cái voi mõm khoằm Cuvier.

Núi lửa dưới biển là thiên đường của đời sống biển sâu. (Ảnh: Ralph White/ Getty Images).

Nhưng ngay cả cá voi mõm khoằm Cuvier cũng không thể khám phá con tàu Titanic nằm ở độ sâu đáng kinh ngạc, 3.810 mét. Ở đây, áp suất cao gấp 378 lần so với trên mặt biển. Tuy vậy, sự sống vẫn tồn tại ở đây, ví dụ như loài cá mút đá răng nanh và loài bạch tuộc sống ở nơi sâu nhất trên Trái Đất.

Sâu đến 6.096 mét là vùng biển khơi tối tăm, nơi có các rãnh sâu nhất của đại dương, ví dụ như rãnh Mariana, ở Bắc Thái Bình Dương.

Nếu bạn có thể nhúng ngọn núi Everest xuống rãnh Mariana thì đỉnh Everest sẽ xuống đến độ sâu 8.848 mét.

Con người mới chỉ khám phá khoảng 5 đến 10% các đại dương trên Trái Đất. Chúng ta mới chỉ bắt đầu làm quen với thế giới tối tăm sâu thẳm vẫn đang ngầm chảy bên dưới chúng ta.

Con người có thể lặn sâu nhất bao nhiêu?

Được mệnh danh là “người lặn sâu nhất thế giới mà không cần bình oxy”, Herbert Nitsch, công dân Áo đã xuống đến độ sâu 253,2m ổ vùng biển Spetses, Hy Lạp, hồi tháng 6/2007.

Con người có thể lẫn được bao lâu?

Bác sĩ cho biết một người trưởng thành, khỏe mạnh có khả năng nhịn thở từ 3 - 5 phút tùy thể lực. Nếu nhịn thở lâu hơn, chúng ta sẽ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm do cơ thể không được cung cấp đủ oxy. Thậm chí, nhịn thở quá lâu có thể cướp đi tính mạng của bạn.

Ai là người lặn sâu nhất thế giới?

Vực thẳm Challenger là nơi sâu nhất trên Trái Đất. (Ảnh: blueringmedia/ Getty Images). Qua nhiều chục năm, kỷ lục đó được giữ vững, cho đến khi nhà thám hiểm Victor Vescovo thực hiện ba lần lặn xuống Vực thẳm Challenger vào năm 2019, và lần sâu nhất ông đã lặn xuống tận 10.923 mét.

Thợ lặn sâu được bao nhiêu mét?

Đã có một vài trường hợp thợ lặn sống sót khi xuống độ sâu hơn 100 mét, nhưng hầu hết thợ lặn tự do chuyên nghiệp không lặn xuống nước sâu quá 122 mét.