Điện tích là một tính chất cơ bản và không đổi của một số hạt hạ nguyên tử (hạt sơ cấp), đặc trưng cho tương tác điện từ giữa chúng. Điện tích tạo ra trường điện từ và cũng như chịu sự ảnh hưởng của trường điện từ. Sự tương tác giữa một điện tích với trường điện từ, khi nó chuyển động hoặc đứng yên so với trường điện từ này, là nguyên nhân gây ra lực điện từ, một trong những lực cơ bản của tự nhiên.

Điện tích tạo từ các hạt mang điện rất nhỏ, như một chất điểm, thì điện tích được gọi là điện tích điểm. Nếu điện tích điểm được sử dụng trong một thí nghiệm, có thể là thí nghiệm tưởng tượng trên lý thuyết, thì nó được gọi là điện tích thử.

Điện tích của một vật vĩ mô là tổng đại số của tất cả các điện tích tương ứng của các hạt phần tử cấu thành nên vật đó. Thông thường, các vật quanh ta đều trung hòa về điện, đó là do mỗi nguyên tử ở trạng thái tự nhiên đều có tổng số proton bằng tổng số electron.

Tuy nhiên, ngay cả khi điện tích tổng cộng của một vật bằng không, vật ấy vẫn có thể tham gia tương tác điện từ, đó là nhờ hiện tượng phân cực điện. Các điện tích chịu sự ảnh hưởng của hiện tượng phân cực gọi là điện tích liên kết, các điện tích có thể di chuyển linh động trong vật dẫn dưới tác dụng của từ trường ngoài gọi là điện tích tự do.

Chuyển động của các hạt mang điện theo một hướng xác định được gọi là dòng điện.

Phần lớn điện lượng trong tự nhiên là bội số nguyên của điện tích nguyên tố. Các hạt quark có điện tích phân số so với e. Phản hạt của một hạt cơ bản có điện tích bằng về độ lớn nhưng trái dấu so với điện tích của hạt đó.

Có thể đo điện tích bằng một dụng cụ gọi là tĩnh điện kế.

Cách hiểu khác của điện tích[sửa | sửa mã nguồn]

Điện tích còn được hiểu là "vật tích điện". Mọi vật trung hòa về điện khi cho hay nhận điện tử âm sẽ trở thành điện tích.

Khi vật nhận electron vật sẽ trở thành điện tích âmː

Vật + e → Điện tích âm (-)

Khi vật cho electron vật sẽ trở thành điện tích dươngː

Vật − e → Điện tích dương (+)

Ký hiệu và đơn vị đo lường[sửa | sửa mã nguồn]

Điện tích âm có ký hiệu − Q. Điện tích dương có ký hiệu + Q.. Mọi điện tích đo bằng đơn vị Coulomb, ký hiệu C

Đơn vị Coulomb được định nghĩa như sau:

electron.

Tương tác điện tích[sửa | sửa mã nguồn]

Tương tác giữa hai điện tích[sửa | sửa mã nguồn]

Khi hai điện tích tương tác với nhau, điện tích cùng loại đẩy nhau, điện tích khác loại hút nhau. Khi có 2 điện tích cách nhau một khoảng cách r thì lực tương tác của chúng tuân theo Định luật Coulomb, gọi là Lực Coulomb.

Cường độ dòng điện là một trong những đại lượng quan trọng trong vật lý điện. Vậy hôm nay, anh em hãy cùng mình tìm hiểu khái niệm, đơn vị, ký hiệu, công thức tính ra sao trong bài viết này nhé:

Cường độ dòng điện là giá trị cho chúng ta biết độ mạnh yếu của dòng điện bên trong mạch.

Ngoài ra còn cho biết số lượng điện từ đi qua tiết diện của vật dẫn trong một đơn vị thời gian nhất định. Dòng điện càng mạnh thì c.độ d.điện càng lớn. (Mình sẽ viết tắt bằng cụm từ "c.độ d.điện" để anh em xem cho lẹ nhé, một phần cùng lười ?)

* Khái niệm có sự tìm hiểu, lấy tài liệu tại wikipedia.

→ Đơn vị đo

C.độ d.điện có đơn vị đo là Ampe, viết tắt là A.

→ Ký hiệu

C.độ d.điện có ký hiệu là I.

→ Ứng dụng cường độ dòng điện

Nếu chúng ta biết được độ mạnh yếu của dòng điện trong các thiết bị như thế nào, chúng ta có thể dễ dàng điều chỉnh cũng như duy trì dòng điện ổn định, không vượt qua giới hạn cho phép.

Chúng ta có các thiết bị ổn áp và aptomat để kiểm soát dòng điện. Những thiết bị này có khả năng đo lường cường độ dòng điện và tự động ngắt nguồn điện khi quá tải hoặc vượt giới hạn cho phép.

Có rất nhiều trường hợp người sử dụng điện bị giật điện do người dùng chạm vào dòng điện bị rò rỉ hay vật đang bị dẫn điện, những dòng điện quá cao còn có thể gây chết người. Vì thế kiểm soát được dòng điện nhờ biết được cường độ dòng điện như thế nào sẽ giúp bảo vệ mạng sống của chúng ta.

? Aptomat là gì? Cấu tạo & cách chọn aptomat

Công thức tính cường độ dòng điện

1 Tính cường độ dòng điện của dòng điện không đổi

I = q/t (A)

Trong đó:

• I là cường độ dòng điện (A)
• q là điện lượng được chuyển qua tiết diện thẳng của 1 vật dẫn trong khoảng thời gian t (s).
• t là khoảng thời gian điện lượng được chuyển qua tiết diện thẳng của 1 vật dẫn.

2 Tính cường độ dòng điện hiệu dụng

I = U/R

Trong đó:

• I là c.độ d.điện (A)
• U là hiệu điện thế (U)
• R là điện trở (Ω)

3 Tính cường độ dòng điện cực đại

I = I0/√2

Trong đó:

• I là c.độ d.điện (A)
• I0 là c.độ d.điện cực đại (A)

4 Tính c.độ d.điện bão hòa

I = n.e

Trong đó:

• n là số electron
• e là điện tích electron

5 Tính c.độ d.điện 3 pha

I = P/(√3 x U x cosφ x hiệu suất)

Trong đó:

• P là công suất động cơ
• U là điện áp sử dụng

Phân biệt cường độ dòng điện và hiệu điện thế

Cường độ dòng điện và hiệu điện thế là 2 thứ có liên quan mật thiết đến nhau, bởi vì nếu muốn xuất hiện c.độ d.điện thì trước tiên ta phải có hiệu điện thế.

Cách để phân biết chúng như sau:

Cường độ dòng điện

• Khái niệm: là giá trị cho chúng ta biết độ mạnh yếu của dòng điện bên trong mạch.
• Ký hiệu và đơn vị: ký hiệu là I, đơn vị là Ampe (A)

Hiệu điện thế

• Khái niệm: cho thấy sự khác biệt điện áp giữa 2 điểm.
• Ký hiệu và đơn vị: ký hiệu là U, đơn vị là Vôn (V)

Hướng dẫn cách đo cường độ dòng điện

→ Đo c.độ d.điện bằng dụng cụ gì?

Ta có thể được đo bằng rất nhiều thiết bị, theo đó cũng sẽ có rất nhiều cách thức khác nhau đo. Các thiết bị tiêu biểu có thể kể đến như Ampe kế, đồng hồ vạn năng,... Nào, anh em mình cùng xem tiếp với 2 cách đo là đồng hồ ampe kìm & đồng hồ vạn năng

→ Cách đo cường độ dòng điện bằng đồng hồ ampe kìm

Đo bằng đồng hồ ampe kìm là phương pháp đo 1 cách an toàn, dễ dàng và hiệu quả nhất cho anh em. Anh em hãy làm các bước sau để thực hiện đo:

• Bước 1: kiểm tra kỹ để đảm bảo đồng hồ hoạt động tốt, không có vấn đề.
• Bước 2: sử dụng núm vặn để điều chỉnh sang chế độ đo.
• Bước 3: mở họng kiềm và kẹp đoạn dây dẫn xung quanh hàm kẹp sao cho khít nhau.
• Bước 4: xem kết quả đo trên màn hình.

? Review 10 đồng hồ ampe kìm tốt, giá rẻ

→ Cách đo cường độ dòng điện bằng đồng hồ vạn năng

Đo bằng đồng hồ vạn năng cũng khá đơn giản, anh em hãy thực hiện đo qua các bước sau:

• Bước 1: chọn thang đo Ampe ở mức A-
• Bước 2: dây đen cắm cổng chung COM, que đỏ cắm vào cổng Ampe.
• Bước 3: mắc nối tiếp VOM với dây pha để đo dòng.
• Bước 4: xem kết quả được hiển thị trên màn hình.

Bài tập dành cho học sinh

Nếu anh em nào còn đang ngồi trên ghế nhà trường, mình cũng có sưu tầm 2 bài tập để anh em luyện tập cũng như hiểu hơn về cường độ dòng điện. Anh em cùng mình luyện tập ngay dưới đây nha:

Bài tập được tham khảo trên VietJack.com

Bài C1 (trang 66 SGK Vật Lý 7)

Trên mặt ampe kế có ghi chữ A (số đo tính theo đơn vị ampe) hoặc mA (số đo tính theo đơn vị miliampe). Hãy ghi giới hạn đo (GHĐ) và độ chia nhỏ nhất (ĐCNN) của ampe kế ở hình 24.2a và hình 24.2b vào bảng 1.

Điện năng sử dụng kí hiệu là gì?

Điện năng Kí hiệu: A, đơn vị tính: woat giờ (ký hiệu: Wh) Điện năng là năng lượng cung cấp bởi dòng điện. Cụ thể, nó là công cơ học thực hiện bởi điện trường lên các điện tích di chuyển trong nó. Năng lượng sinh ra bởi dòng điện trong một đơn vị đo thời gian là công suất điện.

Lượng điện năng sử dụng kí hiệu là gì?

Đơn vị của điện năng là kilôwat giờ, kí hiệu là kW·h hoặc kWh. Trong vật lí học, đơn vị năng lượng hay dùng hơn là Joule, gọi tắt Jun, kí hiệu là J.

Đơn vị của điện năng tiêu thụ là gì?

Điện năng tiêu thụ có đơn vị là Watt giờ (Wh) hoặc Kilowatt giờ (KWh) trong hệ thống đo lường quốc tế. Ở nước ta, đơn vị của điện năng tiêu thụ là “số điện” (1 số điện, 2 số điện…). 1 số điện sẽ bằng 1KWh và bằng 1000 Wh.