1. Vì sao thuốc hạ sốt giảm đau paracetamol dễ bị lạm dụng?Paracetamol là một loại thuốc giảm đau hạ sốt được sử dụng phổ biến cho cả người lớn và trẻ em. Paracetamol có nhiều thương hiệu và dạng bào chế khác nhau để phù hợp với từng lứa tuổi, từng bệnh nhân: Thuốc uống dạng viên nén; thuốc dạng bột hòa tan; viên nén sủi; siro; viên đạn đặt hậu môn, dạng tiêm truyền tĩnh mạch. Show  Chỉ dùng thuốc hạ sốt giảm đau khi sốt cao trên 38,5 độ C. Paracetamol được cơ thể hấp thu tốt, tác dụng nhanh và khá an toàn, không gây tác dụng phụ trên đường tiêu hóa (gây loét, xuất huyết tiêu hóa) như nhóm thuốc chống viêm non steroid, do đó thuốc được sử dụng khá rộng rãi và là lựa chọn cho những bệnh nhân có chống chỉ định với thuốc non steroid. Nhưng thuốc có khả năng xảy ra các tác dụng phụ, dù ít gặp nhưng nghiêm trọng, như phản ứng dị ứng và tổn thương gan. Tác dụng phụ này có thể gặp khi sử dụng quá liều hoặc lạm dụng thuốc... Với F0 điều trị tại nhà, một trong các triệu chứng của COVID-19 là sốt, đau đầu, do đó paracetamol là thuốc được chỉ định sử dụng trong trường hợp này. Tuy nhiên, khá nhiều F0 lo lắng với bệnh nên dùng thuốc để "dự phòng" ngay cả khi không có triệu chứng sốt. Hoặc với trường hợp có sốt, thì triệu chứng sốt, đau khá khó chịu, nên bệnh nhân có xu hướng tăng liều, lạm dụng thuốc. 2. Cách sử dụng thuốc hạ sốt giảm đau paracetamol an toànThuốc hạ sốt giảm đau paracetamol rất quan trọng để kiểm soát nhiệt độ và hạn chế biến chứng cho người bệnh, nhưng paracetamol cũng rất nguy hiểm nếu dùng sai chỉ định hoặc quá liều. Thuốc có thể gây tổn thương gan cấp, với tỉ lệ tử vong rất cao nếu không được cấp cứu, điều trị kịp thời, đặc biệt trong bối cảnh hệ thống y tế quá tải do dịch bệnh như hiện nay. Do đó, để an toàn dùng thuốc, trong mọi trường hợp khi bắt đầu sử dụng thuốc, cần tham khảo trực tiếp ý kiến của các bác sĩ. Không lạm dụng thuốc hạ sốt giảm đau vì có thể gây tác dungj hụ nguy hiểm. Tuy nhiên, có thể sơ bộ tìm hiểu về cách sử dụng thuốc như sau: - Chỉ dùng thuốc khi: Sốt trên 38.5°C hoặc đau đầu, đau mỏi cơ quá nhiều. Uống một liều 10mg-15mg x cân nặng (ví dụ bệnh nhân nặng 50kg, có thể uống 1 viên đến 1.5 viên thuốc 500mg). Tuy nhiên, tốt nhất chúng ta chỉ nên khởi đầu với liều 10mg/kg, để phòng trường hợp phải sử dụng kéo dài, uống liều thấp để hạn chế độc tính của thuốc. - Nếu đã uống thuốc mà vẫn sốt cao trên 38.5°C, phải tìm mọi cách để hạ nhiệt độ, cùng với thuốc, như: lau - chườm trán, ngực, nách, tay, chân... bằng khăn ấm (không được dùng khăn lạnh, sẽ làm co mạch, không thoát được nhiệt, làm nhiệt độ cơ thể khó hạ hơn). Sau ít nhất 6 giờ, nhiệt độ vẫn trên 38.5°C, mới được uống tiếp liều thứ 2. - Trong 24 giờ không nên uống quá 4 liều (tương đương 4 - 6 viên 500mg, đối với bệnh nhân trung bình khoảng 50kg). - Nếu sốt quá cao (sốt trên 39.5°C, liều 10mg/kg cân nặng + lau chườm... mà vẫn không hạ được nhiệt độ), có thể dùng đến liều tối đa 15mg/kg cân nặng. - Không được lặp lại dưới 6 giờ/lần. Đối với trẻ em, liều paracetamol hạ sốt cũng được tính liều như người lớn (10-15mg/kg cân nặng). Nhưng để dễ uống, thuốc của trẻ thường là loại bột pha với nước, đóng gói 80mg, 150mg, 250mg. Phụ huynh cần tính cân nặng để pha thuốc với khoảng 30ml nước ấm cho trẻ uống. Trường hợp trẻ không thể uống được, có thể dùng viên thuốc đặt hậu môn. Mỗi lần dùng thuốc cho trẻ cũng phải cách nhau tối thiểu 5 - 6 giờ. Chỉ đặt hậu môn cho trẻ khi trẻ không uống được thuốc (trẻ nôn ói, không hợp tác uống thuốc); không dùng nếu trẻ có tiêu chảy. Không lạm dụng thuốc đặt hậu môn cho trẻ nhiều lần vì sẽ gây biến chứng rối loạn bài tiết phân (tiêu chảy). Trước khi cho trẻ uống thuốc hạ sốt, điều đầu tiên cần làm đầu tiên là xác định thân nhiệt bằng nhiệt kế. Với trẻ em dưới 4 tuổi, bố mẹ nên đo thân nhiệt ở vùng hậu môn để xác định chính xác nhiệt độ cơ thể. Còn đối với trẻ từ 4 tuổi trở lên, bố mẹ có thể đo thân nhiệt bằng cách cho trẻ ngậm nhiệt kế trong miệng hoặc cho trẻ kẹp nhiệt kế vào nách.Sau khi đã biết chính xác thân nhiệt của bản thân, hãy đánh giá tình trạng bệnh theo các chuyên gia khuyến cáo như sau:
Bố mẹ nên sử dụng nhiệt kế để xác định chính xác thân nhiệt của bé Nhận biết trẻ nhỏ bị sốt qua việc sử dụng các loại nhiệt kế Tìm hiểu nguyên nhân gây sốtCác nguyên nhân gây sốt thường gặp có thể là:
Điều quan trọng mà các bậc phụ huynh cần lưu ý khi trẻ có dấu hiệu sốt, nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để có biện pháp điều trị kịp thời. Nếu kéo dài, những vấn đề sức khỏe này có nguy cơ kéo theo một số biến chứng nghiêm trọng hơn. Lựa chọn thuốc hạ sốt để sử dụngNgày nay, các loại thuốc hạ sốt trẻ em ngoài việc được bào chế và đóng gói thành dạng bột hòa tan, sủi bọt cho dễ uống thì còn được phân loại theo cân nặng và từng độ tuổi cụ thể. Một số loại thuốc hạ sốt cho trẻ em:
Hapacol là thuốc giúp bé hạ sốt và giảm đau nhanh Các lưu ý khi cho trẻ uống thuốc hạ sốt:
Hiện nay, DHG Pharma có sản xuất dòng sản phẩm Hapacol có thành phần chủ yếu là paracetamol dạng sủi bọt dành cho trẻ nhỏ. Thuốc có tác dụng giúp hạ sốt, giảm đau cho bé do cảm lạnh, cảm cúm, nhiễm khuẩn, mọc răng, sau tiêm chủng… Dựa trên cân nặng của bé, thuốc hạ sốt Hapacol cho trẻ nhỏ được chia thành các loại sau: Hapacol 80mg cho trẻ từ 5 – 8kg, Hapacol 150mg cho trẻ từ 9 – 15kg và Hapacol 250g cho trẻ từ 16 – 25kg. Xem thêm: Cách hạ sốt cho trẻ nhanh và an toàn Thuốc hạ sốt uống cách nhau bao lâu là an toàn?Mỗi loại thuốc hạ sốt có thời gian tác dụng khác nhau. Do vậy, tùy vào loại bạn đang dùng, thời gian nên uống thuốc hạ sốt cách nhau bao lâu có thể thay đổi. Theo các chuyên gia, cứ 1kg cân nặng thì được sử dụng 10 – 15mg Paracetamol/lần uống với khoảng cách uống giữa 2 lần là từ 4 đến 6 giờ đồng hồ. Với các trường hợp hạ sốt nằm trong phác đồ điều trị bệnh hay uống kết hợp với các loại thuốc khác, bố mẹ tuyệt đối không được tự ý cho con uống thuốc hạ sốt mà cần có hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ vì có khả năng sẽ gây ra tình trạng sử dụng thuốc quá liều. Liều dùng của một số loại thuốc: Acetaminophen (paracetamol)
Ibuprofen
Aspirin
Cho bé sử dụng thuốc theo đúng liều lượng được bác sĩ chỉ định Các loại thuốc hạ sốt thường khuyến cáo không nên sử dụng quá 5 – 7 ngày liên tục nếu không có hướng dẫn của bác sĩ. Không cho con uống quá 5 liều giảm sốt liên tục trong vòng 24 giờ đồng hồ nếu không có chỉ định của bác sĩ. Khi cho con uống thuốc, cần đọc kỹ hướng dẫn để biết nên cho con uống thuốc trước hay sau khi ăn, vào thời gian nào trong ngày và trong bao lâu. Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng nên chú ý tới ngày sản xuất và hạn sử dụng ghi trên bao bì sản phẩm thuốc. Thông thường các loại thuốc giảm sốt có hạn sử dụng trong vòng 24- 36 tháng. Tuy nhiên, khi đã bị xé bỏ bao bì thuốc (dạng bột) hay cắt bỏ bao thiếc (dạng viên nang) mà không sử dụng, thì cần bỏ thuốc ngay, không nên cất giữ. Làm gì để phòng ngừa tình trạng sốt? Khi nào nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ?Khi trẻ có các dấu hiệu dưới đây, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức:
Trên đây là những giải đáp “Thuốc hạ sốt uống cách nhau bao lâu” mà bố mẹ có thể tham khảo. Sử dụng thuốc hạ sốt là cách giúp ổn định thân nhiệt của bé nhanh và hiệu quả nhất. Tuy nhiên bố mẹ cần lưu ý đọc kỹ hướng dẫn hoặc chỉ định của bác sĩ trước khi cho trẻ sử dụng để tránh trường hợp dùng thuốc quá liều gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con mình. |
