Tại sao bé lười ăn

Biếng ăn là nỗi “ám ảnh” rất nhiều cha mẹ có con nhỏ hiện nay. Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn có rất nhiều, trong số đó có những nguyên nhân rất đơn giản chỉ cần chúng ta để ý một chút thì có thể nhận ra và có biện pháp khắc phục sớm, hiệu quả.

Biếng ăn thường xảy ra khi nào? 

Biếng ăn là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng, độ tuổi thường dễ gặp phải tình trạng này đó là 6 tháng - 3 tuổi. Trẻ ở giai đoạn này thường bắt đầu tập đi, tập nói có thể cầm nắm được nên rất hay tò mò khiến trẻ bị mất tập trung với việc ăn uống. Hoặc khi trẻ bắt đầu mọc răng khiến lợi đau cũng làm trẻ biếng ăn. Hay khi trẻ được 6 tháng, bắt đầu ăn dặm, trẻ bắt đầu làm quen với nhiều món ăn mới, lạ, tuy nhiên nếu không chế biến đúng cách, đảm bảo vệ sinh cũng có thể khiến trẻ bị khó tiêu, rối loạn tiêu hóa cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ. 

9 nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn - cha mẹ chớ bỏ qua 

Nhận định chính xác nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc lựa chọn biện pháp phù hợp cải thiện tình trạng lười ăn, giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Hãy cùng tìm hiểu 9 nguyên nhân điển hình khiến trẻ biếng ăn nhé!

1. Tiêu hóa kém hoặc rối loạn tiêu hóa

Đây là nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn phổ biến nhất, do hệ tiêu hóa hoạt động không tốt, không tiêu hóa hết thức ăn dẫn đến rối loạn sự co bóp dạ dày và loạn khuẩn đường ruột. Biểu hiện thường gặp là trẻ buồn nôn, đau bụng, đầy bụng, táo bón hoặc tiêu chảy,… Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột làm giảm quá trình lên men thức ăn khiến trẻ chậm tiêu và không có cảm giác đói. Với các trường hợp này, cha mẹ cần khắc phục nhanh chóng các triệu chứng trên bằng cách cho trẻ ăn thức mềm, dễ nhai nuốt, dễ tiêu hóa, đồng thời bổ sung thêm các lợi khuẩn để cân bằng hệ vi sinh đường ruột. 

2. Biếng ăn sinh lý

Bỗng dưng bạn thấy trẻ vẫn khỏe mạnh nhưng tự nhiên lại ăn ít đi trong vài ngày đến vài tuần... mà không hiểu nguyên nhân vì sao? Đây rất có thể chỉ là biếng ăn sinh lý, thường xảy ra theo từng giai đoạn phát triển của trẻ. Theo các chuyên gia, biếng ăn sinh lý thường trùng với các thời điểm trẻ biết lẫy, ngồi, đứng hoặc tập đi,... Trẻ sẽ ăn ít trong một vài ngày hoặc kéo dài khoảng vài tuần. Sau đó bé sẽ ăn uống bình thường trở lại. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp trẻ ăn ít trong vài tuần, nếu cha mẹ không chú ý và có biện pháp khắc phục sớm, trẻ dễ hình thành thói quen lười ăn. Với các trường hợp này bạn nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ để cơ thể bé vẫn được bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết, tránh bị còi xương, suy dinh dưỡng.

3. Biếng ăn do tâm lý cha mẹ 

Rất nhiều cha mẹ có quan niệm, cứ ăn nhiều mới tốt cho sự phát triển của trẻ. Nên khi thấy con ăn ít hơn so với các bé cùng lứa tuổi, nhiều cha mẹ đã nghĩ ngay đến việc con bị biếng ăn, mặc dù cân nặng và chiều cao của con vẫn tăng đều đặn. Đó hoàn toàn là quan niệm sai lầm! Hãy nhớ mỗi đứa trẻ đều có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, chỉ cần đảm bảo đầy đủ số lượng và chất lượng, đầy đủ 4 nhóm chất: Chất bột, chất béo, chất đạm, vitamin và muối khoáng trong bữa ăn hàng ngày là bạn đã cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ rồi. Đừng bao giờ lấy sức ăn của con người khác làm chuẩn cho con mình!

4. Sợ ăn, bị ép ăn 

Đây là nguyên nhân gây biếng ăn phổ biến nhất ở trẻ em các gia đình Việt. Cảm giác sợ ăn, bị ép ăn khiến cho trẻ càng lười ăn. Nhiều cha mẹ không nhận ra rằng chính mình là “thủ phạm” khiến trẻ lo lắng, sợ hãi thức ăn và dẫn đến biếng ăn. Biếng ăn tâm lý thường xảy ra khi trẻ có cảm giác bị ép buộc, bị bỏ rơi, bị gò bó vào một khuôn khổ nào đó hoặc bị đánh lừa, không khí trong bữa ăn luôn căng thẳng,... Tình trạng này kéo dài sẽ tạo thành thói quen cứ nhìn thấy thức ăn là trẻ sợ hãi, không muốn ăn.

5. Cho trẻ ăn "tùy hứng" không theo bữa

Cho trẻ ăn không đúng bữa, ăn bất kể lúc nào bé thích là thói quen không tốt. Thói quen tưởng chừng như vô hại này lại vô tình khiến việc ăn uống của trẻ vất vả hơn và ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của trẻ. Ăn không đúng bữa sẽ khiến trẻ ăn không được nhiều, không có cảm giác ngon miệng và cũng không quan tâm đến bữa ăn chính nữa. 

6. Chỉ cho trẻ ăn những món trẻ thích 

Nhiều cha mẹ khi thấy con thích ăn một món ăn nào đó sẽ thường nấu đi nấu lại món đó vì thấy con ăn nhiều hơn các món khác. Tuy nhiên, việc này lâu dần tạo thành thói quen không tốt, rất khó để cho bé ăn thêm các món mới, từ đó khiến cơ thể không hấp thu được đầy đủ chất dinh dưỡng dẫn đến chán ăn, suy dinh dưỡng. 

7. Vừa ăn vừa chơi 

Nhiều người thường để bé vừa ăn vừa xem điện thoại, tivi, đồ chơi hoặc cho bé đi dong khắp xóm trong lúc ăn. Việc này không những không giúp bé ăn nhanh hơn mà còn khiến bé mất tập trung, kéo dài thời gian ăn, thức ăn nguội lạnh khiến bé càng chán ăn. Tình trạng này kéo dài sẽ hình thành phản xạ có điều kiện chỉ khi có đồ chơi mới ăn và sau này sẽ rất khó để sửa đổi.

8. Thức ăn không hợp khẩu vị

Thực đơn nhàm chán, ít thay đổi cũng là nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn. Cần đa dạng các loại thức ăn để biết được khẩu vị của trẻ, nên thay đổi thường xuyên và đảm bảo chế độ ăn uống cân đối, đầy đủ chất dinh dưỡng. Đa dạng khẩu phần ăn cũng để phát hiện thêm những thức ăn khác mà trẻ thích.

9. Chế độ ăn không cân đối, thiếu vi chất 

Chế độ ăn không cân đối, ăn quá nhiều trong mỗi bữa hoặc ăn quá nhiều bữa trong ngày sẽ dẫn đến tình trạng ức chế bài tiết các men tiêu hóa, làm trẻ sợ ăn.

Thiếu các vi chất dinh dưỡng như vitamin A, B, C, kẽm, sắt, đồng, selen,... cũng khiến trẻ cảm thấy ăn không ngon miệng.

Làm gì khi trẻ biếng ăn thường xuyên? 

Để có thể lựa chọn biện pháp khắc phục tình trạng biếng ăn ở trẻ, điều đầu tiên cha mẹ cần làm là tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ biếng ăn. Từ đó tùy thuộc vào từng nguyên nhân cụ thể mà có "chiến thuật" phù hợp. Với trẻ biếng ăn do đang trong thời kỳ mọc răng thì cha mẹ nên lựa chọn các thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa. Với trẻ hay bị nôn trớ thì cha mẹ cho ăn từng ít một và chia ra thành nhiều bữa nhỏ, không nên cho bé ăn đồ ăn vặt như bánh, kẹo,... Đồng thời cha mẹ cũng cần tạo không khí bữa ăn vui vẻ, kết hợp với những câu chuyện của các món ăn từ đó kích thích sự tò mò của trẻ cũng khiến trẻ hứng thú với bữa ăn và ăn nhiều hơn. Cha mẹ cũng chú ý nên đa dạng món ăn trong mỗi bữa ăn vừa giúp cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, tạo cảm giác thèm ăn của trẻ. 

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin giúp bạn có thêm những kiến thức cần thiết về nguyên nhân trẻ biếng ăn cũng như biện pháp phòng, hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa hiệu quả, an toàn từ thiên nhiên!

Để được giải đáp mọi thắc mắc về tình trạng rối loạn tiêu hóa hoặc muốn tư vấn thêm, mời bạn để lại thông tin liên hệ để được tư vấn tận tình và chi tiết nhất nhé! 

*Thực phẩm không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

Tại sao bé lười ăn

Ảnh minh họa. Nguồn: telegraph.co.uk

Việc cho bé ăn quả là một nghệ thuật thực sự: Hẳn không ít lần bạn đã trổ đủ "ngón nghề" chỉ cốt sao cho bé ăn được một vài thìa cơm hay mẩu thịt. Hẳn không chỉ một lần bạn băn khoăn, tại sao con người ta thì ăn uống dễ dàng thế kia, còn với con mình phải dùng đủ các biện pháp…

Bạn không hề đơn độc: Có 20% các ông bố bà mẹ của trẻ 3 tuổi và 42% bố mẹ các bé 4 tuổi phàn nàn về sự biếng ăn của con mình.

Nếu con bạn ăn ít hơn những đứa trẻ khác, bạn đừng bận tâm. Nếu con bạn vẫn phát triển bình thường thì bạn không có gì phải lo lắng.

Con bạn hầu như không đói. Thật vậy! Bọn trẻ sinh ra với bản năng sinh tồn, điều đó khiến cho nếu như có thể thì chúng chỉ ăn đúng cái và đúng lượng mà cơ thể chúng cần. Do đó nên chấm dứt chế độ độc tài bên bàn ăn nhà bạn. Hãy để cho trẻ được quyết định nó sẽ ăn gì. Ngoài ra, dạ dày của trẻ nhỏ hơn của người lớn rất nhiều nên khẩu phần ăn của chúng nhiều nhất chỉ bằng một nửa của người lớn.

"Chiến tranh" bên bát ăn thường hay xảy ra nhất khi bé lên 2 hay lên 3 tuổi và rất hiếm khi thực sự liên quan đến sự ăn uống. Bởi trẻ ở tuổi này đã bắt đầu muốn khẳng định mình. Bé đã để ý thấy những gì nó làm, nó nói đều có tác động đến những người xung quanh. Giờ đây bé muốn thử "tự vệ". Bạn hãy cố gắng đừng để lộ ra là bạn muốn bát ăn của bé phải sạch trơn. Dần dần rồi bé sẽ hiểu ra rằng nó ăn không chỉ để mẹ vui, mà vì để không bị đói. Sự biếng ăn của trẻ đôi khi lại xuất phát từ những nguyên nhân khác. Thông thường khi nấu nướng, bạn chế biến món ăn theo khẩu vị của mình. Nghĩa là bạn nấu món ăn mà chính bạn thích. Nhưng biết đâu, bé lại có khẩu vị hoàn toàn khác và cái món "chủ lực" của bạn thì bé lại ghét cay ghét đắng?

Làm thế nào để trẻ thích ăn hay chí ít thì cũng không sợ ăn?

1- Bạn chỉ nên gợi ý cho bé ăn khi nó đã đói. Trẻ em thường chối bỏ thức ăn chẳng qua vì chúng chưa kịp đói. Thằng bé lười ăn của bạn hình như không bao giờ thấy đói? Cũng có thể do bạn đã không cho bé cơ hội ấy? Bạn hãy thử trong vài ngày liền không liên tục ép bé ăn. Hãy đợi để tự bé phải nhắc đến bữa ăn.

2- Khi đã quan sát được lúc nào bé thường thấy đói, bạn hãy cho bé ăn vào những giờ cố định. Trẻ em thích cuộc sống điều độ.

3- Hãy giảm số bữa ăn. Một đứa trẻ 3 tuổi thực sự không cần đến 5 bữa ăn mỗi ngày. Giữa bữa sáng và bữa trưa, thay vì cho bé ăn cháo hay một lưng cơm, bạn hãy cho bé ăn một quả chuối hay miếng đu đủ, có thể sau đó bé sẽ ăn trưa một cách ngon lành.

4- Hãy giảm những bữa ăn vặt. Bạn thử xem liệu bé có hay ăn vặt không? Vài cái kẹo, một gói bim bim, tưởng như không là gì cả nhưng lại ảnh hưởng rất nhiều đến sự ngon miệng của trẻ.

5- Hãy giảm khẩu phần ăn của bé. Một bát cơm đầy có ngọn quả không kích thích sự thèm ăn của bé chút nào. Trái lại là đằng khác - nó khiến trẻ sợ và ngán. Sẽ hoàn toàn khác nếu trước mặt bé là một miếng thịt nho nhỏ, một chút xíu cơm và vài thìa canh. Ngần này thì có thể ăn được. Mà ngần ấy cũng đủ để một đứa trẻ hai tuổi no bụng.

6- Hãy quan tâm đến tính đa dạng của các món ăn. Nếu ngày nào bạn cũng dọn cho bé món trứng đúc thịt, thì chẳng có gì ngạc nhiên khi nó không muốn ăn. Nếu bữa sau, bạn cho bé một khúc cá rán hay một bát súp sườn hầm khoai tây, củ cải, bạn sẽ thấy là ít ra thì bé cũng thử.

7- Bạn hãy cố gắng để các món ăn bày lên bàn trông thật màu sắc và ngon lành. Bên cạnh những búp súp lơ trắng là những cánh hoa cà rốt màu cam rực, bên cạnh những khúc đậu đũa xanh có cà chua đỏ… Một sáng kiến rất hay là món salad thập cẩm: Cà rốt, ớt ngọt, giá đỗ, khoai tây, dưa chuột…

8- Hãy để cho bé tự chọn. Trước khi nấu ăn, bạn hãy hỏi bé: "Con thích ăn gì nào?" và đưa ra một thực đơn mà bạn có thể làm để bé chọn. Có thể bé sẽ chẳng chọn gì cả, biết làm sao được! Nhưng cũng có thể bé sẽ thích một món nào đó.

9- Hãy chấp nhận một số ý thích trái khoáy của bé. Nếu bé nhất định đòi uống sinh tố cà chua với cam, bạn đừng lấy đó làm điều bực mình, hãy làm cho bé. Đó chẳng qua là khẩu vị. Nếu bé chỉ thích bánh mỳ kẹp hình tam giác hay uống sữa bằng ống hút, bạn cứ chiều theo ý thích của bé, chắc chắn rồi đến lúc bé sẽ chán.

10- Đừng ép bé ăn cái mà nó không thích. Thay vì thịt, bạn có thể cho bé ăn trứng, cá hoặc giò, xúc xích. Nếu bé sợ rau, thì thay vì bực bội, bạn hãy cho bé ăn thêm trái cây.

11- Bạn đừng cố giấu những thứ bé không thích ăn vào các món ăn. Vì chắc chắn bé sẽ phát hiện ra và sẽ không chịu ăn gì nữa. Và nguy nhất là bạn đã làm nó ghét cái món mà đến nay nó vẫn thích.

12- Bạn có thể dùng chiến thuật "bình mới rượu cũ". Thay vì cho bé ăn thịt với cơm, bạn kẹp thịt vào bánh mỳ. Bạn có thể cho canh vào cốc như một thứ đồ uống thay vì để ở bát như thường lệ. Bạn thử xay trái cây rồi cho vào ngăn đá cho đông sệt lại, có thể bé sẽ thích hơn?

13- Chỉ có bé uống sau bữa ăn, chứ không để vừa ăn vừa uống, đặc biệt là trước bữa ăn. Nếu trước bữa ăn, dạ dày bé tẹo của bé đã được làm đầy bằng nước ngọt thì đương nhiên là suất ăn trưa không còn quyền cư trú trong đó nữa.

14- Cứ để cho bé ăn lâu như nó thích. Việc bé nhẩn nha cả buổi trưa không có nghĩa là bé biếng ăn. Có thể việc tự ăn vẫn là quá khó đối với bé. Thậm chí cả khi bạn thấy bữa ăn dường như không bao giờ kết thúc, thì cũng đừng tỏ ra sốt ruột. Bé chỉ cần biết là bạn muốn nó kết thúc bữa ăn, nó sẽ đẩy bát cơm ra xa ngay. Vì điều đó dễ hơn so với việc xúc cơm cho vào miệng, rồi phải ngậm, nhai, nuốt!

15- Các bạn hãy ngồi ăn cùng bé bên bàn ăn gia đình. Ngồi ăn một mình thật buồn chán. Nếu bố kể chuyện có một con chim đến làm tổ trong vườn nhà thế nào, mẹ thì kể một chuyện vui khi đi chợ… Thế là bé vừa ăn vừa giỏng tai nghe, quên khuấy cái bát cơm đáng ghét.

16- Bạn đừng bón cho bé, hãy để nó tự ăn. Phần lớn trẻ 2, 3 tuổi sẽ ăn nhiều hơn nếu mẹ để chúng tự ăn. Nếu mẹ cứ bón mãi, dần dần bé nhận thấy rằng ăn đúng là một việc khó chịu, chẳng khác gì gội đầu hay uống thuốc, cũng là mẹ làm cho bé. Hãy làm sao để bé thấy rằng được ăn là niềm vui, giống như chơi một trò chơi vậy.

17- Bạn nên biết rằng "không" là một câu trả lời cần thiết. Không bao giờ ép bé ăn thêm thìa cơm cuối cùng. Nếu bé nói rằng nó đã no, hãy để bé đặt bát xuống, còn bạn không bình luận gì về chuyện đó.

18- Hãy để bé cùng tham gia nấu nướng. Bé sẽ thấy rau muống mà bé tự tay nhặt, hay món thịt mà bé tự tay trộn gia vị sẽ ngon hơn rất nhiều.

19- Bạn hãy quan tâm đến không khí của bữa ăn. Sự vội vã, lộn xộn, những xung khắc hàng ngày giữa bố và mẹ sẽ làm bé ăn mất ngon.

20- Bé không nhất thiết phải ăn hết khẩu phần ngay một lúc. Bạn hãy thử chia nhỏ khẩu phần của bé, ví dụ bé có thể ăn bữa giữa buổi sau lúc đi dạo, hoặc một bát cháo nhỏ trước lúc bé ra sân chơi với các bạn. Có thể không khí trong lành sẽ khiến cho món thịt bò xào mà bé rất ghét trở nên ngon hơn.

Nguồn: Bệnh viện Nhi Trung ương (Bộ Y tế)