Trong thời kỳ phôi thai, tinh hoàn di chuyển từ trong ổ bụng xuyên qua thành bụng ở vùng bẹn vào vị trí bình thường là bìu. Nếu trong quá trình này tinh hoàn gặp phải một sự cố gì đó mà nằm lại ở bụng, ở bẹn thì gọi là tinh hoàn ẩn. Show 30% các bé sinh non bị tinh hoàn ẩn, ở trẻ sinh đủ tháng tỉ lệ là 3%. Khoảng 70% trường hợp tinh hoàn ẩn sẽ xuống bìu trong những tháng đầu. Sau 1 tuổi tỉ lệ này rất ít. Nếu không điều trị, bệnh sẽ gây biến chứng gì? Có thể kể một số biến chứng đáng tiếc như: * Xoắn tinh hoàn, phải cắt bỏ tinh hoàn nếu bị hoại tử. * Hóa ác (ung thư). Nguy cơ hóa ác của một tinh hoàn ẩn cao gấp 22-40 lần so với tinh hoàn nằm ở bìu. Đặc biệt, nếu tinh hoàn nằm trong ổ bụng thì nguy cơ hóa ác càng cao, do nhiệt độ trong ổ bụng cao hơn ở bìu sẽ làm tinh hoàn không phát triển và giảm số lượng tế bào mầm. Ngoài ra, khi bị tinh hoàn ẩn một bên thì tinh hoàn còn lại cũng có nguy cơ hóa ác đến 25%. * Giảm khả năng sinh sản, gặp trong tinh hoàn ẩn một bên hoặc cả hai bên. Các số liệu cho thấy trong các trường hợp tinh hoàn ẩn hai bên đã điều trị phẫu thuật, chỉ 25% có số lượng tinh trùng bình thường. Vì thế nguy cơ vô sinh là khá cao đối với những trường hợp không điều trị. Một báo cáo năm 1975 cho thấy tỉ lệ có con (tự nhiên) là 90% khi được điều trị ở giữa 1-2 tuổi, 50% ở giữa 2-3 tuổi, 40% giữa 5-8 tuổi, 30% giữa 9-12 tuổi và chỉ còn 15% khi quá 15 tuổi. Cách nhận biết tinh hoàn ẩn? Đơn giản nhất là sờ bìu của bé khi đứng mà không thấy tinh hoàn. Khi bé nằm, sờ lên vùng bẹn có thể thấy có một khối cộm nhỏ di động. Khi thấy hiện tượng trên, phụ huynh nên đưa bé đến bệnh viện nhi để được bác sĩ khám. Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ cho siêu âm kiểm tra kích thước và vị trí tinh hoàn ẩn. Các dấu hiệu để nhận biết tinh hoàn ẩn bị xoắn? Trẻ đột nhiên đau thắt dữ dội vùng tinh hoàn ẩn (thường ở vùng bẹn), sờ đau và trẻ không cho sờ, đôi khi kèm theo nôn ói. Phương pháp và thời điểm thích hợp để điều trị? * Đối với tinh hoàn ẩn ở vùng bẹn có hai phương pháp. Ở trẻ dưới 1 tuổi có thể dùng phương pháp nội khoa, bác sĩ sẽ tiêm nội tiết tố HCG để kích thích tinh hoàn đi xuống. Tuy nhiên hiệu quả chỉ khoảng 20% và có một số chống chỉ định, nên hiện nay phần lớn tinh hoàn ẩn được giải quyết bằng phương pháp ngoại khoa, tức là phẫu thuật đưa tinh hoàn ẩn xuống cố định ở bìu. Thời điểm thích hợp để phẫu thuật là 1 tuổi, vì sau 1 tuổi tinh hoàn ẩn bắt đầu phát triển theo chiều hướng xấu đi, các tế bào mầm giảm số lượng. * Với tinh hoàn ẩn trong ổ bụng thì phẫu thuật, nội soi rất tiện lợi. Trường hợp tinh hoàn ẩn phát hiện sau tuổi dậy thì, cách giải quyết ra sao? Thường là cắt vì lúc này tinh hoàn ẩn đã mất chức năng và có nguy cơ hóa ác, sau đó đặt tinh hoàn nhân tạo. Khi một bào thai nam đang hình thành về mặt di truyền, tinh hoàn sẽ bắt đầu phát triển ở bụng. Vào cuối thai kỳ, tinh hoàn di chuyển xuống bụng rồi vào bìu. Trong trường hợp tinh hoàn chưa nằm trong bìu ở thời điểm trẻ được sinh ra được gọi là tinh hoàn ẩn. Nguyên nhân gây ra tinh hoàn ẩn có thể là bất thường về hormone, sự kết hợp giữa gene và yếu tố nào đó trong môi trường. Một số yếu tố nguy cơ có thể khiến bé trai sinh ra bị tinh hoàn ẩn:
2. Chẩn đoán tinh hoàn ẩn? Vị trí tinh hoàn ẩn ở bé trai không nằm trong bìu. Trẻ nên được khám sơ sinh định kỳ để bác sĩ kiểm tra sức khỏe và đánh giá sự phát triển của trẻ. Với bé trai, khi không thể cảm nhận được tinh hoàn ở bìu thì có nguy cơ trẻ bị tinh hoàn ẩn. Tuy nhiên, đôi khi bé trai có tinh hoàn co rút (tình trạng tinh hoàn di chuyển qua lại giữa vùng bìu – bẹn) chứ không phải tinh hoàn ẩn. Đây là khi tinh hoàn của bé trai bị kéo vào cơ thể do lạnh hoặc căng thẳng. Vì vậy, nên kiểm tra bìu khi cơ thể trẻ ấm và thoải mái. Nếu không thể sờ thấy tinh hoàn ở bìu thì có thể sờ thấy tinh hoàn ở phía trên bìu. Một số tinh hoàn ẩn vẫn còn ở vị trí cao trong bụng. Một số trẻ khác có thể tinh hoàn đang di chuyển xuống và cảm nhận được ở háng. Lưu ý, khi trẻ trai được vài tháng tuổi mà vẫn không sờ thấy tinh hoàn, bé cần được bác sĩ tiết niệu nhi khoa khám trước 6 tháng tuổi. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ chẩn đoán được vị trí của tinh hoàn mà không cần xét nghiệm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm như siêu âm, chụp MRI hoặc CT. Nếu vị trí của tinh hoàn không rõ ràng thì phẫu thuật là cách duy nhất để biết chắc chắn. 3. Điều trị tinh hoàn ẩnHầu hết, trong khoảng 3 tháng đầu đời, tinh hoàn ẩn đều tự di chuyển vào vị trí và chỉ có 1 hoặc 2 trong số 100 trẻ sơ sinh bị tinh hoàn ẩn cần được điều trị. Nếu tinh hoàn của trẻ không thể tự di chuyển về đúng vị trí trong vài tháng đầu sau sinh, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện phẫu thuật hạ tinh hoàn xuống cho trẻ. Đây là phương pháp điều trị tinh hoàn ẩn phổ biến và hiệu quả nhất với tỷ lệ thành công cao đến 90%. Trẻ mắc bệnh nên được phẫu thuật trước 2 tuổi và có thể phẫu thuật sớm trước 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, phẫu thuật tốt nhất trong giai đoạn bé trai từ 6 tháng tuổi đến 12 tháng tuổi. Ở phương pháp phẫu thuật hạ tinh hoàn, trẻ sẽ được đưa tinh hoàn về đúng vị trí. Trong một số trường hợp, tinh hoàn teo nhỏ, không phát triển, bác sĩ có thể phải cắt bỏ tinh hoàn. Mặc dù phẫu thuật hạ tinh hoàn mang lại hiệu quả điều trị cao nhưng một số ít trẻ sau khi phẫu thuật gặp tình trạng tinh hoàn bị kéo ngược lại bìu (tinh hoàn ẩn tái phát). Tình trạng này thường sẽ xuất hiện ở vài tuần sau mổ, lúc này, trẻ cần phải phẫu thuật lại. Ngoài phẫu thuật, trẻ bị ẩn tinh hoàn có thể được hỗ trợ điều trị bằng hormone, tiêm bắp HCG nhằm kích thích cơ thể trẻ sản xuất hormone sinh dục nam, kéo tinh hoàn xuống bìu. Phương pháp này có nhiều tác dụng phụ, phải có sự theo dõi của các chuyên gia nội tiết và bác sĩ chuyên khoa. Do đó, nếu thực hiện phương pháp này, bác sĩ sẽ tư vấn kỹ để bố mẹ cân nhắc lựa chọn. 4. Tinh hoàn ẩn nghiêm trọng đến mức nào?Cha mẹ cần nhận biết những dấu hiệu bất thường để đưa trẻ đi khám sớm. Nhiều người thắc mắc tại sao cần phải đưa tinh hoàn vào vị trí bình thường trong bìu. Bởi vì, bên cạnh những ảnh hưởng có thể xảy ra đối với mối quan hệ của trẻ khi trưởng thành, có một số tình trạng sức khỏe quan trọng khác cần lưu ý như: Nguy cơ mắc ung thư tinh hoàn: Nguy cơ này có thể cao hơn từ hai đến tám lần ở những người có tinh hoàn ẩn hoặc đã từng có trước đây. Gây vô sinh: Khoảng 10% số người sinh ra là nam bị vô sinh có tiền sử tinh hoàn ẩn. Tỷ lệ này cao hơn nếu cả hai tinh hoàn đều không được hạ xuống hoặc nếu phẫu thuật ở độ tuổi muộn hơn. Nguy cơ xoắn tinh hoàn: Đây là tình trạng tinh hoàn bị xoắn, ảnh hưởng đến việc cung cấp máu cho tinh hoàn. Nguy cơ thoát vị bẹn: Loại thoát vị này gây đau hoặc sưng khi ruột đẩy vào háng. Các bác sĩ phẫu thuật thường điều trị cùng lúc với phẫu thuật cắt tinh hoàn. Phẫu thuật điều trị tinh hoàn ẩn là cần thiết khi tinh hoàn không tự di chuyển theo thời gian cũng như khi áp dụng điều trị nội khoa không cải thiện. Vì vậy, cha mẹ cần nhận biết những dấu hiệu nghi ngờ tinh hoàn ẩn và đưa trẻ đi khám sớm. Hãy trao đổi thêm với bác sĩ chuyên khoa nếu lo lắng về biến chứng hoặc khả năng sinh sản sau phẫu thuật điều trị tinh hoàn ẩn. Tuần thai thứ bao nhiêu thì tinh hoàn xuống bìu?Thông thường, từ tuần thai thứ 32 đến 34, cả hai tinh hoàn sẽ di chuyển từ bụng, qua bẹn và sau đó xuống bìu để hoàn thiện quá trình phát triển. Tuy nhiên, không phải tất cả các trẻ mới sinh đều trải qua quá trình này một cách bình thường, một số trường hợp tinh hoàn ẩn có thể xảy ra. Thai nhi 34 tuần tuổi cân nặng bao nhiêu?1. Bảng cân nặng thai nhi chuẩn quốc tế. Tuần thứ 34 thai nhi phát triển như thế nào?Ở tuần thứ 34, thai nhi đã nặng khoảng 2.2 kg, tương đương một quả dứa lớn và dài khoảng 45.3 cm đo từ đỉnh đầu đến mông. Tinh hoàn di chuyển đến bìu: Tinh hoàn đã được hình thành ở ổ bụng và đang trong giai đoạn di chuyển đến bìu. Trong khoảng 3 - 4% bé trai, quá trình di chuyển tinh hoàn đến bìu diễn ra lâu hơn. Mang thai tuần thứ 34 cần chú ý những gì?Đi bộ, tập yoga, bơi lội giúp cải thiện lưu thông máu và tăng cường endorphin (loại hormone đem lại cảm giác hạnh phúc). Duy trì các hoạt động về thể chất cũng giúp bà bầu tuần 34 ngủ ngon hơn và chống lại sự mệt mỏi vào ban ngày. |
