Tinh hoàn là hai cơ quan sinh sản của nam giới, có hình như hai quả trứng, nằm ở phía dưới dương vật, ở trong bìu. Chức năng chính của tinh hoàn là sản xuất ra tinh trùng và hormone testosterone. U tinh hoàn là một khối u bất thường hình thành bên trong tinh hoàn. Show Theo Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, khối u tinh hoàn là một tình trạng khá phổ biến và có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến u tinh hoàn. U tinh hoàn có thể xảy ra ở nam giới trưởng thanh, nam thiếu niên hoặc thậm chí là ở các bé trai. Khối u có thể nằm ở một bên hoặc cả hai bên tinh hoàn. Không phải tất cả các khối u đều là dấu hiệu ung thư tinh hoàn. Đa số các khối u tinh hoàn đều lành tính hoặc không gây ung thư và sẽ không cần phải điều trị. Các loại u tinh hoàn và nguyên nhân  Có rất nhiều nguyên nhân gây ra u tinh hoàn, bao gồm chấn thương, dị tật bẩm sinh, nhiễm trùng và các yếu tố khác. Giãn tĩnh mạch thừng tinh Loại u tinh hoàn này là loại thường gặp nhất. Cứ 7 nam giới thì sẽ có khoảng một người bị tình trạng này, theo thống kê của trường Đại học Y Weill Cornell. Phì đại tĩnh mạch ở tinh hoàn có thể gây ra các khối u ở tĩnh mạch thừng tinh. Các khối u này có thể sẽ dễ nhận thấy hơn sau tuổi dậy thì vì khi đó, lượng máu đến tinh hoàn đã phát triển đầy đủ sẽ nhiều hơn. Tràn dịch tinh mạc Sự tích tụ dịch bên trong tinh hoàn có thể gây ra tình trạng tràn dịch tinh mạc. Mayo Clinic ước tính cứ 100 trẻ trai mới ra đời thì sẽ có từ 1-2 trẻ mắc chứng này. Trẻ sinh non thường sẽ có nguy cơ tràn dịch tinh mạc cao hơn. U nang mào tinh U nang mào tinh xảy ra khi mào tinh (ống dài, xoắn, nằm phía dưới tinh hoàn) chứa đầy dịch và không thể làm lượng dịch này thoát ra ngoài được. Nếu dịch này có chứa tinh trùng, thì tình trạng này sẽ được gọi là u tinh dịch. Loại u tinh hoàn này rất phổ biến và thường sẽ tự biến mất. Xoắn tinh hoàn Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn bị xoắn lại, thường là do chấn thương hoặc tai nạn. Đây là tình trạng phổ biến nhất ở bé trai 13-17 tuổi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến nam giới ở mọi độ tuổi khác. Đây là một tình trạng cấp cứu cần được theo dõi và điều trị y tế ngay lập tức. Viêm mào tinh hoàn và viêm tinh hoàn Mào tinh hoàn là cấu trúc ở phía trên tinh hoàn có chức năng dự trữ tinh trùng. Viêm mào tinh hoàn là tình trạng viêm của mào tinh, thường là do vi khuẩn. Một số bệnh nhiễm trùng qua đường tình dục như chlamydia hay bệnh lậu cũng có thể gây viêm mào tinh hoàn. Nhiễm trùng vi khuẩn hoặc virus quai bị cũng có thể gây viêm tinh hoàn. Thoát vị Thoát vị xảy ra khi một phần của ruột bị sa xuống háng và làm bìu bị phì đại Ung thư tinh hoàn Một số khối u sẽ cho thấy sự phát triển của ung thư tinh hoàn. Chỉ có bác sĩ mới có thể chẩn đoán được khối u đó có phải là ung thư hay không. Ung thư tinh hoàn không phổ biến so với các loại u lành tính. Triệu chứng u tinh hoàn Gần như tất cả các khối u tinh hoàn đều gây sưng và gây ra những thay đổi dễ nhận thấy về cấu trúc tinh hoàn. Các triệu chứng thường rất khác nhau, phụ thuộc vào nguyên nhân tiềm ẩn gây u tinh hoàn: - Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường rất ít gây ra các triệu chứng. Nếu có, thì tinh hoàn bị ảnh hưởng có thể sẽ có cảm giác nặng hơn bên còn lại. - Tràn dịch tinh mạc thường không gây đau đớn, nhưng có thể làm tinh hoàn sưng lên và làm bệnh nhân có cảm giác như có một áp lực bất thường đặt lên tinh hoàn. - U nang mào tinh thường cũng không gây đau đớn. Với một số nam giới, một bên tinh hoàn có thể sẽ cảm thấy nặng hơn bên còn lại. Trong khi đó, khối u do ung thư tinh hoàn thường có thể gây ra các triệu chứng sau: Đau âm ỉ ở bụng hoặc háng, sưng hoặc căng tức ngực, cảm giác nặng ở bìu, sự tích tụ dịch bất thường ở bìu, đau. Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Võ Thiện Ngôn - Bác sĩ Ngoại tiết niệu, Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Đau tinh hoàn bên phải hay bên trái có thể là biểu hiện bệnh lý, làm giảm chất lượng cuộc sống, giảm nhu cầu tình dục và ảnh hưởng đến khả năng sinh dục của nam giới. 1. Đau tinh hoàn là bệnh gì?Hiện tượng đau tinh hoàn thường có biểu hiện khá mơ hồ và không dễ xác định được nguyên nhân. Nhìn chung, tinh hoàn là cơ quan tương đối nhạy cảm và có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến cơn đau tức ở tinh hoàn. Các nguyên nhân có thể gồm: Giãn tĩnh mạch tinh hoànCó khoảng 15 - 16% nam giới mắc phải tình trạng giãn tĩnh mạch và đám rối tĩnh mạch tinh hoàn. Điều này gây ra đau tinh hoàn bên phải hoặc bên trái. Thông thường, máu từ tinh hoàn trái được vận chuyển từ tĩnh mạch tinh hoàn trái về tĩnh mạch thận trái. Trong khi đó, máu từ tinh hoàn phải được dẫn trực tiếp từ tĩnh mạch tinh hoàn phải về tĩnh mạch chủ dưới. Giãn tĩnh mạch tinh hoàn xảy ra khi tĩnh mạch thừng tinh không có van hoặc hệ thống van chống trào ngược gặp phải vấn đề bất thường nào đó. Tình trạng này khiến cho máu từ tĩnh mạch thận hoặc tĩnh mạch chủ dưới trào ngược trở vào tĩnh mạch, dẫn đến giãn tĩnh mạch tinh hoàn do lượng máu ứ đọng lại quanh tinh hoàn trở nên quá nhiều. Đối với giãn tĩnh mạch tinh loại nhẹ (độ 1), bệnh nhân thường không cảm thấy đau. Nếu giãn nặng đến độ 3 thì bệnh nhân sẽ có cảm giác đau tinh hoàn bên phải hoặc bên trái, nặng và khó chịu ở vùng bìu. Trong trường hợp nghiêm trọng, cần phải tiến hành thắt tĩnh mạch bằng kỹ thuật mổ nội soi. Sau khi mổ, tinh hoàn thường vẫn giữ được kích thước và khả năng sản xuất tinh trùng như bình thường. Viêm mào tinh hoànĐau tinh hoàn có thể là biểu hiện của bệnh viêm mào tinh hoàn, cơn đau diễn ra liên tục, kèm theo các triệu chứng như sốt, đỏ da ở vùng bìu, sờ thấy mào tinh sưng to, khi nắn nhẹ rất đau. Ngoài ra, bệnh nhân thường đau nhói khi giao hợp hay xuất tinh. Cơn đau còn xuất hiện ở dương vật và phần dưới của bụng, khi ở tư thế đứng hoặc đi bộ, cảm giác đau rõ rệt hơn. Xoắn tinh hoànĐau tinh hoàn có thể là triệu chứng bệnh xoắn tinh hoàn Xoắn tinh hoàn là bệnh lý do tinh hoàn tự xoay quanh trục, gây ra tắc nghẽn đột ngột thừng tinh, làm giảm lượng máu đến tinh hoàn, dẫn đến sưng và đau tinh hoàn bên phải hoặc bên trái. Dấu hiệu của xoắn tinh hoàn là những cơn đau dữ dội và đột ngột, thường xuất hiện ở một bên tinh hoàn, kéo dài dưới 6 giờ, phần bìu sưng to, một bên tinh hoàn có thể ở vị trí cao hơn bình thường, kèm theo triệu chứng đau bụng dưới, buồn nôn và nôn. Viêm tuyến tiền liệt mãn tínhĐau tinh hoàn bên trái hoặc phải có thể là dấu hiệu của viêm tuyến tiền liệt mãn tính. Bệnh nhân thường đau một bên tinh hoàn, cơn đau âm ỉ hoặc liên tục. Đối tượng mắc bệnh chủ yếu là thanh niên, hiếm gặp ở người cao tuổi. Thoát vị bẹnThoát vị là tình trạng xảy ra khi một bộ phận nào đó trên cơ thể bị đẩy ra khỏi vị trí bình thường của nó trong cơ thể. Thoát vị bẹn là bệnh lý hay xảy ra ở nam giới, tại nơi tinh hoàn được nối với cơ thể. Bệnh nhân bị thoát vị bẹn thường cảm thấy tức nặng ở vùng bẹn và bìu, kèm theo cảm giác phần bìu như bị đè nặng, một bên bìu sưng to lên do ruột ở trên dồn xuống. Bìu ngày càng trở nên to hơn khi người bệnh đi lại nhiều, chạy nhảy hay làm việc nặng. Khi nằm nghỉ, khối phồng nhỏ lại hoặc thậm chí mất hẳn. Thoát vị bẹn thường phải phẫu thuật cắt bỏ và nên thực hiện càng sớm càng tốt. Chấn thương và xuất huyếtChấn thương và xuất huyết tinh hoàn xảy ra khi có tai nạn, có sự va đập mạnh vào tinh hoàn, dẫn đến cơn đau trầm trọng. Tình trạng này dần thuyên giảm khi bệnh nhân được nằm nghỉ ngơi tại giường hoặc phẫu thuật dẫn lưu nếu cần thiết. Nang mào tinh hoànNang mào tinh hoàn về cơ bản là một khối u nang phát triển trong ống dẫn tinh. Đa số các trường hợp u nang là lành tính vì sự hình thành của nó là do quá trình tích lũy của tinh trùng. Nếu nang mào tinh quá lớn, có thể dẫn đến cảm giác căng tức và gây đau tinh hoàn. Ung thư tinh hoànĐau tinh hoàn có thể là biểu hiện của bệnh ung thư tinh hoàn. Khối ung thư phát triển trong thời gian dài, thành cục cứng trong tinh hoàn, thậm chí bệnh nhân sờ thấy cứng ở đỉnh hay mặt sau tinh hoàn, kèm theo cảm giác đau nhói, đôi khi có thêm cảm giác nặng ở vùng bẹn hoặc bìu, dẫn đến sốt. Đối với đa số những thể ung thư tinh hoàn thường gặp (chẳng hạn như ung thư tuyến tinh), nếu được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ chữa khỏi gần như đạt 100%. Ngoài ra, đau tinh hoàn bên trái hay bên phải cũng có thể là do các yếu tố về sinh lý như khi có sự hưng phấn tình dục, máu dồn về dương vật nhiều, ảnh hưởng đến lưu thông máu ở tinh hoàn, gây ra tình trạng căng tức; kích thích quá mức khi thủ dâm, dương vật cương cứng quá lâu khi quan hệ tình dục,... 2. Khi nào nên khám bác sĩ?Nên đi khám nếu có triệu chứng sốt đi kèm với đau tinh hoàn Nhiều nam giới bị đau tinh hoàn rất ngại đi khám bác sĩ. Tuy nhiên, nếu nhận thấy những biểu hiện sau đây kèm theo cơn đau, nam giới nên thăm khám bác sĩ nam khoa càng sớm càng tốt:
Hầu hết các bệnh nhân đau tinh hoàn đều có thể được điều trị thành công. Ngược lại, những trường hợp bệnh nhân nhiễm trùng lâu ngày không được điều trị như nhiễm nấm chlamydia có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn tinh hoàn và phần bìu, ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và làm suy giảm đời sống tình dục của nam giới. Ngoài ra, xoắn tinh hoàn còn có nguy cơ gây ra hoại tử mô, dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng và thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không điều trị kịp thời. Nam giới khi thấy mình có dấu hiệu đau tinh hoàn được khuyến cáo nên đi khám sớm. Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có đội ngũ bác sĩ nam học được đào tạo bài bản, giàu kinh nghiệm. Ngoài ra, cơ sở vật chất bệnh viện, hệ thống phòng khám, máy móc được trang bị hiện đại; chất lượng dịch vụ y tế chuyên nghiệp, đảm bảo sự riêng tư, thoải mái cho khách hàng. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Mổ thoát vị bẹn muộn có hiệu quả không? XEM THÊM:
Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng. |
