Yến mạch là một loại hạt ngũ cốc được trồng cho hạt của nó. Yến mạch là những loại ngũ cốc cứng có thể chịu được các điều kiện kém có thể chứng minh thách thức cho một số cây trồng ngũ cốc phát triển mạnh. Yến mạch được coi là một loại cây trồng thứ cấp, nghĩa là, nó có nguồn gốc từ cỏ dại của các loại ngũ cốc nguyên chất. Hạt ngũ cốc là một trong những loại ngũ cốc tốt nhất cho sức khỏe trên thế giới và được khuyên dùng cho những người đang mắc một số bệnh như đường huyết thấp và bệnh tim mãn tính. Yến mạch là toàn bộ yến mạch mất nhiều thời gian để nấu hơn so với yến mạch chế biến. Yến mạch được ăn vào bữa sáng như bột yến mạch được chế biến bằng cách đun yến mạch trong sữa hoặc nước. Show
Công dụng của yến mạchYến mạch có thể được xem xét cho một số sử dụng như thực phẩm. Chúng có thể được cuộn hoặc nghiền nát để tạo thành bột yến mạch được lấy như cháo cho bữa sáng hoặc nướng vào các thực phẩm như bánh yến mạch, bánh quy, và bánh mì. Yến mạch cũng có thể được nghiền để lấy bột yến mạch cũng có thể được sử dụng trong nướng bánh. Bánh mì yến mạch vẫn được coi trọng như một chế độ ăn kiêng chính. Giống như lúa mạch và gạo, yến mạch cũng được sử dụng ở Scotland như một chất làm đặc súp. Yến mạch cũng được sử dụng làm thức ăn, đặc biệt là cho ngựa để có thêm carbohydrate và tăng cường năng lượng của chúng. Yến mạch mùa đông được trồng trái vụ làm cây che phủ và trong mùa xuân dưới dạng phân bón xanh. Gia súc cũng có thể chăn thả trực tiếp trên cây yến mạch vì chúng cung cấp đồng cỏ tốt. Ống hút yến mạch rất quan trọng để chăn nuôi gia súc, đặc biệt là gia súc và ngựa. Yến mạch có thể được sử dụng trong sản xuất bia như mạch nha yến mạch. Nước uống cũng được làm bằng yến mạch và sữa và là thức uống phổ biến ở Mỹ Latinh. Cỏ yến mạch đã được sử dụng trong nhiều thập kỷ như một loại thuốc truyền thống, đặc biệt là trong việc cân bằng chu kỳ kinh nguyệt trong khi chiết xuất yến mạch đã được sử dụng để làm dịu tình trạng da. Nuôi cấy yến mạchYến mạch được trồng vào mùa xuân hoặc đầu mùa hè ở những khu vực mát mẻ để tránh cái nóng mùa hè khiến yến mạch không hoạt động. Yến mạch có thể chịu được điều kiện lạnh và không bị ảnh hưởng bởi sương giá hoặc tuyết muộn. Phân lân và phân urê là đủ cho yến mạch cho chiều cao, chất lượng rơm và chiều cao của chúng. Yến mạch phát triển mạnh mẽ có xu hướng làm nghẹt cỏ dại. Do đó, chỉ có thể kiểm soát cỏ dại lá rộng cao bằng cách sử dụng thuốc diệt cỏ để cải thiện năng suất và làm cho việc thu hoạch dễ dàng hơn. Yến mạch phần lớn kháng bệnh, nhưng bệnh lá như gỉ lá có thể xảy ra. Thu hoạch được thực hiện khi hạt nhân đạt độ ẩm 35% hoặc khi hạt xanh bắt đầu chuyển sang màu kem. Thu hoạch được thực hiện bằng cách swathing. Các cây trồng sau đó được đưa vào các cánh gió sau đó để khô trong vài ngày trước khi chúng có thể được kết hợp bằng cách sử dụng tiêu đề đón. Nhà sản xuất yến mạch hàng đầuNga là nhà sản xuất yến mạch hàng đầu thế giới, chiếm hơn 20% sản lượng của thế giới. Trong năm 2013, nó đã sản xuất 4, 02 triệu tấn yến mạch. Canada và Ba Lan cũng là một số nhà sản xuất yến mạch lớn chiếm 2, 7 triệu và 1, 4 triệu tấn sản lượng của thế giới trong cùng năm. Phần Lan và Úc đã sản xuất lần lượt 1, 15 triệu và 1, 05 triệu tấn, hoàn thành năm nhà sản xuất yến mạch hàng đầu trên thế giới. Năm quốc gia hàng đầu này chiếm gần 50% yến mạch được sản xuất trên toàn thế giới vào năm 2013. Các quốc gia sản xuất yến mạch hàng đầu trên thế giới
Hiện nay cỏ yến mạch được nhập khẩu vào Việt Nam và được gieo trồng phổ biến ở nhiều nơi. Với nhiều ưu điểm vượt trội như có thể thu hoạch lấy hạt và thân cây cỏ được sử dụng trong chăn nuôi. Là loại cây mang lại giá trị kinh tế cao.
Tên tiếng anh/Tên khoa học: Avena sativa - Là cây có nguồn gốc từ nước Úc. Hiện nay được nhập khẩu về nước ta có 2 loại là cỏ yến mạch lá lớn và yến mạch lá nhỏ.
 - Cỏ yến mạch có hàm lượng chất dinh dưởng tổng vật chất khô là 14-18%. Hàm lượng Protein thô đạt 18-20%. Ngoài ra, trong cây cỏ yến mạnh chứa các chất như Sponins, alkaloids, sterols, flavonoids, scid silicic, tinh bột, proteins (bao gồm gluten), các vitamin (đặc biệt là vitamin B) và các chất khoáng (đặc việt là canxi). Là loại ngũ cốc lấy hạt đang được ưa chuộng trên thị trường. Hạt yến mạch có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu được, ngăn ngừa các bệnh về đường tiêu hóa và có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. 2. Đặc điểm sinh trưởng
- Là cây cỏ hàng năm có nguồn gốc ôn đới nên có khả năng chịu lạnh và sương muối rất tốt. Thích hợp gieo trồng ở vùng Miền Bắc, Miền Trung và Tây Nguyên. - Cỏ phát triển tốt ở nhiệt độ 32oC và đặc biệt đối với nhiệt độ càng thấp thì cây càng phát triển nhanh. - Thân rỗng, thẳng đứng, có chiều cao từ 90-150 cm (tùy vào điều kiện sinh trưởng ở từng nơi trồng). Trên thân có nhiều đốt và phát triển thành từ bụi lớn. Lá rộng từ 1,5-3 cm, khi cây cỏ trưởng thành thì lá có mùa xanh đậm, thân cây giòn, lá mềm, có vị ngọt và dễ tiêu hóa khi sử dụng trong chăn nuôi. Năng suất thu hoạch thân tươi có thể đạt đến 75-80 tấn/ha. - Có khả năng sinh trưởng mạnh và tái sinh quan năm. Chỉ tiến hành trồng 1 lần và chăm sóc đúng kỹ thuật sẽ cho thu hoạch lên tục từ 4-6 năm. 3. Tác dụng của cây cỏ yến mạch- Phần sử dụng là hạt và thân. Hạt được sử dụng làm ngũ cốc và thân thường dùng làm thức ăn trong chăn nuôi. 3.1 Tác dụng từ hạt yến mạch- Hạt yến mạch là loại ngũ cốc nổi tiếng giàu chất dinh dưỡng, chúng có lợi ích cho sức khỏe ở nhiều mặt khác nhau.
- Có tác dụng đối với sức khỏe con người như: Trong bột yến mạch chứa rất nhiều hàm lượng chất xơ cao, sẽ hỗ trợ làm giảm lượng cholesterol xấu trong máu và kích thích hệ tuần hoàn máu bảo vệ tim. Hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh bằng việc kích thích nhu động ruột tiết dịch tiêu hóa ở dạ dày. Ngoài ra, bột yến mạch giúp ngăn chặn các tác nhân gây ung thư, giảm căng thẳng mệt mỏi… Là nguyên liệu đắc lực trong sản xuất các dòng sản phẩm làm đẹp nhưng các sản phẩm chăm sóc da, giúp giảm cân, giảm mụn nhọt, hỗ trợ chữa lành vết thương, tẩy tế bào chết… 3.2 Tác dụng từ thân (rơm phơi khô, tươi)
Dùng trong chăn nuôi gia súc, đặc biệt là dùng làm cỏ nuôi dê, bò vì đáp ứng đầy đủ những chất dinh dưỡng cần thiết để gia súc phát triển tốt. Với đặc tính thân có vị ngọt, mềm dễ tiêu hóa được động vật yêu thích, có thể sử dụng làm thức ăn xanh, thức ăn ủ chua để tăng chất dinh dưỡng. Trồng cỏ yến mạch được xem là giải pháp khắc phục tình trạng thiếu thức ăn trong mùa đông. 4.Kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch4.1 Kỹ thuật trồng- Thời vụ trồng: Từ cuối tháng 9 đến tháng 3 âm lịch hàng năm. - Đất trồng: Cây cỏ yến mạch không kén đất, hầu như có thể trồng trên tất cả các loại đất kể cả đất phèn chua, đất ngập mặn hay đất cát pha… Tuy nhiên cây cỏ yến mạch không chịu ngập úng nên đất trồng cần thoát nước tốt. - Phân bón lót trước khi trồng: Bón phân chuồng, phân lân NPK xuống rãnh đào. Bón xong lưu ý cần phủ lên bề mặt trước khi trồng một lớp đất mỏng để tránh cây, hạt giống xót phân. - Cách trồng: + Hiện nay phổ biến trồng bằng hạt. Trước khi trồng cần tiến hành xới đất và rạch luống, hàng cách hàng 40-45 cm. + Tiến hành bón NPK trước, sau đó rải một lớp phân chuồng hoai mục lên trên. Tiếp theo lập qua một lớp đất mỏng để hạt giống nảy mầm không tiếp xúc trực tiếp với phân làm xót cây. + Gieo hạt lưu ý cách phân ít nhất 1 cm, gieo xong tiến hành lấp đất lấp hạt và tưới nước giữ ẩm cho đất, sau 15-25 ngày thì cỏ sẽ mọc tốt. 4.2 Chăm sóc:Gieo xong 5-10 ngày tiến hành kiểm tra tỷ lệ nảy mầm. Nếu hạt không nảy mầm thì tiến hành gieo bổ sung. Đồng thời tiến hành làm sạch vỏ dại và vun hàng, làm đất tơi xốp giúp giảm sự phát triển của cỏ dại khác giúp cây con phát triển tốt. Trong giai đoạn đầu cần đặc biệt quan tâm đến nước tưới giữ cho cây đủ ẩm giúp cây con phát triển nhanh 4.3 Thu hoạch- Khi cây cỏ cao khoảng 80 cm trở lên thì có thể tiến hành thu hoạch cho gia súc ăn tươi. - Sau khi cắt lứa đầu cần tiến hành xới đất vun hàng bón phân bổ xung để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát tiển lứa tiếp theo. - Khoảng cách mỗi lứa cắt từ 55-60 ngày. Thời vụ trù lúc gieo hạt giống đến lúc thu hoạch lứa đầu là 70-75 ngày. - Khi thu hoạch lưu lý cắt cách gốc khoảng 7 cm để cây có thể tiếp tục tái sinh phát triển tốt cho lứa sau. Nguồn: Giáo trình cây lương thực chuyên khoa
Yến mạch (một số quốc gia gọi là Avena sativa) là một loại hạt ngũ cốc được trồng để lấy hạt. Hạt yến mạch thường được con người sử dụng bằng cách cán dẹp, xay thành bột và làm sữa yến mạch. Hạt yến mạch thô thường được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi. Việc sử dụng các sản phẩm yến mạch thường xuyên giúp giảm lượng cholesterol có trong máu. Nguồn gốc cây Yến MạchTổ tiên của cây yến mạch mọc hoang dã tại khu vực Tây Á và Bắc Phi (Cận Đông). Chúng được trồng như một loại cây không quan trọng trong các vụ mùa. Khí hậu phía Trung Đông và châu Âu phù hợp với chúng hơn và được người dân bản địa thuần hóa để trở thành loại cây lương thực chính. Canh tác cây yến mạchYến mạch được trồng tốt nhất ở vùng ôn đới. Chúng có nhu cầu nhiệt mùa hè thấp và khả năng chịu mưa lớn hơn các loại ngũ cốc khác, chẳng hạn như lúa mì, lúa mạch đen hoặc lúa mạch. Vì vậy chúng là loại ngũ cốc đặc biệt quan trọng ở những khu vực có mùa hè ẩm ướt, mát mẻ, như Tây Bắc Châu Âu và thậm chí cả Iceland. Yến mạch là một loại cây có thể trồng cả năm, và có thể được trồng vào mùa thu (cho thu hoạch cuối mùa hè) hoặc vào mùa xuân (cho thu hoạch đầu mùa thu). Sản lượng toàn thế giớiNăm 2017, sản lượng yến toàn cầu là 26 triệu tấn, tăng 13% so với năm 2016. Sản xuất được dẫn đầu bởi Nga với 21% tương đương với 5.5 triệu tấn và Canada với 14%. Các nhà sản xuất đáng kể khác là Úc, Ba Lan, Trung Quốc và Phần Lan, mỗi nước có hơn một triệu tấn. Công dụng chính của hạt yến mạchYến mạch có nhiều công dụng sử dụng. Đối với con người, chúng thường được cán dẹp để giảm thời gian chế biến khi sử dụng. Chúng cũng được nghiền thành bột hay làm ra các chế phẩm sữa yến mạch. Có thể kể tên một số thương hiệu sữa yến mạch như: Oatly, sữa yến mạch hạt sen của nutifood… Các quốc gia phương tây cũng thường sử dụng yến mạch cán dẹp để làm các món ăn lạnh như Granola hay Muesli. Chúng cũng được sử dụng như một chất làm đặc món súp. Hạt yến mạch thô được làm thức ăn gia súc của bộ nhai lại như: ngựa, trâu, bò… khi cần bổ sung cacbonhdrydrat và năng lượng. Yến mạch có thể được để thô hoặc làm thành dạng cám viên cho gia súc tiêu thụ. Người dân Anh thường sử dụng rơm của cây Yến Mạch để trải chuồng cho ngựa vì chúng khá mềm, không bụi. Tại Anh, có một số nhà sản xuất bia sử dụng hạt yến mạch để làm nguyên liệu chế biến. Một công dụng khác không thể nói đến là giúp làm đẹp da với các đặc tính của bột yến mạch. Chúng giúp hấp thụ dầu trên da, đẩy mụn và làm mịn da mặt. Cách trồng yến mạchYến mạch được gieo vào mùa xuân hoặc đầu mùa hè ở những vùng lạnh. Bắt đầu vụ mùa sớm khá quan trọng vì yến mạch khó phát triển ở thời tiết nóng. Nếu ở các quốc gia có nhiệt độ nóng hơn thì sẽ được trồng vào cuối hè hoặc đầu thu. Khi đó nhiệt độ phù hợp cho cấy yến mạch phát triển. Chúng có thể chịu được lạnh và sương giá nhưng nắng nóng thì không! Hạt giốngTrung bình khoảng 150kg giống cho mỗi ha. Nếu miếng đất có thổ nhưỡng tốt hơn thì có thể gieo nhiều hơn. Tuy nhiên, nếu gieo quá nhiều sẽ giảm năng suất của hạt yến mạch! Phân bónCây yến mạch cần không quá nhiều lượng phần NPK (Nito, Kali, photpho – đạm, kali, lân). Tùy thuộc và thổ nhưỡng, khí hậu và thời điểm phát triển của cây mà nông dân sẽ thêm các loại phân bón khác nhau theo tỷ lệ khác nhau! Dịch bệnhCây yến mạch khá ít bệnh và sâu bọ ngoại trừ các bệnh liên quan đến lá. Một số loại côn trùng gây hại cho yên mạch như sâu bướm lepodopteran. Thu hoạch yến mạchKhi hạt yến mạch chuyển sang màu vàng kem và đạt độ ẩm khoảng 35% thì là lúc nông dân thu hoạch. Tương tự như cây lúa ở ta, chúng cũng được cắt rơm, lấy hạt và phơi khô. Quy trình xử lý hạt yến mạchKhi hạt yến mạch được thu gom đến nhà máy thì chúng được loại bỏ các tạp chất: đá, sỏi hay những loại hạt khác không phải yến mạch. Sử dụng phương pháp gia tốc để loại bỏ những tạp chất và phân loại hạt yến mạch theo kích thước trước khi tách vỏ! sau khi tách vỏ, chúng có thể được sấy qua để đảm bảo tiệt trùng và giúp thời gian bảo quản hạt yến mạch lâu hơn! Hạt yến mạch có thể để nguyên để làm thức ăn gia súc hoặc cán dẹp, xay thành bột để phục vụ các nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Thông tin thêm về hạt yến mạch |
