Mỗi V�ng Chiến Thuật hay Qu�n Khu chỉ huy về mặt qu�n sự, b�n cạnh c� T�a Đại Biểu Ch�nh Phủ quản trị về mặt h�nh ch�nh, đặt c�c tỉnh trong v�ng v�o tr�ch nhiệm của V�ng Chiến Thuật (Qu�n Khu) gọi l� Tiểu khu. Vị Tư Lệnh Qu�n Khu hay V�ng Chiến Thuật ki�m nhiệm chức tr�ch Đại Biểu Ch�nh Phủ v� l� trong thời chiến. C�c vị Tiểu Khu Trưởng cũng ki�m nhiệm chức vụ Tỉnh Trưởng v� cấp quận � Chi khu cũng c� Chi Khu Trưởng ki�m nhiệm Quận Trưởng. Ở cấp x� cũng c� Ph�n Chi Khu Trưởng, nhưng X� Trưởng lại do d�n bầu. ĐỊA L� - THỔ NHƯỠNG Trong phạm vi b�i n�y, t�i chỉ đề cập đến c�c tỉnh Miền T�y, v�ng đồng bằng s�ng Cửu Long c�n gọi l� V�ng 4 Chiến Thuật hay Qu�n Khu 4, một thời vang danh ki�u h�ng. Thị X� Cần Thơ được mệnh danh l� Thủ Đ� của miền T�y � Nam Bộ n�n c� t�n gọi l� T�y Đ�. Sở dĩ c� t�n gọi th�n thương n�y v� ở đ�y c� bản doanh Bộ Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật v� T�a Đại Biếu Ch�nh Phủ Miền T�y với c�c Nha Sở trực thuộc. Miền T�y l� v�ng đất c� nhiều ph� sa, tr� ph� nhất, trung t�m điểm của nền kinh tế n�ng nghiệp ph�t triển v� nghề nu�i c� nước ngọt cho đến ng�y nay v� tương lai.  Ph�a Bắc của V�ng 4 Chiến Thuật gi�p với địa giới V�ng 3 Chiến Thuật. Ph�a Đ�ng, kể từ bờ biển của tỉnh G� C�ng, chạy d�i qua nhiều tỉnh Định Tường, Kiến H�a, Vĩnh B�nh, Ba Xuy�n, Bạc Li�u, An Xuy�n (mũi C� Mau), bờ biển tiếp tục chạy về hướng T�y Nam đến H� Ti�n. Một bờ biển rất d�i l�m gi�u cho ng�nh nu�i bắt hải sản ở biển v� c�c lo�i thuỷ tộc ở v�ng nước lợ. Từ ph�a T�y, T�y Nam, T�y Bắc gi�p với nước l�ng giềng Kamphuchia. T�m lại, V�ng 4 Chiến Thuật � đồng bằng s�ng Cửu Long l� v�ng đất mới, m�u mỡ, ph� nhi�u nhất Việt Nam, thế mạnh về n�ng nghiệp v� nu�i bắt thủy sản với nước mặn, nước lợ v� nước ngọt quanh năm c� thể đủ cung ứng c�i ăn cho cả nước. Sự h�nh th�nh v�ng đất m�u mỡ của miền Đồng Bằng Nam Bộ, nhờ con s�ng Cửu Long từ Biển Hồ (Tonl� Sap) của xứ Ch�a Th�p chảy qua bi�n giới Việt Nam ở tỉnh địa đầu Ch�u Đốc với 2 nh�nh gọi l� s�ng Tiền v� s�ng Hậu. c�n gọi l� Tiền Giang v� Hậu Giang. Hai con s�ng ch�nh Tiền Giang v� Hậu Giang, nước chảy ra biển Đ�ng (Nam Hải) với 9 cửa n�n gọi l� Cửu Long Giang: cửa Đại, Tiểu, Ba Lai, H�m Lu�ng, Cổ Chi�n, Cung Hậu, Định An, Bassac, Tranh Đề�(T�i moi trong tr� nhớ khi c�n học tiểu học c�ch nay hơn 60 năm). Ch�nh s�ng Tiền v� s�ng Hậu tiếp đưa đất ph� sa từ thượng nguồn s�ng M�kong (Cửu Long), theo d�ng nước chảy đổ xuống từ th�ng 5 đến th�ng 10 �m lịch (cũng l� m�a mưa v� lũ lụt) xu�i về đồng bằng miền T�y Nam Bộ tạo th�nh một thổ nhưỡng m�u mỡ ph� nhi�u tuyệt vời do thi�n nhi�n ưu đải ban tặng. Mỗi năm mũi C� Mau được trường d�i th�m ra biển. Khi v�o địa giới tỉnh Ch�u Đốc, s�ng Tiền chảy qua quận T�n Ch�u để xu�i ra biển qua c�c tỉnh Kiến Phong (Cao L�nh), Sa Đ�c, Vĩnh Long, Vĩnh B�nh (Tr� Vinh), Kiến H�a (Bến Tre)� S�ng Hậu chảy ngang qua tỉnh lỵ Ch�u Đốc từ 2 quận An Ph� v� Ch�u Ph�, xu�i d�ng về tỉnh An Giang (Long Xuy�n), Phong Dinh (Cần Thơ), Vĩnh Long, Ba Xuy�n (S�c Trăng), Vĩnh B�nh� Hai con s�ng Tiền v� Hậu, tạo ra h�ng chục phụ lưu lớn v� nối liền h�ng trăm phụ lưu nh� cũng như những kinh đ�o kết th�nh một mạng lưới đường thủy chằn chịt, s�ng nước hữu t�nh của khắp miền T�y Nam Bộ với 16 tỉnh v� 92 quận� VỀ MẶT QU�N SỰ Đồng bằng s�ng Cửu Long tức l� V�ng 4 Chiến Thuật, chia th�nh 3 khu chiến c� 3 Sư Đo�n Bộ Binh ch�nh quy QLVNCH tr�ch nhiệm. Khu Chiến Thuật Tiền Giang từ ranh giới của tỉnh Long An (V3CT) chạy xuống c�c tỉnh Định Tường (Mỹ Tho), G� C�ng, Kiến H�a (Bến Tre), Kiến Tường do Sư Đo�n 7 Bộ Binh tr�ch nhiệm về an ninh l�nh thổ. Bộ Tư Lệnh SĐ 7 đặt tại Thị x� Mỹ Tho, sau chuyển qua Căn cứ Đồng T�m, do SĐ 9 BB Mỹ b�n giao lại cho QLVNCH. Đ�y l� c�c tỉnh tả ngạn của s�ng Tiền từ Biển Hồ (Tonl� Sap) ở xứ Ch�a Th�p chảy xuống. Hữu ngạn s�ng Tiền c� c�c tỉnh: Kiến Phong (Cao L�nh), Sa Đ�c, Vĩnh Long, Vĩnh B�nh (Tr� Vinh). Bắc Mỹ Thuận c�n gọi Bến ph� Mỹ Thuận (nay th�nh cầu Mỹ Thuận) nằm tr�n thủy lộ s�ng Tiền, bến ph� b�n tr�i (nghĩa l� từ Thủ Đ� S�i G�n đi xuống) thuộc tỉnh Định Tường, b�n phải thuộc tỉnh Sa Đ�c v� Vĩnh Long. C�c tỉnh ở hữu ngạn s�ng Tiền tức l� c�c tiểu khu về mặt qu�n sự thuộc Khu 41 Chiến Thuật, đặt thuộc quyền tr�ch nhiệm của Sư Đo�n 9 BB, bản doanh tại Thị x� Sa Đ�c. C�c tỉnh bị ảnh hưởng trực tiếp của con s�ng Hậu m� người Cần Thơ thường gọi theo người Ph�p l� s�ng Bassac. Khu 42 Chiến Thuật của v�ng s�ng Hậu n�y, gồm c�c Tiểu khu Phong Dinh, Ba Xuy�n, Chương Thiện, Ki�n Giang (Rạch Gi�), Bạc Li�u v� An Xuy�n (C� Mau). Hai tỉnh Ch�u Đốc v� An Giang c� l�c thuộc Khu 42 Chiến Thuật, c� l�c thuộc Biệt Khu 44 hay Khu 41 Chiến Thuật. Hồi thời c�n l� V�ng Chiến Thuật, V4CT c� th�m Biệt Khu 44 (tương đương với Khu chiến thuật � Sư đo�n), bản doanh đặt tại Cao L�nh (tỉnh Kiến Phong) bao gồm c�c tỉnh Kiến Phong, Kiến Tường, Ch�u Đốc (c�c tỉnh c� bi�n giới với nước l�ng giềng Kampuchia n�n c� rất nhiều trại Lực Lượng Đặc Biệt � Trại Biệt K�ch, thiết đặt tại c�c v�ng bi�n cương n�y). Mỗi trại Biệt K�ch gọi l� A, nhiều trại A trong một khu vực trực thuộc B v� cấp cao hơn B, chỉ huy tổng qu�t ở cấp V�ng, gọi l� C n�n V�ng 4 Chiến Thuật c� C4 � LLĐB, bản doanh đặt ở s�n bay Cần Thơ. Biệt Khu 44 c� 5 vị Tư Lệnh tạo dấu ấn kh� qu�n đối với những chiến sĩ phục vụ ở khu vực trọng yếu n�y, c� c�ng bi�n giới với xứ Ch�a Th�p � Kampuchia.. Vị Tư Lệnh thứ nhứt l� Đại T� Nguyễn Hữu Hạnh c� đến 16 đứa con được T�a Th�nh Vatican vinh danh (cựu Tham Mưu Trưởng QĐ4), khi l�m Tư Lệnh Biệt Khu 44 được vinh thăng Chuẩn Tướng v� sau ng�y 30.4.75, Chuẩn Tướng Hạnh lộ nguy�n h�nh l� Việt gian cộng sản nằm v�ng. Giờ thứ 25 của ng�y 30.4.75, Chuẩn Tướng Nguyễn Hữu Hạnh được cử l�m quyền Tổng Tham Mưu Trưởng Bộ Tổng Tham Mưu khi Trung Tướng Vĩnh Lộc, vị Tổng Tham Mưu Trưởng cuối c�ng của QLVNCH l�n m�y bay đi tỵ nạn. Vị Tư Lệnh thứ hai l� Đại T� Phạm Văn Ph� được vinh thăng Chuẩn Tướng . Khi thuy�n chuyển về V�ng I Chiến Thuật, Chuẩn Tướng Ph� l�m Tư Lệnh Sư Đo�n 1 Bộ Binh,. Sau l�n Thiếu Tướng được bổ nhiệm chức vụ Tư Lệnh Qu�n Đo�n 2 & V�ng 2 Chiến Thuật cho đến ng�y V2CT �di tản chiến thuật� bi thảm v� Thiếu Tướng Phạm Văn Ph� tuẫn tiết chết v�o ng�y đen tối của ch�nh thể VNCH 30.4.75. Vị Đại T� Tư Lệnh thứ ba l� Đại T� V� Hữu Hạnh (thời gian cầm quyền rất ngắn n�n kh�ng được đeo sao như 2 vị tiền nhiệm) , Vị Tư Lệnh thứ tư, Đại T� Trần Văn Hai, nguy�n Tư Lệnh Cảnh S�t Quốc Gia, vinh thăng Chuẩn Tướng v� đơn vị cuối c�ng, Tư Lệnh Sư Đo�n 7 BB v� tuẩn tiết chết v� sự đầu h�ng của Đại Tướng Dương Văn Minh, ng�y 30.4.1975. Người Tư Lệnh thứ năm, cũng l� vị Tư Lệnh cuối c�ng của BK44, nổi tiếng l� m� đ�o h�t BT, bị vợ ghen tưng bừng hoa l� l�m hư bột hư đường n�n kh�ng bắt được 1 sao như 3 vị Tư Lệnh tiền nhiệm. Tiếc thay! C�i khổ của người sĩ quan m� đ�o h�t l�m tắt nghẽn con đường hoạn lộ đang mở rộng th�nh thang ở ph�a trước v� �ng Đại T� Tư Lệnh n�y thuộc gia đ�nh q�y ph�i �ho�ng tộc� đang �trị v� thi�n hạ�. Tại Cần Thơ, c� Bộ Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 v� V�ng 4 Chiến Thuật cũng như To� Đại Biểu Ch�nh Phủ Miền T�y đặt bản doanh ở đ�y. T�i từng l�m sĩ quan Th�ng tin B�o ch� của đại đơn vị n�y từ cuối năm 63 đến đầu năm 1970, trải qua thời 7 vị tướng l�m Tư Lệnh, trong đ� c� Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu, sau l� Tổng Thống Việt Nam Cộng H�a với 2 nhiệm kỳ. NHỮNG NĂM TH�NG VANG DANH V�NG 4 CHIẾN THUẬT Sau cuộc lật đổ nền Đệ nhất Cộng h�a 1.11.1963, Đại t� B�i Hữu Nhơn, Tư Lệnh Sư Đo�n 21 BB vinh thăng Thiếu Tướng, về đảm tr�ch Tư Lệnh Qu�n Khu 5 (Qu�n đo�n 4 &V4CT sau n�y) thay thế Thiếu Tướng Huỳnh Văn Cao? Ở chức vụ n�y, Thiếu Tướng B�i Hữu Nhơn đảm nhận rất ngắn, chừng 1 v�i th�ng v� Thiếu Tướng Nhơn được điều về Trung ương � S�ig�n. Trong v�ng 1 năm sau, Thiếu Tướng B�i Hữu Nhơn bị giải ngũ v� kh�ng c�ng phe c�nh với c�c vị tướng kh�c đang nắm quyền l�nh đạo đất nước. Hiện cựu Thiếu Tướng B�i Hữu Nhơn đang cư ngụ tại California. Trung T� Cao Hảo Hớn Tư Lệnh Ph� Sư đo�n 21 BB vinh thăng Đại t� giữ chức Tư Lệnh SĐ. 21BB (thay Thiếu Tướng B�i Hữu Nhơn). Giai đoạn n�y, t�i đang phục vụ tại BCH Trung đo�n 33 BB, Bộ Chỉ Huy H�nh Qu�n của Trung đo�n đ�ng tại Ch� L� (Gi� Ngựa) thuộc v�ng U Minh Hạ, tỉnh An Xuy�n (C� Mau). Đ�y l� thời điểm. l�n lon thăng chức v� thay đổi cấp chỉ huy đơn vị xo�nh xạch v� c� nhiều cuộc �chỉnh l�, biểu dương lực lượng � xuống đường � biểu t�nh�, thay đổi cấp l�nh đạo, chỉ huy�như ăn cơm bữa tại trung ương S�i G�n v� tại c�c đại đơn vị. TRUNG TƯỚNG NGUYỄN HỮU C� Trước ng�y đảo ch�nh 1.11.63, Đại T� Nguyễn Hữu C� h�nh như giữ chức vụ Tư Lệnh Ph� Qu�n Đo�n 3 do Thiếu Tướng T�n Thất Đ�nh l�m Tư Lệnh v� �ng l� một trong 2 vị Đại T� (Đại T� Nguyễn Văn Thiệu Tư Lệnh Sư Đo�n 5 Bộ Binh) n�ng cốt c�ng với c�c vị tướng l�nh kh�c trong cuộc lật đổ nền Đệ Nhất Cộng H�a. Sau cuộc đảo ch�nh, Đại T� C�, Đại T� Thiệu được thăng l�n Thiếu Tướng 2 sao v� giữ những chức vụ cao cấp trong Hội Đồng Tướng L�nh tại trung ương. Thiếu Tướng C� được ph�n c�ng về nắm chức Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 (Qu�n Khu 5 ở Cần Thơ m� Đại T� Trần Thiện Khi�m từng l�m Tư Lệnh đem qu�n về cứu nguy Tổng Thống Ng� Đ�nh Diệm trong cuộc đảo ch�nh hụt ng�y 11.11.60 do phe Đại T� Nguyễn Ch�nh Thi cầm đầu n�n Đại T� Khi�m được vinh thăng Thiếu Tướng trong chiến c�ng n�y. Tướng Khi�m được đổi về trung ương đảm nhận chức vụ cao hơn, Tham Mưu Trưởng Bộ Tổng Tham Mưu v� cũng l� c�i họa sau n�y cho Tổng Thống Ng� Đ�nh Diệm, Tướng Khi�m � một người chủ xướng quan trọng trong cuộc đảo ch�nh th�nh c�ng 1.11.63). Trung Tướng C� về Cần thơ sau Thiếu Tướng B�i Hữu Nhơn, cũng một thời gian ngắn v� được thuy�n chuyển về trung ương, giữ chức vụ cao hơn. C� thời quyền lực cao nhất của ch�nh thể VNCH với 3 nh�n vật gọi l� �ch�p bu� m� CSBV thường r�u rao l� Thiệu-Kỳ-C�. T�i ở dưới quyền của vị Tư Lệnh Nguyễn Hữu C� một thời gian rất ngắn, chừng hơn 1 tuần. Được biết Trung Tướng Nguyễn Hữu C� tốt nghiệp Kh�a 1 Đập Đ� tức Kh�a Quốc Trưởng Bảo Đại năm 1948 tại Huế. Thiếu �y Nguyễn Hữu C� đổ Thủ khoa kh�a n�y, �ng nguy�n l� thiếu sinh qu�n được tuyển đi học. Sau 6 th�ng thụ huấn tại đ�y, 10 sĩ quan đỗ đầu được Qu�n đội Ph�p đưa sang Ph�p học tiếp 1 năm tại trường �cole d�Application d�Infanterie ở tỉnh Bretagne. Mười sĩ quan được tuyển chọn theo học kh�a đặc biệt đ� gồm c� c�c Thiếu �y: Nguyễn Hữu C�, Nguyễn Văn Thiệu, Đặng Văn Quang, T�n Thất Đ�nh, Nguyễn Văn Chu�n�Trong kh�a 1 Đập Đ�, Thiếu �y trẻ tuổi nhất l� Đặng Văn Quang v� �ng sinh năm 1929, khi tốt nghiệp Thiếu �y tại Huế năm 1948 chưa tr�n 19 tuổi. C�c vị tốt nghiệp Kh�a Quốc Trưởng Bảo Đại đầu ti�n hầu hết đều nắm giữ những chức vụ quan trong trong guồng m�y l�nh đạo quốc gia nền Đệ Nhị Cộng H�a. TRUNG TƯỚNG DƯƠNG VĂN ĐỨC Tiếp theo vị Tư Lệnh tiền nhiệm l� Trung Tướng Dương Văn Đức. Đ�y l� một sĩ quan cấp tướng l�m việc nhiều hơn n�i, gương mặt vị Tướng n�y lầm l�, uy nghi�m, thuộc cấp k�nh sợ�với c�i liếc mắt nh�n thuộc cấp rất �c� thần� của một cấp chỉ huy. Trong suốt thời gian t�i l�m sĩ quan Th�ng Tin & B�o Ch� QĐ4 & V4CT (l�c đ� Ban TTBC chưa c� quy chế tổ chức r� r�ng, trực thuộc Ph�ng 5 � CTTL, sau n�y trực thuộc Khối CTCT) thường l�m việc trực tiếp với qu� vị Tư Lệnh hoặc qua trung gian của vị Tham Mưu Trưởng hoặc Tham Mưu Ph� Chiến Tranh Ch�nh Trị. Nhưng, t�i thường th�p t�ng c�ng ngồi tr�n chiếc trực thăng chỉ huy của vị Tư Lệnh QĐ4 & V4CT l�m nhiệm vụ của sĩ quan th�ng tin b�o ch� ghi nhận, phổ biến tin tức v� h�nh ảnh. Trong thời gian gần 7 năm với chức vụ n�ng hổi n�y v� gần �Mặt Trời�, t�i chưa gặp một �ng tướng thứ hai c� c�i uy như Trung Tướng Dương Văn Đức. T�i cũng chưa hề thấy �ng tướng Đức c� một nụ cười với ai d� l� khi đang dự một bữa tiệc tiếp t�n của tỉnh hay đơn vị qu�n sự n�o đ�. Tướng Đức miệt m�i l�m việc, kh�ng kể thời gian, �t tiếp x�c với thuộc cấp khi kh�ng c� chuyện thật cần thiết. Ch�nh thời điểm l�m Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật, Trung Tướng Dương Văn Đức l� người đầu ti�n c� kế hoạch �thu phục nh�n t�m�, th�nh lập c�c Đại đội, Tiểu đo�n địa phương quy tụ c�c cựu chiến sĩ của gi�o ph�i H�a Hảo ở c�c tỉnh Phong Dinh, Vĩnh Long, Sa Đ�c. Ch�u Đốc, An Giang, Kiến Phong, Kiến Tường�v� c�c cựu chiến sĩ đạo Cao Đ�i ở An Xuy�n, Bạc Li�u, Ki�n Giang �c� tinh thần chống cộng cao độ. Với tư c�ch l� sĩ quan th�ng tin b�o ch�, t�i thường c�ng với sĩ quan t�y vi�n của vị Tư Lệnh đi đ�y đi đ� với �Mặt Trời� n�n t�i cũng hiểu �t nhiều c� t�nh của mỗi vị. Thời Trung Tướng Dương Văn Đức l�m Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật, bổng dưng �ng tướng �nổi hứng� hay ai th�c đẩy l�m cuộc biểu dương lực lượng, đưa qu�n về Thủ Đ� S�i G�n (sau cuộc chỉnh l� của Trung Tướng � Đại Tướng Nguyễn Kh�nh). Đại qu�n của QĐ4 tiến tới gần Ph� L�m th� dừng lại, theo lẽ, thế mạnh của QĐ4 l�c bấy giờ v� trong Thủ Đ� đ� c� đơn vị nội ứng sẽ l�m chủ t�nh h�nh một c�ch dễ d�ng v� hạ bệ những vị tướng đang nắm quyền trong tầm tay. Nhưng, Trung Tướng Đức kh�ng c� cơ duy�n l�m n�n chuyện lớn (tốt hay xấu hơn cho đất nước?), v� c� sứ giả ở S�i G�n bay xuống (h�nh như l� Tướng Nguyễn Cao Kỳ) thảo luận, điều đ�nh với điều kiện g� đ�, �ng Tướng Đức ra lệnh cho c�c đơn vị cơ hữu của QĐ4 lui binh về vị tr� cũ, nghĩa l� r�t lui về V�ng 4 Chiến Thuật. C� lẽ, th�m t�m của Tướng Đức tin rằng qua cuộc điều đ�nh thỏa thuận ở Ph� L�m, �ng sẽ trở về Cần Thơ l�m việc lại một c�ch bằng an, nghĩa l� chức vụ Tư Lệnh QĐ4 & V4CT kh�ng vuột khỏi tầm tay �ng. Nhưng b� c�i lầm tai hại, �ng Tướng rất đ�ng thương của ch�ng ta v� lu�n c� tinh thần kỷ luật của một qu�n nh�n gương mẫu v� đ�ng l� �ng Tướng v� biền được �mời� về S�i G�n v� �ng ngoan ngo�n tu�n lệnh thượng cấp. Sau đ�, �ng bị bắt tạm giam v� đưa ra t�a �n qu�n sự x�t xử chỉ bị giải ngũ (kh�ng nhớ r� c� bị lột lon v� bao nhi�u ng�y trọng cấm như đ�n em của Tướng Đức?). C� lẽ v� uất hận, thua tr� người kh�c, vốn đ�n em của �ng, l�m �ng Tướng Dương Văn Đức trở th�nh một người mất tr� sau n�y. Đến khi CSBV cưỡng chiếm miền Nam, thật bất hạnh cho vị Tướng m� t�i k�nh mến nhất, Trung Tướng Dương Văn Đức cũng bị bắt đi t� cải tạo v� khi được thả ra, kh�ng bao l�u sau, �ng chết tại qu� nh� trong �m thầm lặng lẽ. Cuộc đời của Trung Tướng Dương Văn Đức c� thể t�m gọn, một cấp huy c� t�i nhưng bất ph�ng thời. Dưới thời Đệ Nhất Cộng H�a, �ng thăng quan tiến chức rất nhanh v� v� t�nh bộc trực v� thiếu ch�nh trị n�n �ng bị Thủ Tướng (Tổng Thống) Ng� Đ�nh Diệm kh�ng cho Thiếu Tướng Dương Văn Đức nắm binh quyền nữa m� được �cất nhắc� qua ng�nh ngoại giao với chức vụ Đại Sứ ở Nam Triều Ti�n? V�o ng�nh ngoại giao, l�m việc ở ngoại quốc n�n �ng Tướng c� vợ l� người Đức. Khi cuộc đảo ch�nh 1.11.1963 th�nh c�ng, Thiếu Tướng Dương Văn Đức cũng được vinh thăng 1 cấp l�n Trung Tướng v� cuộc đời binh nghiệp của �ng chấm dứt bi đ�t với chức vụ cuối c�ng Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật. TRUNG TƯỚNG NGUYỄN VĂN THIỆU Khi Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu về V�ng 4 Chiến Thuật thay thế Trung Tướng Dương Văn Đức bị tước hết binh quyền v� giải ngũ, l�c đ� �ng c�n mang lon Thiếu Tướng 2 sao v� Trung Tướng Nguyễn Kh�nh gắn th�m 1 sao nữa. L�c bấy giờ quyền b�nh điều h�nh, l�nh đạo quốc gia do Trung Tướng Nguyễn Kh�nh nắm hết. Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu về giữ chức vụ Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật ki�m Đại Biểu Ch�nh Phủ Miền T�y. Tại 3 khu chiến thuật với 3 vị Đại T� sau n�y đều được vinh thăng Trung Tương, c� một thời gian l�m Tư Lệnh Qu�n Đo�n. Khu Chiến Thuật Tiền Giang với Sư Đo�n 7 BB tr�ch nhiệm, Đại T� Nguyễn Bảo Trị � Tư Lệnh, sau l�n Trung Tướng Tư Lệnh Qu�n Đo�n 3 & V3CT. Khu 41 Chiến Thuật, Đại T� Vĩnh Lộc Tư Lệnh v� khi l�n Trung Tướng giữ chức vụ Tư Lệnh Qu�n Đo�n 2 & V2CT. Thời gian nắm chức Tư Lệnh SĐ9 BB, Chuẩn Tướng Vĩnh Lộc �d�nh� mối t�nh với ca sĩ MH, k�o d�i cho đến ng�y nay. Khu 42 Chiến Thuật, Đại T� Đặng Văn Quang đang giữ chức Trưởng Ph�ng 4 Bộ Tổng Tham Mưu (quyền h�nh như vị Tổng Cục Trưởng Tiếp Vận sau n�y) được bổ nhiệm về l�m Tư Lệnh Sư Đo�n 21 Bộ Binh thay thế Đại T� Cao Hảo Hớn về trung ương nhận nhiệm vụ mới. Đại T� Đặng Văn Quang khi được thăng l�n Chuẩn Tướng, sau l�n Thiếu Tướng về đảm nhận chức vụ Tư Lệnh QĐ4 & V4CT v� sau đ�, �ng được vinh thăng Trung Tướng năm 1965. Xin mở dấu ngoặc ở đ�y. Ch�nh Trung Tướng Nguyễn Kh�nh c� s�ng kiến tạo th�m cấp tướng 1 sao gọi l� Chuẩn Tướng v� t�i biết r� 3 vị Đại T� Tư Lệnh 3 sư đo�n thuộc QĐ4 l� Đại T� Đặng Văn Quang, Đại T� Vĩnh Lộc, Đại T� Nguyễn Bảo Trị c�ng với một số Đại T� kh�c được gắn 1 sao tại Bạch dinh ở Vũng T�u năm 1964. Đ�y c� thể n�i dấu ấn quan trọng của Qu�n Đội c� cấp tướng mới 1 sao v� c�c vị Đại T� n�i tr�n l� những cấp chỉ huy cấp sư đo�n như đồng loạt được phong l�n h�ng tướng đầu ti�n. Cũng thời Trung Tướng � Đại Tướng Nguyễn Kh�nh quy chế qu�n nh�n hiện dịch v� trừ bị được ban h�nh v� Tư Lệnh Sư Đo�n c� c�ng trạng sẽ được gắn 2 sao, Qu�n Đo�n 3 sao, Lữ Đo�n Trưởng 1 sao, Trung Đo�n Trưởng 3 mai bạc, Tiểu Đo�n Trương 2 mai bạc�(Đại Tướng Nguyễn Kh�nh đang cư ngụ tại Sacramento). T�i nhớ m�i, ngạch qu�n nh�n trừ bị khi tốt nghiệp (sau 1955 � từ kh�a 6�) ra trường sĩ quan Thủ Đức mang lon Chuẩn �y. Những sĩ quan ng�nh Bảo An, sau n�y gọi l� Địa Phương Qu�n cũng học tại trường sĩ quan Thủ Đức như chủ lục qu�n được đeo lon Thiếu �y d� kh�ng c� bằng Trung học ĐNC, chỉ c� chứng chỉ tam nhị cũng t�nh nguyện thi tuyển v�o được. Trong khi đ� từ Kh�a 13 Thủ Đức (1962) trở về sau sinh vi�n sĩ quan chủ lực qu�n phải c� văn băng tối thiểu T� T�i 1 v� tương đương. Những Chuẩn �y từ kh�a 6 đến kh�a 13, c� người mang lon 5-6 năm m� vẫn chưa�tự động� l�n Thiếu �y. Với quy chế mới thời Tướng Kh�nh, cấp Chuẩn �y ra trường đ�ng 1 năm kh�ng vi phạm kỷ luật quan trọng đương nhi�n l�n Thiếu �y m� l� Thiếu �y tạm thời (nhiệm chức) v� 1 năm sau mới l�n Thiếu �y thực thụ. Như vậy, từ Chuẩn �y mới ra trường, đ�ng 2 năm sau l�n Thiếu �y thực thụ v� 2 năm sau nữa được thăng Trung �y như b�n ngạch hiện dịch. Tất cả sĩ quan cấp Chuẩn �y của Kh�a 13 Thủ Đức đương nhi�n được đặc �n hưởng trọn vẹn quy chế mới mẻ n�y. Kh�a 13 Thủ Đức ra trường ng�y 28.12.62 đến cuối năm 63 (sau cuộc đảo ch�nh 1.11.63) được 1 năm v�i ng�y, đương nhi�n đeo 1 mai v�ng v� c�c kh�a Thủ Đức trước cũng đều l�n lon Thiếu �y v� được hồi tố hường th�m ni�n cấp bậc. Khi Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu về V�ng 4 Chiến Thuật gần cuối năm 1964, chiến trường v�ng đồng bằng s�ng Cửu Long bắt đầu s�i động m� s�i động nhất v� cũng l� l�c QLVNCH thu gặt nhiều chiến thắng vẻ vang nhất, đ� l� thời Trung Tướng Đặng Văn Quang l�m Tư Lệnh nối tiếp Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu về trung ương nhận nhiệm vụ mới. TRUNG TƯỚNG ĐẶNG VĂN QUANG Những ai từng phục vụ trong c�c đơn vị thuộc V�ng 4 Chiến Thuật thời gian 1964 � 65 � 66� c� thể c�ng nhận rằng, Trung Tướng Đặng Văn Quang giữ chức vụ Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật ki�m Đại Biểu Ch�nh Phủ Miền T�y rất �m�t tay�, l� thời điểm ki�u h�ng nhất của qu�n d�n miền T�y, chiến thắng nối tiếp chiến thắng, an ninh l�nh thổ được vững chắc nhất. Với 3 sư đo�n Bộ Binh tinh nhuệ c�ng c�c đơn vị Biệt Động Qu�n biệt lập, c�c trại Lực Lượng Đặc Biệt bi�n ph�ng ở dọc theo bi�n giới từ H� Ti�n qua Ch�u Đốc, Kiến Phong v� Kiến Tường, tr�n 200 c�y số l�m r�o cản sự x�m nhập vũ kh�, tiếp liệu v� bộ đội ch�nh quy CSBV x�m nhập qua từ b�n xứ Ch�a Th�p � Kampuchia. Cũng thời Trung Tướng Đặng Văn Quang, 3 sư đo�n cơ hữu của QĐ4 : Sư Đo�n 7, 9, 21 Bộ Binh � Bộ Binh l� ho�ng hậu của chiến trường như một vị tướng của qu�n đội Ph�p đ� n�i. C�c đơn vị n�y đều tạo nhiều chiến thắng vẻ vang li�n tục, đặt t�n ri�ng c�c cuộc h�nh qu�n cấp sư đo�n. Khu Chi�n Tiền Giang với SĐ7BB, t�n cuộc h�nh qu�n l� Tiền Giang (Tiền Giang 1,2,3�). Khu 41 Chiến Thuật với t�n cuộc h�nh qu�n của SĐ9BB l� Cửu Long v� SĐ21BB � Khu 42 Chiến Thuật với t�n gọi l� D�n Ch�. Ri�ng Sư Đo�n 21 Bộ Binh, từ l�c Đại T� Đặng Văn Quang về l�m Tư Lệnh, �ng đ� đặt t�n D�n Ch� cho c�c cuộc h�nh qu�n sư đo�n. C�c cuộc h�nh qu�n nhỏ cấp Tiểu khu v� Trung đo�n cơ hữu của Khu 42 Chiến Thuật cũng d�ng t�n D�n Ch� v� k�m theo TK l� cấp tiểu khu v� TRĐ ở cấp trung đo�n�V� vậy, khi Tướng Quang về Cần Thơ, �ng đ� ra lệnh 3 SĐ thuộc quyền cũng đều c� t�n như n�u tr�n. Thời điểm n�y, Ban Th�ng Tin B�o Chi của ch�ng t�i được cưng ch�u nhất v� đ�ch th�n Trung Tướng Quang cho th�m nhiều phương tiện, thiết lập được 1 nh� in để in b�n nguyệt san Chiến Sĩ Miền T�y m� t�i l� Tổng Thư K� T�a Soạn. Ban Th�ng Tin B�o Ch� được tăng cường th�m nhiều người c� khả năng như nh� văn Nguy�n Vũ � Vũ Ngự Chi�u, nh� thơ T� Th�y Y�n � Đinh Th�nh Ti�n, gi�o sư triết: L� Văn Tấn � Nguyễn Văn O�nh (họ v� chữ l�t c� thể sai), gi�o sư Ph�p văn Phan Th�ng Hảo, kỷ sư Canh n�ng Nguyễn văn Ho�ng, luật sư V� Tứ Cầu, Mai H�a � một ph�ng vi�n chiến trường nổi tiếng, cơ hữu của Ban TTBC/QĐ4�c� sĩ quan vừa ra trường được xin hoặc thuyển chuyển về đ�y. Ban Th�ng Tin B�o Ch� l�c n�y l�n cao điểm v� mở rộng về th�ng tin, viết ph�ng sự chiến trường cung cấp cho ph�t thanh v� cả b�o chi trung ương. Nh� in ri�ng của QĐ4 (in truy�n đơn, b�o b�n nguyệt san Chiến Sĩ Miền T�y, in 2 tập s�ch c�i nh�n mới mẻ về x�y dựng n�ng th�n, ch�nh Trung Tướng Quang gọi anh Tấn v� anh O�nh l�n văn ph�ng, �ng chỉ thị 2 anh viết về đề t�i n�y do sự chỉ đạo của �ng Tướng v� đ�ch th�n �ng sửa chửa, hiệu đ�nh ho�n chỉnh mới xuất bản). Ngo�i ra ch�ng t�i c� chương tr�nh ph�t thanh tr�n hệ thống Đ�i Ph�t Thanh Ba Xuy�n gọi l� Tiếng N�i V�ng 4 Chiến Thuật (Đ�i PT Ba Xuy�n ở tr�n đường từ Thị x� Kh�nh Hưng � S�c Trăng đi B�i X�o � quận lỵ Ch�u Th�nh hay Mỹ Xuy�n, nơi b�n đu�ng ch� l� sống v� m�n nhậu tại chỗ, nhiều nhất ở miền T�y). T�m lại, thời Trung Tướng Đặng Văn Quang �trị v� miền T�y l� thời cực thịnh của Ban Th�ng Tin B�o Ch� do t�i l�m Trưởng Ban, b�n cạnh c� 1 Thiếu T� v� 2 Đại �y Mỹ l�m cố vấn c�ng với nh�n vi�n 8 người, qu�n số ngang bằng với Ban TTBC của QĐ4. Ch�ng t�i l�m việc rất dễ d�ng, khi nghe c� tin chiến thắng hay những cuộc h�nh qu�n lớn cấp sư đo�n với t�n Tiền Giang, Cửu Long, D�n Ch� ch�ng t�i biết thuộc khu chiến thuật n�o, xin trực thăng đưa k� giả VN hoặc ngoại quốc đang ở S�i G�n đến ngay mặt trận. Nếu ph�a VN chưa c� phương tiện th� cố vấn Mỹ xin cho ch�ng t�i ngay. Th� dụ cuộc h�nh qu�n Tiền Giang, chiến thắng vẻ vang, �ng Tướng V�ng ra lệnh Ban Th�ng Tin B�o Ch� mời k� giả từ S�i G�n xuống quay phim, chụp h�nh, thực hiện ph�ng sự. Ch�ng t�i li�n lạc với SĐ7 đưa xe về S�i G�n đ�n k� giả xuống Mỹ Tho v� đến BTL/SĐ7 ở Mỹ Tho để c� thể gi�p phương tiện trực thăng đưa đến chiến địa. Khi Sư Đo�n 21 BB c� cuộc h�nh qu�n D�n Ch� ở rừng U Minh � C� Mau v� chiến thắng lớn, muốn mời k� giả xuống th� ch�ng t�i phải vận động, xin cấp 1 hay 2 chiếc trực thăng từ S�i G�n (sau n�y, thường th�ng qua Khối Th�ng Tin Giao Tế D�n Sự của Tổng Cục Ch�nh Trị mời gi�p v� xin phương tiện với Tổng Cục Tiếp Vận). Nếu t�i nhớ kh�ng lầm, t�n c�c cuộc h�nh qu�n của c�c Sư đo�n kh�ng thay đổi khi Thiếu Tướng Nguyễn Văn Mạnh về thay thế Trung Tướng Đặng Văn Quang. Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng về thay thế Thiếu Tướng Nguyễn Văn Mạnh sau vụ Tết Mậu Th�n 68, Trung Tướng Thắng c� thay t�n c�c cuộc h�nh qu�n, t�n một vị tướng anh h�ng đ� chống qu�n ngoại x�m Ph�p tại chiến trường miền T�y: Trương C�ng Định� Năm 1966, Trung Tướng Đặng Văn Quang được Thiếu Tướng Chủ Tịch Ủy Ban H�nh Ph�p Trung Ương Nguyễn Cao Kỳ �mời� về giữ chức vụ nghe th� lớn lắm, Tổng Ủy Vi�n Kế Hoạch trong Nội C�c Chiến Tranh. Đ�y l� chức vụ �ngồi chơi xơi nước�, Trung Tướng Quang l� một vị tướng trẻ (35-36 tuổi đ� đeo 3 sao) v� đ� ho�n th�nh chức tr�ch tuyệt vời ở miền T�y tạo nhiều chiến thắng vẻ vang v� được l�ng d�n ch�ng, nhất l� lực lượng gi�o ph�i Phật Gi�o H�a H�o tin tưởng v� k�nh trọng. C� thế n�i Tướng Quang l� Tướng V�ng Chiến Thuật c� nhiều uy t�n nhất l�c bấy giờ. �ng lại c� c�ng rất lớn trong việc vận động đặt nền m�ng th�nh lập Viện Đại Học Cần Thơ, ch�nh Trung Tướng Quang l� vị tướng V�ng đ� x�y dựng một nghĩa trang Qu�n Đội rộng lớn khang trang tại Cần Thơ chỉ thua tầm v�c Nghĩa Trang Qu�n Đội (Bi�n H�a). Trung Tướng Đặng Văn Quang đ� hổ trợ hết m�nh nh� văn nh� b�o An Kh� Nguyễn B�nh Thinh xuất bản tờ nhựt b�o Miền T�y, t�a soạn đặt gần bến Ninh Kiều m� t�i l� �con thoi� (lo gi�p đở tờ b�o) giữa Trung Tướng Đặng Văn Quang v� nh� văn An Kh� (sau n�y thời Thiếu Tướng Nguyễn Văn Mạnh tờ b�o sống ngoắc ngoải, đến Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng về th� nhựt b�o Miền T�y �tắt thở�). Tờ nhựt b�o Miền T�y l� tờ b�o đầu ti�n trong lịch sự b�o ch� VN xuất bản tại miền T�y. Hiện nay, Ban bi�n tập của nhựt b�o Miền T�y do nh� văn An Kh� l�m chủ nhiệm (cựu Thiếu T� Tiểu Đo�n Trưởng bị thương nặng th�nh phế binh v� anh An Kh� đ� chết ở Ph�p chừng hơn 10 năm) c� một người hiện đang hoạt động b�o ch�, văn học tại thung lũng hoa v�ng San Jose: nh� b�o nh� văn Nguyễn Thiếu Nhẫn tức L�o M�c c� thể biết sự kiện lịch sử n�y. Ch�nh x�c hơn, V�ng 4 Chiến Thuật ki�u h�ng nhất l� thời điểm 64 � 65 � 66 hơn hẳn c�c �ng Tướng từng chỉ huy ở v�ng n�y trước đ� (v� c� thể n�i sau n�y, cho đến ng�y 30.4.75). Trung Tướng Đặng Văn Quang l� tướng l�nh gần gũi nhất với Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu (c�ng Kh�a 1 Đập Đ� ở Huế tức l� Kh�a Quốc Trưởng Bảo Đại, tiền th�n của Trường V� Bị Quốc Gia Việt Nam � Đ� Lạt) v� l� cấp chỉ huy đại đơn vị t�i gi�i được Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu tin cậy v� đề bạt thay thế �ng ở đồng bằng s�ng Cửu Long. �ng l� người th�n cận với Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu trong những chức vụ cao cấp nhất như Phụ T� (Cố Vấn) Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu về Qu�n Sự, An Ninh & T�nh B�o Quốc Gia, Tổng Thơ K� Hội Đồng An Ninh Quốc Gia� cho đến ng�y Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức trao quyền lại Ph� Tổng Thống Trần Văn Hương� Trung Tướng Đặng Văn Quang đeo 3 sao từ năm 1965 v� cho đến 30.4.75, 10 năm d�i. T�i xin mở dấu ngoặc ở đ�y, tại sao Trung Tướng Đặng Văn Quang, người h�ng của miền T�y bị Tướng Kỳ �chơi� bằng nhiều c�ch phao tin �ng Tướng vốn sinh đẻ tại Ph� L�m Ch�u Đốc, sống v� lớn l�n ở S�c Trăng (c�ng qu� vớ� Trung Tướng Dương Văn Đức) l� kỳ thị Nam Bắc v� �x�o nấu�, thổi phồng l�n l� tướng l�nh tham nhũng gộc. T�nh b�o CSBV muốn Tướng Quang phải th�n bại danh liệt, mất uy t�n của cấp chỉ huy t�i giỏi; n�n ch�ng phao tin xấu như bu�n b�n bạch phiến, thuốc t�y lậu, tiền gời ng�n h�ng Thụy Sĩ nhiều triệu dollars�cho �ng Tướng Quang nhằm trả th�, c�ch điều qu�n t�i t�nh của �ng, đ�nh tan t�nh c�c đơn vị ch�nh quy của CSBV x�m nhập bằng đường biển v� đường bi�n giới Kampuchia. Tướng Quang l� c�nh tay đắc lực của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu sau n�y. Kế đ�n, �ng Tướng c�ng với giới tr� thức, d�n miền T�y, Gi�o Hội Phật Gi�o H�a Hảo xin thiết lập Viện Đại Học Cần Thơ. Kh�ng biết v� l� do g�, thời uy quyền Tướng Kỳ nắm hết trong tay (Nội C�c Chiến Tranh) cương quyết kh�ng đồng �. Tướng Quang theo phe miền T�y xin cho bằng được th�nh lập Viện Đại Học Cần Thơ n�n l�m phật � Tướng Kỳ. Khi Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu lập li�n danh ra ứng cử Tổng Thống năm 1967, Thiếu Tướng Nguyễn Cao Kỳ cũng c� li�n danh tranh cử. Cả 2 �ng Tướng c�ng ra tranh cử 2 li�n danh kh�c nhau, chia phiếu qu�n nh�n, c� thể cả 2 li�n danh đều thất cử v� li�n danh d�n sự như li�n danh Trương Đ�nh Dzu (luật sư, thi�n tả) hay li�n danh d�n sự n�o kh�c sẽ đắc cử. V� vậy Hội Đồng Tướng L�nh mới c� cuộc họp quyết định s�p nhập 2 li�n danh của Trung Tướng Thiệu v� Thiếu Tướng Kỳ l�m một. T�i nghe kể lại buổi họp đ� rất g�y cấn, c�c �ng Tướng vốn xuất th�n từ kh�a 1 Nam Định (c�ng kh�a với Tướng Kỳ) đều nhiệt liệt ủng hộ Thiếu Tướng Nguyễn Cao Kỳ. Đối nghịch lại, Trung Tướng Đặng Văn Quang hết l�ng ủng hộ Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu v� nhiều tướng l�nh kh�c gốc miền Trung, miền Nam cũng ủng hộ, n�n c� thể l� c�i l� do Tướng Kỳ �gh�t� Tướng Quang thậm tệ n�n chuyện phao tin, th�u dệt Tướng Quang tham nhũng gộc được phe Tướng Kỳ khuấy động dữ dội thời điểm đ�. Chuyện n�y c�n k�o d�i đến trại tập trung người tỵ nạn CS ở Texas năm 1975, cũng c� người muốn h�nh hung, n�i �ng Tướng Quang �đầu nậu� tham nhũng n�n mất nước� Ngo�i ra, c�n một yếu tố quan trọng kh�c, thời Trung Tướng Đặng Văn Quang l�m Tư Lệnh V4CT, cố vấn Mỹ đề nghị đưa v�i đơn vị lớn của Mỹ về V4CT kể cả Đại Tướng Mỹ Westmoreland cũng c� � kiến đ� nữa. Trung Tướng Đặng Văn Quang viện nhiều l� do l� QLVNCH được sự t�ch cực ủng hộ của d�n ch�ng v� c�c đơn vị gi�o ph�i t�n tuyển c� tinh thần chiến đấu tuyệt vời; c�c đơn vị chủ lực v� địa phương của c�c tiểu khu đủ sức ngăn chặn sự x�m nhập của bộ đội CSBV v� lu�n chiến thắng n�n kh�ng cần c� c�c đơn vị lớn của Hoa Kỳ v� xin Hoa Kỳ tăng cường gi�p c�c V�ng Chiến Thuật kh�c. Nghĩa l� Tướng Quang mạnh dạn từ chối Hoa Kỳ đổ qu�n xuống miền T�y. C� một lần Tướng Quang t�m sự với ch�ng t�i c�ng ngồi tr�n trực thăng chỉ huy C & C, nếu qu�n Mỹ ồ ạt đổ v�o miền T�y thi ch�ng ta mất phần n�o ch�nh nghĩa chống qu�n CSBV m� ch�ng ta dư sức, ăn thua đủ với qu�n ch�nh quy CSBV. Một vụ kh�c CIA, cố vấn Mỹ muốn Tướng Quang phải triệt hạ Đại �y LLĐB Dan Marvin c�ng với 5 nh�n vi�n Mỹ kh�c lu�n cả trại biệt k�ch hoặc bắt Đại �y Dan Marvin giải giao về S�i G�n. L� do, Đại U� Dan Marvin kh�ng thi h�nh lịnh �m s�t Quốc Trưởng Sihanouk ở Kampuchia (nhằm bịt miệng vụ tai tiếng n�y). Điều cần lưu � to�n LLĐB n�y đang l�m cố vấn cho Trại Biệt K�ch bi�n ph�ng D�n Nam thuộc quận An Ph� � Ch�u Đốc rất được sự mến mộ của d�n ch�ng địa phương v� Gi�o Hội Phật Gi�o H�a Hảo. Trại Biệt K�ch bi�n ph�ng D�n Nam do c�c cựu chiến sĩ H�a Hảo dưới quyền chỉ huy của Thiếu T� L� Văn Phồi (Trung T� Phồi đang định cư ở Hoa Kỳ) điều h�nh chỉ huy. Nếu sử dụng đơn vị ch�nh quy QLVNCH ti�u diệt trại n�y th� sẽ c� h�ng trăm chiến sĩ chống cộng nhiệt th�nh cũng bị chết l�y. V� vậy, Tướng Quang cũng chống v� �ng tự giải quyết tốt đẹp n�n cũng kh�ng được l�ng Hoa Kỳ, kh�ng ngoan ngoản l�m theo bất cứ c�i g� cố vấn Hoa Kỳ muốn. Thời gian sau khi Tướng Quang về Trung ương th� Mỹ đ� đưa cả Sư Đo�n 9 BB đặt bản doanh tại căn cứ Đồng T�m � Mỹ Tho, đơn vị n�y cũng chẳng tạo được th�nh t�ch chiến thắng vẻ vang n�o như QLVNCH. V� vậy, c� thể v�i ph�ng vi�n của Hoa Kỳ mượn cớ b�n ph�a VNCH, CSBV tung tin Tướng Quang tham nhũng số 1 của chế độ v� c�c cơ quan truyền th�ng bị nhiễm nộc độc của Tướng Kỳ lại ph�ng đại lần nữa n�n giới truyền th�ng Mỹ lại n�u đ�ch danh Tướng Quang tham nhũng gộc�n�n c� nhiều người Việt tỵ nạn CS tin mới l�m phiền �ng Tướng đ�ng thương. Chuyện t�nh b�o CSBV phao tin Tướng Quang bu�n b�n bạch phiến v� thuốc T�y lậu khi �ng l�m Tư Lệnh V4CT (v� sau n�y khi Tướng Quang l�m Phụ T� Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu). Chuyện 1 �ng Tướng ở miền T�y m� bu�n b�n ma tu� v� thuốc T�y lậu th� quả thật l� chuyện của c�i tr�n m� cũng c� người tin cho tới ng�y nay mới l� lạ. Hiện nay, �ng v� b� Tướng c�ng đang nằm trong Nursing Home ở Sacramento do 2 vợ chồng đệ tử, l�m dưới quyền �ng năm xưa ở QĐ4 hết l�ng chăm s�c, thăm viếng v� tất cả 7 đứa con của �ng b� Tướng Quang đều ở xa như Ph�p, �c, Canada v� 2 người ở Maryland v� Indiana. Cuộc sống của 2 �ng b� hiện nay chỉ t�nh bằng th�ng th�i v� lớn tuổi v�o h�ng 8, �ng bị bệnh Alzheimer, b� bị bệnh tim v� tiểu đường� Xin mời c�c chiến hữu v� độc giả t�m đọc b�i b�o viết về cuộc đời của Tướng Quang với những thử th�ch bi thảm từ S�i G�n đến Sacramento, với c�i t�t: The Trial of General Dang � From Saigon to Sacramento, a South Vietnamese General�s Journey Proves Old Soldiers Don�t Fade Away, They Stick Together của nh� b�o R.V. Scheide. (email:[email protected]) đăng tr�n tờ tuần b�o Sacramento News & Review (SN & R), ph�t h�nh tại Sacramento v� c� ấn bản ở nhiều th�nh phố kh�c ở miền Bắc Cali. B�i b�o c� k�m theo nhiều tấm h�nh hồi c�n oai quyền của Trung Tướng Quang m� cựu Trung T� LLĐB Dan Marvin c� được v� �ng đ� viết th�nh s�ch với tựa đề �Expendable Elite � One Soldier�s Journey Into Covert Warfare� xuất bản năm 2003 n�i về cuộc đời của �ng Dan, 1 sĩ quan LLĐB Mỹ tham chiến tại VN v� c� l�ng c�u chuyện Tướng Quang cứu mạng t�c giả.. B�i b�o n�y c� trong số Volume 20, Issue 27 ng�y thứ năm 4.12.08. Địa chỉ t�a soạn 1015 20th Street � Sacramento, CA. 95811, tel: 916.498.1234 v� Editorial Fax: 916.498.7920 hoặc l�n Web site: www. newsreview.com trong mục Local Stories. B�i b�o c� tr�ch dẫn lời của �ng Tom Polgar, tr�m t�nh b�o CIA ở S�i G�n l�n tiếng ch�nh thức, Tướng Quang kh�ng tham nhũng, kh�ng c� tiền gởi ng�n h�ng Thụy Sĩ v� những chuyện ly kỳ kh�c m� người ta �p đặt tham nhũng cho một �ng Tướng trẻ v� thực t�i của QLVNCH trong hơn 40 năm qua. Nhờ c� sự x�c minh của tr�m CIA, Thượng Nghị sĩ, D�n Biểu Li�n Bang v� c� đơn thỉnh nguyện của Trung t� Dan Marvin gởi l�n Tổng Thống Bush (Bush cha), Bộ Ngoại Giao Mỹ cho Tướng Quang nhập cảnh v� định cư ở Hoa Kỳ thập ni�n 90. Trước đ� Bộ Ngoại Giao Mỹ từ chối cấp Visa cho Tướng Quang với 2 l� do v� �ng bỏ trại tỵ nạn ở Texas hơn 1 th�ng như quy định v� quan trọng �ng bị gh�p tội tham nhũng n�n kh�ng được v�o nước Mỹ� C� một lần, c�ch nay chừng 6 năm khi cựu Trung Tướng Đặng Văn Quang c�n ở Atlanta � Georgia, t�i, từ Sacramento c� bay sang thăm �thầy cũ� v� đem c�u hỏi �ng bị tố tham nhũng gộc của chế đ� VNCH m� CSBV, phe ta Quốc gia v� cơ quan truyền th�ng Mỹ c�ng �bề hội đồng� m� nay �ng Tướng lại ngh�o xơ x�c. Trung Tướng Quang n�i rằng, thi�n hạ kể cả người Việt quốc gia, CSBV v� v�i nh� b�o Mỹ th�u dệt đủ điều n�o t�i bu�n b�n bạch phiến, đầu cơ t�ch trữ thuốc t�y nhập v�o để chuyển l�n S�i G�n b�n, c� tiền đến nhiều triệu dollars Mỹ gởi ng�n h�ng Thụy Sĩ�T�i (đại � lời TT Quang) như c�i th�ng r�c họ liệng v� những g� dơ bẩn của chế độ, t�i kh�ng l�n tiếng v� t�i tin c� Ch�a biết l� đủ, ngo�i ra Tổng Thống Thiệu biết v� lương t�m t�i biết, c�n người đời n�i g� mặc kệ họ. V� những lời n�i ch�n t�nh đ� của một người thầy cũ m� vợ chồng t�i hết l�ng gi�p đở mời �ng b� Tướng về định cư tại Sacramento, c�ch nay hơn 3 năm, v� ch�ng t�i tự nguyện lo cho 2 �ng b� Tướng đến ng�y được Ch�a bổ nhậm lần cuối về V�ng 5 Chiến Thuật. TRUNG TƯỚNG NGUYỄN VĂN MẠNH Trung Tướng Đặng Văn Quang khi được Thiếu Tướng Nguyễn Cao Kỳ �cất nhắc� về trung ương l�m Tổng Ủy Vi�n, Thiếu Tướng Nguyễn Văn Mạnh được điều về thay thế. Tướng Mạnh gặp trận tồng c�ng k�ch tổng nổi dậy của cộng sản, vụ Tết Mậu Th�n năm 1968. Cờ tướng của �ng treo tại Bộ Tư Lệnh QĐ4 ở đại lộ H�a B�nh Cần Thơ, bị VC ph�o k�ch v�o l�m rớt cờ tướng v�o s�ng Mồng Một Tết. Trong khi đ�, VC đ� x�m nhập v�o khu trường Tiểu Học gần v�ng r�o BTL/QĐ4, khu nh� X� Đ�i, Viện Đại Học Cần Thơ, Th�nh Thất Chiếu Minh (?) của đạo Cao Đ�i, đối diện gần đ�i ph�t thanh Cần Thơ. C�c nơi n�y ở ngay lỗ mũi của vị tướng V�ng 4 Chiến Thuật. Chiến trận �c liệt xảy ra đồng loạt tại c�c khu chiến thuật. Cờ tướng bị bay l� điểm gỡ, �ng Tướng Mạnh bị thay ngay bởi Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng từ trung ương về. Trung Tướng Nguyễn Văn Mạnh vốn xuất th�n từ kh�a 2 Đập Đ� c�ng kh�a với Thiếu Tướng Hồ Văn Tố (Thủ Khoa) chết v� �cởi ngựa gi� khi �ng đang nắm chức Chỉ Huy Trưởng Li�n Trường V� Khoa Thủ Đức m� kh�a 13 Ấp Chiến Lược ch�ng t�i đang học, năm 1962, Đại T� Lam Sơn Phan Đ�nh Thứ về thay thế. Trong c�c vị Tướng trấn nhậm V�ng 4 Chiến Thuật, Trung Tướng Mạnh l� vị tướng đeo k�nh cận, tr�ng rất thư sinh thiếu c�i oai phong như c�c vị tướng Tư Lệnh tiền nhiệm. �ng Tướng qu� hiền l�nh n�n c�c �ng tướng cấp sư đo�n kh�ng nể v� như thời Trung Tướng Đặng Văn Quang. Trong số đ� c� Chuẩn Tướng L�m Quang Thi, Tư Lệnh SĐ9 BB m� t�i chứng kiến khi 2 vị tướng trao đổi lệnh lạc�Với t�c phong của Trung Tướng Nguyễn Văn Mạnh l� tướng tham mưu, đ�ng chỉ số n�n sau n�y, Trung Tướng Nguyễn Văn Mạnh giữ chức vụ Tham Mưu Trưởng Bộ Tổng Tham Mưu l�u d�i nhứt hơn c�c vị tướng tiền nhiệm. TRUNG TƯỚNG NGUYỄN ĐỨC THẮNG Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng c� thể n�i l� c�nh tay phải của Thiếu Tướng Nguyễn Cao Kỳ, Chủ Tịch Ủy Ban H�nh Ph�p Trung Ương, từ chức Tổng Ủy Vi�n X�y Dựng N�ng Th�n, Tướng Thắng về thay thế Tướng Mạnh trong ho�n cảnh dầu s�i lửa bỏng tại v�ng đồng bằng s�ng Cứu Long. Ch�nh Trung Tướng Thắng l� vị tướng b�nh định an ninh l�nh thổ nhanh v� c�c đơn vị thuộc quyền k�nh sợ nhất. �ng l� vị tướng Tư Lệnh c� t�c phong v� biền tại tiền tuyến, tạo ấn tượng nhất đ�i với thuộc cấp, xe jeep 3 sao l�c n�o cũng mui trần đi thanh s�t c�c đơn vị đồn tr� chung quanh Cần Thơ bất cứ ng�y đ�m. To�n cận vệ của �ng Tướng l� những người l�nh chịu đựng khổ nhọc nhất, kh�ng được quyền rời khỏi xe hay địa điểm xe đậu v� �ng Tướng chợt đến chợt đi, to�n cận vệ trở tay kh�ng kịp v� thuộc cấp thường bị phạt hơn l� được tưởng thưởng. T�i nhớ m�i, v�i lần t�i được lệnh theo �ng Tướng c�ng đi quan s�t chiến trường hoặc đến tỉnh nghe thuyết tr�nh về kế hoạch x�y dựng n�ng th�n� �ng Tỉnh Trưởng thường tổ ch�c ăn uống tươm tất sau khi l�m việc xong, c� nhiều vị tai mắt của tỉnh kể cả c�c vị d�n cử đến tham dự đ�ng đủ. Gần chấm dứt chương tr�nh l�m việc, b�n tiệc đ� dọn xong gần ph�ng họp chỉ chờ mời Trung Tướng Thắng nhập tiệc. Nhưng c�i t�nh lập dị của �ng (muốn n�u gương li�m khiết?), kh�ng cần x� giao, c�m ơn �ng Tỉnh Trưởng mời d�ng cơm trưa rồi chỉ thị t�i xế trực chỉ ra phi trường, t�i c�ng với 2 phi c�ng đang đ�i meo cũng đ�nh tức tốc l�n xe chạy theo. L�n ngồi tr�n trực thăng, sĩ quan tuỳ vi�n của �ng Tướng l� Trung �y Ph�o Binh (c�ng binh chủng với Tướng Thắng) Huỳnh Văn Huỳnh m�c trong ba l� lấy ra 1 ổ b�nh m� kẹp thịt d�i tổ chảng, �ng ngồi ăn ngon l�nh, b�o hại phi h�nh đo�n v� t�i bị cơn đ�i ho�nh h�nh dữ dội. Ăn xong �ng uống chừng hơn nửa bi đ�ng nước, �ng mới ra lệnh cho trực thăng cất c�nh đi thanh s�t v�i địa điểm kh�c hoặc c�c đơn vị đang h�nh qu�n, đến chiều mới về lại Cần Thơ. T�i v� phi h�nh đo�n bị đ�i v�i lần ph�t �tởn�, sau n�y đi đến tỉnh n�o c� dự thuyết tr�nh buổi trưa thế n�o cũng c� thết đ�i quan kh�ch th� ch�ng t�i l�m sao ăn trưa được. Vỏ quit d�y c� m�ng tay nhọn, hể đến chỗ họp c� thuyết tr�nh, t�i xin ngay t�i liệu v� chương tr�nh, sau đ� nhờ �ng Trưởng Ty Th�ng Tin hoặc Trưởng Khối Chiến Tranh Ch�nh Trị Tiểu Khu xin �ng Trưởng Ty T�i Ch�nh tỉnh cấp phiếu đi ăn do c�ng quỹ tỉnh đ�i thọ. Ch�ng t�i thường chọn nh� h�ng sang trọng của tỉnh v� gần địa điểm thuyết tr�nh. C�n chuyện quay phim chụp h�nh, t�i nhờ khối CTCT hoặc Ty Th�ng Tin cung cấp khi t�i trở lại hội trường để đợi th�p t�ng �ng Tướng ra phi trường. Mọi chuyện đều tốt đẹp tới khi �ng Tướng �bị� thuy�n chuyển về trung ương ngồi chơi xơi nước để Thiếu Tướng Nguyễn Viết Thanh, Tư Lệnh SĐ7 BB về thay thế. C�i lập dị của Trung Tướng Thắng thấy r� nhất l� trước văn ph�ng của Đại T� Tham Mưu Trưởng QĐ4, đối diện với BTL, �ng Tướng Thắng cho lệnh để một c�i mobile home cũ m�m, chắc một �ng cố vấn Mỹ n�o đ� về nước bỏ lại. �ng ăn ở trong đ� sau khi đi thanh s�t về hoặc hết giờ l�m việc, kh�ng chịu về ở tư dinh khang trang v� đồ sộ nhất của tỉnh Cần Thơ. Mỗi buổi chiều c� 1 �ng sĩ quan Qu�n Y của Ban QY/ QĐ4 (gần căn ph�ng t�i đang ở trong cư x� sĩ quan � Miếu Ti�n Sư) đến �lụi� cho �ng tướng 1 mũi thuốc khỏe (hay thuốc bổ). Từ cổng ch�nh của BTL/QĐ4 & V4CT mới qua trạm g�c thấy một c�i mobile home nằm ch�nh �nh, tr�ng mất thẩm mỹ. Ai cũng biết Tướng Thắng thường đ�m khuya thức giấc, �ng đến Trung T�m H�nh Qu�n, c�ch chừng chục bước, theo d�i chiến sự của c�c đơn vị để �ng c� kế hoạch tức thời v�o s�ng h�m sau. Một sự lập dị kh�c, từ Bộ Tổng Tham Mưu cho đến tất cả c�c đơn vị, hể chiến sĩ n�o c� c�ng trong thời gian VC tấn c�ng Tết Mậu Th�n 1968, miễn c� 1 năm th�m ni�n cấp bậc đều được vinh thăng 1 cấp, anh Huỳnh Văn Huỳnh v� t�i l� 2 sĩ quan thường đi theo Tướng Thắng như kể ở tr�n. Ch�ng t�i chỉ c�n một v�i th�ng l� c� đủ 2 năm th�m ni�n cấp bậc Trung �y, theo lẽ được vinh thăng Đại �y đợt thăng cấp đại tr� n�y. Nhưng �ng Tướng lập dị của ch�ng t�i ra lệnh ph�ng Tổng Quản Trị kh�ng cho ai thăng cấp chưa c� đủ 2 năm th�m ni�n, theo �ng Tướng, BTL/QĐ4 phải l�m gương (c�c đơn trực thuộc QĐ4 đ�ng trong Thị x� Cần Thơ v� TK Phong Dinh, hể ai c� 1 năm th�m ni�n cấp bậc, x�t c� c�ng, đều vinh thăng 1 cấp) n�n t�i v� anh Huỳnh Văn Huỳnh đều mất cơ hội thăng Đại �y, năm sau t�i được thăng Đại �y nhiệm chức đầu năm v� nhu cầu Qu�n Lực v� cuối năm 1969 đủ điểm thăng l�n Đại �y thực thụ. Ch�ng t�i thường �n�i l�n� Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng d� l� một tướng t�i, hết l�ng phục vụ cho l� tưởng đất nước, nhưng c� t�nh bốc đồng, g�n dỡ, c� người n�i �ng Tướng bị đi�n kh�ng biết khen thưởng, n�ng đở thuộc cấp v� chỉ c� biết trừng phạt, k� củ hay c�ch chức. T�i nghĩ rằng, �ng Tướng được cấp dưới kinh sợ hơn k�nh mến như c�c vị tướng Tư Lệnh kh�c. Trong đời qu�n ngũ, t�i biết Trung Tướng Nguyễn Văn Minh (Minh đờn) l� vị tướng lu�n đ�m bọc, thương y�u, gi�p đở hết l�ng thuộc cấp, nhất l� những người gần gũi b�n �ng. C�n Tướng Thắng l� �ng Tướng sử dụng nh�n vi�n trực thuộc l�m việc dưới quyền �ng cực nhọc nhất cũng kh�ng được �ng ban cho ch�t �n huệ n�o. �ng Tướng Thắng quả kh�ng biết đắc nh�n t�m n�n tương lai sự nghiệp của �ng cũng dở dang v� �ng trở lại học lấy bằng cử nh�n to�n để ngắm nh�n cho vui khi được giải ngũ trước năm 1975. TRUNG TƯỚNG NGUYỄN VIẾT THANH Thiếu Tướng Nguyễn Viết Thanh, Tư Lệnh SĐ7 BB, từ Mỹ Tho �ng được thượng cấp bổ nhậm về Cần Thơ thay thế Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng. Thiếu Tướng Nguyễn Viết Thanh được b�o giới l�c bấy giờ phong tặng danh hiệu một trong 4 �ng Tướng thanh li�m, trong sạch nhất trong QLVNCH: nhứt Thắng, nh� Chinh, tam Thanh, tứ Trưởng. Phu nh�n của Thiếu Tướng Thanh l� một c� gi�o vẫn c�n dạy học ở Mỹ Tho, kh�ng bỏ nghề sư phạm g� đầu trẻ khi Tướng Thanh về Cần Thơ, sống trong một tư dinh rộng lớn th�nh thang. Cả hai �ng b� c� cuộc sống trầm lặng, đạo đức cho đến ng�y Thiếu Tướng Nguyễn Viết Thanh đang ngồi tr�n chiếc m�y bay chỉ huy cuộc h�nh qu�n vượt bi�n sang l�nh thổ Kampuchia v� bị tai nạn phi cơ, cả 2 chiếc trực thăng đều bị rơi v� bốc ch�y. Thiếu Tướng Thanh l� vị tướng t�i giỏi v� đạo đức bị tử nạn, QLVNCH mất th�m một vị tướng t�i sau Trung Tướng Đỗ Cao Tr� Tư Lệnh QĐ3 & V3CT cũng trong cuộc h�nh qu�n vượt bi�n trước đ� sang Kampuchia cũng thiệt mạng trong 1 phi vụ trực thăng. Trung Tướng Đỗ Cao Tr� được truy thăng Đại Tướng v� Thiếu Nguyễn Viết Thanh cũng được truy thăng Trung Tướng. Cố Trung Tướng Nguyễn Viết Thanh được d�n l�ng của �ng t�n thờ �ng trong một ng�i đ�nh, l� một vị Thần Ho�ng Bổn Cảnh của địa phương, đ�ng với c�u Sinh Vi Tướng, Tử Vi Thần. T�i l�m việc dưới quyền Thiếu Tướng Thanh chừng 1 năm v� t�i xin đổi về Tổng Cục Chiến Tranh Ch�nh Trị ở S�i G�n. C� một kỷ niệm với Thiếu Tướng Thanh, t�i được �ng Ch�u Kim Nh�n (sau l�m Tổng Trưởng T�i Ch�nh), Tổng Cục Trưởng Cơ Quan Tiếp Vận Trung Ương (trực thuộc Phủ Thủ Tướng) xin với Bộ Quốc Ph�ng cho t�i biệt ph�i về đảm nhiệm chức vụ Gi�m Đốc Nha Tiếp Vận (H�nh Ch�nh) Miền T�y, một Nha mới đang th�nh lập. Thiếu Tướng Nguyễn Viết Thanh gọi t�i tới văn ph�ng v� �ng Tướng n�i chức vụ n�y lớn thật, nhưng anh đi th� ai thay thế, anh t�m được người thay thế th� t�i cho anh đi. Ngẫm lại khẩu lệnh của Tướng Thanh l�m sao t�i rời khỏi được chức vụ Trưởng Ban Th�ng Tin B�o QĐ4 & V4CT để biệt ph�i sang h�nh ch�nh giữ chức quan trọng n�y, chậm trễ sẽ c� người v�o ngay v� nhu cầu cần thiết gắp. T�i b�ết sức học m�nh chẳng bao nhi�u, nhưng chẳng ai được cấp tr�n ở QĐ4 lưu � như t�i v� ngo�i nhiệm vụ đi theo �ng Tướng, c�n l�m ph�t thanh, xuất bản nguyệt san Chiến Sĩ Miền T�y, viết b�nh luận ph�t thanh, ph�ng sự chiến trường, chụp h�nh� v� việc quan trọng viết diễn văn, nhật lệnh cho vị Tư Lệnh d� mỗi năm chừng 6 lần� Gần Mặt Trời n�n thường bị n�ng, c�c �ng Tướng c� thể giũa te tua sĩ quan TTBC, như thời Trung Tướng Nguyễn Đức Thắng. C� 1 lần �ng Tướng Thắng sỉ vả đ� rồi c�n hăm đổi t�i đi đơn vị kh�c, v� một chuyện cố vấn th�ng tin b�o ch� Mỹ sắp xếp với 1 k� giả Mỹ đến �r�nh� chụp h�nh quay phim, phỏng vấn Tướng Tư Lệnh vừa mới đ�o nhậm đơn vị mới. �ng Tướng Thắng tưởng t�i l�m chuyện đ� m� kh�ng tr�nh trước. T�i nổi s�ng tr�nh lớn với �ng Tướng tại Trung T�m H�nh Qu�n, t�i l�m sai nguy�n tắc hệ thống qu�n giai, Trung Tướng phạt hay đổi t�i đi đ�u cũng được. C� vị Đại T� sau đ� n�i nhỏ với t�i sao em trả lời với Trung Tướng cứng cỏi vậy, �ng Tướng giận đổi em đi th� sao? Sau đ�, c� lẽ Tướng Thắng hiểu r� c�u chuyện khi tiếp x�c với k� giả Mỹ, kh�ng biết �ng Tướng v� anh k� giả n�y n�i g� m� t�i tai qua nạn khỏi. Người sĩ quan tuỳ vi�n của Thiếu Tướng Thanh, anh Li�n Kh�a �ch, nguy�n l� gi�o sư trung học dạy Anh Văn trường trung tiểu Phước Kiến (sau đổi l� Phước Đức). Anh Li�n Kh�a �ch gốc l� người Hoa 100% c�ng dạy với t�i trường n�y m� t�i đang giữ chức Gi�m Học c�c m�n dạy bằng tiếng Việt, c�n anh Li�n Kh�a �ch dạy tiếng Anh giảng bằng tiếng quan thoại. Anh Li�n Kh�a �ch sinh trưởng ở Chợ Lớn n�n bị động vi�n như t�i v� anh học Thủ Đức sau t�i ch�ng 5-6 kh�a. Tội nghiệp, anh Li�n Khi� �ch c�ng chết theo �ng thầy v� anh l� tuỳ vi�n của Tướng Nguyễn Viết Thanh, l�c đ� anh đeo lon Đại �y v� chắc chắn anh cũng được truy thăng 1 cấp như �ng thầy của anh. KẾT LUẬN Như tr�n đ� tr�nh b�y, t�i từng phục vụ một chức vụ từ ng�y được thuy�n chuyển về Miền T�y năm 1963 cho đến ng�y (đầu năm 1970), t�i rời nơi đất l�nh chim đậu Phong Dinh về lại S�i G�n, Tổng Cục Chiến Tranh Ch�nh Trị. T�i phụ tr�ch về th�ng tin b�o ch� của đại đơn vị n�y với 7 vị Tư Lệnh Qu�n Đo�n 4 & V�ng 4 Chiến Thuật. Thời gian ngắn nhất, thời Trung Tướng Nguyễn Hữu C�, thời kỳ l�u nhất với Trung Tướng Đặng Văn Quang. |
