Hàng nghìn năm đã trôi qua, đến nay, cái chết của nhà thiên tài quân sự Alexander Đại đế vẫn còn là điều bí ẩn.
Trong những danh tướng lẫy lừng nhất của thế giới cổ đại, rất ít người được sử sách tôn sùng như Alexander Đại đế. Ở tuổi 20, ông đã lập nên những chiến công hiển hách trên chiến trường, trở thành vị vua cai trị đế quốc Marcedonia, làm chủ nhiều vùng đất rộng lớn khác. Trong vòng 10 năm tiếp theo, ông lần lượt chinh phục những vùng đất rộng lớn như Hy Lạp, Ai Cập, châu Á… để tạo nên một đế quốc vĩ đại. Sự nghiệp và cuộc đời quá ngắn ngủi, cái chết đầy bí ẩn ở tuổi 33 của vị hoàng đế này cho đến nay vẫn là một bí ẩn mà khoa học chưa thể giải thích. Hoàng đế vĩ đạiAlexander sinh ra ở Pella, thủ đô cổ đại của Macedonia vào năm 356 TCN. Ông là con của vua Philip đệ nhị và công chúa Olympias xứ Ipiros. Alexander lớn lên dưới sự dạy dỗ của nhà triết học Aristotle. Năm 336 TCN, vua Philip bị ám sát, Alexander kế thừa một vương quốc hùng mạnh nhưng đầy bất ổn. Bằng tài năng thiên bẩm của mình, ông nhanh chóng giải quyết hết kẻ thù trong nước và xác lập lại quyền lực của người Macedonia tại Hy Lạp. Sau đó, ông lên đường chinh phạt đế chế Ba Tư khổng lồ. Vượt qua mọi trở ngại khó khăn, Alexander dẫn dắt quân đội của mình tới những chiến thắng trên khắp lãnh thổ của người Ba Tư tại bán đảo Tiểu Á, Syria và Ai Cập mà không một lần nếm trải mùi thất bại.
Chiến thắng vĩ đại nhất của ông là trận chiến Gaugamela năm 331 TCN, nơi hiện nay là miền bắc Iraq. Vị vua trẻ của Macedonia, người trị vì Hy Lạp, chúa tể bán đảo Tiểu Á và vị pharaoh của Ai Cập đã trở thành “hoàng đế vĩ đại” của Ba Tư ở tuổi 25. Trong tám năm tiếp theo, trên cương vị hoàng đế, kiêm chỉ huy quân sự, chính trị gia, học giả và người thám hiểm, Alexander đưa đội quân của mình đi xa thêm khoảng 18.000 km, lập nên 70 thành phố và tạo dựng một đế chế trải khắp ba lục địa và bao phủ khoảng hơn 5 triệu km2. Bắt đầu từ Hy Lạp ở phía Tây, cho tới sông Danube ở phía Bắc, Ai Cập ở phía Nam, trải dài theo phía Đông cho tới vùng Punjab của Ấn Độ, toàn bộ khu vực này được kết nối trong một mạng lưới thương mại và buôn bán quốc tế rộng lớn, cai trị hàng triệu thần dân đa sắc tộc. Alexander được ghi nhận là thiên tài quân sự, với những chiến thắng lịch sử trên chiến trường, người luôn dẫn đầu nêu gương, dẫu rằng niềm tin vào sức mạnh vô địch thiên hạ của ông đồng nghĩa việc đôi khi tỏ ra khinh suất với chính tính mạng của mình và quân lính. Cái chết kỳ lạNgày 13/6/323 TCN, Alexander qua đời tại Babylon khi mới 33 tuổi. Thi hài ông được đặt vào một cỗ quan tài làm bằng vàng và chở về thành phố Alexandria an táng. Các tài liệu cổ ghi chép lại rằng sau một đêm yến tiệc linh đình, ăn mừng chiến thắng vẻ vang chinh phục Ấn Độ, Alexander Đại đế trở về nhà trong tình trạng say mềm và bắt đầu lên cơn sốt cao. Ông mê man suốt 12 ngày rồi qua đời. Sự ra đi đột ngột và bí ẩn ở tuổi 33 của một con người vĩ đại nhất trong lịch sử suốt hơn 2.300 năm qua đã truyền cảm hứng tìm tòi và nghiên cứu cho không chỉ các nhà sử học và khảo cổ học. Rất nhiều người thuộc đủ các ngành nghề trên thế giới cũng muốn đi đến tận cùng điều bí ẩn này theo cách riêng của họ. Trong số đó, một cựu giám đốc cảnh sát người Anh tên là John Grieve, từ lâu đã dành thời gian và tâm huyết để thu thập những kết quả nghiên cứu, thông tin liên quan đến cái chết của vị vua lừng danh này. Theo ông, 5 giả thuyết có tính thuyết phục nhất bao gồm bị đầu độc, sai lầm y khoa, bệnh sốt rét, virut Wes Nile và tình trạng tuyệt vọng. Trung tâm Nghiên cứu Độc dược Tân Tây Lan cho rằng cơn hấp hối của Alexander Đại Đế kéo dài tới 12 ngày với các triệu chứng điển hình là sốt, nhức đầu, mất tiếng nói, hôn mê. Nếu đúng ông bị đầu độc, khoảng 20 loại độc dược đã gây ra các triệu chứng như thế. Theo một nghiên cứu của bác sĩ Robert Arnott, Giám đốc Trung tâm Lịch sử Y dược Đại học Birmingham, Anh, loại độc dược khả nghi nhất là rễ cây Hellebore. Cây này mọc nhiều ở miền Trung và Nam châu Âu. Ở thế kỷ VI trước Công nguyên, người ta cũng từng sử dụng loại độc dược này để đầu độc nguồn nước của một thành phố thù địch đang bị bao vây. Nếu nhiễm độc nặng, nạn nhân sẽ sốt cao, hôn mê trong nhiều ngày rồi chết. Miêu tả này giống với những triệu chứng được ghi chép trong trường hợp của Alexander Đại đế.
Theo nhà sử học quân sự người Mỹ Trvor Nevitt Dupuy và nhiều nhà sử học khác, Alexandros Đại đế là đại danh tướng trong lịch sử, cùng với thống soái Hannibal xứ Carthage, Julius Caesar của La Mã, Thành Cát Tư Hãn của Mông Cổ, vua Gustav II Adolf của Thụy Điển, vua Friedrich của nước Phổ và Napoleon của nước Pháp. Alexander Đại đế là danh tướng đầu tiên và vĩ đại nhất trong số đó. Trong thời đại của mình,Alexander Đại đếnổi tiếng là một chiến lược gia vĩ đại, một bậc thầy quân sự dụng binh đỉnh cao. Ngay từ năm 16 tuổi, ông đã tham gia trận đánh và giành chiến thắng đầu tiên trong cuộc đời. Vào những năm 20 tuổi, ông đã giao chiến với Ba Tư trong một trận đánh kéo dài trên lục địa để kiểm soát trong tay thế giới cổ đại. Chiến dịch kéo dài nhiều năm đó đã đưa ông đếnAi Cậpnăm 332 Trước Công nguyên. Ở tuổi 24,Alexander Đại đế được thần dân Ai Cập ca ngợi là một vị cứu tinh và được tôn vinh là một pharaoh (tước hiệu chỉ các vị vua của Ai Cập cổ đại). Tên của ông được đặt cho thành phố cảng lớn nhất Ai Cập:Alexandria.  Ảnh: Rebloggy Để được lịch sử vang danh muôn đời, để nắm trong tay những vùng đất giàu có và quy phục được lòng dân,Alexander Đại đế đã khổ luyện, chinh chiến rất nhiều. Đặc biệt, sau cái chết của cha mình - Hoàng đếPhilip II củaVương quốc Macedonia,Alexander Đại đế đã trở nên mạnh mẽ, không thể khuất phục, từng bước trở thành Đại đế tài giỏi bậc nhất lịch sử. Thứ gì đã tôi luyện Alexander Đại đế trở thành một trong những vị tướng lĩnh tài giỏi nhất mọi thời đại? Ai là những người thầy đầu tiên của ông?MegallanTV sẽ kể câu chuyện này, mời độc giả theo dõi. Alexander Đại đế (Alexander III) sinh năm 356 TCN tại Vương quốc Macedonia. Ông là người con trai đầu lòng củaHoàng đế Philip II và Hoàng hậu Olympias. Hoàng đế Philip IIcủa Vương quốc Macedonia khi đó nổi tiếng là một nhà cầm binh kiệt xuất trong lịch sử quân sự phương Tây. Chính ông là người gây dựng đội quân Macedonia thành một trong những "cỗ máy chiến đấu" đáng sợ nhất trong thế giới cổ đại. Di sản vĩ đại ông để lại về sau cho con trai mình là Đội hình phương trận Macedonia (Macedonian Phalanx). Nhờ lực lượng quân đội tinh nhuệ cùng tài trị vì xuất sắc màHoàng đế Philip II đã gây dựng nên đế chế hùng mạnh bậc nhất trong lịch sử. Bởi thế, con trai của ông -Alexander được thừa hưởng dòng máu của một chiến binh dũng mãnh và trải qua những năm tháng tuổi thơ được dạy dỗ cả về kiến thức, binh pháp và thực chiến từ vua cha và thầy dạy của mình. Hoàng đế Philip II là người sáng tạo ra Đội hình phương trận Macedonia (Macedonian Phalanx). Ảnh: Internet Trong cuộc đời mình, Alexander may mắn có được 2 người thầy vĩ đại chỉ dạy: Đó là triết giaAristotle và vua cha - Hoàng đế Philip II. Năm Alexander 13 tuổi, vua cha Philip II đã vờitriết gia nổi tiếng Aristotle (384 TCN-322 TCN) về dạy dỗ cho hoàng tử. Nhà triết học vĩ đại đã cho Alexander một nền giáo dục nghiêm ngặt và toàn diện, chuẩn bị cho cậu bé định mệnh mà cha cậu đã chọn sẵn - trở thành hoàng đế kế nhiệm vua cha. Aristotle đã truyền dạy cho Alexander tình yêu quê hương, đất nước qua bộ thơ anh hùng ca cổ Hy Lạpcủa Homer -Bài ca thành Ilium (Sử thiIliad).Sử thi Iliad nhanh chóng chiếm được tình yêu củaAlexander, trở thành tác phẩm văn học yêu thích nhất của ông. Suốt cuộc đời mình về sau,Alexander vẫn giữ cẩn thận bản sao của tác phẩm vĩ đại này. Cùng với việc học văn hóa và kiến thức,Alexander được vua cha dạy dỗ và truyền đạt các kế sách dụng binh, đấu kiếm. Không những thế,Alexander còn được huấn luyện thực tế trong các trận chiến của cha mình. Năm 16 tuổi, khi đã 'đủ lông đủ cánh', vua cha cho phép Alexander bắt đầu sự nghiệp quân sự. Không phụ lòng Hoàng đếPhilip II, cậu đã chiến đấu và đánh bại quân Thracian trong trận chiến đầu tiên của mình. Vài năm sau đó, năm 336 Trước Công nguyên khi Hoàng đếPhilip II băng hà,Alexander đã thay thế cha mình trở thành tổng tư lệnh kiệt xuất của lực lượng quân Macedonia, thay vua cha trị vì đất nước, trở thành Hoàng đếAlexander III củaVương quốc Macedonia. Với kinh nghiệm chiến đấu, sự học hỏi không ngừng từ di sản của tiên đế và khát khao chiến thắng của một dũng tướng trẻ tuổi, Alexander có đủ tự tin đế đối đầu người Ba Tư, đế chế bành trướng đe dọa nền độc lập của Macedonia và đồng minh League of Corinth, một liên bang do Hoàng đếPhilip II lập năm338 Trước Công nguyên. Trước đó, trong suốt hơn 2 thế kỷ,vương triều Achaemenid (690 TCN – 328 TCN) của Ba Tư (còn gọi là Đế chế Ba Tư thứ nhất) thống trị hoàn toàn thế giới Địa Trung Hải. Là một trong những siêu cường thực sự đầu tiên trong lịch sử, Đế chế Ba Tư trải dài từ biên giới Ấn Độ xuống Ai Cập đến biên giới phía bắc của Hy Lạp. Tuy nhiên, ước nguyện thủa còn sống của Hoàng đếPhilip II cùng khát vọng chiến thắng, đè bẹp Ba Tư của Hoàng đế Alexander III đã khiến người Ba Tư thất bại nặng nề. Trận thư hùng mang tênGaugamela (còn có tên trận Arbela)ngày 1/10/331 TCN giữaHoàng đế Darius III nhà Ba Tư vàHoàng đế Alexander III trở thành trận chiến cuối cùng, quyết định sự sụp đổ hoàn toàn củaĐế chế Ba Tư triều đại Achaemenid dưới tayAlexander. Bức họa "Alexander cutting the Gordian Knot" của họa sĩ Pháp Jean-Simon Berthelemy (1743-1811). Photo: UNIVERSAL HISTORY ARCHIVE, GETTY Bằng tài năng dụng binh kiệt xuất,Alexander đã áp dụngĐội hình phương trận Macedonia mà vua cha để lại một cách xuất sắc, rồi thắng áp đảo quân đội Ba Tư nhanh chóng. Việc quy phục Ba Tư đã khiến tên tuổi củaAlexander vang dội khắp thế giới cổ đại. Hơn 10 năm sau chiến thắng hiển hách này,Alexander tiếp tục cầm quân đi chinh phạt khắp nơi trên thế giới. Các vùng đất Tiểu Á, Syria, Phoenicia, Gaza, Ai Cập, Bactria và Lưỡng Hà lần lượt bị khuất phục dưới vó ngựa bách chiến bách thắng của ông cùng đoàn quânMacedonia dũng mãnh. Danh xưngAlexander Đại đế -Alexander, vị vua vĩ đại - được thần dânMacedonia ca tụng khắp nơi. Sau chiến thắng đặc biệt khó khăn ở tiền đồn ven biển Ba Tư của Tyre, Lebanon ngày nay, Alexander và quân đội của ông đã đến vùng đất Ai Cập huyền thoại. Năm 332 Trước Công nguyên, Ai Cập khi đó khác xa so với thời kỳ vương quốc cổ xưa rực rỡ của nó. Đế chế Ba Tư trước đó đã kiểm soát tất cả các lãnh thổ của Ai Cập trong nhiều năm, áp đặt ý chí của mình đối với người dân bản địa. Tin tức về việc Alexander Đại đế đến Ai Cập đã khơi dậy niềm hy vọng lớn lao của người dân xứ kim tự tháp. Bằng việc dồn tất cả tiềm lực của mình,Alexander Đại đế dễ dàng đánh bại lực lượng Ba Tư chiếm đóng tại Ai Cập chỉ sau một đêm. Ông nhanh chóng khôi phục lại đất nước Ai Cập cổ xưa. Kết quả, trong mắt người dân Ai Cập năm đó, Alexander Đại đế nhanh chóng trở thành vị cứu tinh của vùng đất và con người. 3 thành tựu củaAlexander Đại đế tại Ai Cập: Chỉ trong 6 tháng ở Ai Cập,Alexander Đại đế đã tạo dựng được 3 thành tựu to lớn tại đây. Thứ nhất, ông trở thành một pharaoh, một vị vua trong mắt người Ai Cập; và được công nhận là hậu duệ của Amun, vị thần bảo hộ tối cao của người Ai Cập. Thứ hai,Alexander Đại đế đã nghĩ ra một hệ thống cai trị mới, một hệ thống kéo dài ba thế kỷ tại đây.Ông cho phép người Ai Cập có vai trò lớn hơn trong việc cai trị đất nước. Thứ ba, ông đã hình thành và xây dựng một thành phố mới, dựa trên tên ông là Alexandria, trên bờ biển Địa Trung Hải, sau này thành phố cảng này trở thành khu vực quan trọng cho ngành thương mại Ai Cập và sự phát triển của đất nước này về sau. Mặc dù thời gian ở Ai Cập không dài nhưng Alexander Đại đế đã có sức ảnh hưởng không hề nhỏ lên đất nước có nền văn minh vô cùng rực rỡ này. Đối với thần dân Ai Cập,Alexander Đại đế là một vị thần tối cao giáng thế. Họ tôn thờ và ngưỡng mộ ông.Ông hiện diện trong tất cả các lĩnh vực của đời sống tinh thần, chính trị và văn hóa của Ai Cập. Sức ảnh hưởng của ông đã định hình 300 năm tiếp theo của Ai Cập. Ở độ tuổi 32, Alexander Đại đế đã chết trong cung điện của vua Nebuchadnezzar II ở Babylon vì một căn bệnh bất ngờ và bí ẩn. Đối với giới sử gia, không ai không nhắc đến sức ảnh hưởng lớn lao củaAlexander Đại đế đối với thế giới cổ đại.Các cuộc chinh phạt của ông đã xác định Thời đại Hy Lạp và giúp cho một đế chế Hy Lạp không ngừng mở rộng bờ cõi cho đến khi nó rơi vào thế lực của đế chế La Mã hàng thế kỷ sau khi ông qua đời. Bài viết sử dụng nguồn: Magellantv |
