 Show Sử dụng thêm gối ôm khi nằm để tạo cảm giác thoải mái. Ảnh: babycenter.com Bất kỳ người phụ nữ nào cũng mong muốn một thai kỳ an toàn và con sinh ra khỏe mạnh. Thế nhưng có một vấn đề phổ biến mà mẹ bầu hay gặp, đó là đau xương chậu khi mang thai. Vậy đau xương chậu khi mang thai là gì, có nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi hay không? Vì sao mẹ bầu bị đau xương chậu khi mang thai? Đau xương chậu khi mang thai là đau ở phía trước hoặc phía sau xương chậu và có thể đau lan ra khu vực xung quanh như hông, đùi,... mà không phải do nguyên nhân bệnh lý nào khác gây ra. Khi mang thai, cơ thể sản xuất một loại hormone có tên là relaxin, khiến các dây chằng vùng chậu mềm và giãn ra. Đây là một quá trình sinh lý bình thường, là sự chuẩn bị của cơ thể cho quá trình chuyển dạ sau này. Tuy nhiên, nó làm cho các khớp ở khung chậu mất ổn định, chuyển động không đồng đều. Thêm vào đó, thai nhi lớn dần lên trong tử cung, cùng với sự thay đổi tư thế đi đứng, càng tăng thêm áp lực lên khung chậu, gây ra đau xương chậu khi mang thai. Đau xương chậu khi mang thai có hại cho thai nhi không? Đau xương chậu khi mang thai dù gây nhiều đau đớn cho mẹ bầu, nhưng hoàn toàn không có hại cho thai nhi. Mức độ đau có thể từ đau nhẹ cho tới nghiêm trọng, nhưng có thể điều trị được ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Tuy nhiên, can thiệp điều trị sớm, mẹ bầu sẽ có kết quả tốt hơn. Triệu chứng đau xương chậu khi mang thai ba tháng đầu biểu hiện ở: - Đau ở khu vực mu, đau lưng, đau hông, đau khu vực giữa hai chân, đau sâu trong đùi hoặc đau đầu gối. - Khó cử động hoặc có tiếng kêu khi vận động ở khu vực khung chậu. - Đau nặng lên khi vận động, ví dụ như đi lại trên bề mặt không bằng phẳng, hoặc phải đi quãng đường dài. Hai đầu gối chuyển động tách xa nhau, như khi lên hoặc xuống ô tô. Đứng trên một chân, như khi leo cầu thang, thay mặc quần áo. Thay đổi tư thế khi nằm. - Đau nặng lên về đêm, ảnh hưởng tới giấc ngủ. Mẹ bầu có thể rất đau nếu phải tỉnh dậy đi vệ sinh giữa đêm. Những trường hợp mẹ bầu dễ bị đau xương chậu khi mang thai hơn bao gồm: - Người đã từng đau xương chậu trước khi mang thai. - Người từng có chấn thương xương chậu. - Lần mang thai trước đã bị đau xương chậu. - Có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao, thừa cân/béo phì trước khi mang thai. - Mắc hội chứng tăng động khớp. Làm thế nào để giảm triệu chứng đau xương chậu khi mang thai? Đau xương chậu khi mang thai hoàn toàn có thể điều trị được, và mẹ bầu nên điều trị càng sớm càng tốt. Các biện pháp điều trị đau xương chậu khi mang thai có hiệu quả bao gồm vật lý trị liệu, thể dục liệu pháp, châm cứu, sử dụng đai hỗ trợ,... Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp mẹ bầu đạt kết quả tốt hơn. Mẹ bầu có thể giảm đau bằng những cách đơn giản sau: - Thường xuyên thay đổi tư thế, tránh ngồi yên quá 30 phút mỗi lần. - Các công việc thường ngày nên thực hiện ở tư thế ngồi, ví dụ như thay mặc quần áo, ủi đồ,... - Đứng cân bằng, dồn trọng lực đều lên cả hai chân. - Giữ cho cơ thể hoạt động vừa phải, không hoạt động quá mức gây đau. - Cố gắng giữ hai đầu gối không tách xa nhau (ví dụ: Giữ hai chân di chuyển cùng nhau khi lên hoặc xuống ô tô). - Khi leo cầu thang, từ từ leo từng bậc, chân khỏe hơn nhấc lên trước. - Nằm ở tư thế ít đau nhất lúc đi ngủ. - Khi thay đổi tư thế nằm trên giường, cố gắng giữ hai đầu gối di chuyển cùng nhau. - Sử dụng thêm gối ôm khi nằm để tạo cảm giác thoải mái. Bên cạnh đó, để tình trạng đau xương chậu khi mang thai không chuyển biến nặng hơn, mẹ bầu cần tránh những việc dưới đây: - Nâng hoặc mang vác nặng. - Lên xuống cầu thang quá nhiều. - Khom lưng, dựa hoặc xoay người để mang vác đồ vật ở một bên hông. - Ngồi trên sàn nhà, hoặc ngồi lệch một bên. - Ngồi hoặc đứng quá lâu. - Đứng bằng một chân, đứng không cân hoặc vắt chéo chân.
Nếu như mẹ bị đau xương chậu khi mang thai, mẹ đừng lo lắng! Bởi vì có đến 80% phụ nữ mang thai có tình trạng tương tự. Đau xương chậu, hay một số mẹ còn tả là đau hai bên háng. Thường cơn đầu này nó có thể có ở vài thời điểm khác nhau trong thai kỳ. Tuy nhiên, đau xương chậu thường biểu hiện vào ba tháng cuối mang thai. Nguyên nhân gây ra là do một phần cơ thể em bé, thường là đầu, dịch chuyển xuống vùng chậu. Đây là quá trình chuẩn bị và báo hiệu rằng mẹ đã gần tới ngày chuyển dạ. Thông thường, cơn đau sẽ xảy ra khoảng 2 đến 4 tuần trước sinh nếu đây là lần đầu tiên mẹ mang thai. Tuy nhiên, nếu mẹ đã từng mang thai trước đây, cơn đau thường xuất hiện lúc sắp vào chuyển dạ. Đau xương chậu sẽ biểu hiện mức độ khác nhau. Cơn đau có thể chỉ là nhẹ thoáng qua cho đến âm ỉ hơn, lan ra xung quanh và đau lên cả khắp lưng và bụng. 1. Sự khác biệt giữa đau xương chậu và cảm giác áp lực lên vùng chậuĐây là điều quan trọng để mẹ phân biệt giữa đau xương chậu và cảm giác áp lực lên vùng chậu. Vào những tuần cuối của thai kỳ, bạn sẽ có cảm giác áp lực nặng nề lên vùng xương chậu. Nguyên nhân là do em bé được đẩy xuống vùng chậu, đè lên bàng quang và trực tràng phía sau. Thậm chí, mẹ có thể có dấu hiệu ra ít máu khi đi tiêu. Cuối cùng, những mảnh xương của khung chậu sẽ bị đẩy hướng ra ngoài một chút.Điều này gây cảm giác khó chịu cho mẹ. Cần lưu ý rằng cảm giác áp lực lên vùng chậu nếu xảy ra trước 37 tuần thai có thể là dấu hiệu của chuyển dạ sanh non. Mẹ sẽ cần nghi ngờ hơn nữa nếu áp lực này có cảm giác chạy xuống 2 đùi. Hoặc mẹ có cảm giác như em bé đang lọt sâu dưới vùng chậu. Trong trường hợp này, mẹ nên cần đến cơ sở Sản phụ khoa để được theo dõi và đánh giá lại. 2. Nguyên nhân gây ra đau xương chậu khi mang thaiKhi trọng lượng em bé nặng lên, sẽ đè lên khung chậu để tạo ra một số thay đổi chuẩn bị cho quá trình sinh. Thông thường vào những tháng cuối, em bé sẽ ở vị trí đầu hướng về cổ tử cung. Đầu sẽ tạo áp lực lên bàng quang, xương chậu. Điều này làm căng các cơ xương khớp ở chậu và lưng gây đau. Tuy rằng cơn đau này sẽ gây khó chịu cho mẹ, nhưng nó lại có một điểm lợi khác. Đó là khi em bé càng dịch xuống dưới vùng xương chậu, tử cung của mẹ sẽ thấp xuống. Và bớt đề nén lên cơ hoành và phổi. Sự thay đổi này giúp mẹ có thể hít sâu và thở ra dễ dàng hơn. 3. Mẹ có thể làm gì nếu đau xương chậu khi mang thai?Sau đây là một số điều cơ bản giúp mẹ giảm đi những lúc đau xương chậu khi mang thai, mẹ hãy thử tham khảo nhé!
4. Bài tập Kegel săn chắc cơ sàn chậuCơ sàn chậu là cơ nâng đỡ hỗ trợ tử cung, bàng quang và phần ruột dưới. Cơ giúp giữ đúng vị trí ở trong khung chậu. Khi áp dụng bài tập Kegel, sẽ giúp săn chắc cơ sàn chậu. Nhờ đó sẽ giúp mẹ giảm những biệu hiện khó chịu trong những tháng cuối thai kỳ và giúp giảm đau xương chậu khi mang thai. Quan trọng hơn, bài tập còn giúp giảm thiếu hai vấn đề phổ biến do mang thai gây ra. Đó là tiểu không tự chủ và bệnh trĩ. Làm săn chắc cơ sàn chậu theo chuyên gia đánh giá sẽ giúp làm giảm nguy cơ phát triển tình trạng tiểu không tự chủ cả trong và sau khi mang thai. Mẹ có thể bắt đầu tập bài tập Kegel trong những tháng cuối thai kỳ hoặc thậm chí sớm hơn. Cơ sàn chậu sẽ càng săn chắc hơn theo thời gian luyện tập. 4.1 Cách xác định cơ sàn chậuCơ sàn chậu là các cơ xung quanh niệu đạo, âm đạo và hậu môn. Mẹ có thể xác định bằng cách nín tiểu giữa dòng khi đi vệ sinh. Khi đang nín, tức là mẹ đang thắt cơ để bít dòng nước tiểu không cho chảy tiếp tục. Đó chính là cơ sàn chậu. Mặc dù vậy, mẹ không nên nín tiểu thường xuyên hoặc thực hiện bài tập này trong lúc đi tiểu. Mẹ cũng không nên thực hiện bài tập khi đang cảm thấy mắc tiểu (bàng quang đầy). Bởi vì điều này sẽ làm suy yếu cơ. Ngoài ra, còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu. 4.2 Thực hiện bài tập Kegel
Ngoài ra, khi tập động tác, mẹ đừng nên giữ hơi thở. Hay cứ thư giãn thoải mái, thở đều đặn bình thường, và chỉ cần tập trung vào cơ sàn chậu mẹ nhé! Trong trường hợp cơn đau xương chậu của mẹ có kèm theo cảm giác co thắt tử cung ( cơn gò tử cung) thì có khả năng mẹ đã vào chuyển dạ. Lúc này mẹ cần đến cơ sở Sản phụ khoa uy tín gần nhà để được kiểm tra đánh giá và theo dõi. Bác sĩ Nguyễn Trung Nghĩa |
