1. Lưu huyết (Rheography) và lưu huyết não (Rheoencephalography-REG) Lưu huyết não (Rheoencephalography-REG) là một phần của kỹ thuật ghi lưu huyết. Dựa vào đường ghi lưu huyết não để đánh giá huyết động của não và một số bệnh lý mạch máu não và những biến đổi chức năng tuần hoàn máu não. Sự thay đổi điện trở ghi được thể hiện cả sự tuần hòa máu lên da đầu, tổ chức dưới da và xương sọ, nhưng lưu lượng tuần hoàn này là rất nhỏ và không đáng kể so với sự tuần hoàn qua não. Vì vậy, đường ghi sự thay đổi điện trở chủ yếu biểu hiện sự thay đổi lưu lượng tuần hoàn qua não, khi máu qua não nhiều thì điện trở của não giảm đi, cường độ dòng điện tăng lên và ngược lại. 2. Phương pháp và thiết bị ghi lưu huyết Cơ sở vật lý của phương pháp ghi lưu huyết : sử dụng cầu điện trở Wheaston để ghi điện trở biến đổi. Cầu này có 4 nhánh với 4 giá trị điện trở cân bằng nhau. Đường ghi dòng điện phát sinh do sự thay đổi điện trở của cầu chính là lưu huyết đồ. Đường ghi lưu huyết não thể hiện sự biến thiên điện trở của mạch máu não. Máy ghi lưu huyết não hiện nay có 2 loại REG1 và REG2 : Thiết bị ghi lưu huyết não : Ghi theo các đạo trình thường quy (trán - chũm và chũm - chẩm) để đánh giá chức năng tuần hoàn của hệ động mạch cảnh trong và động mạch đốt sống - thân nền. Có sử dụng một số đạo trình chuyên biệt để đánh giá chức năng của các động mạch não (động mạch não trước,động mạch não giữa..), động mạch đốt sống. Các thông số được phân tích tự động theo chương trình phần mềm của nhà sản xuất máy. 3. Các thông số phân tích lưu huyết Độ dốc Đơn vị: mOhm/Ohm = p.m/s (p.m= phần nghìn) Tỷ lệ độ dốc tối đa và trở kháng cơ bản. Tham số này đại diện cho độ dốc tâm thu của đường cong và giảm trong trường hợp tắc ở đầu gần và tắc hoặc hẹp có bù tốt stenoses. Chuẩn: bình thường > 9p.m/s Bệnh lý <6p.m> Thời gian độ dốc Đơn vị: ms Thời gian giữa điểm bắt đầu tăng độ dốc và điểm của độ dốc tối đa.Tính đàn hồi Đơn vị: mOhm Biểu hiện cho tính chất đàn hồi của thành mạch động mạch (sự kết hợp của thông số thời gian đường cong 1, thời gian đường cong 2 và độ dốc tối đa).Trở kháng Cơ bản Đơn vị: Ohm Trở kháng tuyệt đối tại tối đa của sóng xung.Biên độ Đơn vị: mOhm Biên độ của sóng xung được đo giữa điểm bắt đầu tăng độ dốc và đỉnh của đường cong.Thời gian đỉnh Đơn vị: ms Thời gian giữa điểm bắt đầu tăng độ dốc và đỉnh của đường cong. Tham số này đại diện cho thời gian tối đa của đường cong xung và tăng lên trong trường hợp tắc và hẹp có bù.Tiêu chuẩn: bình thường <150> Bệnh lý > 200 ms Độ rộng đỉnh Đơn vị: ms Thời gian giữa hai điểm ở hai bên của các đường cong tối đa ở mức 95% biên độ. Tham số này đại diện cho hình dạng tối đa của đường cong xung và tăng lên trong trường hợp các tắc có bù tốt.Tiêu chuẩn: bình thường <80> Bệnh lý > 90 ms Thời gian nửa sóng Đơn vị: ms Thời gian giữa các điểm bắt đầu tăng độ dốc và điểm trên đường cong mức một nửa của biên độ của sóng xung.Nhịp tim Đơn vị: nhịp/phút Nhịp tim trung bình, xác định từ khoảng cách giữa đỉnh R của điện tâm đồ. Nhịp tim (tương ứng với thời gian chu kỳ tim) phục vụ như là tham số tham chiếu, bởi vì biên độ của sóng xung và một số thông số liên quan phụ thuộc vào cung lượng tim có thể thay đổi với nhịp tim.Chỉ số trở kháng (Biên độ) Đơn vị: p.m Tỷ lệ của biên độ và trở kháng cơ bản, thường được gọi là chỉ số lưu huyết rheographic. Thông số này đại diện cho biên độ của sóng xung và giảm ở hầu hết các trường hợp thay đổi bệnh lý. Tuy nhiên, xu hướng tương tự có thể được đăng ký trong trường hợp lưu lượng máu giảm ở phần còn lại (ví dụ, trong kết quả các quy định địa phương) hoặc trong trường hợp của cung lượng tim thấp (ví dụ, trong kết quả của một nhịp tim cao). Do đó, chỉ số trở kháng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nó không nên được sử dụng riêng biệt như một tham số duy nhất, tuy nhiên, tham số này là rất hữu ích trong kết hợp với các thông số khác. Chỉ số trở kháng giảm như là kết quả của các quá trình bệnh lý, nhưng bạn có thể không phải lúc nào cũng kết luận một căn bệnh từ một chỉ sô trở kháng thấp. Trong trường hợp của tắc cấp chỉ số trở kháng là rất nhỏ. Thường nó không thể đo được ở một đường cong xung. Đối với chẩn đoán của các rối loạn chức năng tuần hoàn động mạch chỉ số trở kháng là rất quan trọng. Một rối loạn tuần hoàn có một nguồn gốc chức năng nếu chỉ số trở kháng tăng lên sau khi tiếp xúc với nhiệt. Tham số này cũng có thể được sử dụng cho việc phân tích các ảnh hưởng của dược phẩm vào lưu lượng máu. Tiêu chuẩn: bình thường> 0,7 pm.Bệnh lý <0,5> Chú ý: Các giá trị tiêu chuẩn đưa ra là chỉ có giá trị cho phân khúc đo Ngoại suy trở kháng Đơn vị: p.m Tỷ lệ biên độ ngoại suy và trở kháng cơ bản. Trở kháng ngoại suy là một tham số của phần giảm dần của sóng xung sau tâm thu và giảm trong trường hợp thay đổi sơ cứng động mạch.Chu kỳ tim Đơn vị: ms Thời gian giữa hai đỉnh liên tiếp R trong tín hiệu ECG.Thời gian truyền Đơn vị: ms Thời gian giữa đỉnh R trong ECG và điểm tương ứng bắt đầu tăng độ dốc trong các tín hiệu trở khángChỉ số xung Đơn vị: % Tỷ lệ huyết áp tâm thu và tâm trương một phần của đường cong xung theo cách tính như sau: = thời gian đỉnh / (chu kỳ tim - thời gian đỉnh) * 100%Lưu lượng dòng máu thay đổi (dòng máy lưu thông) Đơn vị: ml máu/100ml mô =% Tham số này là một biểu hiện cho số lượng máu bơm qua các phân đoạn đo trong một nhịp tim và được tính bằng cách sử dụng các thông số biên độ, thời gian đỉnh, chu kỳ tim và trở kháng cơ bản. Tham số này cho phép bạn đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh động mạch ngoại vi và rất nhạy cảm với những thay đổi bệnh lý. Tuy nhiên, tham số này không phải là một biểu hiện của dòng chảy máu thực sự. Tiêu chuẩn: bình thường> 2,2% / phút Bệnh lý <1,8%> Chú ý: Các giá trị tiêu chuẩn đưa ra là chỉ có giá trị cho phân khúc đo lường Tiến sĩ, Bác sĩ CKI Trịnh Thị Khanh Đã trả lời: Ngày 09/03/2021 Chào bạn Hằng, Lưu huyết não là dòng máu chảy tới, chảy qua và tưới qua não. Đo lưu huyết não hay còn gọi là ghi lưu huyết não là phương pháp kiểm tra (đo) và đánh giá trạng thái tuần hoàn não (tình trạng dòng máu lưu thông lên não). Việc ghi lại lưu huyết não sẽ giúp bác sĩ đánh giá được huyết động của não và trạng thái thay đổi chức năng của mạch máu não. – Huyết động của não: là lưu lượng tuần hoàn qua các bán cầu não, tốc độ và cường độ của dòng máu lên não. – Trạng thái thay đổi chức năng của mạch máu não là tình trạng trương lực mạch. Đo lưu huyết não giúp tầm soát, phát hiện nhiều vấn đề ở mạch máu não như: rối loạn tuần hoàn máu não, thiếu máu não, đột quỵ do thiếu máu não, … Ưu điểm và nhược điểm của đo lưu huyết não – Ưu điểm:
– Nhược điểm: Không phải lúc nào các thông số đo lưu huyết não nhận được cũng phản ánh đầy đủ và chính xác về tình trạng lưu lượng tuần hoàn của não bộ. Bởi nó còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tốt khác như: nhịp tim, độ nhớt của máu, huyết áp, áp lực nội sọ, sử dụng các thuốc vận mạch,… Trong quá trình đo lưu huyết não, người bệnh bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh như: tiếng ồn, nhiệt độ môi trường. Nếu kỹ thuật viên hoặc bác sĩ ghi lưu huyết não đặt vị trí các điện cực không giống nhau, bằng cố định không đủ chặt, bôi gen dẫn điện không đủ, người bệnh nằm nhiều ít vận động,… có thể dẫn tới sai số, cho kết quả có độ chính xác không cao. Các biểu hiện thiểu năng tuần hoàn não cần làm xét nghiệm lâm sàng (đo lưu huyết não) như: – Chóng mặt – Nhức đầu – Dị cảm – Rối loạn về giấc ngủ – Rối loạn về sự chú ý – Rối loạn về tri giác – Rối loạn về trí nhớ Ngoài phương pháp đo lưu huyết não, các bác sĩ có thể phối hợp với một số phương pháp khác để có kết quả chẩn đoán chính xác nhất như: – Điện não đồ – Chụp Xquang cột sống cổ thẳng nghiêng – Chụp cắt lớp vi tính MSCT hoặc chụp cộng hưởng từ MRI Với tình trạng đau đầu và chóng mặt như của bạn Hằng. Lời khuyên tốt nhất là bạn nên đi thăm khám với bác sĩ chuyên khoa Nội thần kinh tại Thu Cúc để được kiểm tra, có chỉ định chụp chiếu phù hợp để chẩn đoán chính xác và từ đó đưa ra phương án điều trị tốt nhất cho bạn. |