Motor điện 3 pha ngày càng được sử dụng nhiều hơn bởi nó có nhiều ưu điểm vượt trội, nhưng nếu bạn đấu sai dây thì sẽ gây ra nhiều nguy hiểm, đồng thời có thể làm motor bị cháy. Bài viết này chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra motor bị cháy cũng như cách khắc phục tình trạng này nhanh chóng. Show
Nội dung
1. Nguyên nhân cháy motorTrước khi tìm cách kiểm tra motor bị cháy, chúng ta cần tìm hiểu nguyên nhân vì sao dẫn đến tình trạng cháy motor. Motor điện (còn gọi tên khác là động cơ điện) là động cơ sử dụng nguồn điện nói chung. Chúng đã được phân loại theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như: motor điện 1 pha, 3 pha, một chiều hay xoay chiều, motor điện roto lồng sóc hay dây quấn, motor điện vạn năng,.. Và dù cho là loại motor nào đi chăng nữa thì chức năng chính của chúng cũng là tạo là nguồn động lực cơ học cần thiết dành cho mọi thiết bị hoạt động tốt nhất.
Cần tìm hiểu nguyên nhân vì sao dẫn đến tình trạng cháy motor. Động cơ điện khi hoạt động trong điều kiện không thuận lợi thì tuổi thọ của nó cũng sẽ bị giảm đáng kể. Đa số động cơ điện bị cháy thường là do quá nhiệt, phần ít còn bị cháy do phóng điện. Sau đây là những nguyên nhân gây ra tình trạng cháy động cơ điện các bạn cần biết: a) Cháy motor do nguồn điện bị mất điDo nguồn cấp điện 3 pha khi đi vào động cơ lại bị mất đi 1 pha Mất 1 pha sẽ gây quá dòng cho 2 pha còn lại, nếu tình trạng quá dòng 2 pha kéo dài thì sẽ gây quá nhiệt cục bộ, từ đó dẫn đến cháy động cơ. Các nguyên nhân chủ yếu khiến motor bị cháy mất 1 pha:
Trong trường hợp 3 tiếp điểm trong động cơ khởi động từ còn tốt, thì bạn cần xem lại bộ cắt điện tự động có điều chỉnh cho tải quá dòng hay không. Nếu có quá dòng thì phần cơ khí sẽ bị quá tải hoặc ma sát nhiều làm động cơ khó khởi động, nên đã chỉnh tự động cắt ở cường độ cao hơn bình thường gây cháy động cơ điện.
Có nhiều nguyên nhân khiến motor bị cháy mất 1 pha b) Động cơ điện bị cháy do quá dòng, điện áp không ổn địnhDòng điện áp quá cao hoặc quá thấp cũng làm cho dòng điện tăng cao, gây tình trạng quá dòng, dẫn đến cháy. c) Motor cháy do nhiệt độ môi trường quá caokhiến cho động cơ bị đóng bụi, không giải nhiệt được, do đó cũng làm cho động cơ điện bị chập cháy. d) Động cơ điện cháy do thường xuyên bị quá tải kéo dàiNgười ta cho phép mỗi động cơ có thể quá tải nhưng phải thấp hơn 15 - 30% thì không phải cắt ra. Các bộ phận cần bảo vệ như cầu chì, rơ le nhiệt, rơ le quá dòng thường được cài đặt lại để có thể khởi động ở trị số này. Nếu các bộ phận này không hoạt động quá tải, quá trị số trên thường xuyên kéo dài làm nóng động cơ, dẫn đến cháy động cơ. e) Động cơ điện bị cháy do mòn chi tiết gây ma sátĐộng cơ điện bị hư các gối trục, bị phát nóng do vòng bi bạc đạn, ổ trượt hoặc do các bộ phận ma sát nhằm chống di trục Vì thiếu mỡ bò hoặc dầu nhớt bôi trơn, hoặc loại mỡ bò, dầu nhớt bôi trơn đó không còn đủ khả năng bôi trơn. Cũng có thể do mài mòn nhiều, các mặt ma sát không còn độ trơn bóng, khe hở giữa các mặt ma sát tăng cao, dẫn đến sự cọ sát giữa stato và roto tạo ra các vết xước bóng gây cháy động cơ điện. f) Động cơ điện bị cháy có chỗ bị nổ dâyDây bị nổ và nám đen các vị trí xung quanh là do động cơ bị bụi bặm, hơi nước, các loại hóa chất thẩm thấu vào chất cách điện. Từ đó làm phóng điện một chỗ dẫn tới tình trạng cháy động cơ điện. Ngoài ra, việc phóng điện làm cháy động cơ còn do 1 nguyên nhân nữa, đó là độ cách điện của dây đồng ở mức quá thấp khi bị rung động, lúc này điện áp lên xuống đột ngột sẽ gây ngắn mạch trong cuộn dây. 2. Cách kiểm tra motor bị cháy - cách đo motor 3 pha bị cháyTiến hành cách kiểm tra motor 3 pha bị cháy, cách đo motor 3 pha bị cháy nếu thấy 1 trong 3 tiếp điểm chính của dây bị cháy, không còn dẫn điện được. Trong khi đó, nếu 2 tiếp điểm còn lại bị dính mà không nhả ra được, thì động cơ bị cháy là do tình trạng khởi động từ khi dùng quá lâu ngày sẽ bị hư. Trong trường hợp 3 tiếp điểm đều còn tốt thì các bạn cần xem lại bộ cắt điện tự động của động cơ có điều chỉnh cho tải bị quá dòng hay không. Nếu có thì thường là phần cơ khí sẽ bị quá tải hoặc ma sát nhiều khiến cho động cơ khó khởi động. Cho nên khi đó nó đã điều chỉnh tự động cắt ở cường độ cao hơn bình thường, điều này sẽ làm cháy động cơ.
Tiến hành kiểm tra motor 3 pha bị cháy nếu thấy 1 trong 3 tiếp điểm bị cháy
3. Cách khắc phục motor bị cháyĐể các bạn có cơ sở đánh giá vấn đề motor bị cháy 1 cách đúng đắn và khắc phục cách hiệu quả tình trạng trên, chúng tôi xin giới thiệu một số cách khắc phục tình trạng motor bị cháy như sau: a) Giảm độ từ thẩm của động cơ Chúng ta biết tính chất cơ bản của motor điện chính là chuyển hóa năng lượng điện thành năng lượng cơ học dựa trên trục quay của động cơ (rotor) thông qua cơ chế truyền từ trường từ stator sang rotor. Mức độ năng lượng truyền sang rotor phụ thuộc rất nhiều vào độ từ thẩm của lõi sắt bên trong stator và rotor. Thông thường sau mỗi lần bị chập cháy, độ từ thẩm của lõi sắt từ của động cơ sẽ bị giảm đi 1 phần. Như vậy, khi quấn lại 1 động cơ bị cháy nếu không được thực hiện bởi các kỹ sư có kiến thức, kinh nghiệm tính toán để điều chỉnh cho đúng mà cứ quấn lại như cũ thì sẽ bị giảm công suất cũng như gây tình trạng phát nhiệt nhiều và khiến động cơ nhanh bị cháy lại. Thông thường, những cơ sở quấn motor hay làm lại như cũ nên hiệu quả hoạt động của motor cũng không cao. Nếu được tính toán đúng thì một motor quấn sửa lại có thể đạt tới 95% công suất như motor mới.
Một motor quấn sửa lại có thể đạt tới 95% công suất như motor mới b) Lót cách điện và tẩm sấy keo để cách điện Trước khi quấn dây thì việc mà bạn cần làm trước tiên là lót ngay 1 lớp cách điện vỏ, trong quá trình quấn dây phải đảm bảo lớp cách điện giữa cáp pha. Đến khi quấn dây xong phải tẩm sấy keo thành 1 lớp cách điện cho từng rãnh dây nhằm giảm thiểu nguy cơ xảy ra các sự cố như: chạm vỏ, chạm pha hay chạng vòng. Tất cả tùy vào mức độ quá tải, quá nhiệt mà có thể gây ra tình trạng cháy động cơ và làm điện giật. Vì vậy, vật liệu lót cách điện cần đảm bảo độ được độ cách điện, bền bỉ với thời gian, có khả năng chống chịu môi trường nhiệt độ cao, độ ẩm lớn. d) Chú ý chất liệu và chất lượng dây quấn Thông thường thì dây quấn motor được làm bằng chất liệu đồng có tráng 1 lớp men cách điện ở bên ngoài. Tuy nhiên, để giảm giá thành sản phẩm, nhiều đơn vị sửa chữa dùng dây nhôm để làm dây quấn thay cho dây đồng. Điều này làm giảm đáng kể công suất làm việc cũng như độ bền của motor. Ngoài ra, chất lượng dây cũng còn có rất nhiều loại với độ tinh khiết khác nhau. Điều này cũng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng, hiệu quả vận hành của motor cũng như motor điện 1 pha. Chi phí mua động cơ mới trên thực tế rất tốn kém, có thể lên đến hàng tỉ đồng, trong khi đó, chi phí quấn sửa lại động cơ chỉ chiếm một tỉ trọng rất nhỏ so với tổng giá trị của motor. Cho nên giải pháp quấn sửa lại motor được rất nhiều đơn vị lựa chọn. e) Phương pháp quấn lại dây motor Phương pháp quấn dây ảnh hưởng rất quan trọng đến chất lượng vận hành của motor. Có nhiều cách khác nhau để quấn, bạn có thể dùng tay hoặc máy để đưa dây quấn vào bên trong các rãnh của motor. Tuy nhiên, phương pháp quấn dây cho motor đúng đắn cũng như sự cẩn thận, tỉ mỉ của bàn tay nhằm giúp các cuộn dây được đưa vào bên trong rãnh 1 cách nguyên vẹn. Những phương pháp kiểm tra và quấn lại motor không đúng và chính sự thiếu cẩn thận của bạn có thể làm giãn các sợi dây cũng như gây nên tình trạng rạn nứt, bong tróc lớp men cách điện và điều này cũng sẽ khiến động cơ vận hành không bền. Video cách đấu điện motor 1 pha Kết luận Trên đây là những cách kiểm tra motor bị cháy rất đa dạng và phong phú, đạt được kết quả cao. Tùy từng trường hợp mà chọn lựa cho phù hợp. Trong quá trình vận hành động cơ, vì nhiều lý do mà dẫn đến tình trạng cháy hoặc hỏng hóc motor, chẳng hạn như: nguồn điện không ổn định, bị mất pha, quá tải, rơ ổ trục và bạc đạn,… nên bạn cần phải lưu ý cân nhắc xem nên sửa chữa hoặc thay thế 1 chiếc motor mới. Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:
|
