Đánh giá tâm lý học hành vi là gì

(Last Updated On: 31/08/2021 by Lytuong.net)

I. Nguyên nhân tan rã của thuyết hành vi.

Thứ nhất, tâm lý học hành vi đã đồng hóa hành vi người và hành vi động vật. Phương pháp tiếp cận chỉ là quan sát được từ bên ngoài làm dữ liệu duy nhất. Bên cạnh đó lại vứt bỏ ý thức ra ngoài phạm vi tâm lý và tác biệt một cách máy móc ý thức ra khỏi hành vi.

Thứ hai, thuyết hành vi đã coi con người như một cơ thể phản ứng, “một cái máy liên hợp vật lý”, họ xóa mọi ranh giới có tính nguyên tắc giữa hành vi con vật và con người. Đây là một nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc tan rã của thuyết hành vi.

Với ý đồ phát triển khoa học hành vi trên nền tảng khách quan và tiến bộ đã sụp đổ với việc quan niệm con người chỉ có phản ứng thụ động, và vì vậy phụ thuộc vào các kích thích tác động.

Phương pháp luận của thuyết hành vi không lưu ý nhà nghiên cứu tới mặt đạo đức, luân lý của con người mà chỉ xem xét con người có thích hợp với việc này việc kia hay không, biến con người không còn là người chủ nữa mà thành người thực hiện.

Chủ nghĩa hành vi chỉ để ý đến hành vi chứ không để ý tìm hiểu nguyên nhân, nguồn gốc của các hình thái hành vi ấy. Thuyết này loại trừ hoàn toàn hành vi cấp cao như ý thức, và sự phát triển ý thức.

Trong quá trình xây dựng tâm lý học hành vi, hầu hết các nhà hành vi đều đánh mất phạm trù hành vi, mà chuyển nó thành phạm trù phản ứng. Trong thuyết hành vi không có phạm trù hoạt động mà chỉ có phạm trù phản ứng mà thôi.

Tâm lý học hành vi vẫn không giải quyết được hai vấn đề cơ bản mà trong suốt giai đoạn đó tâm lý học bế tắc:

– Không tìm ra những khác biệt chất lượng giữa động vật và con người.

– Và chính vì thế mà không có cách nghiên cứu ý thức.

Nói chung, tâm lý học hành vi đã không khắc phục được chủ nghĩa nhị nguyên, chủ nghĩa duy linh, chủ nghĩa cơ giới và chủ nghĩa siêu hình đặc trưng trong tâm lý học nội quan như Watson đã từng mong muốn.

II. Những đóng góp của tâm lý học hành vi.

Trong giai đoạn đầu hình thành, tâm lý học hành vi đã mở ra một thời kỳ mới, cứu thoát tâm lý học những năm cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX ra khỏi khủng hoảng.

Đưa ra cho tâm lý học đương đại một con đường mới để nghiên cứu tâm lý học như một khoa học về tâm lý. Và đưa tâm lý học đi theo con đường duy vật biện chứng, góp phần rất lớn trong việc xây dựng tâm lý học khách quan.

Lần đầu tiên trong lịch sử tâm lý, tâm lý học hành vi đưa hành vi con người, đời sống xã hội của con người trở thành đối tượng của tâm lý học. Kiên quyết chông lại những trường phái tâm lý học duy tâm trước đó. Xây dựng một lý thuyết tâm lý học khách quan hoàn toàn mới.

Bên cạnh đó, chủ nghĩa hành vi đã đưa ra nhiều lập luận có giá trị cho việc giáo dục, đào tạo con người. Đưa ra những luận điểm có ý nghĩa trong việc xây dựng tâm lý học xã hội, nghiên cứu hành vi của con người.

Đặc biệt, học thuyết hành vi đã được nghiên cứu và áp dụng rất thành công trong tâm lý học hiện đại khi được chỉnh sửa và kết hợp với những trường phái khác. Đóng góp rất lớn trong tư vấn tâm lý: tiếp cận thân chủ, trị liệu hành vi, trị liệu tâm lý, quản lý nhân sự, điều hành con người, phương pháp giáo dục…Trị liệu hành vi được ứng dụng khá rộng rãi trong trị liệu, tham vấn, đặc biệt với với những người mong muốn thay đổi hành vi không phù hợp. Những trường hợp thường được sử dụng trị liệu hành vi có hiệu quả cao như: rối loạn ám sợ; stress, trẻ em với những rối nhiễu tâm lý, cảm giác tuyệt vọng; rối nhiễu tình dục… Người ta hay sử dụng nó trong những vấn đề liên quan đến lão khoa, nhi khoa, hoá giải stress, điều chỉnh hành vi. Trong một số lĩnh vực khác như kinh doanh quản lý hay giáo dục cũng có thể sử dụng liệu pháp này. Thời gian can thiệp bằng liệu pháp này không dài nhưng có thể đem lại những kết quả mong muốn do vậy nó được ứng dụng rộng rãi.

Nguồn: Sưu tầm

Đánh giá tâm lý học hành vi là gì

Chắc chắn nhiều bạn vẫn còn chưa biết đến ngành tâm lý học hành vi là gì có đúng không nào. Những nền tảng của hành vi này ra sao? Hãy khám phá và tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé.

NỘI DUNG CHÍNH

  • 1 Tâm lý học hành vi là gì?
  • 2 Một số nền tảng cơ bản trong tâm lý học hành vi
  • 3 Tâm lý học hành vi có ưu nhược điểm gì?
    • 3.1 Ưu điểm
    • 3.2 Nhược điểm
  • 4 Các ứng dụng tâm lý học hành vi trong cuộc sống

Tâm lý học hành vi (Behavioral psychology) là nghiên cứu về mối liên hệ giữa hành vi và lý trí của con người. Tại sao chúng ta lại có những hành vi hay cư xử như vậy? Tại sao không làm như thế này mà lại phải làm như thế kia? Để từ đó những nhà tâm lý học tìm ra được những cách xây dựng thói quen hành vi tốt hơn và tích cực hơn trong cuộc sống.

Xét về cái nhìn tổng quan thì hành vi bao gồm: Quyết Đoán, Bị Động, Thụ Động – Tích Cực, Hung Hăng.

Đánh giá tâm lý học hành vi là gì
Tâm lý học hành vi là gì?

Một số nền tảng cơ bản trong tâm lý học hành vi

  • Hành vi quan sát được còn lý trí thì không

Những nhà tâm lý hành vi chấp nhận việc cảm xúc và nhận thức có tồn tại và nó có ảnh hưởng đến hành vi hay không. Thế nhưng cảm xúc và nhận thức thì không nhìn thấy được còn hành vi thì có thể quan sát được. 

  • Kết quả của môi trường sống đã tạo nên hành vi của chúng ta

Tâm lý học hành vi con người nhấn mạnh yếu tố môi trường sẽ ảnh hưởng lớn đến hành vi của chúng ta bỏ qua yếu tố di truyền.

  • Việc học tập có ít sự khác biệt ở người và động vật

Sau nhiều những nghiên cứu thì những nhà tâm lý học nhận thấy rằng việc học tập giữa người và động vật cũng không có quá nhiều sự khác biệt. Đấy chính là lý do vì sao người ta thường có những thí nghiệm trên những con chuột. 

  • Là sự kết quả của kích thích gây ra phản ứng

Cho dù hành vi có phức tạp hay không thì nó đều là chuỗi những kích thích. Những nhà tâm lý học thường đưa ra kích thích để xem những phản ứng nào sẽ diễn ra. 

Đánh giá tâm lý học hành vi là gì
Một số nền tảng cơ bản trong tâm lý học hành vi

Tâm lý học hành vi có ưu nhược điểm gì?

Sau đây là những ưu nhược điểm của Tâm Lý Học Hành Vi mà các bạn nên biết:

Ưu điểm

Trước hết là tâm lý học hành vi có thể học tập được. Như vậy sẽ khiến cho con người không ngừng sống hoàn thiện và sống tốt hơn. Nếu như bỏ qua tất cả những yếu tố di truyền thì tất cả chúng ta nếu ở trong điều kiện thuận lợi thì đều có thể trở thành những chuyên gia ở một lĩnh vực nào đó.

Cho dù là bạn chưa biết tâm lý học sẽ đi đến đâu. Nhưng cũng phải thừa nhận rằng những lập luận này mang tính giá trị cao trong giáo dục và xây dựng tâm lý xã hội.

Điểm khác là tâm lý học hành vi ra đời đã tạo điều kiện cho một số tư duy về tâm lý học. Không chỉ có chủ nghĩa tâm lý hành vi học duy tâm độc bước. Một số vấn đề tâm lý có thể áp dụng chủ nghĩa hành vi để trị liệu như: Stress, rối nhiễu tâm lý….

Điểm mạnh nhất trong tâm lý học hành vi là khả năng quan sát và đo lường rõ ràng các hành vi. Chính vì dựa trên các hành vi có thể quan sát được, do đó đôi khi dễ dàng hơn để định lượng và thu thập dữ liệu khi tiến hành nghiên cứu.

Ngành tâm lý học là một lĩnh vực nghề nghiệp còn nhiều mới mẻ tại Việt Nam nên việc có thể xác định mức lương chính xác nhất của công việc này cũng không hề đơn giản. Lĩnh vực này mang đến nhiều cơ hội việc làm khác nhau cho người lao động. Với mỗi chuyên ngành sẽ có những nhiệm vụ và mức lương khác nhau. Cùng khám phá lương ngành tâm lý học qua bài viết nhé!

Nhược điểm

Tâm lý học đồng hóa hành vi của con người và động vật. Cơ sở của sự việc này chỉ mới căn cứ vào những quan sát bên ngoài. Chính vì vậy mà khi xét về mặt khóa học thì dữ liệu và kết luận vẫn chưa đủ sự thuyết phục.

Nếu như xóa những ranh giới giữa con người và động vật sẽ làm cho tâm lý học hành vi gặp rất nhiều khó khăn. 

Những mặt khác hành vi còn chưa kể đến yếu tố đạo đức con người và ý thức, nhận thức nên không thể có kết quả chính xác được cho tất cả các trường hợp. 

Có rất nhiều nhà phê bình cho rằng chủ nghĩa hành vi là cách thức tiếp cận 1 chiều để hiểu hành vi của con người. Những nhà phê bình về chủ nghĩa hành vi lại cho rằng những lý thuyết hành vi không tính đến ý chí tự do và những ảnh hưởng bên trong như tâm trạng hay suy nghĩ và cảm xúc.

Đánh giá tâm lý học hành vi là gì
Tâm lý học hành vi có ưu nhược điểm gì?

Thời gian gần đây, tâm lý sinh học đã nhấn mạnh sức mạnh tư tưởng của não bộ và di truyền trong việc xác định và ảnh hưởng đến hành động của con người. Những phương pháp tập chung vào những quá trình tinh thần suy nghĩ và ra quyết định, ngôn ngữ và giải quyết những vấn đề. 

Hơn thế nữa tâm lý học hành vi không tín đến các loại hình học tập khác xảy ra mà không sử dụng củng cố và trừng phạt. Tuy nhiên còn người và động vật đều có thể tùy chỉnh hành vi của họ khi thông tin mới được đưa ra, ngay cả khi hành vi đó được thiết lập thông qua sự củng cố.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:

  • Tổng Hợp Các Câu Hỏi Tâm Lý Học Thường Gặp Nhất Hiện Nay
  • TOP 3 Nhà Tâm Lý Học Nổi Tiếng Nhất Trên Thế Giới Hiện Nay

Các ứng dụng tâm lý học hành vi trong cuộc sống

  • Bản thân con người rất thích kể về chính bản thân mình vì lúc đó kể về những thành tích và thành công của mình mà không thấy mệt mỏi. Chính vì thế nếu muốn ai đó thích bạn thì hãy khuyến khích họ kể về chính mình.
  • Nếu muốn biết ai đó đang nhìn bạn hay là có ai đó đang nhìn mình? Điều đơn giản nhất là hãy thử ngáp hoặc cười vì có thể họ sẽ làm theo bạn đấy nhé.
  • Nếu như bạn muốn có câu trả lời thì hãy nhìn vào họ thật lâu vì khi ấy họ sẽ cảm thấy lúng túng và tìm cách nói và phân vua với bạn nhiều hơn.
  • Hiệu ứng bắt đầu kích thích hành vi: Bạn có thấy rằng những ngày đầu tiên của tháng mới hay năm mới có rất nhiều năng lượng không. Hãy tận dụng những ngày này để có thể đưa ra những mục tiêu hay lập kế hoạch và thậm chí là đẩy mạnh bán hàng.
  • Thời điểm ghi nhớ tốt nhất là vào buổi sáng và cuối ngày vì lúc này chúng ta sẽ ghi nhớ tốt nhất.
  • Nếu như bạn muốn biết trong đám đông ai là người thích bạn thì hãy hét thật to những lúc đó người nhìn bạn sẽ có khuynh hướng thích bạn.

Trên đây là những thông tin giúp bạn tìm hiểu về ngành tâm lý học và những câu hỏi hay là giải đáp về tâm lý học hành vi là gì. Mong là những thông tin này sẽ có ích cho các bạn và giúp các bạn hiểu hơn về tâm lý học hành vi, lịch sử hình thành, những ưu nhược điểm và cả ứng dụng của nó trong đời sống.