Cùng với các môn Toán học, Công nghệ và Tin học, môn Khoa học tự nhiên góp phần thúc đẩy giáo dục STEM – một trong những hướng giáo dục đang được quan tâm phát triển trên thế giới cũng như ở Việt Nam. STEM giúp học sinh phát triển được các năng lực: giải quyết vấn đề, học tập sáng tạo. HƯỚNG DẦN HỌC TỐT MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN LỚP 6 I – TỔNG QUAN VỀ MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN 6 * Tại sao không giữ nguyên tên gọi của các môn học truyền thống Vật lí, Hóa học, Sinh học mà lại đặt tên là môn Khoa học tự nhiên (KHTN)? Bởi vì: + Mục tiêu của chương trình giáo dục mới là dạy và học tích hơp. Có nghĩa làđịnh hướng dạy học giúp học sinh phát triển khả năng huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng… thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết có hiệu quả các vấn đề trong học tập và trong cuộc sống. Ví dụ học sinh có thể vận dụng đồng thời kiến thức Vật lí, Hóa học, Sinh học… để giải thích về sự sống của Sinh vật trong tự nhiên từ đó có cái nhìn toàn diện về các loài sinh vật. + Khi còn học ở cấp tiểu học các con được học môn Tự Nhiên – Xã Hội, lên cấp THCS các con biết đến môn Khoa học tự nhiên (KHTN) được phát trên lên từ kiến thức Tự nhiên cấp tiểu học. Từ đó sẽ giúp các con cảm thấy môn học gần gũi với mình, như vậy là các con đã tiếp cận môn học thành công ở bước đầu. * Về nội dung, môn Khoa học tự nhiên (KHTN) có thay đổi làm cho chương trình nhẹ hơn và hấp dẫn hơn đối với người học do không đi sâu mô tả các đối tượng mà đi thẳng vào chức năng và ý nghĩa ứng dụng thực tiễn của chúng, làm cho nội dung có ý nghĩa thực tiễn và gần gũi với cuộc sống hơn. II –GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG KIẾN THỨC TRONG CHƯƠNG TRÌNH SGK – KHTN6 Tổng quan phần Vật lí trong chương trình KHTN 6: 1. Bộ sách Kết Nối Tri Thức Với Cuộc Sống Kiến thức Vật Lí nằm trong 4 chương: Chương I: MỞ ĐẦU VỀ KHOA HỌC TỰ NHIÊN Chương VIII: LỰC TRONG ĐỜI SỐNG Chương IX: NĂNG LƯỢNG Chương X: TRÁI ĐẤT VÀ BẦU TRỜI 2. Bộ sách Chân Trời Sáng Tạo Kiến thức Vật Lí nằm trong 4 chủ đề: Chủ đề 1: CÁC PHÉP ĐO Chủ đề 9: LỰC Chủ đề 10: NĂNG LƯỢNG VÀ CUỘC SỐNG Chủ đề 11: TRÁI ĐẤT VÀ BẦU TRỜI 3. Bộ sách Cánh Diều Kiến thức Vật Lí nằm trong 4 chủ đề: Chủ đề 2: CÁC PHÉP ĐO Chủ đề 9: LỰC Chủ đề 10: NĂNG LƯỢNG Chủ đề 11: CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI, MẶT TRĂNG; HỆ MẶT TRỜI VÀ NGÂN HÀ * Chủ đề “Năng lượng” và “Trái Đất và bầu trời” là 2 chủ đề chứa nhiều kiến thức mới mẻ đối với chương trình sách giáo khoa cũ nhưng lại là những hiện tượng rất gần gũi với các con, ví dụ như bóng đèn muốn sáng thì phải cắm điện, Trái Đất quay quanh Mặt Trời,… Tổng quan phần Hóa học trong chương trình KHTN 6: Đặc điểm mới ở phần Sinh học: -> Tìm hiểu những kiến thức tổng quát: Từ tổ chức cơ thể tới sự đa dạng của thế giới sống. -> Trực quan, sinh động -> Có những nội dung gần gũi, gắn liền với cuộc sống: Vi khuẩn, virus, động – thực vật. Cùng với các môn Toán học, Công nghệ và Tin học, môn Khoa học tự nhiên góp phần thúc đẩy giáo dục STEM – một trong những hướng giáo dục đang được quan tâm phát triển trên thế giới cũng như ở Việt Nam. STEM giúp học sinh phát triển được các năng lực: giải quyết vấn đề, học tập sáng tạo. III – LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIÚP CON HỌC TỐT MÔN KHTN 6? 1. Đối với kiến thức Vật lí: Đây là một vấn đề mà rất nhiều phụ huynh có con lên lớp 6 trăn trở! Học sinh lĩnh hội kiến thức của bài học thông qua 4 giai đoạn: Quan sát, lắng nghe → Hiểu kiến thức → Nhớ kiến thức → Vận dụng kiến thức + Quan sát, lắng nghe, hiểu kiến thức: Con cần quan sát kĩ sách giáo khoa, các thí nghiệm…, lắng nghe lời giảng của thầy/cô để hiểu kiến thức. + Nhớ kiến thức: Sau khi hiểu kiến thức rồi thì phải tìm cách nhớ kiến thức hiệu quả. Nhớ kiến thức gắn liền với việc ghi chép. Có thể ghi chép bằng hình ảnh có chú thích vì hình ảnh gây ấn tượng lên não tốt hơn chữ hoặc một cách ghi chép kiến thức giúp nhớ hiệu quả là sử dụng sơ đồ (sơ đồ cây, sơ đồ tư duy..). + Vận dụng kiến thức: Để kiến thức khắc sâu và có ý nghĩa cần phải vận dụng hiểu quả. Vận dụng làm hết các bài tập trong SGK và SBT. Kiến thức có ý nghĩa nhất là khi các con biết vận dụng nó vào đời sống, hãy dùng kiến thức được học để giải thích hoặc sáng tạo giải pháp gắn liền với các hiện tượng trong đời sống. Ví dụ: Các con giải thích được hiện tượng ngày đêm, tận dụng vỏ nhựa làm bình chia độ… 2. Đối với kiến thức Hóa học: - Trước khi học bài mới: HS nên đọc trước sách giáo khoa để nắm được nội dung cụ thể sẽ học trong bài mới và tìm hiểu một số nội dung (trong thực tế) liên quan đến bài học để khi học bài mới sẽ có những trao đổi hữu ích với bạn bè và thầy cô về nội dung học tập. - Khi học bài mới: + HS nên cố gắng ghi chép khoa học những kiến thức trọng tâm ⟶ giúp HS khắc sâu kiến thức. + Lấy những ví dụ cụ thể trong thực tế gắn liền với kiến thức bài học ⟶ điều này giúp các em HS hiểu sâu sắc bài học và kích thích niềm đam mê, hứng thú với bộ môn. + Trao đổi với thầy cô, bạn bè về những vấn đề (hiện tượng) trong thực tế có liên quan đến bài học ⟶ giúp HS hiểu rõ kiến thức bài học và rèn luyện kỹ năng thuyết trình, phản biện. - Sau khi học bài mới: + Hệ thống lại kiến thức đã học bằng sơ đồ tư duy, bảng biểu, … ⟶ giúp HS dễ học, dễ nhớ bài. + Làm bài tập vận dụng ⟶ giúp HS khắc sâu kiến thức đã học. 3. Đối với kiến thức Sinh học: IV – ĐIỂM NỔI BẬT CỦA KHÓA HỌC KHTN 6 TẠI TUYENSINH247.COM Thấu hiểu được những lo lắng của học sinh và phụ huynh, các thầy cô của Tuyensinh247.com đã xây dựng khóa học KHTN 6 nhằm mục đích đồng hành cùng các con trên con đường chinh phục kiến thức KHTN. Những đặc điểm nổi bật của khóa học: + Các bài giảng được xây dựng chi tiết theo các tiết học trên lớp nhưng mở rộng thêm những kiến thức hữu ích, bổ sung bài tập cho các con để tránh tình trạng con cảm thấy nhàm chán khi học trên lớp hoặc khi xem lại bài giảng sau buổi học trên lớp. + Thay vì sử dụng những hình ảnh tĩnh như trong sách giáo khoa, thầy cô sẽ sử dụng các đoạn video sinh động để mô tả hiện tượng giúp tạo hứng thú cho các con khi tham gia học, đặc biệt sẽ giúp các con hình dung được quá trình hiện tượng diễn ra. + Các thầy cô sẽ trực tiếp làm thí nghiệm để các con quan sát chứ không phải chỉ là những lời nói hay hình mô tả. + Đặc biệt sau các chủ đề các con đều được tham gia các bài kiểm tra đánh giá kiến thức. Trên đây là đôi lời chia sẻ của cô Nguyễn Thị Loan – Giáo viên dạy Vật Lí tại Tuyensinh247 dành cho phụ huynh và học sinh chuẩn bị bước vào lớp 6. Tuyensinh247.com luôn đồng hành cùng bố mẹ và các con trong chương trình giáo dục phổ thông mới môn Khoa học tự nhiên lớp 6: https://tuyensinh247.com/hoc-truc-tuyen-mon-khoa-hoc-tu-nhien-6-c345.html CHÚC CÁC CON HỌC TỐT! Theo TTHN
1.2. Để học tập tốt môn Khoa học tự nhiên, chúng ta cần thực hiện và rèn luyện các kĩ năng nào?
Đọc đoạn thông tin sau và trả lời các câu hỏi. Cơ thể sinh vật là một khối thống nhất Sinh vật đa bào bao gồm rất nhiều cơ quan, hệ cơ quan khác nhau. Mỗi cơ quan đảm nhận một nhiệm vụ riêng nhưng tất cả đều được cấu tạo bằng các tế bào nên tế bào được coi là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể sống. Các tế bào tồn tại, luôn luôn đổi mới thành phần, lớn lên và phân chia là do thường xuyên được cung cấp các chất dinh dưỡng dưới dạng các hợp chất đơn giản, nhờ đó các tế bào có thể tổng hợp nên những chất phức tạp cho từng cơ quan và cơ thể. Những hợp chất đơn giản này lại là kết quả của quá trình biến đổi những hợp chất phức tạp có trong thành phần thức ăn lấy ở môi trường ngoài. Trong quá trình hoạt động của các tế bào đòi hỏi phải tiêu dùng năng lượng. Nguồn năng lượng này chính là do quá trình phân giải các hợp chất chứa năng lượng có trong thành phần của tế bào cung cấp, nhờ oxygen của không khí bên ngoài đưa tới tận các tế bào. Kết quả của quá trình phân giải, một mặt tạo ra năng lượng, nhưng mặt khác cũng tạo ra các sản phẩm phân hủy, không cần thiết cho cơ thể, thậm chí còn có hại, các chất này sẽ được thải ra ngoài qua các cơ quan bài tiết. Như vậy, hoạt động của các cơ quan trong cơ thể không biệt lập mà phối hợp, ăn khớp với nhau một cách nhịp nhàng để thực hiện các quá trình sinh lí cơ bản, đó là quá trình trao đổi chất ở phạm vi tế bào, giữa tế bào với môi trường trong cơ thể để đảm bảo cho quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở trong tế bào có thể được thực hiện một cách liên tục. Các quá trình trên thực hiện được nhờ chính sự trao đổi chất với môi trường ngoài thông qua các cơ quan khác nhau (ví dụ ở động vật, đó là các cơ quan như: tiêu hóa, hô hấp, bài tiết và tuần hoàn). Sự thay đổi hoạt động sống của cơ thể liên quan đến sự tăng, giảm nhu cầu năng lượng của các tế bào, từ đó sẽ ảnh hưởng tới toàn bộ hoạt động của các cơ quan của cơ thể. Hệ thần kinh có chức năng điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của các cơ quan trong cơ thể phù hợp với sự thay đổi hoạt động từng lúc, ở từng nơi, phù hợp với nhu cầu trao đổi chất của cơ thể ở động vật, thực hiện bằng cơ chế phản xạ và có sự tham gia, hỗ trợ của các tuyến nội tiết trong sự điều hòa hoạt động của các cơ quan, đảm bảo cho cơ thể là một khối thống nhất toàn vẹn. Ngoài ra, còn có các cơ quan sinh sản thực hiện chức năng duy trì nòi giống, đảm bảo cho sự tồn tại của loài thông qua quá trình sinh sản. Câu hỏi: Vì sao nói tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể sống? |
