Ercp là gì

I. ERCP là gì?

ERCP là viết tắt của từ  Endoscopic Retrograde Cholangiopancreatography, nghĩa là nội soi chụp mật tuỵ ngược dòng. Đây là kĩ thuật kết hợp nội soi và chụp X quang giúp chẩn đoán và chữa trị các vấn đề của ống mật và ống tuỵ.

Kĩ thuật được thực hiện bằng cách dùng ống soi mềm có đường kính khoảng chừng ngón trỏ đi qua miệng xuống thực quản vào dạ dày và sau đó vào tá tràng. Sau đó đi qua lỗ đổ của ống thuỵ chính ( ống do ống mật và ống tuỵ hợp lại), dùng ống nhựa nhỏ luồn qua ống nội soi và vào lổ mở này để bơm thuốc cản quang vào và chiếu tia X-Quang để quan sát ống mật và tụy.

Kĩ thuật này giúp ích trong việc tìm lấy sỏi túi mật, thấy ổ viêm, chỗ hẹp, ung thư, rò do chấn thương hay hậu phẫu, đặt ống dẫn lưu, lấy mẫu mô để xét nghiệm.

Ưu điểm của kĩ thuật này so với Siêu âm, CT scan, MRI là khả năng căn thiệp ngoại khoa chứ không đơn thuần là quan sát và chẩn đoán.

II. Chỉ định thực hiện

Trong các tình huống nghi ngờ hẹp hay tắt ống mật, ống tuỵ như do:

  • khối u
  • sỏi túi mật, đường mật
  • viêm do bệnh lý hay hậu phẫu
  • nhiễm trùng
  • chít hẹp
  • ổ dịch

III. Chống chỉ định thực hiện

-Nhịn ăn ít nhất 8h trước khi tiến hành kĩ thuật

-Không sử dụng thuốc trước khi làm:

  • thuốc chống viêm không steroid như  aspirin, ibuprofen (Advil), naproxen (Aleve)
  • thuốc gây loãng máu
  • thuốc cao huyết áp
  • thuốc trị bệnh tiểu đường
  • thuốc chống trầm cảm
  • thực phẩm bổ sung

IV. Tiến hành

Bạn sẽ được xịt thuốc tê tại chổ vào cổ họng trước khi làm thủ thuật, chích các thuốc an thần và gây ngủ, giảm đau để cuộc nội soi được thực hiện thuận lợi cũng như giúp tránh sự khó chịu cho bạn.

Thủ thuật được thực hiện bằng cách bạn nằm sắp trên xe đẩy và nghiêng nhẹ sang trái, cánh tay trái được đặt ra sau lưng, chúng tôi sẽ xin phép bạn đặt ngáng miệng bằng nhựa vào giữa hai hàm răng nhằm mục đích để bảo vệ răng của bạn, sau khi ổn định vị trí bạn sẽ được dùng thuốc an thần đường tĩnh mạch để giúp bạn giảm lo âu trong quá trình làm thủ thuật, chúng tôi cũng có thể cho bạn thuốc giảm đau, giảm co thắt, sau đó đưa ống soi nhẹ nhàng qua miệng xuống thực quản, đồng thời vừa đẩy ống soi vừa bơm hơi  vào dạ dày và vào tá tràng, trong tá tràng có bóng vater, dùng ống nhựa nhỏ luồn qua ống nội soi và vào lổ mở này sau đó bơm thuốc cản quang vào qua các dụng cụ nội soi và chiếu tia X-Quang để quan sát ống mật và tụy, nếu mọi thứ bình thường thì rút ống soi ra. Nếu X-Quang cho thấy sỏi mật thì bác sỹ sẽ mở rộng ống mật bằng dây điện nhiệt mà bạn không cảm nhận được, sỏi có thể lấy ra bằng cách dùng bóng nhỏ hoặc rọ, tuy nhiên những viên sỏi này chỉ kéo xuống ruột vì nó không có hại, nếu mật bị hạn chế xuống ruột chúng tôi sẽ đặt stent (ống nhựa hoặc kim loại) trong ống mật, bạn không nhận biết được sự hiện diện của stent này, đôi khi stent cần phải thay nếu chúng bị tắc nghẽn. Thủ thuật có thể kéo dài từ 30 – 60 phút tùy thuộc vào những gì được thực hiện.

V. Theo dõi sau thủ thuật

Bạn sẽ được nghỉ ngơi tại phòng hồi sức, nơi đó y tá đủ trình độ chuyên môn theo dõi bạn cho đến khi tác dụng của thuốc an thần giảm đi sau đó bạn sẽ được chuyển đến phòng riêng để theo dõi thêm trước khi được xuất viện về nhà.

Trong thời gian này, bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu hoặc buồn nôn. Bệnh nhân cũng có thể có đau họng, có thể kéo dài một hoặc hai ngày.

Thông thường sẽ được trả kết quả trong ngày và cũng được thông báo về cuộc hẹn tiếp theo của bạn. Trong trường hợp có các tổn thương nghi ngờ, bác sĩ nội soi sẽ lấy mẩu mô tổn thương để xét nghiệm mô bệnh học thì kết quả xét nghiệm này sẽ có sau 3-4 ngày. ______________________________________________

Nguồn: http://noisoi.com.vn/thong-tin-benh-nhan/ercp/111-noi-soi-chup-mat-tuy-nguoc-dong.html


http://en.wikipedia.org/wiki/Endoscopic_retrograde_cholangiopancreatography
http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/ercp/

Phương pháp nội soi mật tuy ngược dòng (ERCP) giúp chẩn đoán và điều trị các bệnh lý mật tụy như sỏi mật, nhiễm trùng đường mật, viêm tụy cấp, ung thư tụy.

Nội soi mật tụy ngược dòng (Endoscopic Retrograde Cholangio Pancreatography, viết tắt là ERCP) là một kỹ thuật chuyên biệt thường được dùng để quan sát hình ảnh của các ống dẫn mật, đôi khi là các ống tụy.

Ống dẫn mật là các đường ống dẫn lưu mật từ gan vào dự trữ ở túi mật và đổ xuống tá tràng, ống tụy là những đường ống dẫn dịch tụy đến ruột non. Phần ống phình to ra, nơi mà ống mật chủ và ống tụy giao nhau để đi vào tá tràng gọi là bóng Vater .

Phương pháp ERCP có thể giúp chẩn đoán chính xác, và giúp điều trị các bệnh lý sỏi đường mật, viêm và nhiễm trùng đường mật do sỏi, hẹp – tắc nghẽn đường mật, viêm tụy cấp do viên sỏi kẹt tại bóng Vater, giun chui ống mật,…

* Sau phẫu thuật ERCP, bạn có thể gặp phải biến chứng nhiễm trùng đường mật, nhiễm khuẩn túi mật. Để hạn chế các biến chứng này và phòng tái phát sỏi, bạn có thể sử dụng thêm giải pháp hỗ trợ từ Tpbvsk Kim Đởm Khang. Hãy gọi cho chúng tôi theo số 0963.022.986 (trong giờ hành chính) để được tư vấn.

Ercp là gì

Ercp là gì

Mổ sỏi mật bằng phương pháp nội soi

Bác sĩ dùng một ống nội soi nhỏ, mềm, đầu có gắn camera, đưa qua miệng bệnh nhân đi xuống thực quản, dạ dày và phần đầu của ruột non, nơi có lỗ của đường mật – tụy chảy xuống ruột non. Thông qua lỗ này, các bác sĩ sẽ bơm thuốc cản quang, chụp hình đường mật – tụy. Thủ thuật này có thể kéo dài từ 30 – 60 phút tùy vào những gì được thực hiện. Hình ảnh nhìn thấy sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác vị trí, số lượng, kích thước, sỏi mật hay hình ảnh giun trong đường mật; ung thư đường mật… Qua đó tiến hành tán sỏi, lấy sỏi, gắp giun, đặt stent đường mật… tùy theo từng bệnh lý cụ thể.

Phương pháp ERCP thường được chỉ định trong một số trường hợp sau:

– Sỏi ống mật chủ.

– Giun chui ống mật.

Nhiễm trùng đường mật

Viêm tụy cấp do sỏi

– Ung thư tụy

– U nhú Vater.

– Ung thư đường mật…..

ERCP thường được áp dùng nhiều nhất trong khảo sát và điều trị những bệnh lý của ống mật hoặc tuyến tụy. Một số phương pháp khác như siêu âm bụng, MRI, CT Scanner chỉ có thể giúp đánh giá và chẩn đoán, nhưng lại không có khả năng can thiệp, điều trị. Trong khi ERCP có thể giúp thực hiện can thiệp điều trị như lấy sỏi hay mở thông đường mật tụy.

– Làm sạch đường ruột để giúp bác sĩ có thể quan sát được rõ ràng, vì vậy ít nhất 8h trước khi nội soi, bạn phải nhịn ăn uống.

– Nếu bạn đang phải dùng các thuốc tim mạch hoặc thuốc chống co giật thì bạn vẫn duy trì sử dụng như bình thường vào ngày chỉ định, nhưng lưu ý hạn chế uống nước.

– Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, bạn không nên uống thuốc vào buổi sáng cho đến sau khi làm ERCP.

– Nếu bạn bị tiểu đường hoặc đang uống chống đông như: Aspirin, Warfarin, Enosaparin (clexane), Plavix (clopidogrel), cần liên hệ với bác sĩ ít nhất 10 ngày trước khi làm thủ thuật.

– Mang theo danh sách của các loại thuốc mà bạn đang dùng và liều dùng của chúng.

Nhìn chung, ERCP là một phương pháp tương đối an toàn và tối ưu, nếu các bác sĩ nội soi được đào tạo tốt và có kinh nghiệm. Sau khi thực hiện, người bệnh có thể có thể có những khó chịu nhẹ bao gồm trướng bụng, buồn nôn, tác dụng tê tại vùng cổ họng khoảng 1 giờ, dẫn đến khó khăn khi nuốt. Ngoài ra, cũng có thể gặp một số biến chứng như:

– Chảy máu đường mật (2%)

Viêm đường mật (2%)

– Tổn thương đường mật (1%)

– Viêm tụy (2%)

– Thủng tá tràng (1%)

Vì vậy người bệnh cần phải báo ngay cho bác sĩ biết hoặc nhập viện điều trị khi thấy có một số triệu chứng sau xuất hiện: Đau bụng dữ dội, ói mửa, đầy trướng bụng, sốt hoặc ớn lạnh, khó nuốt hoặc đau họng nặng…

Xem thêm:

Trích nguồn: http://digestive.niddk.nih.gov/

Ercp là gì

Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) là 1 kỹ thuật nội soi được sử dụng để chẩn đoán, khảo sát và điều trị các bệnh về túi mật, ống mật, tuyến tụy và gan.

Túi mật là một cơ quan nhỏ, hình quả lê nằm dưới gan ở phần trên bên phải của bụng. Mục đích chính của túi mật là để thu thập mật, một chất tiêu hóa được sản xuất bởi gan. Ống mật là các ống dẫn dịch mật từ gan và túi mật; còn ống tụy dẫn dịch tụy từ tụy. Cả hai ống này đều đổ dịch vào tá tràng, là phần đầu tiên của ruột non.

Khi nào bạn cần thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng?

Lý do (hay chỉ định) thường gặp nhất là nhằm phát hiện và lấy sỏi nằm trong ống mật. Các lý do khác có thể bao gồm:

  • Tìm nguyên nhân gây đau dai dẳng ở vùng bụng trên bên phải
  • Tìm nguyên nhân gây viêm tụy cấp
  • Tìm nguyên nhân gây vàng da
  • Điều trị tắc nghẽn ống mật do các khối u như ung thư tuyến tụy

Thông thường, trong các trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm bụng hoặc chụp cộng hưởng từ mật tụy (MRCP) để khảo sát sơ bộ nhằm xác định mức độ cần thiết cho nội soi mật tụy ngược dòng ERCP.

Các vấn đề về túi mật thường gây ra bởi sỏi mật – những khối nhỏ hình thành trong túi mật hoặc ống mật. Sỏi mật có thể chặn dòng mật từ túi mật, khiến nó sưng lên. Các triệu chứng người bệnh sỏi mật thường gặp bao gồm đau nhói ở bụng, nôn và khó tiêu. Nếu không được điều trị, các triệu chứng có thể trở nên trầm trọng hơn.

Điều cần thận trọng

Nội soi mật tụy ngược dòng có nguy hiểm không?

Mặc dù kỹ thuật nội soi mật tụy ngược dòng thường an toàn và dễ chịu nhưng vẫn có một số nguy cơ có thể xảy ra, chẳng hạn như:

  • Xuất huyết, đặc biệt là khi cắt cơ vòng của nhú tá tràng. Tình trạng xuất huyết thường không đáng kể và sẽ tự khỏi. Nếu xảy ra trong khi thực hiện thủ thuật thì bác sĩ có thể xử lý bằng kẹp clip cầm máu, tiêm epinephrine (thuốc co mạch) hoặc sử dụng dao đốt điện…
  • Nhiễm trùng ống mật (viêm ống mật), đặc biệt là khi ống mật không được dẫn lưu tốt. Một số người bệnh được chỉ định dùng kháng sinh trong và sau khi thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng.
  • Viêm tụy xảy ra ở 3-7% số người bệnh có thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng. Tình trạng này có thể nhận biết khi cơn đau bụng dữ dội hơn và không thuyên giảm bằng cách ợ hơi hoặc xì hơi. Phần lớn trường hợp viêm tụy sau khi thực hiện ERCP thường nhẹ, hiếm khi trở nên nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng và cần phải nhập viện.
  • Gây thủng hoặc rách ở thực quản, dạ dày, ruột non hoặc ống dẫn mật. Mặc dù đây là biến chứng hiếm gặp và có thể tự khỏi nhưng nó có thể trở nên nghiêm trọng và thậm chí cần phẫu thuật để điều trị.
  • Bị hít sặc do thức ăn từ dạ dày trào ngược lên cổ họng và bị hít vào đường thở, gây khó thở hoặc viêm phổi. Do đó, người bệnh nên nhịn ăn uống trong vài giờ trước thủ thuật để giảm thiểu nguy cơ này.
  • Tác dụng không mong muốn với thuốc gây mê.
  • Đau hoặc sưng ở vị trí tiêm thuốc gây mê nhưng thường khỏi trong một vài ngày.
  • Một số người bệnh cần phải nhập viện vì biến chứng nhưng rất hiếm.

Bác sĩ sẽ thảo luận với người bệnh về nguy cơ biến chứng có thể xảy ra trước khi thực hiện thủ thuật.

Ercp là gì

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Trước khi thực hiện

Người bệnh cần thông báo cho bác sĩ những thông tin như:

  • Đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai
  • Bị bệnh phổi hoặc tim mạch
  • Bị dị ứng thuốc
  • Có van tim nhân tạo
  • Cần dùng thuốc kháng sinh trước đây khi làm các thủ thuật nha khoa hoặc phẫu thuật
  • Bị bệnh thận hoặc cần lọc máu
  • Đang dùng các thuốc làm loãng máu như aspirin

Ngoài ra, người bệnh cần thực hiện một số lưu ý sau:

  • Nếu bị tiểu đường và có sử dụng insulin, người bệnh có thể cần phải điều chỉnh liều lượng insulin vào ngày thực hiện nội soi theo khuyến cáo từ bác sĩ. Hãy mang theo thuốc trị tiểu đường để có thể dùng sau khi làm thủ thuật.
  • Không ăn hoặc uống trong 8 giờ trước khi làm nội soi.
  • Không tự ý ngưng dùng bất kỳ loại thuốc nào mà không có chỉ định từ bác sĩ.
  • Người bệnh nên đi cùng người thân, không nên lái xe hoặc vận hành máy móc trong ít nhất 8 giờ vì có thể còn buồn ngủ do thuốc mê.
  • Người bệnh có thể cần phải ở lại qua đêm tại bệnh viện, vì vậy hãy chuẩn bị mang theo các vật dụng cá nhân cần thiết.

Trước khi làm thủ thuật, người bệnh có thể được thay áo choàng bệnh nhân, tháo kính mắt và răng giả nếu có. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, người bệnh nên hỏi bác sĩ tại thời điểm này.

Trong khi thực hiện

  • Người bệnh có thể được gây tê tại chỗ ở họng, sau đó được cho dùng thuốc giảm đau và thuốc gây mê tiêm tĩnh mạch. Bác sĩ đeo dụng cụ mở rộng và cố định miệng cho người bệnh, dụng cụ này sẽ không cản trở hơi thở của người bệnh.
  • Người bệnh sẽ nằm nghiêng về bên trái trong suốt quá trình nội soi mật tụy ngược dòng.
  • Bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa đưa ống nội soi qua miệng, xuống qua dạ dày và vào phần đầu tiên của ruột non (tá tràng). Nội soi không gây khó thở.
  • Thuốc cản quang được tiêm từ từ vào ống tụy hoặc ống mật người bệnh trong khi chụp X-quang. Thuốc này hỗ trợ bác sĩ nhìn thấy các ống nội soi qua tia X.
  • Bác sĩ sẽ quan sát tình trạng hệ thống mật, tụy qua camera nội soi trên màn hình.

Sau khi thực hiện

Thủ thuật nội soi mật tụy ngược dòng có thể kéo dài từ 1-2 giờ. Sau đó, người bệnh được chuyển đến phòng hồi sức để theo dõi. Người bệnh nên ở lại qua đêm trong vòng 30 giờ để phòng trường hợp cần cấp cứu.

Người bệnh có thể bị đau nhức tạm thời trong cổ họng do ống nội soi được đưa qua đường miệng nhưng cảm giác khó chịu không kéo dài lâu.

Kết quả của xét nghiệm

Kết quả của nội soi mật tụy ngược dòng là gì?

Kết quả của thủ thuật sẽ được gửi đến bác sĩ chuyên khoa đã chỉ định nội soi.

Trong vòng 72 giờ sau khi làm thủ thuật, người bệnh cần quay lại bệnh viện nếu gặp các triệu chứng như:

  • Đau bụng nặng
  • Ho liên tục
  • Sốt
  • Ớn lạnh
  • Tức ngực
  • Buồn nôn
  • Nôn

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.