Học lịch sử như thế nào là hiệu quả

Hiện nay sách giáo khoa lịch sử lớp 10 Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 có nhiều ưu điểm, kiến thức được chọn lọc trọng tâm cơ bản phù hợp thực tế, trình bày dễ hiểu, nội dung kênh hình khá đầy đủ. Vì vậy HS dễ sử dụng và có thể tự học được. Với đặc thù của bộ môn lịch sử là tái hiện, dựng lại quá khứ theo dòng thời gian năm tháng, nên HS phải nắm vững sự kiện về ngày tháng năm, bối cảnh, ý nghĩa, tính chất… Muốn vậy các em có thể học theo các cách sau.

Học lịch sử như thế nào là hiệu quả

Học sinh lớp 10 năm nay là lứa đầu tiên học Chương trình giáo dục phổ thông 2018, trong đó dự kiến lịch sử là môn thi bắt buộc

NHẬT THỊNH

Học theo sơ đồ tư duy là một trong những phương pháp có hiệu quả hiện nay đối với môn lịch sử. Để có một sơ đồ đúng, HS phải tập trung theo dõi thầy cô giảng để nắm kiến thức, việc nghe giảng, tương tác với thầy cô quan trọng hơn việc các em cặm cụi ghi chép bài. Khi kết thúc tiết học, bài học, HS cần phải tóm lược lại kiến thức bằng sơ đồ với nhiều dạng khác nhau tùy theo nội dung bài học. Cần xác định đâu là ý chính, ý nào là cơ bản, ý nào là bổ trợ…, nếu được nên tô màu sắc vào sơ đồ để tạo dấu ấn dễ học dễ nhớ hơn, khó quên.

Cần phân kỳ lịch sử, phân chia từng giai đoạn để học là việc phải nên làm. Điều này sẽ giúp HS không bị nhầm lẫn về mặt thời gian của từng sự kiện vì có quá nhiều sự kiện. Trong từng giai đoạn "mốc" hãy xác định sự kiện nào là cơ bản có ý nghĩa lịch sử cần phải ghi nhớ.

Nắm vững hoàn cảnh lịch sử (bối cảnh lịch sử). Học lịch sử, HS phải nắm chắc bản chất, ý nghĩa sự kiện như nói trên nhưng để khắc sâu sự kiện các em cần luôn đặt ra các câu hỏi và tự trả lời, sự kiện đó xảy ra trong hoàn cảnh lịch sử nào? Không gian và thời gian diễn ra sự kiện đó? Nguyên nhân vì sao đưa đến?... Học như vậy các em không bao giờ quên và nhầm lẫn kiến thức được.

Tiếp cận các nguồn tư liệu, ngoài kiến thức trong sách giáo khoa. Để có kiến thức phong phú bổ trợ cho việc học sử, các em cần đọc thêm các nguồn sử liệu khác, tham quan di tích lịch sử, học ở bảo tàng, nghe chứng nhân kể chuyện lịch sử, xem phim lịch sử… Những điều này cũng sẽ giúp ích rất nhiều cho việc học sử trong nhà trường.

Lịch sử vẫn là lịch sử, với phương pháp học khoa học hợp lý cùng với niềm yêu thích thì việc học lịch sử sẽ trở nên dễ dàng và đạt kết quả tốt là tất yếu.

Chào tất cả các bạn, mình tên là Nguyễn Linh Vũ – Học sinh lớp 10A8. Mình là thành viên câu lạc bộ Học tập trường THPT Tiên Lữ. Hôm nay, mình xin chia sẻ với các bạn một số bí quyết để học tốt môn Lịch sử của mình.

Lịch sử là nguồn cội, là gốc rễ của một dân tộc. Hiểu về lịch sử để hiểu về những đóng góp, hi sinh mà ông cha ta đã phải trải qua để xây dựng đất nước được như ngày hôm nay. Từ đó, rút ra bài học cho bản thân và bồi dưỡng ý thức, tinh thần trách nhiệm với quê hương, đất nước. Tuy nhiên, với học sinh thì việc học và phải nhớ những kiến thức lịch sử luôn được coi như một thử thách lớn. Vậy làm thế nào để học tốt môn lịch sử và ôn thi môn sử trở lên rất đơn giản?

Thứ nhất: Lên kế hoạch thời gian và quá trình học một cách cụ thể

Vì đặc thù của Lịch sử là môn học gắn liền nhiều mốc thời gian, sự kiện, nhân vật và trải qua hàng nghìn, hàng triệu năm nên bạn không thể nào nhớ bao quát được tất cả kiến thức chỉ sau một, hai buổi ôn tập. Thay vào đó thì đây phải là một quá trình ôn luyện thực sự.

Để việc nắm kiến thức được tốt, hãy chia nhỏ các mốc lịch sử và gắn cho nó những ghi chú quan trọng

.png)

Lịch sử nói lên sự hình thành và phát triển của một thời đại, dân tộc, đất nước nên luôn được đánh dấu thành những mốc son, chặng đường nổi bật. Việc chia nhỏ và nắm bắt được các cột mốc lịch sử này sẽ giúp người học bao quát được mọi vấn đề.

Trong mỗi một mốc son lịch sử đều có những sự kiện nổi bật. Vì vậy, bạn hãy dành thời gian để nghiên cứu kỹ hơn về dòng chảy lịch sử của nó, về những vấn đề nổi bật phát sinh trong giai đoạn này từ đó rút ra được bài học ý nghĩa mà nó mang lại.

Ví dụ, khi nói về Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1930 – 1945 thì bạn sẽ có được những điểm nhấn nào? Những vấn đề liên quan đến mốc lịch sử này bao gồm những gì?

Thứ 2: Hãy viết lại những gì đã học và đối chiếu

Học thuộc bằng phương pháp viết là cách học hiệu quả để nhớ bài được lâu nhất. Cuối buổi học, bạn hãy dành chút thời gian để đối chiếu lại những gì đã ghi với những gì trong sách vở. Làm đi làm lại bước này đến khi tỉ lệ sai sót là ít nhất.

Để việc học sử được rành mạch và nhớ lâu thì nên có sự so sánh, đối chiếu những nội dung đã được học với nhau.

Bất cứ môn học nào đều có những vấn đề khiến người học phải băn khoăn. Lịch sử cũng vậy. Khi học tập và ôn thi, bạn hãy giành ra những câu hỏi, kiểu như: Vì sao lại như vậy? Kết quả ra sao? Ý nghĩa là gì? Nó có gì đặc biệt so với những kiến thức mình đã được học… Khi đã có câu trả lời cho những vấn đề này thì chắc chắn rằng bạn sẽ nhớ bài rất lâu đấy.

Ví dụ: Tại sao lại gọi là Việt Nam hóa chiến tranh? Hay Chiến tranh đặc biệt với Việt Nam hóa chiến tranh thì có gì khác nhau?

Thứ 3: Hãy học nhóm cùng với bạn bè

Việc thảo luận, trao đổi kiến thức giữa những người học với nhau rất hiệu quả và thường mang lại một kết quả học tập tốt. Các bạn có thể tự học bài trước ở nhà, sau đó cùng đến trao đổi, hỏi nhau các câu hỏi về bài đã học. Trả lời các câu hỏi của người khác làm bạn phải ghi nhớ lại bài học và trình bày lại theo ý hiểu của mình. Với môn lịch sử thì sự tranh luận sẽ giúp việc ôn luyện, củng cố kiến thức được rành mạch và giúp bạn nhớ bài rất lâu.

Thứ 4: Học bằng sơ đồ tư duy

Bạn nghĩ sao về việc sẽ học thuộc lòng từ đầu đến cuối mọi kiến thức trong sách giáo khoa Lịch sử? Bạn có tự tin về việc sẽ nhớ được hết lượng kiến thức rất rộng đó? Một cách khá đơn giản, logic giúp việc học của bạn đơn giản hơn đó là sử dụng sơ đồ tư duy.

Hãy ghi lại những mốc thời gian quan trọng, sự kiện chính, tóm tắt diễn biến, nhìn vào sự sắp xếp khoa học bạn sẽ không bị bỏ sót kiến thức và có thể nhớ dễ hơn. Việc sử dụng hình ảnh của sơ đồ tư duy giúp não của chúng ta tiếp thu nhanh hơn, ghi nhớ lâu hơn.

Đây chính là một trong những phương pháp để học tốt môn lịch sử một cách nhanh chóng, hiệu quả mà bạn không nên bỏ qua.

.jpg)

Thứ 5: Học từng phần và theo các ý chính

Học từng phần một, học đến đâu chắc đến đấy sẽ không làm bạn tốn thời gian. Bạn có thể chia làm Lịch sử thế giới, Lịch sử Việt Nam… Sau đó hãy phân theo các mốc thời gian cụ thể để học, học phần nào xong phần đó. Điều đó giúp bạn học tốt hơn, không bỏ sót các kiến thức.

Trong mỗi phần sẽ có những bài khác nhau, hãy chọn ra những ý chính để học. Cách này sẽ giúp bạn học tốt môn lịch sử. Nó sẽ trở nên đơn giản hơn mà không mất quá nhiều thời gian của bạn.

.jpg)

Thứ 6: Một vài lời khuyên bổ ích

– Bạn có thể “sáng tạo” phương pháp học lịch sử của riêng mình như học qua video, học qua tranh ảnh, thơ… để có hiệu quả cao hơn.

– Sử dụng phương pháp vẽ sơ đồ để bao quát các sự kiện lịch sử được tốt hơn.

– Nên rèn cho mình một cách ghi chép bài khoa học, cụ thể để phân biệt được đâu là ý chính, ý mở và ý quan trọng.

– Học lịch sử không đơn thuần là sự ghi nhớ, còn là tư duy, để giải thích các sự kiện tại sao lại diễn ra như thế. Mỗi sự kiện lịch sử có ý nghĩa gì, có tác động gì đối với tương lai.

– “Học vẹt”, “học tủ” để ôn thi, học một cách đối phó không phải là phương pháp mang lại hiệu quả trong môn lịch sử.

Hi vọng với những phương pháp để học tốt môn lịch sử mà tôi đã chia sẻ trên đây, các bạn học sinh có thể tự tin để đương đầu với môn học “khó nhằn” này.