Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

[tex]11,16 g \left\{\begin{matrix} CH_2=CH-COOH:0,04 mol & & & \\ C_2H_4(OH)_2:x & & & \\ CH_2:y & & & \\ H_2O:z & & & \end{matrix}\right.[/tex] ​

$62x+14y+18z=8,28g$ Bảo toàn C : $2x+y=0,35$ $3x+y+z=0,44$ $\rightarrow x=0,11$, $y=0,13$, $z=-0,02$ $n_{H_2O}=-0,02 mol \rightarrow n_{este}=0,02 mol$ Ghép $CH_2$

[tex]\left\{\begin{matrix} CH_2=CH-COOH :0,04 - mCH_2 & & \\ C_2H_4(OH)_2:0,11 - nCH_2 & & \\ CH_2:0,13 & & \end{matrix}\right.[/tex]

Cho 20 gam một este đơn chức, mạch hở X (có phân tử khối là 100 đvC) tác dụng với 300 ml dung dịch NaOH 1M. Sau phản ứng, cô cạn dung dịch thu được 23,2 gam chất rắn khan. Công thức cấu tạo của X là

  • A CH2=CHCH2COOCH3.
  • B CH3COOCH=CHCH3.
  • C C2H5COOCH=CH2.
  • D CH2=CHCOOC2H5.

Đáp án: C

Phương pháp giải:

Chất rắn khan gồm muối và NaOH còn dư.

Lời giải chi tiết:

nX = \(\frac{20}{100}\) = 0,2 mol; nNaOH = 0,3 mol

\=> NaOH dư 0,1 mol

m chất rắn = m muối + mNaOH dư => m muối = 23,2 - 0,1.40 = 19,2 g

\=> M muối = \(\frac{19,2}{0,2}\) = 96 (C2H5COONa)

Mà X có PTK = 100 (C5H8O2) => X là C2H5COOCH=CH2

Đáp án C

Đáp án - Lời giải

Cho 10 gam chất X (chỉ chứa nhóm chức este có phân tử khối là 100 đvC) tác dụng với 150 ml dung dịch NaOH 1M. Sau phản ứng, cô cạn dung dịch thu được 11,6 gam chất rắn khan và một chất hữu cơ Y. Công thức của Y là

  • A CH3OH.
  • B C2H5OH.
  • C CH3CHO.
  • D CH3COCH3.

Đáp án: C

Phương pháp giải:

+ Từ MX => CTPT

+ Tính nX. So sánh với nNaOH => Thành phần chất rắn sau phản ứng.

Lời giải chi tiết:

Ta có MX = 100 → X có công thức phân tử C5H8O2

Ta có nX = 10 : 100 = 0,1 mol < nNaOH = 0,15 mol

→ Chất rắn khan chứa muối RCOONa: 0,1 mol và NaOH dư: 0,05 mol

→ 0,1.(R + 67) + 0,05. 40 = 11,6 → R = 29 (C2H5)

Vậy X có công thức C2H5COOCH=CH2. Khi thủy phân X thu được C2H5COONa và CH3CHO

Đáp án C

Đáp án - Lời giải

Với Các dạng bài toán thủy phân este đơn chức, mạch hở và cách giải sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa 12.

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

  1. Lý thuyết và phương pháp giải

1. Phản ứng thủy phân este đơn chức, mạch hở

- Este của ancol

Thủy phân trong môi trường axit

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

Thủy phân trong môi trường kiềm (hay gặp NaOH).

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

- Este có C mang nối đôi liên kết trực tiếp với nguyên tử O của nhóm COO

Este này khi phản ứng thủy phân tạo ra hợp chất có nhóm –OH liên kết trên mạch cacbon mang nối đôi, không bền chuyển vị tạo ra anđehit hoặc xeton.

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

- Este của phenol

Do phenol sinh ra sẽ phản ứng với kiềm (hay gặp NaOH) Phản ứng thủy phân este của phenol trong môi trường kiềm tạo 2 muối.

Tổng quát:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

2. Một số định luật và công thức để giải toán

+ Định luật bảo toàn khối lượng: meste + mNaOH = mmuối rắn +

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

+ Định luật bảo toàn nguyên tố.

+ Cô cạn dung dịch sau phản ứng được chất rắn khan, chú ý đến lượng NaOH còn dư hay không.

mrắn khan = mmuối + mNaOH (nếu có)

+ Hỗn hợp este đơn chức có

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este
\=> Có một este của phenol.

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

  1. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Xà phòng hóa hoàn toàn 3,7 gam HCOOC2H5 bằng một lượng dung dịch NaOH vừa đủ. Cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

  1. 4,8
  1. 5,2
  1. 3,2
  1. 3,4

Hướng dẫn giải:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

Phương trình phản ứng:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

→ Chọn D

Ví dụ 2: Xà phòng hóa hoàn toàn 8,8 gam CH3COOC2H5 trong 150 ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

  1. 14,80
  1. 10,20
  1. 12,30
  1. 8,20

Hướng dẫn giải:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

Phương trình phản ứng:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

Chất rắn sau phản ứng gồm: CH3COONa 0,1 mol và NaOH dư 0,15 – 0,1 = 0,05 mol

m = 82.0,1 + 40.0,05 = 10,20 gam

→ Chọn B

Ví dụ 3: Cho 13,6 gam phenyl axetat tác dụng với 200 ml dung dịch NaOH 1,5M đun nóng. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch X. Cô cạn X thu được a gam chất rắn khan. Giá trị của a là:

  1. 12,2 gam
  1. 16,2 gam
  1. 19,8 gam
  1. 23,8 gam

Hướng dẫn giải:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este
; nNaOH = 0,3 mol

Phương trình phản ứng:

Hướng dẫn làm bài tập thủy phân este

Chất rắn khan gồm:

CH3COONa 0,1 mol

C6H5ONa 0,1 mol

NaOH dư 0,3 - 0,2 = 0,1 mol

→ m = 82.0,1 + 116.0,1 + 40.0,1 = 23,8 gam.

→ Chọn D

  1. Bài tập tự luyện

Câu 1: Xà phòng hóa hoàn toàn 17,6 gam CH3COOC2H5 trong dung dịch NaOH vừa đủ, thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là

  1. 19,2
  1. 9,6
  1. 8,2
  1. 16,4

Câu 2: Đun nóng 17,6 gam este CH3COOCH2CH3 với KOH dư. Khối lượng muối sinh ra là (cho K=39)

  1. 21,6 g.
  1. 13,6 g.
  1. 19,6 g.
  1. 16,4 g.

Câu 3 : Este X có tỉ khối hơi so với He bằng 21,5. Cho 17,2 gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, thu được dung dịch chứa 16,4 gam muối. Công thức của X là

  1. HCOOC3H5
  1. CH3COOC2H5
  1. C2H3COOCH3
  1. CH3COOC2H3

Câu 4: Cho 20,8 gam hỗn hợp gồm metyl fomat và metyl axetat tác dụng với NaOH thì hết 150ml dung dịch NaOH 2M. Khối lượng metyl fomat trong hỗn hợp là

  1. 3,7 gam
  1. 3gam
  1. 6 gam
  1. 3,4 gam

Câu 5: Xà phòng hóa hoàn toàn 17,6 gam hỗn hợp 2 este là etyl axeat và metyl propionat bằng lượng vừa đủ V (ml) dung dịch NaOH 0,5M. Giá trị V đã dùng là

  1. 200 ml
  1. 500 ml
  1. 400 ml
  1. 600 ml

Câu 6: Thủy phân hoàn toàn 0,1 mol este đơn chức Y trong 145 ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được ancol etylic và 10 gam chất rắn khan. Công thức cấu tạo của Y là

  1. HCOOC2H5.
  1. CH3COOC2H5.
  1. C2H5COOC2H5.
  1. C2H3COOC2H5.

Câu 7: Cho 27,3 gam hỗn hợp X gồm hai este no, đơn chức tác dụng vừa đủ với dung dịch KOH, thu được 30,8 gam hỗn hợp hai muối của 2 axit kế tiếp và 16,1 gam một ancol. Số mol của este có phân tử khối nhỏ hơn trong hỗn hợp X là

  1. 0,10 mol.
  1. 0,20 mol.
  1. 0,15 mol.
  1. 0,25 mol.

Câu 8: Cho 0,05 mol hỗn hợp 2 este đơn chức X và Y phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH thu được hỗn hợp các chất hữu cơ Z. Đốt cháy hoàn toàn Z thu được 0,12 mol CO2 và 0,03 mol Na2CO3. Nếu làm bay hơi hỗn hợp Z thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

  1. 2,34
  1. 4,56
  1. 5,64
  1. 3,48

Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn 14,24 gam hỗn hợp X chứa 2 este đều no, đơn chức, mạch hở thu được CO2 và H2O có tổng khối lượng là 34,72 gam. Mặt khác đun nóng 14,24 gam X với NaOH vừa đủ thu được hỗn Y chứa 2 ancol kế tiếp và hỗn hợp Z chứa 2 muối của hai axit cacboxylic kế tiếp trong đó có a gam muối A và b gam muối b (MA < MB). Tỉ lệ gần nhất của a : b là

  1. 0,6
  1. 1,25
  1. 1,2
  1. 1,5

Câu 10: Cho 5,44 gam hỗn hợp A gồm hai este đơn chức, mạch hở tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được 5,92 gam hỗn hợp hai muối của hai axit kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng và một ancol. Đốt cháy hoàn toàn A thu được 3,6 gam nước. Phần trăm khối lượng của este có khối lượng phân tử nhỏ có trong hỗn hợp A gần nhất với giá trị nào sau đây?

  1. 63,0%.
  1. 60,0%.
  1. 55,0%.
  1. 48,0%.

Đáp án minh họa

1D

2C

3D

4C

5C

6B

7D

8B

9B

10A

Xem thêm các phương pháp giải nhanh bài tập Hóa học hay khác:

  • Các dạng bài toán thủy phân este của phenol và cách giải
  • Các dạng bài toán thủy phân este đa chức và cách giải
  • Các dạng bài toán đốt cháy este và cách giải
  • Các dạng bài toán thủy phân chất béo và cách giải
  • Các dạng bài toán đốt cháy chất béo và cách giải

Săn SALE shopee tháng 12:

  • Đồ dùng học tập giá rẻ
  • Sữa dưỡng thể Vaseline chỉ hơn 40k/chai
  • Tsubaki 199k/3 chai
  • L'Oreal mua 1 tặng 3

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12

Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official