Bài viết bởi bác sĩ khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park Thử nghiệm định danh chỉ nên làm khi vi khuẩn mọc riêng lẻ từng khúm hoặc cấy thuần nhất. Cấy khúm mọc riêng lẻ hoặc thuần nhất là đĩa cấy chỉ có một loại vi khuẩn và phát sinh từ tế bào riêng lẻ. Kỹ thuật vô trùng phải được sử dụng trong cấy và duy trì cấy thuần nhất của vi khuẩn . Vi khuẩn được định danh nhờ dựa vào phản ứng hoá học và tính chất đặc trưng đơn giản. Định danh sơ bộ của nhiều vi khuẩn quan trọng trong y khoa có thể dựa vào vài đặc tính đơn giản của vi khuẩn :
Sự định danh hơn nữa làm dựa vào đặc tính phản ứng hoá học như :
 Cấu trúc lớp vách khác nhau giữa các vi khuẩn Gram dương và Gram âm trong định danh vi khuẩn Vài loài được phân lập cơ bản dựa vào kháng nguyên của nó phản ứng với huyền dịch tế bào với kháng huyết thanh đặc hiệu. Chìa khoá thử nghiệm để cho loài quan trọng trong y khoa đã được nên ra trong phần mục lục. Tính nhạy cảm kháng sinh của vi khuẩn có thể thường được thử nghiệm bằng cách đặt đĩa kháng sinh đã được tẩm kháng sinh với nồng độ thích hợp. Được ủ qua đêm, vi khuẩn tăng trưởng và nhân lên ; kháng sinh khuếch tán từ đĩa ra xung quanh và ức chế tăng trưởng xung quanh đĩa. Bởi vì sau khi cấy vi khuẩn từ mẫu thử ủ qua đêm là yêu cầu trước khi trả kết quả tính nhạy cảm của kháng sinh. Nấm được nhận diện từ những khúm hoặc canh cấy thuần nhất cơ bản dựa trên đặc tính của khúm như màu sắc và hình thể của những cá thể tế bào được quan sát dưới kính hiển vi. Thử nghiệm sinh hoá đồng hoá cơ chất) có thể được dùng để định danh chi tiết của nấm men quan trọng trong y khoa. Thường thấy nấm tăng trưởng chậm hơn vi khuẩn và định danh cuối cùng có thể mất 2 tuần. Nuôi cấy vi nấm men trên môi trường ChromaticTM Candida agar Nhiều nguyên sinh động vật và ký sinh trùng có thể được nhận diện bằng quan sát trực tiếp bệnh phẩm không cần từ cấy và vì vậy có thể trả kết quả trong ngày. Nguyên sinh động vật nhận diện dựa trên đặc tính cơ bản hình thái học của nó, giai đoạn khác nhau của chu kỳ sống có thể quan sát trong những tiêu bản khác nhau từ cùng một bệnh nhân và giai đoạn khác nhau của bệnh. Giun sán được nhận diện bởi đại thể vẻ bên ngoài của ấu trùng như Ascaris hoặc Enterobius hoặc bằng vi thể trong các bệnh phẩm như phân, nước tiểu. Virus có thể được nhận diện bởi tác động bệnh lý tế bào trong tế bào cấy và hình thái của nó chuẩn bị để quan sát dưới kính hiển vi điện tử nhưng chẩn đoán được làm thường hơn bằng kháng nguyên để phát hiện virus hoặc bằng thử nghiệm tìm sự hiện diện kháng thể đặc hiệu trong huyết thanh bệnh nhân.
Vacxin hoạt động trong cơ thể chúng ta như thế nào? XEM THÊM:
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi PGS.TS.BS Đoàn Mai Phương - Phó Khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Kháng sinh đồ là kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế sự kháng thuốc của vi khuẩn. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam nằm trong danh sách các nước có tình trạng kháng thuốc kháng sinh cao nhất thế giới. Số chủng vi khuẩn kháng thuốc gia tăng một cách đáng ngại. Vậy kháng sinh đồ là gì? Kháng sinh đồ là phương pháp thực hiện nhằm xác định mức độ nhạy cảm của kháng sinh thử nghiệm đối với vi khuẩn gây bệnh, cũng có nghĩa là phát hiện sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn thử nghiệm. Ngày nay có rất nhiều phương pháp kháng sinh đồ, trong đó phương pháp khoanh giấy kháng sinh khuếch tán trong thạch được áp dụng phổ biến nhất nhờ kỹ thuật đơn giản, thực hiện dễ dàng. Tất cả các trường hợp bệnh nhân nghi ngờ nhiễm khuẩn và có nguy cơ kháng thuốc kháng sinh. Các trường hợp bệnh nhân có sốt (triệu chứng nhiễm khuẩn) và chưa sử dụng kháng sinh khi mới nhập viện nên ưu tiên làm kháng sinh đồ để đạt kết quả cao. Tất cả trường hợp bệnh nhân nhiễm khuẩn nên làm kháng sinh đồ Mẫu bệnh phẩm được lấy ở những vị trí cơ quan mà vi khuẩn phát triển gây nên tình trạng nhiễm khuẩn ở bệnh nhân. Các mẫu bệnh phẩm thường lấy là máu, nước tiểu, đờm, dịch mũi, dịch hầu họng, dịch não tủy... Sau khi lấy, mẫu bệnh phẩm này sẽ được nuôi cấy trên những môi trường khác nhau để vi khuẩn gây bệnh phát triển. Từ đó, vi khuẩn gây bệnh sẽ được phân lập trên môi trường nuôi cấy thích hợp để lựa chọn thực hiện kháng sinh đồ. Có nhiều phương pháp kháng sinh đồ như sau
Hình ảnh minh họa kỹ thuật khoanh giấy kháng sinh khuếch tán Phương pháp khoanh giấy kháng sinh khuếch tán trong thạch hay phương pháp Kirby - Bauer là một phương pháp đơn giản, phổ biến nhất vì dễ thực hiện hàng ngày ở phòng xét nghiệm với nhiều quy mô khác nhau. Các bước tiến hành của kỹ thuật khuếch tán kháng sinh trong thạch:
+ Đường kính ≤ 11mm: Vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh. + Đường kính 12 - 15mm: Trung gian. + Đường kính ≥ 16mm: Kháng sinh nhạy với vi khuẩn gây bệnh. Từ kết quả kháng sinh đồ, bác sĩ sẽ lựa chọn các loại kháng sinh có độ nhạy cao để đưa ra phác đồ điều trị cho bệnh nhân. Các yếu tố dẫn đến sai sót kết quả kháng sinh đồ như: Môi trường thạch, vi khuẩn và khoanh giấy đã thấm kháng sinh. Xác định và định danh được vi khuẩn gây bệnh, đồng thời đánh giá mức độ nhạy cảm của kháng sinh đó đối với vi khuẩn gây bệnh giúp
Việt Nam đã hưởng ứng kêu gọi của WHO “Không hành động hôm nay, ngày mai không thuốc chữa” và là một trong số các nước đi đầu trong việc xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020 (Quyết định số 2174/QĐ-BYT ngày 21/6/2013), với mục tiêu đẩy mạnh các hoạt động phòng, chống kháng thuốc, nâng cao hiệu quả của công tác phòng, chống dịch bệnh, khám chữa bệnh. Kỹ thuật kháng sinh đồ giúp cho việc lựa chọn kháng sinh phù hợp nhất, tránh việc lạm dụng thuốc kháng sinh, góp phần giảm thiểu tình trạng kháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn. Kháng sinh đồ giúp ngăn chặn sự gia tăng của các chủng vi khuẩn. Khi nghi ngờ nhiễm khuẩn nên làm kháng sinh đồ. Mỗi người dân cùng chung tay góp phần vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khoẻ. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn! XEM THÊM: |
