Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức tác phẩm Bàn luận về phép học Ngữ văn lớp 8, bài học tác giả - tác phẩm Bàn luận về phép học trình bày đầy đủ nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tư duy và bài văn phân tích tác phẩm. Show A. Nội dung tác phẩm Bàn luận về phép học* Tóm tắt văn bản: Bàn về phép học là một bài tấu Nguyễn Thiếp gửi lên vua nhằm nói lên mục đích chân chính của việc học: học để làm người. Tác giả đưa ra quan điểm và phương pháp học đúng đắn: việc học phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản, có tính chất nền tảng, tuần tự tiến từ thấp lên cao, học rộng hiểu sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất. Bên cạnh đó học phải kết hợp với hành. Học không chỉ để biết mà còn để làm. Điều đó sẽ thúc đẩy đất nước có nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, quốc gia hưng thịnh. B. Tìm hiểu tác phẩm Bàn luận về phép học1. Tác giả - Nguyễn Thiếp (1723-1804) người đương thời gọi là La Sơn Phu Tử, quê ở Hà Tĩnh - Ông là người “thiên tư sáng suốt, học rộng hiểu sâu” 2. Tác phẩm a, Hoàn cảnh sáng tác: - Nguyễn Thiếp làm quan dưới thời Lê rồi về dạy học . Khi Quang Trung xây dựng đất nước đã viết thư mời ông giúp dân giúp nước về văn hóa, giáo dục. Vì vậy, tháng 8 năm 1791, Nguyễn Thiếp đã dâng lên vua bản tấu này. - Văn bản trích từ bài tấu của Nguyễn Thiếp gửi lên vua Quang Trung b, Bố cục : 3 phần - Phần 1: Từ đầu → bị thất truyền: Mục đích chân chính của việc học - Phần 2: Tiếp → xin chớ bỏ qua: Bàn luận về cách học - Phần 3: Còn lại: Tác dụng của việc học. c, Thể loại: Tấu – là thể văn của bề tôi, thần dân gửi lên vua chúa để trình sự việc, ý kiến, đề nghị. d, PTBĐ: nghị luận e, Giá trị nội dung: Bài tấu giúp ta hiểu được mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần xây dựng đất nước chứ không phải học để cầu danh lợi. Học tốt phải có phương pháp học đặc biệt học phải đi đôi với hành. f, Giá trị nghệ thuật: - Bài tấu có cách lập luận chặt chẽ, lí lẽ rõ ràng - Ngôn ngữ giản dị, rõ ràng, ý tứ bộc lộ trực tiếp giàu sức thuyết phục C. Sơ đồ tư duy Bàn luận về phép học D. Đọc hiểu văn bản Bàn luận về phép học1. Mục đích chân chính của việc học. - Mục đích chân chính của việc học là: học để làm người - Khái niệm học được giải thích bằng hình ảnh so sánh, học để biết rõ đạo - Đạo dạy người ta về mối quan hệ trong gia đình, xã hội . 2. Phê phán lối học lệch lạc, sai trái. - Tác giả phê phán lối học sai trái: + Học hình thức: chỉ học thuộc câu chữ không hiểu nội dung + Học cầu danh lợi: học để có danh tiếng, lợi lộc - Tác hại: vua chúa tầm thường, thần nịnh nọt → nước mất, nhà tan 3. Quan điểm và phương pháp học: - Quan điểm học: + Việc học phải được phổ biến rộng khắp + Mở thêm nhiều trường, mở rộng thành phần người học + Tạo điểu kiện thuận lợi cho người học - Phương pháp học: + Học tuần tự tiến lên + Học rộng, nghĩ sâu, biết tóm lược những điều cơ bản. + Học đi đôi với hành. Đây là mục đích cuối cùng của việc học ⇒ Quan điểm, phương pháp học tập đúng đắn → bồi dưỡng được nhân tài, lập công giúp nước. ⇒ Thể hiện thái độ đề cao tác dụng của việc học chân chính, tin tưởng và kì vọng về tương lai của đất nước. Học là quá trình tiếp thu kiến thức và lý thuyết, lý luận. Hành là quá trình áp dụng lý thuyết học được vào thực tiễn đời sống và lao động. Phương pháp “học đi đôi với hành” chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa nhận thức và hành động của con người, tạo ra tính thực tiễn, bổ sung lẫn nhau làm cho những điều chúng ta học trở nên có ý nghĩa và kết quả. Nếu chỉ học mà không thực hành sẽ sa vào lý thuyết suông, không thể nắm bắt được ý nghĩa sâu sắc với thực tiễn. Học đi đôi với hành thực sự cần thiết và hữu dụng với tất cả mọi người. Song trên thực tế nước ta, phương pháp này chưa được xem trọng, đó là nguyên nhân làm cho chất lượng giáo dục không được cải thiện. Vì thế cần xác định đúng đắn mục tiêu học tập, và thường xuyên áp dụng phương pháp “học đi đôi với hành” để việc học trở nên ý nghĩa. Câu 1: Phân tích đoạn mở đầu: nêu mục đích chân chính của việc học. Tác giả dùng câu châm ngôn vừa dễ hiểu, vừa tăng thêm sức mạnh thuyết phục. Quảng cáo "Ngọc không mài không thành đồ vật, người không học không biết rõ đạo". Khái niệm "học" được giải thích bằng hình ảnh so sánh cụ thể nên dễ hiểu. Khái niệm "đạo" vốn trừu tượng, phức tạp được giải thích thật ngắn gọn rõ ràng: "Đạo là lối đối xử hằng ngày giữa mọi người". Như vậy mục đích chân chính của việc học là học để làm người. Câu 2: Sau khi xác định mục đích của việc học, tác giả soi vào thực tế đương thời để phê phán những biểu hiện lệch lạc, sai trái trong việc học. Lối học này gây những tác hại lớn. Quảng cáo Tác hại của lối học lệch lạc, sai trái đó là làm cho "chúa trọng nịnh thần" người trên kẻ dưới đều thích sự chạy chọt, luồn cúi, không có thực chất, dẫn đến cảnh "nước mất, nhà tan". Câu 3: Việc học phải được phổ biến rộng khắp: mở thêm trường, mở rộng thành phần người học, tạo điều kiện thuận lợi cho người đi học. Việc học phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản, có tính chất nền tảng. Phương pháp học học phải: - Tuần tự tiến lên, từ thấp đến cao. - Học rộng, nghĩ sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất. - Học phải biết kết hợp với hành. Học không phải chỉ để biết mà còn để làm. Câu 4: Nói về phép học, Nguyễn Thiếp cho rằng học phải theo trình tự trước - sau, thấp - cao: "Lúc đầu học Tiểu học để bồi lấy gốc. Tuần tự tiến lên...". Nghĩa là người học phải bắt đầu từ những kiến thức có cơ sở, nền tảng. Học rộng là cần thiết song cần phải biết suy nghĩ để thâu tóm những cái tinh tuý, cốt lõi nhất. Đặc biệt, học phải đi đôi với hành, kiến thức trong sách vở phải được thể nghiệm vận dụng vào thực tiễn đời sống: "Theo điều học mà làm". Có như thế thì người học mới có khả năng lập công trạng thể hiện điều học được thành hành động, giúp cho đất nước "vững yên", "thịnh trị". Ở thời đại nào cũng cần đến sự học chân chính. Đây là phương cách căn bản để phát triển, tiến bộ. Điều Nguyễn Thiếp nói đúng cho mọi thời đại. Quảng cáo Câu 5: Củng cố bài học bằng sơ đồ lập luận của đoạn văn Luyện tậpPhân tích sự cần thiết và tác dụng của phương pháp "học đi đôi với hành". (trang 78, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Trả lời Sự cần thiết và tác dụng của phương pháp "học đi đôi với hành" Học là quá trình tiếp thu kiến thức và lý thuyết, lý luận. Hành là quá trình áp dụng lý thuyết học được vào thực tiễn đời sống và lao động. Phương pháp “học đi đôi với hành” chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa nhận thức và hành động của con người, tạo ra tính thực tiễn, bổ sung lẫn nhau làm cho những điều chúng ta học trở nên có ý nghĩa và kết quả. Nếu chỉ học mà không thực hành sẽ sa vào lý thuyết suông, không thể nắm bắt được ý nghĩa sâu sắc với thực tiễn. Học đi đôi với hành thực sự cần thiết và hữu dụng với tất cả mọi người. Song trên thực tế nước ta, phương pháp này chưa được xem trọng, đó là nguyên nhân làm cho chất lượng giáo dục không được cải thiện. Vì thế cần xác định đúng đắn mục tiêu học tập, và thường xuyên áp dụng phương pháp “học đi đôi với hành” để việc học trở nên ý nghĩa. Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 cực ngắn, hay khác:
Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 8 hay khác:
Săn SALE shopee Tết:
ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 8Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85 Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS. Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube: Loạt bài Soạn văn lớp 8 ngắn nhất | Soạn bài lớp 8 ngắn nhất của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Để học tốt ngữ văn 8 và bám sát nội dung sgk Ngữ văn 8 Tập 1 và Tập 2. Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn. |
