1. Nguyên nhân và các chủng gây viêm màng não thường gặp ở trẻ em 2. Cần làm
xét nghiệm gì để chẩn đoán viêm màng não ở trẻ em? Sau khi khám lâm sàng hướng tới viêm màng não, các bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm cho trẻ để chẩn đoán như: 3. Các biến chứng của
viêm màng não ở trẻ em là gì? - Sốc nhiễm khuẩn. - Tăng áp lực nội sọ. Nguyên nhân sinh bệnh viêm màng não ở trẻ em và cách phòng ngừa
- Hôn mê sâu, rối loạn hô hấp, tuần hoàn.
- Liệt (có thể di chứng vĩnh viễn).
- Tràn dịch dưới màng cứng, áp xe não.
- Tắc mạch não, dày dính màng não…
- Biến chứng muộn:
- Điếc: 10-15%.
- Não úng thủy: vòng đầu to, khớp sọ giãn.
- Chậm phát triển vận động, trí tuệ, tăng trương lực cơ, rối loạn ngoại tháp.
- Động kinh.
4. Các phương pháp điều trị viêm màng não ở trẻ em
Phương pháp điều trị viêm màng não ở trẻ em phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng của bệnh lý, đồng thời xem xét đến các yếu tố bệnh lý nền, biến chứng. Điều trị viêm màng não ở trẻ em dựa trên những nguyên tắc:
- Điều trị nguyên nhân: Cần phân biệt nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn, virus hay nấm để sử dụng thuốc kháng sinh điều trị phù hợp.
- Giảm áp lực nội sọ: sử dụng thuốc chống phù não nhằm giảm sự phù nề mô và làm giảm áp lực trong hệ thống dịch não tủy.
- Thuốc corticosteroid (Dexamethasone) trong viêm màng não nhiễm khuẩn để chống viêm, nên dùng sớm, kéo dài 3 - 4 ngày để phòng chống biến chứng, đặc biệt là điếc.
- Điều trị triệu chứng: như hạ sốt, giảm đau, chống nôn,...
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng nước và điện giải nếu cần.
5. Các cha mẹ cần làm gì khi thấy trẻ có dấu hiệu của viêm màng não?
Khi thấy trẻ có những dấu hiệu cảnh báo của viêm màng não, cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ cần lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được khám, làm các xét nghiệm chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Lưu ý, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc nếu không có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, hoặc cho trẻ uống các loại thuốc đông y, chữa mẹo theo kinh nghiệm dân gian. Nếu trì hoãn và chậm trễ đưa trẻ đến bệnh viện có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ và làm tăng nguy cơ để lại nhiều di chứng về thần kinh do bệnh được điều trị muộn.
6. Cách phòng tránh viêm màng não ở trẻ em
- Cho trẻ tiêm phòng vắc xin đầy đủ. Chú ý mỗi vắc xin chỉ có tác dụng phòng ngừa 1 loại bệnh lý não màng não. Hiện nay ở Việt Nam đã có vắc xin phòng viêm não Nhật Bản, vắc xin 6 trong 1 phòng HIB, vắc xin phòng não mô cầu, phế cầu.
- Chú ý vệ sinh, ăn uống sạch sẽ, rửa tay cho trẻ trước khi ăn.
- Vệ sinh nhà cửa, môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát.
- Cho trẻ ngủ trong màn, tránh để muỗi đốt.
- Nếu phát hiện cơ thể có dấu hiệu bất thường, cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
ThS. BS. Nguyễn Hữu Hiếu
Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai