So sánh bầu cử thêm và bầu cử lại

Trình bày trường hợp bầu cử thêm, bầu cử lại và bẩu cử bổ sung?

Trình bày trường hợp bầu cử thêm, bầu cử lại và bẩu cử bổ sung?

Khi nào tiến hành bầu cử lại và bầu cử thêm?

Bầu cử thêm tiến hành khi:

Căn cứ theo nội dung quy định của Luật Bầu cử Đại biểu Quốc hội và Đại biểu Hội đồng nhân dân 2015. Bầu cử thêm được hiểu là một hoạt động tiến hành trong giai đoạn kết thúc bầu cử lần đầu. Bầu cử thêm được tiến hành trong trường hợp sau:

  • Trong cuộc bầu cử đầu tiên, nếu số người trúng cử đại biểu Quốc hội chưa đủ số lượng đại biểu được bầu đã ấn định cho đơn vị bầu cử.
  • Trong cuộc bầu cử đầu tiên, nếu số người trúng cử đại biểu Hội đồng nhân dân chưa đủ hai phần ba số lượng đại biểu được bầu đã ấn định.

Bầu cử lại tiến hành khi:

Bầu cử lại là việc bầu cử được thực hiện ở các đơn vị bầu cử mà tại cuộc bầu cử đầu tiên. Bầu cử lại sẽ được tiến hành trong các trường hợp sau:

  • Trường hợp đơn vị bầu cử có số cử tri đi bỏ phiếu chưa đạt quá một nửa tổng số cử tri ghi trong danh sách cử tri
  • Trường hợp vị bầu cử đại biểu Quốc hội có vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

Bầu cử lại và bầu cử thêm tiến hành khi nào? Hai hoạt động có gì khác nhau?

Bầu cử thêmBầu cử lại
Điều kiện tiến hành– Số người trúng cử chưa đủ số lượng đã ấn định.
– Số người trúng cử đại chưa đủ hai phần ba.
– Số cử tri đi bỏ phiếu chưa đạt quá 50%.
– Đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội có vi phạm pháp luật nghiêm trọng.
Thời gian tổ chứcKhông quá 15 ngày sau cuộc bầu cử đầu tiênKhông quá 15 ngày sau cuộc bầu cử đầu tiên
Danh sách người ứng cửCử chi chỉ chọn những người không trúng cử trong cuộc buổi cử đầu tiênCử chi chỉ chọn những người ứng cử trong danh sách đầu tiên
Cách bầu cửCử tri chỉ chọn bầu trong danh sách những người ứng cử tại cuộc bầu cử đầu tiên nhưng không trúng cửCử tri chỉ chọn bầu trong danh sách những người ứng cử tại cuộc bầu cử đầu tiên
Hậu quả pháp lýKết quả bầu cử thêm mà chưa đủ chỉ tiêu thì tổ chức bầu cử thêm lần 2Kết quả bầu cử trong buổi bầu cử đầu tiên sẽ bị hủy bỏ
So sánh bầu cử thêm và bầu cử lại

1. Bầu cử lại và bầu cử thêm đại biểu quốc hội

Do quy mô lớn nên cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội cũng có thể xảy ra những trường hợp không mong muốn, dẫn tới việc bầu cử ở một số đơn vị bầu cử không thành công ngay trong ngày bầu cử đã định. Có một số trường hợp có thể xảy ra mà pháp luật đã dự liệu các thủ tục tương ứng để xử lý.

Trường hợp thứ nhất là khi cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội tại một đơn vị bầu cử không đạt quá một nửa tổng số cử tri trong danh sách của đơn vị bầu cử. Với số lượng cử tri thấp như vậy thì không chứng tỏ được rằng những người được chọn có thể đại diện cho ý chí, nguyên vọng của đa so cử tri của đơn vị bầu cử. Chính vì vậy, pháp luật quy định trong trường hợp này Ban bầu cử tại đơn vị bầu cử phải báo cáo ngay cho Uỷ ban bầu cử cấp tỉnh tương ứng để Uỷ ban bầu cử đề nghị Hội đồng bầu cử quốc gia xem xét áp dụng thủ tụcbầu cử lại.Trường hợp quyết định bầu cừ lại thì cuộc bầu cử lại được tổ chức chậm nhất là 15 ngày sau ngày bầu cử đầu tiên. Danh sách ứng cử viên và danh sách cử tri vẫn giữ nguyên như cũ. Nếu trong cuộc bầu cử lại mà số cử tri đi bầu của đơn vị bầu cử đó vẫn thấp hơn 50% thì vẫn tiến hành kiểm phiếu và xác định kết quả như bình thường mà không tiến hành bầu cử lại lần 2 (Theo Điều 80Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2015).

Bầu cử lại được áp dụng khi cuộc bầu cử có thiếu sót hoặc vỉ phạm pháp luật.

Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội ở một khu vực bỏ phiếu hoặc đơn vị bầu cử cũng có thể phải bầu cử lại nếu có vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Pháp luật bầu cử hiện hành không quy định rõ những trường họp cụ thể nào được coi là vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong bầu cử. Song, từ những phân tích lý luận về bầu cử trên đây có thể hiểu vi phạm các nguyên tắc bầu cử hoặc các vi phạm có thể dẫn tới kết quả bầu cử không phản ánh đúng sự lựa chọn khách quan của cử tri là các vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong bầu cử. Đối với trường họp này, tầm ảnh hưởng của vi phạm tới đâu thì tổ chức bầu cử lại tới đó, nghĩa là bầu cử lại có thể tổ chức ở một khu vực bỏ phiếu hoặc đơn vị bầu cử. về mặt thủ tục, Hội đồng bầu cử quốc gia là cơ quan tự mình quyết định hoặc quyết định bầu cử lại theo đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc ủy ban bầu cử ở tỉnh nơi có vi phạm (Theo Điều 81 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2015).

Bầu cử thêm được áp dụng khi chưa bầu được đủ số đại biểu.

Trường hợp khác là khi cuộc bầu cử tại một đơn vị bầu cử đã có quá nửa tổng số cử tri đi bầu song số lượng ứng cử viên trúng cử thấp hơn số ghế đại biểu Quốc hội mà đơn vị bầu cử được bầu, ví dụ đơn vị bầu cử được bầu 3 đại biểu Quốc hội song chỉ có 1 ứng cử viên đạt được quá nửa số phiếu bầu, như vậy là còn thiếu 2 đại biểu Quốc hội. Vấn đề đặt ra trong trường họp này là với quy mô của đơn vị bầu cử thì người dân ở đây đã được dự kiến có tới 3 đại biểu Quốc hội trong khi đó chỉ bầu được 1. Nếu kết quả cuối cùng như vậy thì tiếng nói của người dân tại đơn vị bầu cử trong cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất sẽ quá thấp so với quy mô của đơn vị bầu cử. Chính vì vậy pháp luật bầu cử của Việt Nam quy định trong trường hợp này có thể tiến hành áp dụngthêmthủ tụcbầu cử thêmđại biểu Quốc hội cho đủ số.

Hội đồng bầu cử quốc gia quyết định tiến hành bầu cử thêm theo đề nghị của Uỷ ban bầu cử noi có đơn vị bầu cử bầu thiếu đại biểu. Trong cuộc bầu cử thêm, danh sách ứng cử viên sẽ giống nhu danh sách bầu cử lần đầu đã lược bớt những đại biểu đã trúng cử ở lần bầu đầu tiên (Điều 79 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2015).

Hỏi: Thế nào là bầu cử thêm, bầu cử lại?

Nguyễn Văn Thông - 08:57 19/05/2021