Soạn bài nhà Trần thành lập lớp 7

1. Nhà Lý sụp đổ
Câu hỏi: Những biểu hiện nào cho thấy sự suy sụp của nhà Lý từ cuối thế kỉ XII? - Vua không quan tâm đến việc nước, chỉ lo ăn chơi sa đoạ, quan lại tranh giành quyền lực.- Sản xuất không được chú trọng, lũ lụt, hạn hán, mất mùa đói kém xảy ra.- Dân nghèo nổi dậy đấu tranh ở nhiều nơi.- Xã hội không ổn định: nạn trộm cướp, các thế lực ở địa phương đánh giết lẫn nhau, quấy phá nhân dân, chống lại triều đình. 

Câu hỏi: Nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh nào?

 Triều đình nhà Lý suy yếu, xã hội rối loạn. Nhà Lý phải dựa vào thế lực của nhà Trần để tồn tại, đó chính là cơ hội để nhà Trần buộc Lý Chiêu Hoàng (vua cuối cùng của nhà Lý) phải nhường ngôi cho Trần Cảnh (tháng 12 năm Ất Dậu, đầu năm 1226) - nhà Trần thành lập. 

2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền


Câu hỏi: Nhà Trần đã đặt thêm một số cơ quan để trông coi việc nước. Hãy kể tên và nêu chức năng của các cơ quan đó.
 

Cơ quan Chức năng
Quốc sử viện Thái y viện Tôn nhân phủ Hà đê sứ Khuyến nông sứ

Đồn điền sứ

 đảm nhiệm việc viết sử.  coi việc chữa bệnh trong cung vua.  nắm sự vụ của họ hàng tôn thất.  trông coi việc đê điều.  trông coi việc sản xuất nông nghiệp.

 đảm nhiệm theo dõi các đồn điền.

 
Câu hỏi: Cơ cấu tổ chức bộ máy quan lại của thời Trần có những điểm giống và khác nhau với thời Lý như thế nào?
 

Giống nhau Khác nhau
- Nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ tập quyền (mọi quyền hành năm trong tay vua) - Thời Trần:
+ Thực hiện chế dộ Thái Thượng hoàng.

 
Câu hỏi: Vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần và rút ra nhận xét.
 

Soạn bài nhà Trần thành lập lớp 7

  * Nhận xét: Qua sơ đồ ta thấy tổ chức bộ máy quan lại và các đơn vị thời Trần được hoàn chỉnh và thắt chặt hơn thời Lý, chứng tỏ chế độ tập quyền thời Trần được củng cố hơn thời Lý.  

3. Pháp luật thời Trần


Câu hỏi: Em hãy trình bày những nét chính về luật pháp thời Trần. - Thời Trần, Nhà nước chú trọng sửa sang luật pháp, ban hành bộ luật mới gọi là Quốc triều hình luật. Hình luật thời Trần cũng giống như thời Lý nhưng được bổ sung thêm.- Pháp luật xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản, quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất.- Cơ quan quản lí và thực hiện pháp luật là Thẩm hình viện. Vua Trần vẫn để chuông ở thềm điện Long Trì cho dân đến kêu oan khi cần. 

Câu hỏi: So với thời Lý, pháp luật thời Trần tiến bộ hơn ở những điểm nào?

 So với thời Lý, nhà Trần quan tâm hơn đến pháp luật:- Nội dung luật có sự thay đổi, bổ sung thêm một số điểm so với luật pháp thời Lý. Pháp luật thời Trần xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản, quy định cụ thể việc mua bán ruộng, đất.- Hoàn thiện cơ quan pháp luật. Nhà Trần đặt cơ quan Thẩm hình viện để xét xử việc kiện cáo.

Tất cả những việc đó, nhằm làm cho pháp luật nhà nước được thực hiện nghiêm minh. Nhờ vậy, pháp luật thời Trần đã góp phần tích cực, có hiệu quả vào việc củng cố vương triều nhà Trần, ổn định xã hội và phát triển kinh tế.

I. Mục tiêu bài học:

1. Kiến thức: Giúp HS hiểu:

+ Nguyên nhân dẫn đến nhà Lý sụp đỗ và nhà Trần thành lập .

+ Việc nhà Trần thành lập đã góp phần củng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền vững mạnh thông qua việc sửa đổi pháp luật thời Lý.

2. Kĩ năng: Tự học, tự rèn, phát huy tính tự chủ, độc lập khi học môn lịch sử.

3. Thái độ Tự hào và tự cường về lịch sử dân tộc, ý thức tự chủ của cha ông.

II. Phương pháp:

 Dạy học nêu vấn đề + Thảo luận nhóm, so sánh, phân tích, trực quan.

III. Chuẩn bị giáo viên và học sinh:

1. Giáo viên: - Bản đồ nước Đại Việt thời Trần

 - Sơ đồ tổ chức bộ máy quan lại và các đơn vị hành chính thời Trần

 - Tranh ảnh liên quan.

2. Học sinh: - Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên.

IV. Tiến trình lên lớp:

1. Ổn định:1’

2. Kiểm tra bài cũ: 3’

 ? Em hãy trình bày hiểu biết của em về tình hính giáo dục, văn hoá nước ta dưới thời Lý?

Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 21, Bài 13: Nhà Trần thành lập (Tiết 1) - Nguyễn Đình Kiếm, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Chương II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN ( THẾ KỈ XIII-XIV) Ngày soạn: 11/2010. Ngày dạy :11/2010 Tiết 22-Bài 13: I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP (Tiết 1) I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: Giúp HS hiểu: + Nguyên nhân dẫn đến nhà Lý sụp đỗ và nhà Trần thành lập . + Việc nhà Trần thành lập đã góp phần củng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền vững mạnh thông qua việc sửa đổi pháp luật thời Lý. 2. Kĩ năng: Tự học, tự rèn, phát huy tính tự chủ, độc lập khi học môn lịch sử. 3. Thái độ Tự hào và tự cường về lịch sử dân tộc, ý thức tự chủ của cha ông. II. Phương pháp: Dạy học nêu vấn đề + Thảo luận nhóm, so sánh, phân tích, trực quan... III. Chuẩn bị giáo viên và học sinh: 1. Giáo viên: - Bản đồ nước Đại Việt thời Trần - Sơ đồ tổ chức bộ máy quan lại và các đơn vị hành chính thời Trần - Tranh ảnh liên quan. 2. Học sinh: - Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên. IV. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định:1’ 2. Kiểm tra bài cũ: 3’ ? Em hãy trình bày hiểu biết của em về tình hính giáo dục, văn hoá nước ta dưới thời Lý? 3. Bài mới: * Đặt vấn đề: Nhà Lý khi mới thành lập, Vua rất chăm lo đến việc phát triển đất nước, chăm lo đến đời sống của nhân dân. Nhưng cuối TK XII, nhà Lý ngày càng suy yếu... Vậy nhà Trần đã được thành lập trong bối cảnh lịch sử nào? * Hoạt động 1: Nhà Trần thành lập. 10’ - Mục tiêu: Bối cảnh thành lập triều đại nhà Trần. - Tổ chức thực hiện: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức GV: Nhà Lý đã thành lập từ khi nào ? Hs: Quan sát ảnh Công chúa Chiêu Hoàng. GV: Em có nhận xét gì về tình hình nhà Lý vào cuối thế kỉ XII? HS: - Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yếu. GV: Những biểu hiện suy yếu của nhà Lý từ cuối thế kỉ XII? HS: GV: Trước tình hình đó nhà Lý đã làm gì ? HS: Dựa vào các thế lực họ Trần để chống lại các cuộc nổi loạn. GV: Vậy nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh nào? GV: Triều Trần thành lập theo các em có phù hợp với quy luật lịch sử không? - Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yếu. + Vua ăn chơi, quan lại tranh quyền. + Không chăm lo sản xuât -> lụt lội, hạn hán, mất mùa xảy ra liên tiếp. + Các thế lực phong kiến ở địa phương quấy phá, dân nghèo nổi dậy đấu tranh. - Tháng 12, năm ất Dậu (đầu năm 1226) Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng Trần Cảnh -> lập ra triều Trần * Hoạt động 2: Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền. 15’ - Mục tiêu: + Học sinh nắm được bộ máy nhà nước nhà Trần. + So sánh sự khác nhau giữa bộ máy nhà nước thời Lý và thời Trần.Nhận xét. - Tổ chức thực hiện: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức GV giới thiệu lãnh thổ Đại Việt dưới thời Trần. GV: Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào? HS: Trả lời theo sách giáo khoa. GV: Gọi 1 học sinh lên vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần? GV: đưa sơ đồ lên và phân tích: Hs: Thảo luận nhóm: So với bộ máy nhà nước thời Lý mà chúng ta đã học, bộ máy nhà nước thời Trần có đặc điểm gì khác? GV: Tại sao nhà Trần lại đặt chế độ Thái thượng hoàng (hai vua)? HS: GV: Tại sao nhà Trần lại đưa những người trong họ nắm giữ những chức vụ quan trọng? HS: - Đảm bảo sự tin cậy - Giữ ngai vàng lâu hơn GV: Qua trên em có nhận xét gì về cách thức tổ chức nhà nước thời Trần? - Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức theo chế độ quân chủ TW tập quyền gồm 3 cấp: + Triều đình + Các đơn vị hành chính trung gian + Cấp hành chính cơ sở. * Chính quyền cấp TW: Vua - TTH Q.Văn Q. Võ Cơ quan, Chức quan * Chính quyền cấp địa phương: Châu, Huyện 12 Lộ Phủ Xã - Bộ máy nhà nước thời Trần chặt chẽ và hoàn chính hơn thời Lý, chế độ phong kiến tập quyền ngày càng được củng cố. * Hoạt động 3: Pháp luật thời Trần. 10’ - Mục tiêu: Học sinh thấy được pháp luật thời Trần tiến bộ hơn so với thời Lý - Tổ chức thực hiện: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức GV: Để tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật thì nhà Trần đã làm gì? GV: Pháp luật thời Trần bảo vệ những ai, cái gì? GV: Em hãy cho biết điểm giống và khác nhau giữa pháp luật thời Trần so với thời Lý? HS: Giống: - Đều đặt chuông trước điện Long Trì, ai oan ức có quyền đánh chuông xin xét xử. - Đều có những điều luật nhằm bảo vệ sản xuất nông nghiệp Khác: - Quốc triều hình luật - Hình thư - PL thời Trần xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản - PL mang tính đẳng cấp rõ rệt. - Cơ quan pháp luật được tăng cường và hoàn thiện hơn ( Thẩm hình viện - cơ quan thực hiện pháp luật) GV chốt lại: - Ban hành bộ luật mới Quốc triều hình luật. + Bảo vệ nghiêm ngặt chỉnh thể quân chủ và chế độ đẳng cấp + Bảo vệ quyền tư hữu tài sản + Bảo vệ sản xuất nông nghiệp - Cơ quan pháp luật được tăng cường và hoàn thiện (Thẩm hình viện). 4. Củng cố: 4’ ? Hoàn cảnh dẫn đến thành lập Nhà Trần. ? So sánh điểm giống nhau và khác nhau trong cách tổ chức xây dựng nhà nước thời Lý và thời Trần 5. Hướng dẫn dặn dò: 2’ * Bài cũ: - Hoàn cảnh ra đời nhà Trần - Nhà trần đã xây dựng chính quyền phong kiến trung ương tập quyền như thế nào ? - So với thời Lý, bộ máy nhà nước thời Trần - Pháp luật thời Trần có gì nổi bật * Bài mới: - Nhà Trần tổ chức quân đội như thế nào ? - Biện pháp để củng cố quốc phòng . - Các biện pháp để khôi phục và phát triển kinh tế ? - Sưu tầm tư liệu lịch sử thời Trần. 6. Rút kinh nghiệm: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

File đính kèm:

  • Soạn bài nhà Trần thành lập lớp 7
    tiet 22 su 7.doc