Tại sao cực Bắc mùa nhiều hơn cực Nam

Vì sao ở Nam cực nhiều băng hơn Bắc cực?

Nam cực và Bắc cực đều là hai mỏm tận cùng của Trái đất, ở vĩ độ giống nhau, thời gian chiếu và góc độ chiếu của ánh sáng Mặt trời cũng giống nhau, vậy mà chúng khác nhau đến kỳ lạ. Nếu như lớp băng Nam cực dày trung bình khoảng 1.700m, thì ở cực Bắc, lớp vỏ lạnh giá này chỉ dày từ 2m đến 4m mà thôi.

Vốn là vùng Nam cực có một mảng lục địa rất lớn được gọi là "đại lục thứ bảy" của thế giới, có diện tích khoảng 14 triệu kilômét vuông. Năng lực giữ nhiệt của lục địa rất kém, vì thế, nhiệt lượng thu được trong mùa hè bức xạ hết rất nhanh khiến băng tích lại nhiều. Ngược lại, Bắc Băng Dương ở vùng Bắc cực có diện tích rất lớn khoảng 13,1 triệu kilômét vuông, nhưng chỉ toàn là nước. Nhiệt dung của nước lớn, có thể hấp thụ tương đối nhiều nhiệt lượng rồi từ từ tỏa ra, nên băng ở đây ít hơn ở Nam cực. Người ta đã tính được rằng diện tích băng che phủ trên toàn Trái đất là khoảng 16 triệu kilômét vuông, trong đó Nam cực chiếm tới 4/5. Tổng thể tích băng ở Nam cực ước khoảng 28 triệu kilômét khối, còn ở Bắc cực chỉ bằng gần 1/10 mà thôi. Nếu toàn bộ băng ở Nam cực tan hết thì mực nước biển trên thế giới sẽ dâng cao khoảng 70m.

TTCT - Bắc cực là một biển phủ đầy băng đá. Vào mùa hè, một phần băng tan ra nước và nước hút nhiều ánh sáng Mặt trời hơn so với tuyết và nước đá vốn phản chiếu mạnh. Khi ấy, nước là vùng dự trữ nhiệt, bốc hơi lên khí quyển và làm điều hòa khí hậu.

Tại sao cực Bắc mùa nhiều hơn cực Nam
Phóng to
TTCT - Bắc cực là một biển phủ đầy băng đá. Vào mùa hè, một phần băng tan ra nước và nước hút nhiều ánh sáng Mặt trời hơn so với tuyết và nước đá vốn phản chiếu mạnh. Khi ấy, nước là vùng dự trữ nhiệt, bốc hơi lên khí quyển và làm điều hòa khí hậu.

Trái lại, ở Nam cực, lớp băng dày nhiều kilômet nằm trên một nền đá và lục địa khổng lồ này, với nhiều núi cao, bị cô lập với ảnh hưởng đại dương trở thành nơi lạnh nhất trên Trái đất.

Ném một hòn đá xuống nước từ bờ biển nước Pháp, sóng tạo ra có thể vượt Đại Tây Dương sang đến Mỹ, nếu biển phẳng lặng?

Không thể được. Dù biển lặng, sóng cũng biến mất nhanh chóng. Nước không di chuyển mà chỉ nhấp nhô lên xuống. Các phân tử nước lên xuống làm tiêu hao một phần năng lượng của sóng. Do đó sóng yếu dần và biến mất.

Tuổi thọ của nam châm

Tại sao cực Bắc mùa nhiều hơn cực Nam
Phóng to
Nam châm bền tới hàng chục ngàn năm. Nhưng các hợp kim của sắt, cobalt và đất hiếm (dùng làm nam châm của máy móc điện tử) rất nhạy với sự oxy hóa. Nếu lớp sơn bảo vệ bị bong tróc, nam châm sẽ hư hỏng hoàn toàn trong vài tuần lễ.

Tại sao người ta không thể đi xuyên tường?

Tại sao cực Bắc mùa nhiều hơn cực Nam
Phóng to
99,999% thể tích mọi nguyên tử là chân không. Nếu đường kính nhân nguyên tử được “zoom” đến 1cm, thì các electron quay quanh nó phải cách xa nhân đến 1km. Nhưng không phải vì rỗng như thế mà tay chúng ta có thể xuyên qua các bức tường. Dù gồm những khoảng trống rất lớn, các nguyên tử của bức tường cũng không để cho nguyên tử của bàn tay chen vào vì giữa chúng có một lực đẩy gọi là tĩnh điện, rất lớn khi người ta tìm cách cho các nguyên tử áp sát nhau.

Các sinh vật biển có bị sét đánh?

Bình thường là có, vì nước là chất dẫn điện tuyệt vời. Trong bão tố, một vùng nước cũng nguy hiểm như các vùng lộ thiên khác. Ở mặt biển, tác động của sét thay đổi theo cường độ sét và khoảng cách giữa sét và mặt nước. Nếu cường độ tương đối yếu và cá bơi khá sâu thì cá sẽ không sao, nhưng nếu mạnh hơn, sét có thể đánh trúng cá ở độ sâu 30m. Trong trường hợp này, khoảng 10-20% cá trong khu vực sẽ chết.

Vạn lý trường thành là công trình xây dựng duy nhất nhìn thấy được từ không gian?

Sai. Nhưng các nhà phi hành ở quĩ đạo thấp - khoảng 200km có thể nhìn rõ các đường băng máy bay, các cảng lớn ven biển, các thành phố, thậm chí đường xe hơi và rất nhiều công trình xây dựng khác. Còn ở độ cao 400km của trạm không gian quốc tế vẫn còn nhìn thấy các kim tự tháp Ai Cập, nhưng phải cần đến ống nhòm. Vạn lý trường thành không thể nhận ra được, do bề ngang chỉ có 10m. Năm 2003, khi Yang Liwei, nhà phi hành vũ trụ Trung Quốc đầu tiên, từ trạm ISS trở về Trái đất và tuyên bố không thể nhìn thấy được Vạn lý trường thành, Chính phủ Trung Quốc đã phải sửa lại sách giáo khoa!

Nếu lao vào không gian không có áo bảo vệ?

Tại sao cực Bắc mùa nhiều hơn cực Nam
Phóng to

Trước tiên không khí sẽ vọt ra khỏi phổi vì sức hút của chân không, còn nếu cố tìm cách giữ lại, khí quản sẽ bị xé rách. Sau đó, cơ thể bạn sẽ phồng lên như một cái bánh phồng tôm.

Trong không gian, áp suất không khí bị triệt tiêu nên những chất lỏng trong cơ thể tự sôi lên với một chút xíu nhiệt. Nước trong các tế bào mềm, gần bề mặt cơ thể bắt đầu bốc hơi làm da căng phồng lên như khi bị rơi vào tổ ong. Trong phút chốc, độ đàn hồi của các mạch còn giữ được máu ở dạng lỏng. Nhưng do thiếu oxy, tim sẽ kiệt sức rất nhanh khi cố bơm máu vào các mạch đang phồng to lên.

Cùng lúc, nhiệt thoát ra khỏi cơ thể qua tất cả ngõ ngách. Các đường ống của nội tạng, phổi, mắt, hốc mũi bị đông đặc nhanh chóng. Và cuối cùng bạn sẽ ngất đi. Các chuyên gia NASA ước tính bạn sẽ tỉnh táo được 10 giây từ khi lao vào không gian. Còn sau đó 1 phút, máu sẽ ngưng tụ hoàn toàn. Từ 30 giây trở đi, không ai còn hi vọng sống sót. Quần áo bình thường sẽ phồng lên rất nhanh như bị chiên giòn nếu hứng ánh sáng Mặt trời ở nhiệt độ 1500C, hoặc đông cứng nếu ở trong bóng tối với nhiệt độ -1400C.

Mèo luôn rơi xuống đất trên bốn chân?

Tại sao cực Bắc mùa nhiều hơn cực Nam
Phóng to

Đúng, hay gần như thế. Nhờ hệ thống tai trong cực kỳ hoàn hảo, dù rơi từ bất cứ vị trí nào, mèo vẫn có thể “hạ cánh an toàn”, chân chạm đất, đầu ngẩng lên cao. Nhưng phải có đủ thời gian để xoay mình, vì thế nếu ngã từ độ cao dưới 2m nó cũng phải thua. Càng rơi từ trên cao, tốc độ rơi càng nhanh. Từ lầu 8 trở lên, tốc độ rơi có thể lên đến 200km/giờ.

Khi đó, nó dang hai chân ra giống như con sóc bay. Khi xuống đất, bụng sẽ chạm nền trước tiên và mèo có thể bị thương nghiêm trọng, đặc biệt nếu là nền bêtông.

Đi vệ sinh trong không gian như thế nào?

Tạt một xô nước trong trạm không gian sẽ có tác dụng ngược lại so với khi ở Trái đất. Bởi thế người ta phải áp dụng nguyên lý của máy hút bụi. Nhà phi hành ngồi trên một cái bô, có móc giữ hai bàn chân và mở máy hút. Tất cả chui vào thùng chứa nước thải đặt bên dưới.