Đăng nhậpĐăng nhập để trải nghiệm thêm những tính năng hữu ích Zalo
Kiểu khí hậu chúng ta có thể tìm thấy ở các vùng sa mạc khá thú vị. Như bạn có thể biết, những ngày có thể trở nên rất nóng ở các sa mạc. Với rất ít hoặc không có thảm thực vật có thể bảo vệ đất, nhiệt độ ở một số sa mạc trên thế giới lên tới nhiệt độ trên 50°C. Tuy nhiên, bạn có biết rằng vào ban đêm ở sa mạc, nhiệt độ giảm nhiều hơn đáng kể? Trong trường hợp này, chúng ta đang nói về tỷ lệ, và chúng ta đang so sánh kiểu khí hậu sa mạc với những kiểu khí hậu khác , và biên độ giữa thời gian ngày và đêm ở một khu vực cụ thể là bao nhiêu. Tất cả các vùng khí hậu sa mạc đều có một điểm chung là hầu như không có lượng mưa. Ví dụ, một số vùng của sa mạc Sahara báo cáo lượng mưa chỉ 0,86 mm – trong cả năm. Vì vậy, có thể kết luận an toàn rằng lượng bay hơi xảy ra vượt quá lượng kết tủa. Một điều bạn không nên quên là tất cả các sa mạc không nhất thiết phải được bao phủ bởi các cồn cát nóng và nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới (cận) của hành tinh chúng ta. Nam Cực là sa mạc lớn nhất hành tinh – nó vô cùng khác với sa mạc Sahara, nhưng lượng mưa hàng năm là yếu tố phân loại cả hai là sa mạc. Bây giờ, vấn đề là gì khi một khu vực cụ thể thiếu nước? Vào ban ngày, Mặt trời liên tục nóng lên trên mặt đất, và nhiệt độ tăng lên. Hãy nhớ rằng, mặt đất rất nóng vào ban ngày trên sa mạc. Điều đó xảy ra bởi vì không có nước và không có độ ẩm sẽ hấp thụ một phần nhiệt và sau đó bắt đầu bay hơi. Chính quá trình bốc hơi nước từ lòng đất đang làm cho nhiệt độ không tăng đến mức cực đoan, nhưng hầu như không có điều đó xảy ra trên các sa mạc. Trên hết, như chúng tôi đã đề cập trước đây, không có cây cối và thực vật. Lý do tại sao chúng quan trọng là chúng sẽ giúp ích nhiều hơn khi bay hơi. Thực vật sử dụng nước từ mặt đất và nó bốc hơi qua chúng trong một quá trình được gọi là thoát hơi nước , có nghĩa đơn giản là ” thở ”. Vì vậy, trong suốt cả ngày, mặt đất không ngừng nóng lên, và cuối cùng, Mặt trời lặn và trời tối. Bởi vì không có nước, không có sự bay hơi, và sau đó quá trình làm mát có thể bắt đầu. Tuy nhiên, nó thường diễn ra nhanh chóng và cực độ, vì độ ẩm thường tăng lên vào ban đêm không xuất hiện. Nếu có sự bay hơi của hơi ẩm, mặt đất sẽ không có con đường dễ dàng đến trạng thái mát mẻ như vậy. Nói một cách đơn giản, tất cả nhiệt độ tích lũy trong ngày có thể dễ dàng thoát ra khỏi mặt đất vì không có lớp cách nhiệt bên trên ngăn không cho nó hoạt động. ||Bài viết khác:
Không giống như cát, nước có khả năng giữ nhiệt rất tốt. Theo World Atlas cho biết hơi nước trong không khí đóng vai trò như một tâm chăn vô hình khổng lồ giúp giữ nhiệt ở mặt đất và ngăn nó bay vào khí quyển. Bên cạnh đó, hơi nước trong không khí cũng đòi hỏi nhiều năng lượng hơn để có thể làm nóng, đồng thời nhiệt lượng mà nó hấp thụ vào ban ngày cũng mất nhiều thời gian hơn để tiêu tan. Do đó, việc thiếu độ ẩm ở sa mạc đã làm nơi này nhanh chóng nóng lên nhưng cũng rất nhanh để nguội đi. Bất chấp với sự thay đổi nhiệt độ nhanh chóng này, một số loài động vật ở sa mạc vẫn có thể thích nghi tốt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt để sinh tồn và phát triển. Nhà sinh học môi trường Dale DeNardo cho biết: “Đối với các loài động vật, thời tiết tại sa mạc chỉ là vấn đề nhỏ, thách thức to lớn hơn chính là lượng thức ăn và nước uống hiếm hoi ở đây.” Tại sa mạc, loài bò sát là nhóm động vật phong phú và đa dạng nhất vì chúng là loài có máu lạnh (ectothermic), nghĩa là thân nhiệt của chúng dao động theo môi trường xung quanh. Chúng không cần dùng năng lượng để duy trì thân nhiệt cho mình mà có thể tiết kiệm để dành cho các hoạt động khác như kiếm ăn. Cùng với kích thước nhỏ bé đã giúp chúng tìm thấy những ngóc ngách râm mát để tránh nắng vào ban ngày và những tảng đá ấm vào ban đêm.
Tuy nhiên, một số loài động vật to lớn có máu nóng như lạc đà cũng có cách riêng để thích nghi với khí hậu khắc nghiệt ở sa mạc. Khác với cách của bò sát, lạc đà sống sót bằng cách duy trì nhiệt độ ổn định trong cả khi thời tiết nóng hay lạnh. Nhờ vào cấu tạo cơ thể lông và mỡ dày đã tạo ra lớp cách nhiệt giúp chúng không bị hấp thụ quá nhiều nhiệt vào ban ngày cũng như mất nhiệt vào ban đêm. Để tìm hiểu rõ hơn về cấu tạo cơ thể và cách lạc đà có thể sinh tồn ở sa mạc, anh em có thể đọc thêm tai đây.
Sa mạc thường đạt đến mức nhiệt độ nóng đỉnh điểm trong ngày. Thế nhưng, vào ban đêm thì nhiệt độ tại đây lại hạ xuống thấp, thậm chí có thể xuống dưới mức đóng băng. Vậy tại sao lại có mức chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn như vậy? Hãy cùng khám phá ngay dưới đây. Theo Live Science, ở sa mạc Sahara ở Bắc Phi, vào ban ngày nhiệt độ tại đây đạt mức trung bình 38°C, có thời điểm lên tới 50°C do sa mạc không có hoặc có rất ít đám mây che phủ. Chính vì vậy đã tạo điều kiện cho toàn bộ năng lượng của Mặt Trời sưởi ấm bề mặt và không khí. Tuy nhiên, vào buổi đêm thì nhiệt độ tại các sa mạc khô cằn như Sahara thường lạnh, có thể giảm tới 42°C. Nguyên nhân là do cát và độ ẩm không khí. Cát là vật liệu không giữ nhiệt tốt. Khi ánh sáng mặt trời chiếu xuống sa mạc, các hạt cát ở lớp trên cùng hấp thụ năng lượng bức xạ, đồng thời giải phóng nhiệt trở lại không khí, khiến nhiệt độ tăng cao vào ban ngày. Khi đêm xuống, hầu hết nhiệt lượng trong cát nhanh chóng tỏa ra môi trường xung quanh. Tuy nhiên, đây cũng chưa đủ để làm cho ban đêm ở Sahara trở nên lạnh như vậy. Nguyên nhân chính khiến cát và không khí mất nhiệt nhanh chóng là do độ ẩm cực kỳ thấp. Trên thực tế, độ ẩm hay lượng hơi nước trong không khí ở sa mạc Sahara là gần như bằng không. Trái ngược với cát, nước giữ nhiệt rất tốt. Không khí có độ ẩm cao sẽ đóng vai trò như một tấm chăn vô hình giúp giữ nhiệt ở sát mặt đất, ngăn nó thoát vào khí quyển. Bản thân hơi nước trong không khí cũng cần nhiều thời gian hơn để tiêu tán nhiệt lượng mà nó hấp thụ vào ban ngày. Do đó, sa mạc càng khô cằn, nhiệt độ càng giảm nhanh khi Mặt Trời lặn. Dù có sự chênh nhiệt độ ngày đêm lớn như vậy nhưng, nhiều sinh vật vẫn có thể thích nghi với điều kiện khắc nghiệt của sa mạc như loài bò sát, lạc đà hay cây xương rồng… Nếu bạn có dự định thực hiện một chuyến đi khám phá tới sa mạc Sahara thì ngoài việc mang theo thật nhiều nước và kem chống nắng, bạn cũng đừng quên mang theo những chiếc áo ấm nữa nhé. Theo Dulichvietnam.vn |
