Andehit axetic là một hợp chất hóa học vô cùng quen thuộc và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Và trong chương trình hóa học phổ thông, đây cũng là một chất xuất hiện nhiều trong các bài toán mà các bạn học sinh cần lưu tâm. Vậy hợp chất hóa học này là gì? Chúng có những tính chất đặc trưng nào và được ứng dụng như thế nào trong các lĩnh vực? Bài viết dưới đây của VIETCHEM sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về andehit axetic và tiến hành giải một số bài tập liên quan đến hợp chất hóa học này. Show
1. Tìm hiểu Andehit axetic là gì?Andehit axetic là một andehit quan trọng và phổ biến nhất trong tự nhiên, nó còn được biết đến với tên gọi axetandehit hay ethanal. Hợp chất này có công thức hóa học là CH3CHO hay còn được viết tắt thành MeCHO. 2. Công thức cấu tạo của Andehit axeticCấu tạo phân tử của andehit axetic bao gồm nhóm chức andehit -CH=O được liên kết trực tiếp với nhóm CH3: CH3-CH=O.  Công thức cấu tạo của andehit axetic 3. Tính chất lý hóa đặc trưng andehit axetic2.1 Tính chất vật lý của Andehit axetic - CH3CHO
2.2 Tính chất hóa học của Andehit axetic - CH3CHO
CH3CHO + 2CU(OH)2 + NaOH → CH3COONa + CU2O + 3H2O
CH3CHO + H2 → CH3CH2OH
2CH3CHO + Cu(OH)2 → CH3COOH + Cu2O + 2H2O
CH3CHO +4AgNO3 + 5NH3 → 4Ag + 3CH3COONH4 + 3NH4NO3
CH3CHO + ½ O2 (xúc tác Mn2+ và nhiệt độ) → CH3COOH 3. Cách điều chế Andehit axetic - CH3CHO?Andehit axetic được điều chế bằng những phương pháp nào? Trong tự nhiên, andehit axetic tồn tại trong một số loại trái cây chín, cà phê,... và được thực vật tổng hợp. Trong công nghiệp, hợp chất hóa học này thường được điều chế bằng phương pháp oxi hóa không hoàn toàn ancol etylic hoặc etilen, theo phương trình phản ứng sau: (Phương trình này xảy ra với điều kiện có xúc tác của nhiệt độ và HgSO4)
(Phương trình phản ứng xảy ra trong điều kiện nhiệt độ 500 - 600 độ C) Bên cạnh đó, andehit axetic còn được điều chế bằng một số phương pháp sau: (Phản ứng xảy ra với điều kiện có xúc tác của nhiệt độ và HgCl2) (Phản ứng xảy ra ở nhiệt từ 260 - 290 độ C)
4. Ứng dụng phổ biến của Andehit axeticPhần lớn Andehit axetic được sử dụng tổng hợp các chất hữu cơ khác, đặc biệt là để điều chế axit axetic. Axit axetic được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực như:
Phần lớn Andehit axetic được sử dụng để điều chế axit axetic 5. Một số bài tập vận dụng về andehit axeticBài 1. Cho 3 lọ mất nhãn chứa các chất sau: glixerol, ancol etylic, dung dịch andehit axetic. Sử dụng một chất nào dưới đây để nhận biết 3 lọ dung dịch mất nhãn trên?
=> Đáp án: A Bài 2: Nguồn nguyên liệu chính để sản xuất andehit axetic trong công nghiệp hiện nay là:
=> Đáp án: C Giải thích: Nguồn nguyên liệu chính để sản xuất andehit axetic trong công nghiệp hiện nay là etilen. Phương trình điều chế: 2CH2=CH2 + O2 PdCl2, CuCl2 → 2CH3CHO Bài 3: Trong các chất dưới đây, nhiệt độ sôi của chất nào cao nhât?
=> Đáp án: A Giải thích: Axit có nhiệt độ sôi cao hơn ancol có khối lượng phân tử tương đương bởi phân tử axit tạo được 2 liên kết hidro. Liên kết hidro giữa các phân tử ancol kém bền hơn liên kết phân tử hidro giữa các phân tử axit. Vậy nên, chất có nhiệt độ sôi cao nhất là axit CH3COOH. Bài 4: Để trung hòa 6,72g axit cacboxylic Y (no, đơn chức) thì cần sử dụng 200g dung dịch NaOH 2,24%. Vậy công thức phân tử của Y là gì?
=> Đáp án: B Giải thích: Theo đề bài, ta tính được: nNaOH = 0,122 (mol) Gọi chất Y là một axit no, mạch hở Ta có: nRCOOH = nNaOH = 0,122 mol => M = 6.72/ 0.112 = 60 => Chất Y là CH3COOH Trên đây là những thông tin mà VIETCHEM muốn cung cấp cho bạn về Andehit axetic. Hy vọng bài viết đã giúp mọi người hiểu hơn về những tính chất đặc trưng, những ứng dụng quan trọng của hợp chất hóa học này. Nếu bạn còn đang thắc mắc điều gì hãy để lại bình luận dưới bài viết, VIETCHEM sẽ giải đáp nhé! VIETCHEM - đơn vị chuyên cung cấp sản phẩm hóa chất công nghiệp uy tín, chất lượng Bên cạnh đó, nếu bạn đang có nhu cầu về hóa chất công nghiệp, cũng như thiết bị phòng thí nghiệm thì hãy tham khảo sản phẩm qua website VIETCHEM hoặc liên hệ tới số hotline: 0826 010 010 để được tư vấn. Đến với VIETCHEM, quý khách hàng có thể hoàn toàn trao trọn niềm tin về chất lượng sản phẩm cũng như giá cả. Với 20 năm hoạt động trong lĩnh vực hóa chất, VIETCHEM luôn tự hào vì sự hài lòng mang tới cho khách hàng. 14:01:5116/03/2022 Anđehit axetic được dùng để sản xuất axit axetic làm nguyên liệu cho nhiều ngành sản xuất. Xeton được dùng làm dung môi trong quá trình sản xuất nhiều hợp chất trong công nghiệp mĩ phẩm,... Cụ thể hơn, nội dung bài viết này sẽ giúp các em biết anđehit là gì? xeton là gì? Đặc điểm cấu tạo của anđehit, xeton? tính chất vật lý và tính chất hóa học của anđehit, xeton? Cách điều chế anđehit, xeton và ứng dụng. A. Anđehit I. Định nghĩa, phân loại, danh pháp anđehit 1. Định nghĩa - Anđehit là gì? Anđehit là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm -CH=O liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro. * Ví dụ: H-CH=O anđehit fomic CH3-CH=O anđehit axetic - Nhóm -CH=O là nhóm chức anđehit. - Công thức tổng quát anđehit là: R(CHO)n. 2. Phân loại • Dựa vào đặc điểm cấu tạo gốc hidrocacbon có: - Andehit no - Anđehit không no - Anđehit thơm. • Dựa vào số nhóm -CHO có: - Anđehit đơn chức - Anđehit đa chức. 3. Danh pháp + Danh pháp thay thế: Tên của hiđrocacbon tương ứng với mạch chính + al + Danh pháp thông thường: Anđehit + tên axit tương ứng > Lưu ý: Mạch chính là mạch chứa nhóm -CH=O hoặc -C=O- và được đánh số từ phía gần với hai nhóm trên nhất. * Ví dụ: II. Đặc điểm cấu tạo. Tính chất vật lý của anđehit 1. Đặc điểm cấu tạo của anđehit Nhóm −CHO có cấu tạo như sau: Trong nhóm −CHO,, liên kết đôi C=O gồm một liên kết σσ bền và một liên kết π kém bền hơn, tương tự liên kết đôi C=C trong phân tử anken, do đó anđehit có một số tính chất giống anken. 2. Tính chất vật lý của anđehit - Ở điều kiện thường các anđehit đầu dãy đồng đẳng là chất khí và tan tốt trong nước; các anđehit sau độ tan giảm dần theo chiều tăng của phân tử khối - Dung dịch anđehit fomic còn được gọi là focmon. Dung dịch bão hòa của anđehit fomic (nồng độ 37-40%) còn được gọi là fomalin. III. Tính chất hóa học của anđehit 1. Phản ứng cộng hidro - Hidro cộng vào liên kết C=O giống như cộng vào C=C CH3-CH=O + H2 CH3-CH2-OH - Phản ứng tổng quát: RCHO + H2 RCH2OH > Lưu ý: Trong phản ứng của anđehit với H2: Nếu gốc R có các liên kết pi (π) thì H2 cộng vào cả các liên kết pi đó. Phản ứng với H2 chứng tỏ anđehit có tính oxi hóa. 2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn - Phản ứng với AgNO3/NH3 (phản ứng tráng bạc) RCHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O RCOONH4 + NH4NO3 + 2Ag↓ - Riêng HCHO có phản ứng: HCHO + 2AgNO3 + 3NH3 + 2H2O HCOONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag - Andehit tác dụng với 1 số chất oxi hóa khác tạo thành axit 2RCHO + O2 2RCOOH IV. Điều chế anđehit 1. Từ ancol - Oxi hóa ancol bậc 1 RCH2OH + CuO RCHO + Cu + H2O 2. Từ hidrocacbon - Điều chế andehit fomic trong công nghiệp CH4 + O2 HCHO + H2O - Sản xuất anđehit axetic 2CH2=CH2 + O2 2CH3CHO V. Ứng dụng của anđehit - Fomanđehit được dùng chủ yếu để sản xuất poli(phenolfomanđehit) (làm chất dẻo) và còn được dùng trong tổng hợp phẩm nhuộm, dược phẩm. - Dung dịch 37- 40% fomanđehit trong nước gọi là fomalin (còn gọi là fomol) được dùng để ngâm xác động vật, thuộc da, tẩy uế, diệt trùng... - Anđehit axetic được dùng để sản xuất axit axetic làm nguyên liệu cho nhiều ngành sản xuất. B. Xeton I. Định nghĩa - Xeton là gì? Xeton là hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm -C(=O)- liên kết trực tiếp với 2 nguyên tử C. - Công thức tổng quát của xeton đơn chức có dạng: R-CO-R’ * Ví dụ: CH3-O-CH3 dimetyl xeton (axeton) CH3-O-C6H5 metyl phenyl xeton (axetophenon) II. Tính chất hóa học của xeton - Phản ứng với H2/Ni, t0 tạo ancol bậc II: R-CO-R’ + H2 → R-CHOH-R’ - Xeton không có phản ứng tráng gương, không phản ứng với Cu(OH)2 ở nhiệt độ cao, không làm mất màu dung dịch Brom như anđehit. III. Điều chế xeton 1. Từ ancol - Cho ancol bậc II + CuO đun nóng: R-CH(OH)-R’ + CuO → R-CO-R’ + Cu + H2O 2. Từ Hidrocacbon - Oxi hóa cumen (C6H5CH(CH3)2) để sản xuất axeton.
IV. Ứng dụng của xeton - Axeton được dùng làm dung môi trong quá trình sản xuất nhiều hợp chất trong công nghiệm mĩ phẩm, làm nguyên liệu tổng hợp clorofom, iođofom,... - Xiclohexanon được dùng làm nguyên liệu sản xuất một số vật liệu polime như tơ capron, nilon-6,6. Trên đây KhoiA.Vn đã giới thiệu với các em về Anđehit - Xeton: Tính chất vật lý, Tính chất hóa học của Anđehit - Xeton, Cách điều chế và ứng dụng. Hy vọng bài viết giúp các em hiểu rõ hơn. Nếu có câu hỏi hay góp ý các em hãy để lại bình luận dưới bài viết, chúc các em thành công. |
