Trẻ sơ sinh bị vàng da là hiện tượng xảy ra phổ biến sau khi sinh. Vàng da sinh lý sẽ tự hết dần, nhưng trong một số trường hợp bệnh lý, hiện tượng này có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Để hiểu biết hơn về hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh, các bậc cha mẹ đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé! Show
1. Vàng da ở trẻ sơ sinh chia làm mấy loại?Vàng da còn được gọi là hoàng đản, là tình trạng nhiễm sắc tố vàng ở mô da, niêm mạc mắt do lượng Bilirubin trong máu vượt quá 17mmol/l. Nguyên chủ yếu dẫn đến tình trạng này là do các bệnh lý của gan và hệ thống mật. Ở trẻ sơ sinh, vàng da được chia làm hai loại sau: Vàng da sinh lýKhi bị vàng da sinh lý, vùng da ở mặt, cổ, lưng của trẻ thường có màu vàng nhạt Vàng da sinh lý xuất hiện từ 1 - 2 ngày sau sinh và tự hết trong vòng 1 tuần (hoặc 2 tuần đối với trẻ sinh non). Đối với trẻ sinh đủ tháng, hàm lượng bilirubin trong máu không quá 12mg%; còn ở trẻ sinh non không quá 15mg%. Đồng thời, tốc độ tăng bilirubin trong máu luôn dưới 5mg%/24 giờ. Hồng cầu thai nhi bị vỡ để thay thế hồng cầu trưởng thành. Trong lúc này, chức năng gan của bé chưa hoàn thiện, không thể lọc thải hết Bilirubin ra khỏi máu. Do đó, vàng da sinh lý là do lượng Bilirubin tích tụ trong cơ thể. Khi lượng Bilirubin này tích tụ vượt quá mức sẽ gây vàng da ở vùng mặt, cổ, ngực và vùng bụng phía trên rốn nhưng chỉ vàng ở mức độ nhẹ. Không chỉ vậy, nước tiểu của trẻ cũng trở nên sẫm màu hoặc có màu vàng và phân nhạt màu. Ngoài những triệu chứng trên thì cơ thể trẻ có thể xuất hiện thêm các triệu chứng bất thường khác ở gan, lách sưng to,... đây đều là những triệu chứng nguy hiểm. Sau khoảng 2 tuần, hiện tượng trẻ sơ sinh bị vàng da sẽ hết do gan của bé đã phát triển hơn và đủ sức lọc thải chất có màu vàng này. Vì vậy đây, là hiện tượng bình thường và không gây bất cứ nguy hiểm gì. Vàng da bệnh lýNguyên nhân dẫn đến trẻ sơ sinh bị vàng da bệnh lý là do: bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con, trẻ bị bệnh gan mật bẩm sinh (teo hoặc giãn đường dẫn mật), bệnh tan máu (do thiếu men G6PD, hồng cầu lưỡi liềm, nhiễm trùng), bị nhiễm virus bào thai, xuất huyết dưới da, hay chậm đi phân su. Khi trẻ bị vàng da bệnh lý thì các triệu chứng của bệnh sẽ xuất hiện sớm trong vòng 24 giờ sau sinh. Các mẹ có thể nhận biết được bệnh thông qua các triệu chứng điển hình như:
Khi bị vàng da bệnh lý, toàn thân của trẻ kể cả lòng bàn tay, bàn chân và niêm mạc đều có màu vàng đậm Sau hơn 10 ngày nhưng hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh vẫn không giảm bớt mà còn xuất hiện các biểu hiện bất thường khác. Lúc này, bố mẹ cần chủ động đưa con đến bác sĩ càng sớm càng tốt để có biện pháp điều trị kịp thời. 2. Trẻ sơ sinh nào dễ mắc bệnh vàng daCác trẻ sơ sinh có nguy cơ mắc bệnh vàng da cao hơn bình thường đó là:
3. Biến chứng nguy hiểm khi trẻ bị vàng daBố mẹ không nên coi thường hiện tượng trẻ sơ sinh bị vàng da. Bởi vì, hiện tượng này có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm sau: Vàng da nhân: Là một biến chứng xảy ra khi lượng Bilirubin vượt quá giới hạn cho phép khiến gan không lọc thải kịp. Do đó, Bilirubin dễ bị thấm vào não gây vàng da nhân ở trẻ sơ sinh. Biến chứng này gây tổn thương não bộ và không thể phục hồi được. Đây là tình trạng vô cùng độc hại đối với tế bào não. Các mẹ có thể nhận biết tình trạng này ở trẻ bị vàng da thông qua các biểu hiện như: trẻ ngủ li bì, bỏ bú, sốt cao,… Việc xác định sớm trẻ bị vàng da bệnh lý để điều trị trước 7 ngày sau sinh là rất quan trọng, nhằm ngăn ngừa nguy cơ tổn thương não. Vàng da nhân là một biến chứng rất nguy hiểm gây tổn thương não bộ và không thể phục hồi được Khi trẻ sơ sinh bị vàng da, các mẹ có thể nhận biết bằng mắt thường. Đối với những đứa trẻ có da đỏ hồng hoặc đen thì khó nhận biết hơn. Lúc này, mẹ có thể kiểm tra bằng cách ấn nhẹ lên da của bé và giữ khoảng vài giây rồi bỏ ta, nếu vết ấn có màu vàng rõ thì có thể trẻ đang bị vàng da. Do đó, mẹ nên quan sát màu da của bé mỗi ngày kịp thời phát hiện, có hướng xử lý sớm. 4. Điều trị vàng da bệnh lýĐối với những trẻ được chẩn đoán là bị vàng da sinh lý mức độ nhẹ thì các mẹ chỉ cần điều trị tại nhà bằng cách tắm nắng. Cứ mỗi sáng vào khoảng 7 - 7 giờ 30 phút, các mẹ chỉ cần đặt bé ở gần cửa sổ - nơi có nhiều ánh nắng mặt trời. Việc phơi nắng không chỉ có tác dụng giúp bé nhanh hết vàng da mà còn hỗ trợ tổng hợp vitamin D, chống còi xương. Sau khoảng 1 - 2 tuần thì hiện tượng vàng da sinh lý sẽ tự khỏi. Phơi nắng là cách giảm vàng sinh lý mức độ nhẹ ở trẻ sơ sinh Trẻ sơ sinh bị vàng da có thể gặp các biến chứng nguy hiểm. Do đó, bố mẹ không nên chủ quan mà nên theo dõi chặt chẽ để tránh bị nhầm lẫn giữa vàng da bệnh lý và vàng da sinh lý. Khi thấy trẻ bị vàng da, bố mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ kiểm tra để có biện pháp điều trị kịp thời. Trong quá trình điều trị, mẹ nên cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng cho bé theo chỉ định. Phát hiện và điều trị vàng da sơ sinhNếu không phát hiện và điều trị vàng da bệnh lý kịp thời thì có thể xảy ra biến chứng nhiễm độc thần kinh (còn gọi là vàng da nhân) do Bilirubin gián tiếp thấm vào não mà hậu quả là trẻ sẽ bị tử vong hoặc bị bại não suốt đời.
Bệnh vàng da sơ sinh là gì? Xảy ra ở giai đoạn nào? Tại sao cần phải phát hiện và điều trị sớm? Ép nhẹ bàn chân để xác định có vàng da hay không Thế nào là vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh? Khi đó cần đưa bé đi đâu? Ở trẻ đủ tháng, bình thường thì vàng da được coi là sinh lý khi có đủ các tiêu chuẩn sau:
Vàng da bệnh lý Các phương pháp điều trị vàng da sơ sinh hiện nay là gì? Cho đến nay, tại các khoa Sơ sinh, vàng da sơ sinh được điều trị bởi ba phương pháp chính, đó là:
Chiếu đèn, phương pháp điều trị vàng da bệnh lý sơ sinh phổ biến, hiệu quả, rẻ tiền. Tại sao chiếu đèn có thể điều trị được vàng da sơ sinh? Khi nào có chỉ định chiếu đèn? Nên dùng loại đèn nào? Sử dụng ánh sáng có bước sóng từ 400-500nm, cực điểm 450-460nm tương ứng với đỉnh hấp thụ của Bilirubine (ánh sáng màu xanh dương). Năng lượng ánh sáng xuyên qua da để tác động lên các phân tử Bilirubin nằm trong lớp mỡ dưới da để biến đổi các phân tử Bilirubin gián tiếp (độc cho não của trẻ) thành các sản phẩm đồng phân hay các sản phẩm quang oxy hoá tan được trong nước, không độc và sẽ được đào thải qua gan (qua mật) và thận (qua nước tiểu). Chỉ định chiếu đèn: Xuất hiện sau 24 giờ tuổi.
Cách chọn dàn đèn:dàn đèn ánh sáng xanh dương có tác dụng tốt nhất, tiếp theo là ánh sáng xanh lá cây còn dàn đèn ánh sáng trắng có hiệu quả kém nhất. Kỹ thuật rọi đèn:dùng đèn rọi vào da trẻ được cởi trần, có che kín mắt và bộ phận sinh dục, xoay trở để tăng diện tích da tiếp xúc với ánh sáng. Có thể rọi đèn liên tục hay cách quãng, rọi đèn 1 chiều hay 2 chiều. Trẻ đang được điều trị vàng da bằng chiếu đèn Tắm nắng cho trẻ có thể giúp điều trị vàng da sơ sinh không? Ánh sáng mặt trời chỉ có thể giúp trẻ bị vàng da nhẹ mau hết hơn nhưng không thể điều trị kịp các trường hợp vàng da sơ sinh nặng. Đối với các trẻ mới chớm vàng da thì có thể tắm nắng ấm mỗi sáng, nhưng nếu trẻ đã vàng da nhiều thì phải sớm đưa trẻ đi khám ở bác sĩ chuyên khoa để được điều trị ngay. Chiếu đèn điều trị vàng da cho trẻ tại bệnh viện Phụ Sản Nhi Bình Dương ? Đối với các trẻ chỉ bị vàng da bệnh lý mức độ nhẹ hoặc trung bình thì có thể được chiếu đèn tại bệnh viện, dưới sự theo dõi của bác sĩ và nữ hộ sinh. Việc chiếu đèn thường được BS cho thực hiện sớm nên khi trẻ xuất viện thì đại đa số trẻ sinh ra tại bệnh viện không còn nguy cơ vàng da nặng, đồng thời hạn chế được việc cách ly mẹ con do phải chiếu đèn dài ngày. Thời gian chiếu đèn, trẻ vẫn được bú mẹ do vậy tránh mất sữa mẹ do trẻ phải xa mẹ. Trường hợp mẹ chưa có sữa, BS sẽ chỉ định cho trẻ dùng sữa mẹ từ ngân hàng sữa mẹ của bệnh viện. (Bs Trần Hồng Hải) Tags phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh như thế nào? phat hien va dieu tri vang da so sinh nhu the nao Phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh phat hien va dieu tri vang da so sinh
Bài viết khác
|