Show
Phong tục ở mỗi địa phương một khác, trái ngược nhau nhưng đều có ý nghĩa hay: Ngày xưa ở nhiều địa phương Nghệ An, Hà Tĩnh có lệ tục mẹ chồng ra cất nón cho con dâu: Nhà trai đặt sẵn trước ngõ một cái nồi đồng, một cái gáo, trong nồi đặt sẵn một quan tiền đồng và đựng đầy nước trong. Cô dâu vào đến cổng dùng gáo múc nước rửa mặt mũi, chân tay, mẹ chồng bước ra cất nón cho con dâu. Con dâu, một tay cầm lấy quan tiền, một tay vẫn cầm quạt che mặt. Mẹ chồng dắt con dâu vào nhà đặt quan tiền và cái quạt lên bàn thờ, cúi đầu lễ gia tiên (bốn lạy ba vái theo tư thế của nữ). Sau đó mẹ chồng dắt cô dâu cầm cả tiền và quạt vào buồng. Trong buồng đã chuẩn bị sẵn trầu nước hoa quả, giường chiếu mới. Đôi chiếu trải úp vào nhau, do một người thân trong họ có tuổi tác, vợ chồng song toàn, con cháu đông, làm ăn nên nổi, được gia đình mời đến trải chiếu; nếu mẹ chồng có đủ tiêu chuẩn trên thì mẹ chồng trực tiếp dọn giường trải chiếu, nhưng bố chồng thì không được. Khi con dâu nghỉ ngơi xong, khăn yếm chỉnh tề mới bưng hộp trầu ra chào họ. Trường hợp mẹ chồng đã mất thì một bà cô hay bà dì thay thế. Phong tục này có nhiều ý nghĩa: - Thời xưa, con dâu trước khi về làm dâu, còn hoàn toàn xa lạ, bỡ ngỡ, chưa biết đâu là buồng đâu là bếp, ai là bố mẹ chồng. Trừ trường hợp xóm giềng quen biết nhau từ trước không tính, là thân phận con gái chưa cưới đã về nhà trai thì bị dư luận gièm pha là con nhà hư đốn. Có người chồng lại rụt rè e lệ, có trường hợp trước lễ cưới chưa hề tỏ mặt nhau, vậy nên mẹ chồng niềm nở ra đón dâu, dắt dâu vào nhà là hay, là phải lẽ. Mới bước về nhà chồng đã được tổ tiên, ông bà, cha mẹ chồng ban phước lộc, dồi dào như nước quan tiền là biểu tượng vốn liếng của riêng mà mẹ chồng trao cho. Nhiều địa phương lại có tục khác: Khi con dâu vừa vào đến nhà thì mẹ chồng cầm chiếc bình vôi tạm lánh sang hàng xóm ít phút. Tục đó cũng có ý nghĩa hay: Tức là mẹ chồng đã xác định vai trò, trách nhiệm con dâu sẽ về làm chủ, mẹ chồng sẵn sàng trao quyền công việc trong nhà trong cửa cho con dâu, nhưng không phải trao toàn quyền đẩy hết trách nhiệm mà bà vẫn là người nắm quyền điều hành, vì bình vôi là vật tượng trưng cho bà Chúa trong nhà.
Khác với nhiều địa phương là cô dâu sẽ được mẹ chồng trao nón khi bước đến cổng nhà trai, còn các cô dâu người Tày ở Cao Bằng sẽ đội nón ngay khi bước ra khỏi nhà của mình để đi theo đoàn rước dâu về nhà chồng. Người đội nón cho cô dâu là anh, em trai ruột hoặc họ hàng thân thiết trong nhà với mong muốn người chị, người em của mình khi về nhà chồng sẽ có cuộc sống mới vui vẻ, hạnh phúc, chăm chỉ làm ăn, cùng với gia đình nhà chồng xây dựng cuộc sống đầm ấm. Đó cũng là tâm tư, ước muốn của cả dòng họ nhà cô gái gửi gắm qua việc trao nón cho con em mình. Có lẽ vì những ý nghĩa to lớn mà giây phút trao nón cho cô dâu trong đám cưới thường là khoảnh khắc xúc động và sâu lắng nhất. Người Tày quan niệm, cô dâu khi đã được gả đi thì khi quay về mang danh nghĩa như "khách". Còn với trường hợp ở rể hoặc ở cả hai bên gia đình, khi cô dâu ra cửa sẽ không phải đội nón. Điều này ngầm ám chỉ rằng cả cô dâu, chú rể đều là người của bên nhà trai và nhà gái. Lấy chồng xong, cô dâu và chú rể được phép làm ăn ở hai bên và phải có trách nhiệm chăm sóc gia đình hai bên. Con cái sẽ mang hai họ và được chia tài sản của cả hai bên gia đình. Ở dưới vùng đồng bằng Bắc Bộ, khi con gái đi lấy chồng được bố mẹ đưa đi, còn người Tày ở Cao Bằng chỉ có ông đưa, bà đón (quan lang) và phù dâu, phù rể đưa đi. Thường thì những ông đưa, bà đón là người biết đối đáp, hát lượn. Để đón được cô dâu về, trước khi cô dâu ra cửa người ta sẽ đặt một chiếc mâm trước cửa ra vào, trên mâm có 3 bát rượu, ông đưa, bà đón sẽ ngồi hai bên đối đáp chúc rượu nhau, ai đối không được thì phải uống rượu, màn đối đáp diễn ra trong không khí vui vẻ, hồi hộp, chỉ khi nào nhà trai đối đáp được và hay thì bên nhà gái mới cho đón dâu.
Khi cô dâu bước ra cửa thì người cha hoặc chú, bác ruột sẽ đi giày mới cho cô dâu. Ở đây, người Tày quan niệm rằng, khi bố đi giày cho con gái chính là lúc người con phải tự đi vững trên đôi chân của mình, đây là giây phút thiêng liêng của mỗi cô dâu khi bước ra cửa. Khoảnh khắc người cha đi giày cho con gái như gửi gắm niềm mong mỏi của của mình đến với tương lai, mong con gái từ nay sẽ trưởng thành, cùng chồng chăm lo cho gia đình riêng và sống vui vẻ, hạnh phúc. Đám cưới là khoảnh khắc thiêng liêng nhất của đời người, những phong tục, tập quán tốt đẹp góp phần làm cho đám cưới trở nên trọn vẹn và ý nghĩa hơn. Đến nay, phong tục đội nón cho cô dây Tày vẫn giữ nguyên nét đẹp, mang đậm bản sắc dân tộc./. Mai Chi
Tại sao phải cưới vào ngày đẹp, vì lý do gì mẹ đẻ không nên đưa con gái về nhà chồng hay tập tục trao nón cho dâu mới có ý nghĩa gì? Tất cả những kiêng kỵ trong ngày cưới đó đều xuất phát từ niềm tin tốt đẹp, ý nghĩa thiêng liêng gửi trao đến đôi trẻ ngày trọng đại. Hãy cùng xem lý giải về những điều kiêng kỵ này. Kiêng kị cưới khi nhà có tangMột trong những đại tang lớn nhất là con trai chịu tang bố, theo đó khi có tang bố, con trai phải đợi hết tang bố 3 năm mới được lấy vợ. Với điều kiện thực tế hiện nay, việc này có thể khiến con trai lỡ duyên cả một đời. Chính bởi vậy nhiều gia đình tiến hành cưới chạy tang, những thủ tục cưới hỏi đều được thực hiện đầy đủ nhưng nhanh gọn, trong phạm vi gia đình trước khi có người nhà qua đời. Cưới là chuyện vui nếu được diễn ra ngay sau lễ tang của người thân không trọn niềm vui mà còn liên quan đến chữ hiếu, thêm nữa, không khí u ám, buồn đau của đám tang sẽ khiến đám cưới giảm đi may mắn, điều vui. Đám hỷ vì thế thiếu đi sự trọn vẹn. Kiêng kị cưới vào ngày xấuTheo quan niệm của người phương Đông, ngày tốt là ngày theo tính chất công việc, tuổi của chủ nhân, 24 tiết khí, phong tục tập quán. Người tìm được ngày đẹp cho việc lên duyên phải thông thạo lý số, am hiểu thiên văn địa lý, để đưa ra ngày giờ tốt đẹp. Dân gian tin rằng, nếu tiến hành đúng giờ đó vạn sự thuận, mọi điều tốt đẹp. Những ngày xấu cho ngày cưới thường là ngày:
Thực ra quan niệm ngày xấu ngày tốt cũng chỉ mang tính tương đối và tùy thuộc vào cách nhìn của mỗi người. Tại sao cùng cưới một ngày nhưng có đôi sống đầu bạc rang long, sinh con có trai có gái, làm ăn phát đạt có đôi lại đứt gánh giữa đường, làm ăn vất vả, sinh con một bề…? Xét ở một góc độ nào đó, ngày tốt là một yếu tố liên quan đến niềm tin của mỗi người, phần lớn người Việt đều có tâm lý: Có kiêng có lành. Việc thực hiện cưới hỏi vào ngày đẹp không mất gì nhưng hy vọng sẽ mang đến may mắn và điều tốt đẹp. Xem thêm: Bắt đầu chuẩn bị đám cưới từ đâu? Mẹ chồng kiêng đón con dâu ngày cưới, kiêng chạm mặt lúc dâu mới bước về nhà chồngCũng theo phong tục cưới dân gian, khi con dâu chuẩn bị về nhà chồng, mẹ chồng sẽ cầm bình vôi trong nhà lánh mặt sang hàng xóm, ý nghĩa rằng mọi chuyện trong giia đình giao hết cho con dâu nhưng bà vẫn làm quản lý. Ngày nay vì không còn tục lệ ăn trầu nên việc cầm bình vôi đã thay bằng chum chìa khóa. Việc lánh mặt này cũng có ý tránh những những xung đột có thể xảy ra về sau. Kiêng cô dâu kiêng ra ngoài đón tiếp nhà chồng trước khi được chú rể vào phòng đónMột tục lệ vẫn được duy trì cho đến ngày nay đó là khi cô dâu trang điểm xong, sẽ ngồi trong phòng, khi nhà trai đến không được ra chào đón mà phải đợi chồng vào đón ra. Khi chú rể đến sẽ vào tận phòng rước cô dâu và lễ tổ tiên nhà mình. Việc cô dâu ra chào quan viên hai họ trước sẽ khiến cô dâu bị mất duyên. Trong cuộc sống hôn nhân sau này tại nhà chồng, con dâu sẽ mất đi vị thế, tiếng nói, bị nhà chồng coi thường. Xem thêm: Cô dâu làm gì trong ngày cưới? Kiêng mẹ đẻ đưa con gái về nhà chồngTrước đây, khi con gái thường được gả chồng sớm, con gái lại chưa bao giờ xa gia đình, cha mẹ. Ngày lấy chồng mẹ thường thương con gái về nơi xa lạ, phong tục tập quán đổi khác, thương cảnh làm dâu nhiều vất vả mà khóc lóc, con gái nhớ mẹ mà theo đi về, dẫn đến việc đám cưới không thành. Thêm nữa, việc khóc lóc giữa hai mẹ con cũng được xem là kiêng kị trong ngày vui. Cô dâu kiêng không được ngoái nhìn lại nhà đẻViệc khóc lóc, ngoái lại của cô dâu về nhà đẻ khi bước chân khỏi cổng nhà mình là thể hiện sự vương vấn, nhớ nhung. Nếu giữ mãi tâm trạng này khiến con dâu không thể chu toàn cho nhà chồng, có thể bỏ nhà chồng về nhà đẻ. Tuy nói là kiêng nhưng hầu hết các cô dâu đều không làm được điều này. Cảm xúc luôn đến một cách tự nhiên trong những thời điểm quan trọng, nhất là khi cô dâu lấy chồng xa, gia đình có nhiều điều éo le. Con gái cũng giàu cảm xúc, dễ xúc động, trước giờ về nhà chồng, bước sang một trang mới cuộc đời khó tránh được niềm rưng rưng. Bởi vậy tuy là kiêng nhưng hiếm cô dâu nào có thể làm được điều này. Xem thêm: Nhà gái cần chuẩn bị gì trước và trong đám cưới Tại sao cô dâu rải muối gạo dọc đường?Việc ném muối gạo dọc đường những nơi ngã 3, ngã tư, đền chùa, miếu, cầu…mang ý nghĩa gửi đến ma đói, vong linh chút an ủi để họ không theo mình, tránh vận xui vào cô dâu. Tuy nhiên, việc làm này thực chất mang ý nghĩa là ngày vui của bạn, bạn muốn chia sẻ những vong linh bất hạnh còn vất vưởng, còn mê lầm, khốn khó. Việc làm này chính là cách chia sẻ, gieo niềm yêu thương chân thành. Đây là yếu tố cần và đủ để bạn có cuộc hôn nhân hạnh phúc và viên mãn dù trong mối quan hệ nào đi nữa. Tại sao cô dâu phải gài 7 chiếc kim vào váy cướiNhững chiếc kim có tác dụng trừ tà trên đường về nhà chồng và những công dụng khác trong đêm tân hôn. Vào đêm tân hôn, khi chú rể bị cảm gió sẽ dùng kim đâm vào xương cụt của tân lang, giúp chú rể tỉnh lại. Tại sao mẹ chồng trao nón cho con dâu ngày cướiÝ nghĩa của tục trao nón dâu mới ngày cưới là sự che chở trong tình yêu thương của nhà chồng, đó cũngtrao cả niềm tin, hy vọng về tương lai đủ đầy và sung túc. Nói về ý nghĩa này, trong dân gian cũng có câu thơ: “Chòng chành như nón không quai Như thuyền không lái, như ai không chồng” Ngoài những kiêng kỵ nói trên mỗi vùng miền sẽ có sự thay đổi, những kiêng kỵ và tập quán khác nhau. Hiện nay, nhiều kiêng kỵ ngày cưới cũng được loại bỏ tuy nhiên việc xem ngày cưới, trao nón dâu mới, chọn người rải giường chiếu...vẫn được duy trì và thực tế đó là những phong tục cưới tốt đẹp, giàu ý nghĩa gửi đến đôi lứa ngày kết hôn. Có thể cô dâu sẽ cần thêm thông tin: Các khoản mua sắm của cô dâu trước cưới Xem thêm: BST Nhẫn cưới Promis Huy Thanh Jewelry |
