Quan chức quốc phòng Mỹ ngày 8/7 cho biết nước này sẽ chuyển thêm cho Ukraine 4 hệ thống pháo phản lực tầm trung HIMARS trong khuôn khổ gói viện trợ vũ khí mới trị giá 400 triệu USD. Mỹ là quốc gia viện trợ quân sự nhiều nhất cho Ukraine với tổng trị giá khoảng 6,9 tỷ USD trong 4 tháng chiến sự. Các lô vũ khí trước đó bao gồm pháo phản lực HIMARS, hệ thống phòng thủ bờ sử dụng tên lửa chống hạm Harpoon, tên lửa phòng không Stinger và chống tăng Javelin, lựu pháo M777, trực thăng Mi-17 và nhiều khí tài bộ binh. Giới quan sát nhận định Washington có nhiều lý do để liên tục bơm vũ khí cho Kiev. Binh sĩ Ukraine khai hỏa lựu pháo M777 do Mỹ viện trợ ở tỉnh miền đông Donetsk ngày 6/6. Ảnh: Reuters. Sau khi kiểm soát hoàn toàn tỉnh Lugansk, quân đội Nga đang từng bước tiến sâu hơn vào những vùng do chính phủ Ukraine kiểm soát tại tỉnh Donetsk và hướng đến mục tiêu "giải phóng" toàn bộ vùng Donbass. Vùng Donbass, gồm tỉnh Lugansk và Donetsk, là nơi có điều kiện phù hợp để Nga phát huy ưu thế về vũ khí hạng nặng. Sau giai đoạn đầu chiến dịch mắc nhiều sai sót, quân đội Nga đã đổi cách đánh, tập trung hỏa lực pháo binh để chế áp từng mục tiêu, thay vì dàn trải lực lượng trên phạm vi chiến trường rộng lớn. Bình luận viên Lindsey Neas của Task & Purpose cho rằng động lực lớn nhất khiến Mỹ không ngừng cung cấp vũ khí cho Ukraine là Washington không muốn Kiev thất bại do thất thế về hỏa lực trên chiến trường trước lực lượng Nga. Bộ Quốc phòng Nga hôm 11/7 tuyên bố đã phá hủy 4.020 xe tăng thiết giáp, 354 hệ thống phòng không, 1.506 máy bay không người lái, hơn 200 phi cơ các loại, 741 bệ pháo phản lực phóng loạt, hơn 3.100 khẩu pháo và cối của Ukraine sau hơn 4 tháng chiến sự. Quân đội Ukraine không tiết lộ con số thiệt hại khí tài cụ thể, nhưng chỉ huy lực lượng hậu cần lục quân Ukraine Volodymyr Karpenko hồi giữa tháng 6 thừa nhận họ đã mất 50% vũ khí hạng nặng trong biên chế. "Trong số này có khoảng 1.300 xe chiến đấu bộ binh, 400 xe tăng và 700 hệ thống pháo binh", ông nói. "Việc Mỹ hỗ trợ lượng lớn trang thiết bị quân sự sẽ giúp Ukraine bổ sung khí tài hao hụt và duy trì năng lực chiến đấu", Neas nhận xét. Nếu thua trận vì thất thế về hỏa lực, Ukraine sẽ phải đồng ý nhượng bộ lãnh thổ cho Nga, điều mà giới lãnh đạo của họ nhiều lần bác bỏ. Khả năng đứng vững của nền kinh tế Ukraine trong tương lai phụ thuộc vào khả năng kiểm soát những khu vực nông nghiệp trù phú và công nghiệp chủ chốt ở miền đông và nam đất nước. Điều này đòi hỏi Ukraine sở hữu những vũ khí hiện đại với số lượng đủ lớn, không chỉ để bảo vệ các vị trí hiện tại, mà còn mở những chiến dịch phản công trong tương lai để giành lại lãnh thổ. Mỹ cũng muốn tránh bị nghi ngờ là quay lưng với Ukraine và mất uy tín với các đồng minh, nhất là trong bối cảnh Washington từng nhiều lần bị cáo buộc bỏ rơi những đối tác như dân quân người Kurd tại Trung Đông và chính phủ Afghanistan trước đà tiến của Taliban. Cục diện chiến trường Ukraine sau hơn 4 tháng giao tranh. Đồ họa: Washington Post. Chiến sự đang bước vào giai đoạn kéo dài mà giới lãnh đạo Kiev lo ngại từ lâu, điều được Thủ tướng Anh Boris Johnson mô tả là "nỗi mệt mỏi Ukraine". Các nước phương Tây đang đối mặt với thách thức lớn khi chiến sự đã bước qua tháng thứ 5 mà chưa có dấu hiệu kết thúc, khiến thế giới lâm vào khủng hoảng năng lượng và làm trầm trọng thêm tình hình lạm phát. Lạm phát tại Mỹ đã tăng 8,6%, trong khi tỷ lệ này tại Anh là 9,1%, còn ở khu vực đồng tiền chung châu Âu là 8,1%. Chiến sự Ukraine kéo dài cũng làm tắc nghẽn tuyến vận chuyển ngũ cốc, đứt gãy chuỗi cung ứng phân bón, làm dấy lên lo ngại về khủng hoảng lương thực toàn cầu. Hồi tháng 5, Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO) báo cáo giá lương thực toàn cầu đã tăng hơn 20% so với năm trước, trong đó giá ngũ cốc tăng 30%. Tình trạng này có thể "gây ra làn sóng đói kém chưa từng có", đẩy 49 triệu người vào cảnh thiếu hụt lương thực. Khi chiến sự kéo dài, người dân phương Tây sẽ trở nên mệt mỏi và muốn trở lại trạng thái bình thường trước xung đột. Ukraine lo ngại điều này vì nó đi kèm nguy cơ hỗ trợ quân sự và nhân đạo bị cắt giảm, khiến họ không còn sức chống đỡ trước ưu thế quân sự của Nga. "Nếu cắt giảm viện trợ vũ khí cho Ukraine lúc này, Mỹ có nguy cơ phát thông điệp tới các đồng minh ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rằng các cam kết của Washington hoàn toàn vô giá trị", Neas nhấn mạnh. Duy Sơn (Theo Task & Purpose) (PLO)- Một số loại vũ khí tốt nhất của Nga như tiêm kích tàng hình Su-57 hay xe tăng chiến đấu chủ lực T-14 Armata không tham chiến tại Ukraine, vì một số lý do rõ ràng.
Trong cuộc xung đột đang diễn ra giữa Nga và Ukraine, Ukraine đã trở thành nơi thử nghiệm tất cả các thiết bị quân sự của Nga, từ máy bay, xe tăng cho tới vũ khí tác chiến điện tử. Tuy nhiên, một số hệ thống dường như đến nay vẫn vắng mặt trong cuộc chiến. Trang 19fortyfive đã liệt kê một số vũ khí Nga sẽ không đưa sang Ukraine tham chiến. Xe tăng T-14 Armata Rõ ràng xe tăng chiến đấu chủ lực T-14 Armata của quân đội Nga đến nay chưa thấy xuất hiện trên chiến trường Ukraine. Vũ khí chính của T-14 Armata là pháo nòng trơn 2A82-1M cỡ nòng 125 mm với cơ số đạn 45 viên cùng hệ thống nạp đạn tự động tiên tiến. Thiết kế của T-14 Armata còn có một khoang riêng được bọc thép dành cho tổ lái.
Có một số lý do giải thích tại sao Nga không triển khai xe tăng hiện đại này ra chiến trường Ukraine. Thứ nhất, đến nay chỉ có một ít xe tăng T-14 nguyên mẫu được chế tạo, điều này đồng nghĩa rằng để mất một hoặc vài chiếc T-14 Armata sẽ đặc biệt nghiêm trọng và các triển vọng của dự án như một mẫu xe tăng mà chính phủ Nga tìm cách mua hàng ngàn chiếc và bán ra nước ngoài sẽ bị đe dọa. Theo trang The Conversation, giới phân tích phương Tây đã bắt đầu chú ý đến mẫu xe tăng này kể từ khi nó lần đầu được trình làng năm 2015. T-14 là bước tiến đáng kể so với tất cả loại xe tăng trước đây của Nga. Một số báo cáo đáng tin cậy của Nga cho thấy chương trình T-14 Armata đang gặp vấn đề về sản xuất và độ phức tạp. Chưa hết, công ty đang sản xuất Armata cũng gặp vấn đề tài chính. Nếu mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch, xe tăng T-14 Armata sẽ bắt đầu được sản xuất hàng loạt trong năm nay. Thứ hai, với mức giá quá cao 3,7 triệu USD/chiếc cùng một số thành phần kỹ thuật cao nhất định, việc thay thế những chiếc xe tăng T-14 Armata bị phá hủy sẽ trở thành gánh nặng cho ngành sản xuất quốc phòng của Nga vốn đã bị trừng phạt mạnh. Tiêm kích tàng hình thế hệ thứ năm Su-57 Tiêm kích tàng hình đa nhiệm Su-57 của Nga dường như cũng vắng bóng trên chiến trường Ukraine bất chấp Nga tuyên bố điều ngược lại. Mặc dù Nga từng tuyên bố Su-57 đã bắt đầu hoạt động ở Ukraine ngay từ những tuần đầu tiên của cuộc xung đột, nhưng không có bằng chứng cho thấy mẫu tiêm kích tàng hình hiện đại này đã hoạt động ở Ukraine. Các nguồn tin từ Nga thường xuyên khẳng định rằng Su-57 có tất cả tính năng nổi bật của một máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, chẳng hạn như khả năng tàng hình, hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, công suất tính toán cao. Tuy nhiên, nhiều khả năng trong số này có thể còn lâu mới đạt được và Su-57 có thể đang thiếu nhiều tính năng mà các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm tương tự như F-35 của Mỹ sở hữu.
Có thể lo ngại của Nga khi không đưa Su-57 tham chiến ở Ukraine cũng tương tự như lo ngại của việc họ không dám mạo hiểm đưa xe tăng T-14 Armata sang chiến trường Ukraine. Đến nay chỉ có một số ít tiêm kích Su-57 được sản xuất và việc mất Su-57 trước hệ thống phòng không có từ thời Liên Xô và gần như đã lỗi thời của Ukraine sẽ là một vết đen đáng xấu hổ đối với khả năng bán tiêm kích này ra thị trường trong tương lai. Vũ khí hủy diệt hàng loạt Nga đã sử dụng tên lửa có khả năng hạt nhân để tấn công các mục tiêu trên khắp Ukraine nhưng nước này vẫn chưa sử dụng bất kỳ vũ khí hạt nhân nào ở đó. Hiện tại, kho vũ khí hóa học tiên tiến và có quy mô đáng kể của Nga cũng dường như không có gì đáng bàn và chưa từng được sử dụng. Chưa thể nói trước về khả năng Nga sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt ở Ukraine để ngăn chặn sự can thiệp của phương Tây. Tuy nhiên nếu Nga có sử dụng bất kỳ vũ khí hủy diệt hàng loạt nào đều sẽ bị quân đội Ukraine và các nhà quan sát quốc tế phát hiện ra ngay lập tức. (PLO)- Nga đang chiếm ưu thế về pháo, hệ thống tên lửa và pháo binh được coi là “thần chiến tranh” của nước này. Vậy tại sao Moscow lại lo ngại về việc phương Tây cấp hệ thống tên lửa tầm trung cho Ukraine dù với số lượng khá ít?
Mỹ và Anh đồng ý gửi cho Ukraine một số hệ thống tên lửa tầm trung bất chấp việc Nga tiếp tục đe dọa và cảnh báo hậu quả nếu phương Tây còn tiếp tục ủng hộ và cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Theo trang Asia Times, Nga sở hữu rất nhiều loại vũ khí tương tự và đã sử dụng chúng một cách rộng rãi. Vậy tại sao Nga lại lo ngại về động thái trên, dù số hệ thống tên lửa tầm trung mà phương Tây cung cấp cho Ukraine khá ít? “Thần chiến tranh” của Nga Kề từ Chiến tranh thế giới thứ nhất, pháo binh đã chiếm ưu thế trên chiến trường. Trong hàng thập niên qua, Liên Xô và sau là Nga dựa vào lực lượng mặt đất, xoay quanh triển khai các loại súng và hệ thống tên lửa phủ kín trận địa, còn các loại vũ khí khác được sử dụng để hỗ trợ lực lượng này. Pháo binh được coi là “thần chiến tranh” của Nga. Người Nga đã sử dụng lượng lớn bệ phóng tên lửa và hệ thống pháo để tấn công và phá hủy các mục tiêu của Ukraine. Khả năng bắn trúng mục tiêu hoặc vô hiệu hóa mục tiêu bằng chất nổ không chỉ tạo ra sức công phá lớn mà còn gây tổn hại sâu sắc đến tinh thần của đối phương. Cho đến nay, Nga đang chiếm ưu thế về pháo và hệ thống tên lửa.
Tầm bắn có ý nghĩa to lớn đối với pháo thủ. Mối đe dọa lớn nhất với lực lượng pháo binh là những loại pháo khác được sử dụng để thực hiện nhiệm vụ pháo phản kích. Vì thế, kíp vận hành được huấn luyện để di chuyển rất nhanh khỏi vị trí bắn ngay sau khi hoàn thành nhiệm vụ tiêu tiệt mục tiêu. Họ biết rằng thiết bị định vị bằng radar của đối phương sẽ tính toán chính xác vị trí của họ. Nếu pháo của đối phương có tầm bắn xa hơn pháo của bạn thì bạn sẽ bị tấn công nhưng không thể phản công. Việc sử dụng pháo binh đang thay đổi từ một loại vũ khí vốn dựa vào việc vô hiệu hóa mục tiêu để đảm bảo mục tiêu bị phá hủy cho tới một loại vũ khí chính xác. Để hành động hiệu quả, các xạ thủ không chỉ cần xác định chính xác mục tiêu thông qua thiết bị trinh sát (như máy bay hoặc máy bay không người lái) mà còn phải bắn vào mục tiêu với số lượng đạn ít nhất có thể. Việc sử dụng pháo binh nặng về hậu cần. Càng có nhiều đạn pháo được sử dụng thì càng cần nhiều xe tải chuyên chở và cần nhiều nỗ lực hơn trong vấn đề tiếp tế. Đây là vấn đề khó khăn đối với quân đội Nga khi hoạt động trên chiến trường Ukraine. Kho vũ khí ngày càng tăng của Ukraine Các yếu tố quan trọng về độ chính xác và tầm bắn trong tác chiến pháo binh là lý do quân đội Ukraine đang khao khát có được càng hệ thống pháo và tên lửa tầm xa có độ chính xác cao càng nhiều càng tốt. Ukraine đã nhận 90 khẩu lựu pháo M777 từ Mỹ. Ngoài ra, Ukraine còn nhận pháo Cesar của Pháp, Zuzana của Slovakia, hệ thống pháo tự hành Panzerhaubitzer 2000 của Đức và Hàn Lan, … tất cả đều có tầm bắn, độ chính xác và khả năng sát thương ấn tượng. Tuy nhiên, không có hệ thống nào đáng gờm hơn Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) mà Mỹ sắp gửi cho Ukraine. Đây là phiên bản cải tiến của Hệ thống pháo phản lực bắn loạt (MLRS) M 270. Anh đã cam kết sẽ chuyển cho Ukraine loại vũ khí này.
Lý do người Ukraine lên tiếng để có được những hệ thống này là vì họ muốn vươn xa hơn tới phía sau chiến tuyến của Nga so với những loại pháo mà Ukraine đang có. Một số phiên bản của hệ thống HIMARS có tầm bắn lên tới 300 km. Với ít ỏi HIMARS và MLRS, Ukraine khó giành chiến thắng Lo ngại xung đột leo thang, người Mỹ hạn chế cung cấp đạn dược tầm xa cho Ukraine. Theo đó, Ukraine sẽ không nhận được Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) có tầm bắn lên tới 300 km phòng trường hợp lực lượng Kiev dùng tên lửa này tấn công căn cứ cung ứng và trụ sở chỉ huy ở Nga. Mức độ không hài lòng của Nga với khả năng này gần đây đã được thể hiện thông qua việc Nga phóng tên lửa hành trình vào Kiev, lần đầu tiên trong năm tuần qua. Tổng thống Nga Vladimir Putin còn cảnh báo hậu quả sẽ còn nhiều hơn nữa nếu Mỹ tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine. Tên lửa M30 và M31 mà Ukraine có thể được cung cấp để bắn từ HIMARS và MLRS có tầm bắn ngắn hơn nhưng vẫn đáng kể - hơn 64 km. Điều này khiến HIMARS trở thành vũ khí đáng gờm được bổ sung vào kho vũ khí của Ukraine. Các khoản tài trợ gần đây nhất của Mỹ và các nước khác về pháo binh bao gồm các thiết bị hỗ trợ quan trọng không kém, chẳng hạn như radar chống pháo binh có khả năng xác định vị trí của pháo và bệ phóng tên lửa của đối phương với tốc độ và độ chính xác cao.
Mỹ và đồng minh sẽ mất vài tuần trước khi binh sĩ Ukraine được huấn luyện để sử dụng những hệ thống vũ khí phức tạp này. Đó là chưa kể sẽ cần thêm thời gian để triển khai và tích lũy kinh nghiệm sử dụng chúng. Hiện Mỹ mới chỉ thông báo sẽ gửi cho Ukraine bốn tổ hợp HIMARS cùng một số MLRS do Anh tài trợ. Về lâu dài, chưa rõ Anh sẽ cung cấp cho Ukraine bao nhiêu tên lửa dù một phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Anh từng tuyên bố con số sẽ rất nhiều. Theo nhận định của Asia Times, MLRS và HIMARS với số lượng ít ỏi sẽ khó giúp quân đội Ukraine giành chiến thắng. Quân đội Ukraine sẽ cần nhiều vũ khí tương tự hơn cùng với xe tăng, máy bay không người lái, máy bay và nhiều phương tiện khác như xe tải, xe tăng vận tải, để đảm bảo thành công cho cuộc phản công của họ sau đó trong mùa hè này. |
