Vì sao nhật có nhiều động đất

Người Việt tại Nhật bản và các bạn thực tập sinh kỹ năng, du học sinh đang chuẩn bị đi xuất khẩu lao động hay học tập tại Nhật bản đang rất lo ngại khi có các trận động đất lớn xảy ra tại Nhật gần đây. Thực chất động đất có xảy ra nhiều ở Nhật nhưng số lượng thương vong khá thấp, chưa có thông báo nào vè trường hợp người Việt thiệt mạng hay mất tích do động đất tại Nhật bản. Các nhà máy tại Nhật cũng bị ảnh hưởng nhưng việc tiếp nhận hay tuyển dụng lao động, du học sinh đi Nhật bản vẫn diễn ra bình thường. Về động đất, chúng tôi cung cấp một số thông tin cần thiết để các bạn nắm được.

Bạn đang xem: Tại sao nhật bản có nhiều động đất

Tại sao Nhật bản hay bị động đất?

Sáng ngày 16/4 vừa rồi một trận động đất có cường độ 7 độ richter đã làm rung chuyển miền Nam Nhật Bản, tiếp theo trước đó chưa đến 2 ngày, ngày 14/4 một trận động đất mạnh không kém tới 6,2 độ richter cũng xảy ra ở đây tại thành phố Kumamoto, đảo Kyushu, miền nam Nhật Bản. Các trận động đất liên tiếp đã cướp đi sinh mạng của 42 người, làm bị thương hàng trăm người khác, nhiều nhà máy công nghiệp sản xuất lớn đã phải đóng cửa dây chuyền như Toyota, Sony, Honda… 


Hàng chục ngàn nhân viên cứu hộ và quân đội đang nỗ lực tìm kiếm các nạn nhân mất tích và hỗ trợ tại vùng xảy ra thảm họa. Thủ tướng Nhật cũng đã chỉ đạo khẩn cấp khắc phục thiên tai tại địa phương này.

Rất may là ba nhà máy hạt nhân ở khu vực này không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên sân bay, đường cao tốc và đường sắt đến khu vực đã bị ảnh hưởng nặng nề và sân bay phải đóng cửa các chuyến bay thương mại nhiều ngày.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Đã có hơn 500 dư chấn kể từ hôm 16/4 trong đó khoảng 70 là ở cấp độ 4, theo thang đo của Nhật Bản, đủ mạnh để làm rung lắc các tòa nhà.

Mức độ thiệt hại về nhân lực như vậy là rất thấp so với các nước khác và so với thảm họa kép động đất sóng thần năm 2011. Vậy tại sao đất nước Nhật Bản lại phải hứng chịu quá nhiều trận động đất như vậy.

Nguyên nhân là do Nhật Bản nằm trong “Vành đai lửa Thái Bình Dương”, nơi địa chấn phức tạp với nhiều trận động đất nhất thế giới. “Vành đai” này thực tế là một khu vực có hình giống như vành móng ngựa bao vòng quanh Thái Bình Dương, nơi mà nhiều trận động đất của thế giới và sự phun trào của núi lửa xảy ra. Ngay sau trận động đất tại Nhật, hôm 17/4, trận động đất mạnh 7,8 độ richter xảy ra ở Ecuador đã khiến 480 người chết, hơn 4.000 người bị thương, hàng chục ngàn người mất nhà cửa. Đây là thảm họa tồi tệ nhất 60 năm qua tại nước này. Đất nước này cũng nằm trong cái gọi là “Vành đai lửa” nói trên. Tháng 3/1987, Ecuador từng hứng chịu trận động đất 7,2 độ richter khiến 1.000 người chết. Năm 1949, hơn 5.000 dân nước này cũng thiệt mạng vì động đất.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Trong vành đai này, nhiều mảng kiến tạo – bao gồm mảng kiến tạo Thái Bình Dương nằm dưới đáy Thái Bình Dương và mảng lục địa Philippines – kết hợp lại và va chạm. Tại đây mảng Thái Bình Dương và mảng Philippines dịch chuyển và va chạm tại nên các trận động đất. “Khi các mảng kiến tạo dịch chuyển và va chạm vào nhau , ở ranh giới giữa chúng sẽ tạo đã tạo ra các dãy núi hoặc núi lửa, cũng như tạo ra các trận động đất và các hiện tượng địa chất khác”. Chuyện núi lửa phun trào tại Phlippin và Indonesia là thường xuyên xảy ra cũng do hiện tượng này.

Trong thời gian tới chắc chắn sẽ tiếp tục có các dư chấn nhưng cường độ và thời gian xảy ra thì khoa học chưa dự báo được.

Khi xảy ra động đất, phải làm gì?

Việt nam khá là xa lạ với động đất do hầu như không có hoặc nếu có chỉ là động đất cường độ nhẹ không cảm nhận được, hay là do ảnh hưởng lan truyền từ động đất ở các nước khác lan tới. Đến Nhật bản, nhiều người Việt, nhất là các bạn du học sinh hay thực tập sinh kỹ năng đi xuất khẩu lao động Nhật bản hầu như không được chuẩn bị trước kiến thức đối phó với động đất. Trong khi nếu được trang bị kiến thức ứng phó, rủi ro sẽ thấp đi rất nhiều, các bạn có thể thấy tại sao số lượng thương vong tại Nhật thấ hơn hàng chục lần so với Ecuador dù cường độ động đất là tương đương. Vậy các bạn du học sinh hay thực tập sinh, xuất khẩu lao động Nhật bản cần làm gì khi xảy ra động đất, dưới đâu là một số hướng dẫn :

Vì sao nhật có nhiều động đất

1. Nếu bạn là chui xuống gầm bàn làm việc hoặc ô tô, bạn sẽ bị nghiền nát nếu bàn yếu, có thể ngồi bên cạnh bàn để bàn tạo ra khoảng trống cho bạn.

2. Với động vật nuôi, phản ứng của chúng khi có dư chấn là cuộn tròn mình trong tư thế của một bào thai, bạn cũng nên làm theo cách này. Bạn có thể sống sót trong một khoảng trống nhỏ hơn. Hãy đến cạnh một vật, cạnh một ghế sofa, cạnh một vật to lớn đồ sộ mà sẽ bị bẹp nhẹ nhưng để lại một khoảng trống bên cạnh nó.

Xem thêm: Bên Trong Cấu Trúc Amd64 Là Gì ? Sự Khác Biệt Giữa Tải Xuống I386 Và Amd64

3. Các toà nhà gỗ an toàn nhất nếu có động đất. Nếu nhà gỗ sụp đổ, nhiều khoảng trống được tạo ra để bạn có thể tồn tại chờ cứu hộ.

4. Nếu bạn đang ngủ trên giường trong đêm và một trận động đất xảy ra, đơn giản là bạn phải lăn khỏi giường. Một khoảng trống an toàn sẽ tồn tại gần giường.

5.Tuyệt đối không đứng dưới ô cửa và rầm cửa, cửa kính khi động đất xảy ra,chúng sẽ đổ sụp và cắt vào người bạn.

6. Không nên đi đến cầu thang. Ngay cả khi cầu thang không bị sụp đổ bởi trận động đất, chúng có thể sụp đổ sau khi quá tải bởi những người bỏ chạy hoặc tự sụp sau đó.

6. Trong các phòng làm việc với rất nhiều giấy chất đống lên nhau, khi động đất xảy ra, khoảng trống lớn được tạo ra quanh những đống giấy này. Đó cũng là một loại “tam giác cuộc sống” cứu mạng bạn khi bạn ở trong tình huống này.

7. Bạn ở ngoài đường thì tránh xa các tòa nhà và dây điện.

8. Không đi thang máy khi có động đất, sẽ bị kẹt ngay lập tức.

9. Tránh xa các vật nặng treo cao, hoặc tránh xa đèn điện và dây điện trong nhà.

Chung quy lại bạn cần tìm một nơi mà hi mọi thứ sụp xuống, chỗ này có thể tạo ra một khoảng trống không đè vào bạn để có thể bảo vệ cơ thể và hít thở chờ cứu hộ.

Chào bạn

Mình xin trả lồi câu hỏi này :

Nhật Bản nằm trên 4 thềm lục địa khác nhau。Vụ động đất lần này là do thềm lục địa Thái Bình Dương di chuyển từ đông sang tây ngầm dưới thềm lục địa Nhật Bản đã làm cho thềm lục địa Nhật Bản bị cong, và tới một mực độ nào đó thì bật lên, làm phát sinh động đất.

Khi thềm lục địa Nhật bật lên, nước biển tại đó bị nâng lên cao như một “núi nước”, kéo theo nước chung quanh, làm cho mực nước biển ở ven bờ rút xuống (lần này khoảng 50-60 cm trong vài phút). Sau đó, khối nước khổng lồ của “núi nước” rơi ập xuống tạo thành những sóng nước tràn vào bớ với vận tốc rất nhanh, khoảng vài trăm đến một ngàn km/giờ.
Sức di chuyển của sóng thần khác với sóng thường chỉ ở trên mặt nước, tốc độ sóng thần sẽ nhanh hơn nếu là vùng nước sâu. Tốc độ sóng thần là sức đẩy tới đi ngầm trong nước, nên gồm cả sóng trên mặt và sức đẩy cả khối nước đi tới, khi gần đến bờ bắt đầu bị cản thì chậm lại. Còn trên mặt sóng ngầm như sóng thường khi tràn lên đất liền, tuy nhanh hơn nhưng tốc độ chỉ khoảng 30-50 km/giờ.

Nguồn Wikipedia/Nhật Bản

Chúc bạn học tốt

"Thiên tai" là cụm từ khi nhắc đến đã gây nhiều lo lắng cho bất cứ ai và là câu chuyện không của riêng một đất nước nào. Thế nhưng, khi nói về sóng thần và núi lửa, ắt hẳn đa phần suy nghĩ của mọi người đều gọi tên Nhật Bản. Vậy tại sao xứ sở mặt trời mọc lại gắn liền với hình ảnh này trong quan niệm của đa số? Đâu là cái nhìn cận cảnh cho câu chuyện này và sau cùng, người ta tìm kiếm được điều gì qua mối quan hệ giữa con người Nhật Bản đối với thiên nhiên?

Đầu tiên nói về vị trí địa lí, Nhật Bản là một quốc gia đặc biệt vì 4 mặt đều giáp biển, nằm trên vành đai núi lửa Thái Bình Dương, một khu vực có hình dạng giống như vành móng ngựa và thường xảy ra các hiện tượng hoạt động địa chất (như xô, húc, tách dãn,…). Cộng với việc tọa lạc ngay điểm nối của ba vùng kiến tạo địa chấn đã khiến Nhật Bản thường xuyên hứng chịu các cơn động đất cũng như hoạt động của núi lửa. Các trận động đất này có sức tàn phá từ nhỏ đến lớn, và cũng chính là nguyên nhân hàng đầu gây nên những đợt sóng thần kinh hoàng.

Với cấu tạo địa chất không ổn định như thế, Nhật Bản đã là quốc gia sinh ra với điều kiện tự nhiên không thuận lợi.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Đảo núi lửa Sakurajima. (Ảnh: Volcano Discovery)

Bên cạnh trận Đại địa chấn tang thương xảy ra vào năm 2011, từ xa xưa, lịch sử Nhật Bản đã có những mất mát về người và của do thiên tai để lại.

1) Thảm họa núi lửa Asama

Asama là ngọn núi lửa hoạt động mạnh mẽ nhất trên hòn đảo chính của Nhật Bản (Honshu). Tọa lạc tại ranh giới của 2 tỉnh Gunma và Nagano cách Tokyo khoảng 145km, ngọn núi cao 2.568 mét so với mực nước biển này là một biểu tượng sừng sững trên thị trấn nghỉ mát của Karuizawa. Năm 1783, núi lửa Asama phun trào gây thiệt hại trên diện rộng cùng đám cháy lớn, giết chết 1.500 người và phá hủy một khu vực rộng lớn của Nhật. Sự kiện kinh hoàng này đã gây ra nạn đói quốc gia kéo dài 4 – 5 năm.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Núi lửa Asama trên đảo Honshu. (Ảnh: ei.u-tokyo.ac.jp)

Nhắc đến những câu chuyện hằn sâu trong kí ức về thiên tai, không thể không kể đến thảm họa núi lửa Unzen. Lần cuối “địa ngục” Unzen xảy ra đã gần ba thập kỉ trước nhưng vẫn để lại nhiều dư âm về sau. 

Năm 1972, một trong nhiều vòng dung nham núi Unzen đổ sụp, gây ra siêu sóng thần dẫn đến cái chết của hơn 14.000 người. Chưa chấm dứt nỗi đau ở đó, năm 1991, đau thương tiếp diễn khi vụ phun trào lớn từ Fugendake cũng ngay tại Uzen tạo ra luồng mạt vụn núi lửa khiến 43 người thiệt mạng, trong đó có 3 nhà nghiên cứu núi lửa đang công tác tại đây. 

3) Đại địa chấn Đông Bắc Nhật Bản

Vào ngày 11/3/2011, định mệnh đã đánh dấu một thảm họa kép nơi đất nước mặt trời mọc khi trận động đất mạnh đến 9 độ richter gây nên đợt sóng thần lan dọc khắp bờ biển Thái Bình Dương của Nhật Bản. Chỉ trong vòng một giờ, các cơn động đất đi kèm dư chấn đã khiến các thị trấn dọc bờ biển Nhật Bản bị những đợt sóng khổng lồ san phẳng toàn bộ. Những ngọn sóng cao đến 4 - 5m liên tiếp ập lên nhà cửa và những cánh đồng. Thậm chí tại thành phố Miyako thuộc tỉnh Iwate, ước tính sóng thần cao đến 40m.

Thảm họa này để lại những con số khủng khiếp: 15.884 người thiệt mạng, 6.148 người bị thương, 2.633 người mất tích cùng 127.290 ngôi nhà bị tàn phá. Chưa dừng lại ở đó, thảm họa này còn gây nên chuỗi sự cố liên tiếp tại Nhà máy Điện hạt nhân Fukushima số 1 và 2, đồng thời nhiều nhà máy điện hạt nhân khác phải ngừng hoạt động.

4) Thảm họa núi lửa Ontake 

Xuôi dòng thời gian đến trưa ngày 27/9/2014, ngọn núi lửa Ontake cao 3.067 mét nằm ở quận Nagano đột ngột "thức giấc" khiến người dân sinh sống xung quanh và hàng trăm người đang đi bộ trên núi không kịp đề phòng. Đây được xem là thảm họa núi lửa tồi tệ nhất Nhật Bản trong 90 năm trở lại. Cho đến tận ngày tiếp theo, từng cột tro bụi và khí sulfur khổng lồ vẫn tiếp tục bốc ra từ miệng núi lửa, gây cản trở cho việc cứu hộ. 

Thảm họa này khiến gần 50 người thiệt mạng cùng nhiều người khác bị thương. Chính quyền phải huy động 1.000 binh sĩ, cảnh sát và lính cứu hỏa, điều động trực thăng hỗ trợ tìm kiếm nạn nhân.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Núi lửa Ontake đột ngột thức giấc. (Ảnh: eos.org)

Nếu nhìn xuyên suốt lịch sử, các sự kiện này chỉ là năm trong số vô vàn thảm họa thiên nhiên mà Nhật Bản gánh chịu, tuy nhiên cũng phần nào giúp hình dung được mức độ đau thương to lớn mà người dân xứ sở hoa anh đào đã trải qua.

Người Nhật làm cách nào để có thể sống cùng thiên tai?

Ở một đất nước luôn phải hứng chịu thiên tai và sống cùng những cảnh báo thảm họa là điều quen thuộc như vậy, hẳn nhiều người thắc mắc vì sao người Nhật không rời bỏ nơi này để tìm kiếm một vùng đất khác. Có thể tóm gọn lại ở 2 ý sau đây:

Mảnh đất này là quê cha đất tổ

Người Nhật xác định trong tư tưởng chấp nhận đối mặt với thiên nhiên quê hương xứ sở. Thậm chí người dân dùng thái độ tích cực và lạc quan với nghịch cảnh.

Sakurajima, một trong những ngọn núi lửa có tần suất hoạt động nhiều nhất Nhật Bản, vô số lần nổi cơn thịnh nộ gây nhiều bất ổn. Khoảng 680.000 dân cư xung quanh đây phải sống chung với tro bụi và đất đá, đồng thời di tản bất cứ lúc nào báo động núi lửa vang lên. Tuy vậy khi được hỏi, đa số người dân đều trả lời họ thấy bình thường và đã quen thuộc với cuộc sống này.

Bằng chứng đến từ nếp sinh hoạt hằng ngày như lán tị nạn sẵn sàng ở khắp nơi, trẻ em đội mũ bảo hiểm tránh đất đá khi ra ngoài, nhà cửa thiết kế nhiều rãnh để dễ dàng dọn dẹp,… và cả cách người dân tận dụng bụi than từ núi lửa thành thức quà thiên nhiên. Biết được bụi từ ngọn núi lửa Sakurajima góp phần tạo nên thổ nhưỡng cho vùng đất lân cận, đặc biệt lí tưởng cho lĩnh vực trồng trọt, họ đã ra sức phát triển ưu thế này. Kết quả là giống củ cải lớn nhất thế giới Sakurajima Daikon với vị ngọt đậm đà đặc trưng có xuất xứ từ chính nơi đây như một món quà của đất trời dành cho người dân.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Sakurajima Daikon - củ cải lớn nhất thế giới. (Ảnh: Visit Kyushu)

Có thể nhận định, bao nhiêu năm tháng không thiên thời địa lợi cũng là bấy nhiêu thời gian tôi luyện cho mỗi người Nhật một ý thức rõ ràng đi cùng tinh thần bền bỉ, tự cường cao, thể hiện ở hành vi nhất quán từ chính quyền đến người dân. Chính phủ Nhật Bản luôn là đầu tàu khẩn trương nhanh chóng đưa ra các báo động chính xác và kịp thời nhằm giảm thiểu tối đa hậu quả. Bên cạnh đó, quyết liệt triển khai nhiều biện pháp sơ tán khẩn cấp trước thảm họa, cứu trợ người dân và hỗ trợ lẫn khắc phục sau thiên tai.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Trẻ em được dạy ứng phó với thiên tai. (Ảnh: Japantimes)

Thế giới không ít lần từ bàng hoàng thương xót chuyển sang khâm phục thái độ và hành xử của người Nhật trong thảm họa. Vốn dĩ người dân đã được giáo dục về cách chuẩn bị và đối phó hiệu quả nhất khi thiên tai xảy ra thông qua các lớp tuyên truyền và cả trường học từ khi còn nhỏ tuổi. Các cơ sở vật chất và phòng bị luôn sẵn sàng ngay tại nhà. Mỗi gia đình đều có balo đầy đủ vật dụng, lán tránh nạn được bố trí rải rác khắp nơi và tập trung ở những vùng trọng điểm…

Tham khảo thêm Công viên phòng chống thiên tai Tokyo Rinkai.

Vì sao nhật có nhiều động đất

Hình ảnh của người dân sau trận thảm họa kép 2011. (Ảnh: Standord University)

Vậy nên dù là hứng chịu thiên tai kinh hoàng bậc nhất như vậy, nhưng vẫn không xảy ra cảnh hỗn loạn nào. Ghi nhận tại các điểm công cộng hậu thảm họa, người dân nơi đây kiên nhẫn và trật tự xếp hàng chờ đến lượt gọi điện thoại công cộng, mua nhu yếu phẩm, nhận hàng cứu trợ… Giữa nghịch cảnh là vậy, những câu chuyện giúp đỡ nhau đầy tình người giàu hi sinh cũng không hề thiếu, như 50 người công nhận tình nguyện ở lại cứu nhà máy Fukushima số 1 sau thảm họa kép năm 2011 đã lay động nhiều trái tim. 

Tựa những mầm sống vẫn không ngừng vươn lên trên nền đất khô cằn, người Nhật vẫn vững vàng, kỉ luật và giữ được niềm tin tiến về phía trước. Đó cũng là điều đọng lại sâu sắc trong tâm trí mọi người, về tinh thần của một dân tộc, như biểu tượng cho sức mạnh và quyết tâm bất khuất của con người trước bất lợi từ thiên nhiên vĩ đại.

kilala.vn

Tags:

  • #khám phá
  • #sóng thần
  • #núi lửa