White paper la gi

Osimi mời bạn cùng tìm hiểu White Paper (Sách trắng) là gì? Cách viết White Paper, làm thế nào để đánh giá một White Paper chất lượng? Cùng theo dõi bài viết của Osimi nhé.

White paper là gì?

Hiểu một cách đơn giản thì White Paper là một tài liệu dùng để giới thiệu hoặc trình bày về một khái niệm hay chủ đề nào đó. Trong lĩnh vực tiền điện tử và Blockchain, White Paper còn gọi là bản cáo bạch. Bất cứ công ty hay dự án nào muốn chào bán sản phẩm của mình cũng phải có White Paper.

White Paper sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về dự án phát hành ICO hoặc đồng coin nào đó như mục tiêu, công dụng, lợi ích, đội ngũ phát triển, cách hoạt động và cả những vấn đề trở ngại đang gặp phải để bạn có thể tìm hiểu dự án ICO đó một cách chi tiết nhất.

Đối với dự án ICO, vai trò của White Paper là gì?

White Paper càng minh bạch, rõ ràng thì độ uy tín của dự án ICO càng cao giúp thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia dự án. Đây là điều quan trọng góp phần vào sự thành công của dự án.

White paper la gi

Cách viết một White Paper chuẩn và chất lượng

Đến đây chắc bạn đã hiểu phần nào về White Paper là gì và tầm quan trọng của nó với các dự án ICO. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng không có bất kỳ quy tắc nào trong việc viết nên một White Paper. Bất kỳ ai cũng có thể cho ra đời một bản cáo bạch. Cũng không phải vì nó được gọi là “White Paper” mà nó trở nên khác biệt với những tài liệu tiếp thị khác. Vì vậy, đừng quá tin tưởng mọi White Paper mà bạn đọc được, những đồng coin scam và dự án vô nghĩa cũng có White paper.

Nhưng để xây dựng một White Paper chuẩn cần có những thông tin sau:

  • Vấn đề tồn tại của thị trường
  • Giải pháp và sản phẩm đưa ra
  • Tình hình cạnh tranh và kích thước thị trường
  • Cách thức hoạt động của Token trong dự án và các trường hợp sử dụng
  • Lộ trình (RoadMap)
  • Chiến lược ICO: Tổng số Token phát hành, kế hoạch phân bổ Token, giá Token, giới hạn thị trường, giai đoạn mở bán, hình thức thanh toán, kế hoạch phát hành Token.
  • Ưu đãi về quyền sở hữu Token
  • Đội ngũ phát triển, cố vấn và các đối tác
  • Các vấn đề pháp lý của Token
  • Chiến lược quảng bá dự án

Quy trình viết White Paper là gì?

Bắt tay vào tìm hiểu

  • Trước tiên bạn cần thiết lập thông báo pháp lý trong phần mở đầu của White Paper.
  • Thứ hai là viết một bài giới thiệu đầy hấp dẫn phác thảo các vấn đề mà dự án dự định giải quyết, giải thích tại sao vấn đề đó quan trọng hay thậm chí nói lên hậu quả nếu không giải quyết vấn đề đó.
  • Giải thích lợi ích của việc đọc tài liệu và cung cấp thông tin tổng quan về những gì người đọc mong đợi.
  • White Paper có độ đài tối đa là 25 trang, là tài liệu cực kỳ quan trọng giúp các nhà phát triển dễ dàng tiếp cận các nhà đầu tư và thuận lợi về mọi mặt là một bảng nội dung đầy đủ thông tin với cấu trúc chặt chẽ.

Nói về dự án

Cần một khoảng thời gian nghiên cứu kỹ trước khi nói về vấn đề chuyên sâu và giải thích chính xác cho các nhà đầu tư về tiềm năng, vị trí xây dựng giúp dự án phù hợp với thị trường hiện nay. Quan trọng nhất là cần chắc chắn giải thích về dự án là gì cũng như các thành phần liên quan.

Về trạng thái dự án

  • Phần này cũng nên bao gồm mô tả chi tiết về trạng thái hiện tại của dự án: Dữ liệu thông tin, những người thiết lập, chiến lược phát triển và mục tiêu tổng thể.
  • Phần lớn những nhà đầu tư nghiêm túc sẽ bị thu hút vào các dự án có những thông tin chi tiết cụ thể, cũng như có cơ chế hoạt động và cơ sở người dùng giúp tăng cơ hội tồn tại của Token trên thị trường. Nếu người viết nắm giữ bất kì yếu tố nào quan trọng, hãy đảm bảo giúp người đọc hiểu rõ về điều đó.

Tài chính

Cần đảm bảo phần lớn thông tin trong White Paper có đề cập đến nguồn tài chính cho dự án. Có thể giải thích rõ vì sao dự án cần token riêng biệt, cách thức và thời điểm chính xác mà chúng được phân phối, liệu token cho các dự án ICO có bị hạn chế, khi nào việc kinh doanh sẽ bắt đầu.

Kế hoạch sử dụng nguồn vốn

  • Các nhà đầu tư cần biết chính xác nơi số tiền của họ sẽ đổ vào và cần bao nhiêu chi phí thì dự án sẽ hoàn thành.
  • Trong đó, điều cần lưu ý là các White Paper không nên đề cập đến khoản chi tiêu như các sự kiện của mạng lưới, phát triển công nghiệp, … White Paper nên nêu rõ tất cả những chi phí thu được sẽ chỉ chi trả cho việc phát triển ngoài ra không còn gì khác.
  • White Paper không chỉ bao gồm những mô tả chi tiết về kỹ thuật của dự án mà còn bao gồm lộ trình (roadmap) để phát triển. Nếu các nhiệm vụ được nêu trong lộ trình đã hoàn thành, cần lưu ý nêu rõ chúng trong White Paper . Vì đây được xem là một lợi thế lớn để thu hút các nhà đầu tư.

White paper la gi

Nhóm phát triển

  • Nhóm nghiên cứu là một phần quan trọng không thể thiếu của dự án. Trong vài trường hợp, một dự án ICO được thiết lập bởi những nhóm phát phát triển vô danh thường không thành công.
  • Trong khi phần còn lại của White Paper mô tả kỹ thuật. Hình ảnh và tiểu sử ngắn của nhóm phát triển cũng là lợi thế thu hút các nhà đầu tư.
  • Không những nên mô tả những cá nhân phía sau dự án, mà cần giải thích tầm quan trọng của mỗi thành viên đối với dự án này, các kinh nghiệm trước đây của họ cũng là một lợi thế. Cần nói rõ việc bất kỳ thành viên nào trong nhóm có kinh nghiệm về những dự án liên quan đến Blockchain hoặc tiền điện tử. Ngoài ra, người viết cũng có thể nói vài điều về ban cố vấn dự án.

Phong cách, ngôn ngữ và bố cục của White Paper

  • Khi viết White Paper , cần sử dụng văn phong học thuật. Tài liệu cần có tính mô tả với ngôn ngữ chuyên ngành. Các vấn đề trọng tâm nên ngắn gọn, tránh lan man.
  • Các tác giả thường có xu hướng tập trung vào các trường hợp tiềm năng và các triển khai trong tương lai của công nghệ, thay vì chỉ nói đến những điều cơ bản trước mắt.
  • Hơn nữa, White Paper luôn thực tế. Tránh sử dụng các giả định, dự đoán và quyền sở hữu chưa được xác minh.
  • Ngoài ra, cần kiểm tra ngữ pháp và lỗi chính tả. Văn bản của toàn bộ tài liệu phải được định dạng chính xác để đảm bảo tính chuyên nghiệp.
  • White Paper có thể được trình bày với nhiều ngôn ngữ. Để làm được điều này, tốt hơn hết người viết sẽ cần một dịch giả chuyên nghiệp.

Nơi đăng White Paper

Vài năm trước, các bài viết về những dự án ICO thành công sẽ được đăng trên những diễn đàn liên quan đến Bitcoin, White Paper sẽ như một lời mở đầu cho bài viết đó. Tuy nhiên, ngày nay cơn sốt về ICO đang đến đỉnh điểm, các dự án sẽ đăng White Paper lên website riêng của dự án đó.

Ngoài ra, còn có Github, nhiều diễn đàn tương tự khác, … để đăng bài. Nhưng người viết cần đảm bảo chỉ có một điểm truy cập duy nhất vào White Paper, nhằm tránh các sao chép và đăng nó trên những nền tảng khác nhau.

Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ bán mã nguồn sàn giao dịch mua bán Token ERC20

Làm thế nào để biết được một White Paper là chất lượng

Dưới đây là 4 câu hỏi quan trọng để xác minh tính hợp pháp của một White Paper

Dự án này làm gì

Các bản cáo bạch thường có những thuật ngữ chuyên ngành và kỹ thuật nên sẽ khiến bạn cảm thấy rối và khó hiểu. Nếu đọc xong White Paper mà bạn vẫn không chắc về dự án, có hai kết luận:

  • Một là dự án quá tiên tiến đến mức bạn cần nhiều kiến thức hơn để có thể hiểu.
  • Hai là dự án không thực sự làm bất cứ điều gì.

Trong một trong những trường hợp đó, có thể bạn không nên đầu tư vào dự án. Bất kể người khác nói gì hoặc những gì bạn đọc được trên Twitter, Reddit hoặc diễn đàn, nếu bạn không hiểu dự án, đừng đầu tư vào nó.

Dự án hoạt động như thế nào

Sau khi bạn tìm ra mục đích của dự án, câu hỏi tiếp theo mà White Paper cần trả lời được là “Làm thế nào để dự án này hoạt động?”

Một White Paper tốt nên giải thích cách thức công nghệ sẽ hoạt động với mức độ phức tạp và kiến thức kỹ thuật cần thiết. Đây là cũng điểm giúp White Paper của Bitcoin thực sự tỏa sáng. Nó là một trong những White Paper Blockchain dễ đọc và dễ hiểu nhất từng được viết. Nó cũng không quá dài, trái ngược với nhiều White Paper hiện đại. Nếu bạn chưa bao giờ đọc White Paper, bản cáo bạch Bitcoin sẽ là một điểm khởi đầu tốt cho bạn. Nó sẽ cung cấp cho bạn một hình dung rõ ràng về một White Paper thị trường tiền điện tử nếu tuyệt vời thì sẽ như thế nào.

Vậy nên, nếu White Paper bạn đang đọc không thể nói rõ vấn đề mà dự án giải quyết và cách hoạt động, đó chắc chắn không phải là một White Paper tốt. Và trong hầu hết trường hợp, một White Paper được trình bày rõ ràng là dấu hiệu của một dự án tốt và điều ngược lại cũng đúng.

White paper la gi

Tại sao chúng ta cần dự án này

“Tôi có thể xây dựng một dự án Blockchain chuyên về chống cháy dưới nước, nhưng liệu chúng ta có thực sự cần nó?”

Rõ ràng, đó không phải là một dự án nghiêm túc. Tuy nhiên, nó vẫn là một điểm thú vị. Điều quan trọng là bạn kiểm tra dự án trong bối cảnh của thế giới thực. Ai sẽ thực sự sử dụng sản phẩm này, tại sao giải pháp này tốt hơn bất cứ thứ gì đang có? Nếu White Paper có thể đưa ra câu trả lời chắc chắn cho những ai cần dự án này và nguyên nhân họ cần nó, bạn có thể đang nắm trong tay một ý tưởng hay.

Tuy nhiên, trước khi bạn đầu tư thời gian hoặc tiền bạc vào dự án, hãy thực hiện một số nghiên cứu để xem liệu có ai đó đã làm điều này mà tốt hơn chưa. Có hàng trăm dự án Blockchain ngoài kia, và có lẽ một dự án tương tự đã tồn tại.

Tại sao làm điều này trên Blockchain

“Không phải mọi dự án đều cần được xây dựng trên công nghệ Blockchain.”

Internet hiện tại là một công cụ mạnh mẽ và rất nhiều ICO Blockchain mà chúng ta đang xem thực sự chỉ là ứng dụng web. Hơn nữa, rất nhiều doanh nghiệp bình thường đang cố gắng tận dụng xu hướng Blockchain để tranh thủ nguồn vốn.

Điều đó nói rằng, không có gì sai khi tung ra một công ty với một ICO với mô hình gây quỹ. Tuy nhiên, nhiều công ty khởi nghiệp cố gắng bán công ty của họ như một công nghệ mới sử dụng công nghệ Blockchain nhưng thực sự nó chỉ là một hoạt động kinh doanh thông thường.

Các White Paper tốt nhất sẽ trung thực về lý do tại sao họ cần hoạt động trên nền tảng Blockchain. Nhiều dự án thoải mái thừa nhận họ chỉ sử dụng Blockchain để tạo mã thông báo và quản lý hợp đồng thông minh, và điều đó hoàn toàn ổn. Nhưng nếu một công ty khởi nghiệp tuyên bố có một số ý tưởng mới như rửa trên dựa trên Blockchain hoặc một cái gì đó như thế, hãy cẩn thận.

Song song với việc tìm kiếm những câu hỏi này trong White Paper bạn cũng cần tìm kiếm sự tích cực về đội ngũ, các token và các thông tin quan trọng khác. Không ít trường hợp các công ty ăn cắp hoặc làm sai lệch White Paper của họ. Vì vậy hãy thực hiện một số nghiên cứu thực tế và kiểm tra lý lịch, thông tin được nêu trong White Paper.

Những White Paper thành công

Một số ví dụ về các White Paper hấp dẫn mang lại thành công cho các dự án ICO:

  • Ethereum – gọi vốn 15.5 triệu USD
  • Quoine – gọi vốn 105 triệu USD
  • DigixDAO – gọi vốn 5.5 triệu USD

White Paper của Ethereum Useless được xem là ngắn nhất thế giới, chỉ bao gồm một vài dòng được đăng lên website, kèm theo khẩu hiệu “Đừng mua bất kì Token nào tại đây”. Đáng ngạc nhiên là họ đã kiếm được 257.213 USD thông qua dự án ICO với White Paper đặc biệt này.

Trên đây là bài viết “White Paper (Sách trắng) là gì? Cách đánh giá White Paper chất lượng”, hy vọng sẽ mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc. Và như mình đã nói ở trên, White Paper chỉ là một yếu tố trong rất nhiều yếu tố quan trọng để đánh giá về một dự án ICO tiềm năng, ngoài việc tìm hiểu White Paper thì bạn nên xem xét các yếu tố khác trước khi đưa ra quyết định đầu tư vào bất cứ dự án nào nhé.